Δεν είναι λίγες οι φορές που η ελληνική κουλτούρα παρουσιάζεται στερεοτυπικά στον κινηματογράφο. Αυτή δεν ήταν όμως η πρόθεση των δημιουργών του “Θεοφάνεια” Κούλα Sossiadis Kazista και Κατίνας Sossiadis.
Η ταινία είναι ανάμεσα σε αυτές που προβάλλονται στο φετινό Ελληνικό Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Delphi Bank και επιστρατεύει ένα επιτελείο αξιόλογων ηθοποιών, με πρωταγωνιστές τον καταξιωμένο Άλεξ Δημητριάδη (“Το Χαστούκι”), το ανερχόμενο αστέρι Caitlin Carmichael (“Dwight In Shining Armor”) και τον Γιώργο Γεωργίου (Mamma mia!, Game of Thrones).
Γυρισμένο στη γραφική πόλη Ελλήνων σφουγγαράδων, Tarpon Springs, της Φλόριντα στις ΗΠΑ, το βραβευμένο φιλμ ρίχνει ένα ρεαλιστικό φως στο κυνήγι για την ευτυχία μιας σκληρά εργαζόμενης οικογένειας, με φόντο μια φθίνουσα οικονομία, τη μάστιγα του εθισμού, την απώλεια αγαπημένων και ένα μυστήριο.
Η ελληνική κουλτούρα απεικονίζεται μέσα από τη ματιά των αδελφών Sossiadis, που ανέλαβαν τόσο τη σκηνοθεσία όσο και το σενάριο, τοποθετώντας την ιστορία και τους ήρωες στην παραθαλάσσια πόλη που επισκέπτοντας κάθε καλοκαίρι ως παιδιά.
Στο επίκεντρο είναι η Luka (Caitlin Carmichael), μια έφηβη που αποζητά απεγνωσμένα την προσοχή του πατέρα της Theo (Άλεξ Δημητριάδης), ύστερα από τον θάνατο της θείας της Μαρίας που την μεγάλωσε. Το σκηνικό συμπληρώνει μια ακόμη ταραχώδη σχέση στην οικογένεια, με τον θείο της Peter (George Georgiou) που παλεύει με τον εθισμό, ενώ παρακολουθούμε και τη γέννηση μιας φιλίας μεταξύ της Luka και ενός ηλικωμένου, του Crab Apple (Burt Young).
Σε μία αποκλειστική συνέντευξη στον “Νέο Κόσμο” πριν τις ειδικές Q&A προβολές των Θεοφανείων σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη, η πρωταγωνίστρια μοιράζεται με τους αναγνώστες εκ των έσω πληροφορίες για την ταινία και παρασκηνιακές λεπτομέρειες.
Όπως εξηγεί η Carmichael, η επιλογή του χαρακτήρα της να προσκολληθεί στον προβληματικό δεσμό που έχει με τον βιολογικό της πατέρα πηγάζει από την απουσία μητρικής φιγούρας στη ζωή της.
“Είναι μια δυναμική ηρωίδα, όμως για να οικειοποιηθεί αυτή την ιδιότητα πρέπει να βρει τη θέση της σε μια ανδροκρατούμενη κουλτούρα”, λέει.
Οι φυλετικοί ρόλοι παρουσιάζονται ωμά σε μία κοινωνία όπου η πίστη στις παραδόσεις διασταυρώνεται με τη θρησκευτική κληρονομιά.
Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της τελετής των Θεοφανείων που ενσωματώνεται στην ταινία. Στο Tarpon Springs, η βουτιά για τον σταυρό παραμένει ανδρική υπόθεση. Τί συμβαίνει όμως άραγε όταν ένα κορίτσι θέλει να πάρει μέρος στο έθιμο;
Η Carmichael παραδέχεται ότι δεν γνώριζε για την τελετή πριν την ταινία, όμως προτεραιότητά της, επισημαίνει, όταν αναλαμβάνει κάθε ρόλο είναι η βιωματική έρευνα. Και έτσι ενήργησε και για τα “Θεοφάνεια”.
“Φτάνοντας στο Tarpon Springs, το πρώτο πράγμα που ήθελα να κάνω ήταν να παρακολουθήσω μια λειτουργία στην τοπική Ελληνορθόδοξη εκκλησία, ώστε να μπορέσω πραγματικά να εξοικειωθώ με τις θρησκευτικές πρακτικές[…]
“Σίγουρα υπάρχει μια αίσθηση αυθεντικότητας όσον αφορά στη σχέση της ταινίας με την Ελληνορθόδοξη εκκλησία”, αναφέρει.
Καθοριστικά για αυτόν τον σκοπό ήταν οι προσγειωμένες ερμηνείες και η σκηνοθετική έμφαση στο ρεαλιστικό ύφος της ταινίας.
“Οι σκηνοθέτριές μας, Κούλα και Κατίνα, μου εξήγησαν ότι ο ιερέας έκρινε εξαιρετικά σημαντικά οι πρωταγωνιστές να εμφανίζονται ως εκκλησιαζόμενοι στην τοπική ενορία. Επίσης υψίστης σημασίας ήταν να έχουν Έλληνες ηθοποιούς στους πρωταγωνιστικούς ανδρικούς ρόλους. Η Κούλα και η Κατίνα ήταν τόσο αποφασισμένες να έχουν τους καλύτερες Ελληνες ηθοποιούς σε σημείο που έφεραν τον Άλεξ Δημητριάδη από το Σίδνεϊ”, εξηγεί.
Οι σκηνοθέτριες και οι πρωταγωνιστές
Η γνωριμία της 15χρονης Carmichael με τον κόσμο της υποκριτικής ξεκίνησε όταν ήταν μόλις τρεισήμιση χρονών και πλέον έχει στο ενεργητικό της συμμετοχές σε περισσότερα από 40 φιλμ!
Δικαιολογημένα λοιπόν, η συνεργασία της με μεγάλα ονόματα του χώρου όπως ο Δημητριάδης και ο Γεωργίου ήρθε ως μία ακόμη ευκαιρία για μάθηση και ήταν μια εμπειρία που πρόσφερε πολλά τόσο στην ίδια όσο και στους συναδέλφους τους.
“Ο Άλεξ και ο Γιώργος είχαν και οι δύο μεταμορφώσεις στον χαρακτήρα που με ενέπνευσαν καλλιτεχνικά όσο τις παρακολουθούσα. Ο Άλεξ πέρασε ακόμη και εξάρθρημα ώμου σε μια σκηνή που βουτούσε. Το συμβάν, που έλαβε χώρα μία από τις πρώτες μέρες των γυρισμάτων μου έδειξε πόσο αφοσιωμένος ήταν στην ταινία και στον χαρακτήρα. Ήταν πίσω στο πλατό την επόμενη μέρα και δούλευε σε ιδιαίτερα απαιτητικές σκηνές. Είναι πραγματικά ασταμάτητος.
“Ο Γιώργος από την άλλη είχε μια τόσο θετική προσέγγιση όλη την ώρα εκτός οθόνης. Όμως με το που βρισκόταν μπροστά στην κάμερα, μπορούσε να κάνει τη μετάβαση στην ιδιότητα του χήρου, που βίωνε την αγάπη, την απώλεια και τον θρήνο”.
Εν τω μεταξύ, αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που η Carmichael και ο Γεωργίου συναντιούνται επαγγελματικά.
“Ήταν πολύ αστεία στιγμή όταν ο Γιώργος με πλησίασε για να με ρωτήσει αν θυμόμουν ότι είχαμε ξαναδουλέψει μαζί! Δεν είχα ιδέα ότι ήμασταν και οι δύο μέλη του επιτελείου της ταινίας “300: Η άνοδος της αυτοκρατορίας”, εξομολογείται η νεαρή ηθοποιός.
Το στενό δέσιμο που ανέπτυξαν μεταξύ τους οι ηθοποιοί, τους επέτρεψε να είναι ανοιχτοί ο ένας απέναντι στον άλλο, ακόμη και την ώρα που υποδύονταν τους ρόλους τους.
Παρότι η ταινία επικεντρώνεται στις ιστορίες των χαρακτήρων, στα “Θεοφάνεια” βρίσκει κανείς πολλαπλά επίπεδα θεμάτων που αναδεικνύονται.
“Για παράδειγμα, στο πρόσωπο της Luka βλέπουμε μια ιστορία ενηλικίωσης, ενώ ο πατέρας της Theo αντανακλά στον ρόλο το θέμα της μετάνοιας. Το νερό είναι δυναμικό σύμβολο σε όλη την ταινία αναπαριστώντας την αναγέννηση και ανανέωση. Μία ακόμη ενδιαφέρουσα θεματική είναι η επιβίωση μέσα από την οπτική των μεταναστών της Αμερικής”, αναφέρει η Carmichael επισημαίνοντας ωστόσο πως η οικογένεια είναι ο σταθερός παρανομαστής παρών στη ζωή όλων των χαρακτήρων.
Για την ίδια πάντως, ένα από τα κατεξοχήν χαρακτηριστικά της ταινίας είναι το γεγονός ότι καταφέρνει να μιλήσει στην καρδιά ενός πολύμορφου κοινού.
“Είτε κάποιος αναζητεί μια ωδή στην ελληνική κουλτούρα, μια οικογενειακή ιστορία ή ένα αφήγημα μετάνοιας, κάτι που προωθεί τη θηλυκότητα σε έναν ανδροκεντρικό κόσμο, κάτι ρομαντικό, ή ακόμη εκφάνσεις πνευματικότητας, υπάρχει κάτι για τον καθένα”.
* Τα ‘Θεοφάνεια’ θα προβληθούν στις 17 Οκτωβρίου στο Σίδνεϊ και στις 19 Οκτωβρίου στη Μελβούρνη, σε ειδικές προβολές Q&A, με την παρουσία των πρωταγωνιστών Άλεξ Δημητριάδη (μόνο στο Σίδνεϊ) και Caitlin Carmichael (Σίδνεϊ και Μελβούρνη). Για εισιτήρια επισκεφθείτε την ιστοσελίδα https://greekfilmfestival.com.au/