Τον Οκτώβρη, ο «Νέος Κόσμος» ανέδειξε τους προβληματισμούς και τις απορίες πολλών ομογενών που είναι σε ηλικία στράτευσης σχετικά με την υποχρέωσή τους να υπηρετήσουν τη θητεία τους.

Τότε είχαμε απευθυνθεί στην Στρατολογική Υπηρεσία Ανατολικής Αττικής και είχαμε λάβει διευκρινίσεις σχετικά με όλα τα καυτά θέματα, όπως η ανυποταξία, η ιδιότητα του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού και οι προϋποθέσεις απαλλαγής.

Στη συνέχεια, η Στρατολογική Υπηρεσία προώθησε τα ερωτήματα της εφημερίδας μας στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ) από όπου με μεγάλη μας χαρά λάβαμε επίσημο απαντητικό έγγραφο υπογεγραμμένο από τον Επιτελή Τμήματος Ελέγχου Εφαρμογής Στρατολογικής Νομοθεσίας Β4, Ταγματάρχη κ. Δημήτριο Θεοχάρη.

Στην παράγραφο 1 και 2 του εγγράφου διευκρινίζεται ότι οι μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού απαλλάσσονται με προϋποθέσεις από τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις. Υπογραμμίζουμε ότι σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο έγγραφο η συμπλήρωση του χρόνου διαμονής στο εξωτερικό προκειμένου να χαρακτηριστεί κάποιος ως μόνιμος κάτοικος εξωτερικού δεν επηρεάζεται από τον αριθμό των επισκέψεών του στην Ελλάδα, αρκεί η κάθε επίσκεψη να είχε διάρκεια μικρότερη του εξαμήνου.

Οι παράγραφοι 3, 4 και 5 αναφέρονται στην ανυποταξία και τις διοικητικές και ποινικές κυρώσεις που τη συνοδεύουν. Να σημειώσουμε ότι ο Ν.4609/2019, τακτοποιεί όσους είχαν κηρυχθεί ανυπότακτοι μέχρι 03 Μαΐου 2019, ενώ όσοι έχουν κηρυχθεί μετά από αυτή την ημερομηνία υπέχουν τις διοικητικές και ποινικές συνέπειες της ανυποταξίας τους, όπως αυτές προβλέπονται από το νόμο.

Οι παράγραφοι 6, 7 και 8 αναφέρονται στο δικαίωμα αναβολής λόγω σπουδών στο εξωτερικό κι εδώ αξίζει να προσεχθεί ότι η διάρκεια των σπουδών στη σχολή για την οποία ζητείται η χορήγηση αναβολής για την απόκτηση απολυτηρίου, διπλώματος ή πτυχίου δεν πρέπει να υπερβαίνει τα όρια ηλικίας όπως προβλέπονται κατά περίπτωση στο νόμο.

Στη συνέχεια παραθέτουμε ολόκληρο το έγγραφο του ΓΕΕΘΑ προς ενημέρωσή σας. Οι τίτλοι, οι υπογραμμίσεις και οι σημειώσεις έχουν τοποθετηθεί από εμάς για τη διευκόλυνσή σας στην ανάγνωση και κατανόηση του.

ΜΟΝΙΜΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

1. Σε απάντηση του (ε) σχετικού μηνύματος σας, που αφορά στην παροχή διευκρινίσεων σχετικά με την κείμενη στρατολογική νομοθεσία ως προς τους διαμένοντες στο εξωτερικό Έλληνες πολίτες, σας γνωστοποιούμε τα εξής:

α. Σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 25 του Ν.3421/2005 αναβάλλεται η κατάταξη στις Ένοπλες Δυνάμεις όσων έχουν την ιδιότητα του μονίμου κατοίκου εξωτερικού. Ως μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού θεωρούνται όσοι έχουν κύρια και μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό για ένδεκα τουλάχιστον συνεχόμενα έτη, σε μία ή περισσότερες χώρες ή όσοι έχουν βιοποριστική εγκατάσταση και κατοικούν στο εξωτερικό για επτά τουλάχιστον συνεχόμενα έτη, σε μία ή περισσότερες χώρες.

Σύμφωνα με την παράγραφο 2δ του ίδιου άρθρου η απόδειξη της συνδρομής των παραπάνω προϋποθέσεων γίνεται με πιστοποιητικό που εκδίδεται από τις αρμόδιες ελληνικές προξενικές αρχές. Επιπλέον, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου, όσοι διετέλεσαν οποτεδήποτε ή διατελούν σε ανυποταξία, με την υπαγωγή τους στις διατάξεις του παρόντος άρθρου εξαιρούνται απ’ την πρόσκληση ή τις προσκλήσεις για τις οποίες κηρύχθηκαν ανυπότακτοι, εξαλείφεται το αξιόποινο της ανυποταξίας με παραγραφή αίρονται οι ποινικές συνέπειες και οι σχετικές δικογραφίες τίθενται στο αρχείο με πράξη του εισαγγελέα του αρμοδίου στρατιωτικού δικαστηρίου.

β. Επίσης, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 1 του Φ.429.1/8/150107/Σ.18/10 Ιαν 2006/ΚΥΑ, όσοι επιθυμούν να τους χορηγηθεί η αναβολή κατάταξης του άρθρου 25 του ν. 3421/2005, υποβάλλουν στην αρμόδια Στρατολογική Υπηρεσία (ΣΥ) αίτηση και πιστοποιητικό της αρμόδιας ελληνικής προξενικής αρχής, από το οποίο πρέπει να προκύπτει ότι έχουν είτε κύρια και μόνιμη εγκατάσταση στο εξωτερικό για ένδεκα τουλάχιστον συνεχόμενα έτη, σε μία ή περισσότερες χώρες είτε βιοποριστική εγκατάσταση και κατοικία στο εξωτερικό για επτά τουλάχιστον συνεχόμενα έτη, σε μία ή περισσότερες χώρες. Αρμόδιο για την έκδοση του πιστοποιητικού είναι το προξενείο στην περιφέρεια του οποίου έχουν την τελευταία κύρια και μόνιμη εγκατάστασή τους ή την βιοποριστική τους εγκατάσταση και κατοικία, οι ενδιαφερόμενοι, πριν την υποβολή του αιτήματος τους για την χορήγηση της αναβολής κατάταξης. Επισημαίνεται ότι, βάσει της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του ίδιου νόμου, για την έκδοση του παραπάνω πιστοποιητικού, και προς απόδειξη των προϋποθέσεων των περιπτώσεων α’ και β’ της παραγράφου 1 του άρθρου 25 του ν. 3421/2005 οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν στις προξενικές αρχές επίσημα έγγραφα (διαβατήριο, βεβαιώσεις δημοσίων ή δημοτικών ή αστυνομικών αρχών, πιστοποιήσεις εργοδοτών ή ασφαλιστικών φορέων ή εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αποδείξεις πληρωμής λογαριασμών κοινής ωφέλειας κλπ.).

γ. Κατόπιν τούτων, επί του ερωτήματος σας σχετικά με τις ενέργειες των ευρισκομένων σε ηλικία στράτευσης Ελλήνων πολιτών που διατελούν στο εξωτερικό, προκειμένου να μην κηρυχθούν ανυπότακτοι, γνωρίζεται ότι η διαμονή στην αλλοδαπή αποτελεί λόγο νόμιμης παραμονής εκτός των Ενόπλων Δυνάμεων αποκλειστικά υπό τις προϋποθέσεις που εκτέθηκαν στις ανωτέρω παραγράφους.

Συνεπώς, όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις αυτές, δύνανται να απευθυνθούν στην κατά τόπο αρμόδια προξενική αρχή, προσκομίζοντας τα κατάλληλα δικαιολογητικά, προκειμένου να εκδοθεί κατ’ αρχάς το σχετικό πιστοποιητικό και ακολούθως, να αποσταλεί με αίτησή τους στην αρμόδια ΣΥ για να τύχουν της αναβολής κατάταξης ως μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, γεγονός που συνεπάγεται και την ακύρωση των συνεπειών τυχόν ανυποταξίας τους.

ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΧΡΟΝΟΥ ΠΑΡΑΜΟΝΗΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ

2. Σχετικά με το χρόνο παραμονής μονίμου κατοίκου εξωτερικού στην Ελλάδα, σας γνωστοποιούμε ότι, βάσει των υποπαραγράφων α’ και β’ της παραγράφου 2 του άρθρου 25 του Ν. 3421/2005, για την συμπλήρωση της ενδεκαετούς κύριας και μόνιμης ή της επταετούς βιοποριστικής εγκατάστασης στο εξωτερικό, που απαιτείται προκειμένου ο ενδιαφερόμενος να αποκτήσει την ιδιότητα του μονίμου κατοίκου εξωτερικού, δεν λαμβάνεται υπόψη το πέραν των έξι μηνών χρονικό διάστημα παραμονής στην Ελλάδα για κάθε ημερολογιακό έτος. Στην περίπτωση αυτή, ο απαιτούμενος χρόνος για την απόκτηση της ιδιότητας του μονίμου κατοίκου του εξωτερικού, υπολογίζεται πάλι από την αρχή. Απώλεια της ιδιότητας του μόνιμου κατοίκου εξωτερικού επέρχεται με την απέλαση στην Ελλάδα, καθώς και με την υπέρβαση έξι μηνών παραμονής στην Ελλάδα εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους. Συνεπώς, βάσει των προαναφερθέντων, στο απαιτούμενο κατά το νόμο διάστημα ενδεκαετούς κύριας και μόνιμης εγκατάστασης ή επταετούς βιοποριστικής εγκατάστασης συνυπολογίζεται η τυχόν παραμονή στην Ελλάδα για διάστημα μέχρι έξι μήνες κατά ημερολογιακό έτος. Αντιθέτως, τυχόν παραμονή στην Ελλάδα για διάστημα πέραν των έξι μηνών συνεπάγεται ότι ο υπολογισμός των ένδεκα ή των επτά ετών για την απόκτηση της ιδιότητας του μονίμου κατοίκου εξωτερικού εκκινά από την αρχή, ενώ, σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος φέρει ήδη την εν λόγω ιδιότητα, επέρχεται απώλεια αυτής.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΑΝΥΠΟΤΑΞΙΑΣ

3. Σχετικά με τις συνέπειες της ανυποταξίας, σας γνωστοποιούμε ότι σύμφωνα με το άρθρο 51 του Ν.3421/2005, στους ανυπότακτους επιβάλλονται οι προβλεπόμενες από τον Στρατιωτικό Ποινικό Κώδικα ποινικές κυρώσεις, χρηματικό πρόστιμο, καθώς και οι στερήσεις και απαγορεύσεις που προβλέπονται από τα άρθρα 53 και 54 του ίδιου νόμου. Με την Φ.429.1/17/281810/Σ.394/04 Μαρ 2011/ΚΥΑ κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εθνικής Άμυνας που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως το ύψος του χρηματικού προστίμου, που επιβάλλεται στους ανυπότακτους, καθορίστηκε σε έξι χιλιάδες (6.000) ευρώ και η επιβολή του επέρχεται στους ανυπότακτους την επόμενη της ημερομηνίας που υποχρεούνται σε κατάταξη. Το χρηματικό πρόστιμο επιβάλλεται με απόφαση του Διευθυντή της αρμόδιας ΣΥ. Παράλληλα, συντάσσεται και αποστέλλεται, μαζί με την απόφαση, χρηματικός κατάλογος στην αρμόδια Δημόσια Οικονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ), προκειμένου να βεβαιωθεί και να εισπραχθεί από αυτήν το ποσό, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων. Η ανωτέρω απόφαση κοινοποιείται στον ανυπότακτο και αντίγραφο αυτής, καθώς και του χρηματικού καταλόγου, τηρείται στο αρχείο της ΣΥ.

4. Οι στερήσεις και απαγορεύσεις των ανωτέρω αναφερθέντων άρθρων 53 και 54 του Ν. 3421/2005, αφορούν στην απαγόρευση αποδημίας, ναυτολόγησης και χορήγησης πιστοποιητικών στρατολογικής κατάστασης σε ανυπότακτους, μέχρι την κατάταξη τους στις Ένοπλες Δυνάμεις, καθώς και στο κώλυμα των αμετακλήτως καταδικασθέντων για ανυποταξία ή λιποταξία, να εκλέγουν ή να εκλέγονται στις εκλογές για ανάδειξη βουλευτών και ευρωβουλευτών, καθώς και στις νομαρχιακές, περιφερειακές και δημοτικές εκλογές. Ωστόσο, είναι επιτρεπτή κατ’ εξαίρεση η είσοδος και η παραμονή στην Ελλάδα, χωρίς έλεγχο της στρατολογικής τους κατάστασης, για χρονικό διάστημα που δεν μπορεί να υπερβαίνει τις τριάντα ημέρες συνολικά ή τμηματικά, κατ’ έτος, ανυποτάκτων του εξωτερικού.

Ο ΕΥΝΟΪΚΟΣ ΝΟΜΟΣ 4609/2019

5. Ως προς τον τρόπο εφαρμογής της διάταξης του άρθρου 19 του Ν.4609/2019*, σας γνωστοποιούμε ότι, σύμφωνα με τις παραγράφους 2 και 3 του ίδιου άρθρου, το αξιόποινο της ανυποταξίας όσων υπάγονται ή θα υπαχθούν σε μία από τις περιπτώσεις α’ έως θ’ της παραγράφου 1 εξαλείφεται, οι ποινικές συνέπειες αίρονται και οι διοικητικές συνέπειες και τα διοικητικά πρόστιμα, που έχουν επιβληθεί και βεβαιωθεί διαγράφονται στο σύνολό τους. Αν μέρος των διοικητικών προστίμων έχει αποπληρωθεί, διαγράφεται το υπολειπόμενο ποσό Οι σχετικές δικογραφίες τίθενται στο αρχείο με πράξη του εισαγγελέα του αρμόδιου στρατιωτικού δικαστηρίου, ενώ η υπαγωγή στις διατάξεις του παρόντος γίνεται αυτεπαγγέλτως. Συνεπώς, η πλήρωση μίας από τις προϋποθέσεις της εν λόγω διάταξης από τον ενδιαφερόμενο συνεπάγεται τις αυτεπάγγελτες ενέργειες της αρμόδιας ΣΥ, τόσο ως προς την ενημέρωση των στρατιωτικών δικαστικών αρχών όσο και ως προς τις αστυνομικές αρχές για την άρση των στερήσεων και απαγορεύσεων που εκτέθηκαν ανωτέρω, καθώς και ως προς τις φορολογικές αρχές για την ακύρωση των επιβληθέντων προστίμων κατά το μέρος που δεν αποπληρώθηκε.

(*Σ.Σ. Το Άρθρο 19 του Ν. 4609/2019 προβλέπει τα εξής: «Οι διατελέσαντες ή διατελούντες σε ανυποταξία, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου (σ.σ. 3 Μαΐου 2019), εξαιρούνται από την πρόσκληση ή τις προσκλήσεις για τις οποίες κηρύχθηκαν ανυπότακτοι, εφόσον: α) έχουν ήδη καταταγεί στις Ένοπλες Δυνάμεις και εκπλήρωσαν πλήρως ή μερικώς τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις, β) έχουν καταταγεί στις Ένοπλες Δυνάμεις και εκπληρώνουν ακόμη τις στρατιωτικές τους υποχρεώσεις, γ) καταταγούν στις Ένοπλες Δυνάμεις προς εκπλήρωση των στρατιωτικών τους υποχρεώσεων μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020, δ) έχουν ήδη απαλλαγεί από την υποχρέωση στράτευσης, χωρίς να προηγηθεί κατάταξή τους στις Ένοπλες Δυνάμεις, ε) απαλλαγούν από την υποχρέωση στράτευσης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020, στ) τελούν σε αναβολή κατάταξης για λόγους υγείας, ζ) λάβουν αναβολή κατάταξης για λόγους υγείας μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020, η) έχουν ήδη εκπληρώσει ως αντιρρησίες συνείδησης πλήρως ή μερικώς την εναλλακτική τους υπηρεσία, θ) έχουν ήδη υποβάλει ή υποβάλουν δικαιολογητικά για την υπαγωγή τους στις κείμενες διατάξεις περί αντιρρησιών συνείδησης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020 και παρουσιάζονται εμπρόθεσμα για εκπλήρωση της εναλλακτικής τους υπηρεσίας, ως εκ της ανωτέρω υπαγωγής τους.)

ΑΝΑΒΟΛΗ ΛΟΓΩ ΣΠΟΥΔΩΝ – ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΓΙΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΕΝΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

6. Ως προς τη δυνατότητα χορήγησης αναβολής κατάταξης για λόγους σπουδών επισημαίνεται ότι, βάσει του άρθρου 18 του Ν. 3421/2005, αναβάλλεται η κατάταξη στις Ένοπλες Δυνάμεις των στρατευσίμων, οι οποίοι κατά την ημερομηνία που υποχρεούνται για κατάταξη είναι: α) μαθητές λυκείων ή σχολείων δεύτερης ευκαιρίας ή Γυμνασίων Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης, β) σπουδαστές ινστιτούτων επαγγελματικής κατάρτισης ή σχολών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ή εσπερινών λυκείων ή μαθητές «Μεταλυκειακού έτους – τάξη μαθητείας» των ΕΠΑΛ ή ΣΈ.Κ. , γ) γραμμένοι για φοίτηση σε ανώτερη ή ανώτατη σχολή για κύριες σπουδές ή για την απόκτηση μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης, δ) γραμμένοι για απόκτηση διδακτορικού διπλώματος, ε) σπουδαστές Κέντρων Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης, που εδρεύουν στην Ελλάδα και συμπράττουν με αναγνωρισμένα ανώτερα ή ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα του εξωτερικού. Η αναβολή κατάταξης των στρατευσίμων της προηγούμενης παραγράφου διαρκεί μέχρι την 31η Δεκεμβρίου του έτους που συμπληρώνουν τα παρακάτω κατά περίπτωση όρια ηλικίας: α) το εικοστό πρώτο για τους αναφερομένους στην υποπαράγραφο α, (σ.σ. μαθητές) β) το εικοστό τέταρτο για τους αναφερομένους στην υποπαράγραφο β, (σ.σ. σπουδαστές) γ) το εικοστό όγδοο για τους αναφερομένους στην υποπαράγραφο γ, (σ.σ. φοιτητές) δ) το τριακοστό πρώτο για τους αναφερομένους στην υποπαράγραφο δ, (σ.σ. υποψήφιους διδάκτορες) ε) το εικοστό έκτο για τους αναφερομένους στην υποπαράγραφο ε.

ΓΙΑ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ

7. Η αναβολή κατάταξης για τις παραπάνω κατηγορίες σπουδών χορηγείται για φοίτηση σε εκπαιδευτικό ίδρυμα του εσωτερικού ή του εξωτερικού, που είναι κρατικό ή αναγνωρισμένο από τις αρμόδιες υπηρεσίες του οικείου κράτους, έχει ενταχθεί στο επίσημο εκπαιδευτικό του σύστημα και χρησιμοποιεί διεθνώς γνωστή γλώσσα, υπό την προϋπόθεση ότι η ελάχιστη εναπομένουσα διάρκεια σπουδών στη σχολή για την οποία ζητείται η χορήγησή της, προς απόκτηση του απολυτηρίου διπλώματος ή πτυχίου δεν υπερβαίνει το όριο ηλικίας που καθορίζεται κατά περίπτωση στην παραπάνω παράγραφο.

ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ

8. Για τη χορήγηση της αναβολής κατάταξης λόγω σπουδών, οι ενδιαφερόμενοι υποβάλλουν στο αρμόδιο στρατολογικό γραφείο αίτηση και πιστοποιήσεις ή βεβαιώσεις της οικείας σχολής, από τις οποίες προκύπτουν η εκπαιδευτική βαθμίδα, το τμήμα και ο κλάδος σπουδών, η ημερομηνία αρχικής εγγραφής ή μετεγγραφής κατά περίπτωση, το διανυόμενο έτος ή εξάμηνο σπουδών, καθώς και η ελάχιστη διάρκεια της εναπομένουσας φοίτησης και της τυχόν υποχρεωτικής πρακτικής άσκησης ή εκπαίδευσης που απαιτείται για την ολοκλήρωση των σπουδών. Αν πρόκειται για σχολή του εξωτερικού απαιτείται να προκύπτουν επιπλέον ο τόπος της έδρας και της λειτουργίας της, ότι αυτή είναι κρατική ή αναγνωρισμένη από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες, ότι έχει ενταχθεί στο εκπαιδευτικό σύστημα του οικείου κράτους, καθώς και ότι χρησιμοποιεί κατά τη διδασκαλία διεθνώς γνωστή γλώσσα.

Περαιτέρω πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του Νομικού Σώματος (www stratoloqia.gr) στην οποία είναι διαθέσιμο στο κοινό το ισχύον νομικό πλαίσιο, πληροφοριακά έντυπα επί αναβολών κατάταξης και άλλων στρατολογικών θεμάτων, καθώς και απαντήσεις επί συχνών ερωτήσεων. Επίσης, μπορείτε να απευθύνεστε και στο αρμόδιο για θέματα στρατολογίας τμήμα των ελληνικών προξενικών αρχών του τόπου διαμονής σας.