Με ξεχωριστό φωτογραφικό υλικό εμπλουτίστηκε η Πολιτειακή Βιβλιοθήκη της Βικτώριας την περασμένη εβδομάδα με τη δωρεά της συλλογής του λοχία Alfred Huggins. Ο Αυστραλός στρατιώτης υπηρέτησε σε ιατρική μονάδα του αυστραλιανού στρατού κατά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ελλάδα και τη Μέση Ανατολή και η συλλογή του περιέχει διακόσιες φωτογραφίες βγαλμένες από τον ίδιο κατά τη διάρκεια της θητείας του, αλλά και καρτ-ποστάλ που συνήθιζε να μαζεύει. Η οικογένειά του δώρισε στην Πολιτειακή Βιβλιοθήκη της Βικτώριας τις πρωτότυπες φωτογραφίες του με πολλές μοναδικές εικόνες της τότε Ελλάδας. Οι απόγονοι του Αυστραλού στρατιώτη είχαν την ευκαιρία να συναντηθούν με μέλη της ελληνικής παροικίας της Μελβούρνης κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης-δωρεάς.

Πάνω από σαράντα φωτογραφίες και κάποιες καρτ-ποστάλ της εποχής είναι από την Ελλάδα και αποτελούν σημαντικά φωτογραφικά ντοκουμέντα για τη χώρα πριν και κατά τη διάρκεια του πολέμου. Κοιτώντας τις φωτογραφίες εντυπωσιάστηκα από την ποιότητά τους, τον αριθμό και τη θεματολογία τους. Υπάρχουν φωτογραφίες από την άφιξη του Alfred στην Ελλάδα και την επίσκεψή του στην Ακρόπολη, αλλά και εικόνες από τις μάχες και την επακόλουθη υποχώρηση των συμμαχικών δυνάμεων. Οι φωτογραφίες εκείνης της περιόδου είναι λίγες λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης του πολέμου και της αγριότητας των Γερμανών. Έπειτα, ο Alfred φωτογράφισε τα μέρη της Βόρειας Ελλάδας όπου μεταφέρθηκε, την Ελασσόνα και τη Λαμία, καθώς και τους βομβαρδισμούς των Γερμανών που υπήρξαν καταστροφικοί για την Ελλάδα.

Συμπεριλαμβάνονται, επίσης, φωτογραφίες της μονάδας του να περιθάλπει έναν τραυματισμένο στρατιώτη καθώς και το σκηνικό μιας ταφής με τα ελληνικά βουνά να διαγράφονται στο πίσω μέρος.

Οι φωτογραφίες του Alfred απεικονίζουν την οπισθοχώρηση από την κεντρική και νότια Ελλάδα έως τη διαφυγή του στο λιμάνι του Ναυπλίου. Καταγράφει την κατάρριψη του γερμανικού αεροσκάφους στο Ναύπλιο από τους Συμμάχους και την ταφή της γυναίκας πιλότου από το τμήμα του. Επέζησε του επικίνδυνου ταξιδιού στην Κρήτη με φωτογραφικό υλικό από την παραμονή του στο νησί. Καταγράφει την εκκένωση από το νησί λίγες μέρες πριν την απόβαση των Γερμανών αλεξιπτωτιστών, με εικόνες από το λιμάνι της Σούδας καθώς και το ταξίδι του με το πλοίο Lossiebank με προορισμό την Αλεξάνδρεια και την επίθεση που δέχθηκαν κατά τη διάρκειά του.

Οι παρευρισκόμενοι βλέπουν τις φωτογραφίες. Φώτο: Jim Claven

Το επίσης αξιόλογο αυτής της συλλογής είναι ότι εμπεριέχει μια σειρά φωτογραφιών βγαλμένες από έναν Γερμανό στρατιώτη από τον οποίο και τις πήρε ο Alfred. Σ’ αυτές απεικονίζονται η γερμανική εισβολή στην Αθήνα και η προετοιμασία των γερμανικών αεροπορικών δυνάμεων για την Κρήτη.

Τις φωτογραφίες του συνοδεύει ακουστικό υλικό καθώς ηχογραφούσε τις εμπειρίες του στην Ελλάδα, αλλά κρατούσε και γραπτές σημειώσεις στο πίσω μέρος των φωτογραφιών μετά από κάθε περιστατικό. Μεταξύ αυτών είναι οι κίνδυνοι από τους βομβαρδισμούς των Γερμανών και ο παρ’ ολίγον θάνατός του, όμως και ο θαυμασμός του για τη φυσική ομορφιά των τοπίων καθώς περνούσαν από τον Όλυμπο σημειώνοντας «The famous Mt Olympus».

Στη συλλογή του θα δείτε και το σπάνιο βιβλίο με τίτλο The Sacrifices of Greece in the Second World War (Οι Θυσίες της Ελλάδας κατά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο) που εκδόθηκε από μεταπολεμική ελληνική κυβέρνηση καταγράφοντας τις συμφορές που υπέστη η χώρα σε έμψυχο και άψυχο υλικό, με χάρτες, γραφήματα και στατιστικές που καταγράφουν λεπτομερειακά και εμπεριστατωμένα τα στοιχεία. Το βιβλίο δώρισε η Denise Zapantis.

Τη δωρεά του φωτογραφικού υλικού έκαναν οι γιοι του Alfred, Philip και David καθώς και μέλη της οικογενείας τους. Η γενική διευθύντρια της State Library Kate Torney, και ο υπεύθυνος Συλλογών της Βιβλιοθήκης Dr Kevin Molloy, παρέλαβαν τη συλλογή σε εκδήλωση στην οποία επίσης παραβρέθηκαν οι Paul Sougleris και Denise Zapantis από την Pammessinian Brotherhood Papaflessas (Παμμεσηνιακή Αδελφότητα «Ο Παπαφλέσσας») και οι Christina Despoteris και Deb Stewart από την Επιτροπή Lemnos Gallipoli Commemorative Committee, ο πρώην πρωθυπουργός της Βικτώριας Steve Bracks, και ένας προσωπικός φίλος της οικογένειας και υποστηρικτής της Πολιτειακής Βιβλιοθήκης.

Ο γιος τουAlfred, Philip Huggins, δήλωσε πόσο συγκινημένος ήταν για το γεγονός ότι η Πολιτειακή Βιβλιοθήκη δέχθηκε τη συλλογή του πατέρα του. Οι φωτογραφίες διασώθηκαν από τη φθορά του χρόνου και των οικογενειακών αλλαγών χάρη στη σύζυγο του Alfred. Ο Philip είναι πρώην αγγλικανικός επίσκοπος και νυν πρόεδρος του Συμβουλίου Αυστραλιανών Εκκλησιών. Είναι φίλος του νέου Έλληνα Αρχιεπισκόπου στην Αυστραλία, κ. Μακάριου.

Ο άλλος του γιος, David Huggins, μίλησε για το ταξίδι που έκανε στην Κρήτη με τη συνοδεία του πρώην πρωθυπουργού της Βικτώριας, Steve Bracks, και τα μέρη που επισκέφθηκαν για να δει πού πολέμησε ο πατέρας του.

Ο Dr Molloy εκ μέρους της Πολιτειακής Βιβλιοθήκης εξέφρασε τη σημαντικότητα των δωρεών-συλλογών όπως αυτή για τον εμπλουτισμό των συλλογών και των αρχείων της Βιβλιοθήκης και τη διάσωση της ιστορικής μνήμης.

Μελλοντικά οι φωτογραφίες της συλλογής θα είναι διαθέσιμες στην ιστοσελίδα της State Library. Ωστόσο, ο Paul Sougleris έθιξε την πιθανότητα να γίνει μια ειδική έκθεση της συλλογής στο κτίριο της Αδελφότητας «Ο Παπαφλέσσας» στο Thornbury στα τέλη του χρόνου.

Επιχείρησα να δώσω σφαιρικά τη σημαντικότητα της συλλογής, διανθισμένη από τη μελέτη βιογραφικών στοιχείων του Alfred από την εποχή του πολέμου.

Υπογράμμισα το πόσο σημαντικές για τον αυστραλιανό πολυπολιτισμό είναι τέτοιου είδους συλλογές που απεικονίζουν την Ελλάδα μέσα από τα μάτια των Αυστραλών ενώνοντας Αυστραλούς ελληνικής καταγωγής με οικογένειες Αυστραλών που υπηρέτησαν στην Ελλάδα. Αυτές οι εικόνες δεν αφηγούνται μόνο μια προσωπική πολεμική ιστορία, αλλά ενώνουν τις δύο κοινότητες μέσα από την απεικόνιση της Ελλάδας από τα δικά τους μάτια.

Ήταν χαρά μου να ασχοληθώ προσωπικά με αυτή τη συλλογή και να βοηθήσω τους ιδιοκτήτες με τη δωρεά και την επικείμενη διάθεσή τους στο κοινό της Βικτώριας. Η συλλογή του Huggins έρχεται να συνοδεύσει τις υπόλοιπες συλλογές της Βιβλιοθήκης τις οποίες έχω επιμεληθεί (Greek campaign photographs of Private Syd Grant, The Lemnos photographs of Staff Nurse Evelyn Hutt from the First World War, καθώς και The Middle East photographs of the Private Gilwyn Easton).

Ελπίζω αυτές οι συλλογές να ενθαρρύνουν και άλλους να κάνουν το ίδιο. Όποιος έχει στην κατοχή του αυθεντικό υλικό και σκέφτεται να το δωρίσει σε δημόσιο οργανισμό μπορεί να επικοινωνήσει μαζί μου στην ηλεκτρονική διεύθυνση jimclaven@yahoo.com.au

*Ο Jim Claven είναι ιστορικός, συγγραφέας και ξεναγός. Γραμματέας της Επιτροπής Lemnos Gallipoli Commemorative Committee από το 2011. Έχει δημοσιεύσει πρόσφατα το βιβλίο «Lemnos & Gallipoli Revealed: A Pictorial History of the ANZACs in the Aegean 1915-16».