Η εξελισσόμενη πανδημία του COVID19 έχει προκαλέσει εξαιρετική ανησυχία με τα περισσότερα μέλη της κοινότητάς μας να βρίσκονται σε κατάσταση συναγερμού. Η κυβέρνηση καθημερινά εκδίδει ενημερωτικά δελτία σχετικά με τους τρόπους προστασίας του εαυτού μας και των αγαπημένων μας προσώπων από τον ιό.
ΙΤΑΛΙΑ: ΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣ ΑΠΟΦΥΓΗ
Οι ειδικοί συμφωνούν ότι πρέπει να επιβραδύνουμε την διασπορά του ιού στην κοινότητά μας, προκειμένου να μπορέσει το σύστημα υγείας να ανταποκριθεί στην αναπόφευκτη μαζική εισροή ατόμων που χρήζουν υγειονομικής περίθαλψης και, ειδικότερα, αναπνευστήρων ή εισαγωγής στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) των νοσοκομείων. Εάν ο αριθμός των νέων περιπτώσεων αυξάνεται πολύ γρήγορα, τότε το σύστημα υγείας μας δεν θα μπορεί να ανταπεξέλθει και θα βρεθούμε σε μια κατάσταση αντίστοιχη με αυτήν της Ιταλίας, δηλαδή στην ανάγκη επιλογής μεταξύ των ασθενών για την παροχή ενός από τα πολύτιμα κρεβάτια των ΜΕΘ.
Οι ειδικοί ζητούν από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε πιο δραστικά μέτρα πρόληψης ακολουθώντας το πρόσφατο παράδειγμα της Νότιας Κορέας, της Σιγκαπούρης, της Ταϊβάν και του Χονγκ Κονγκ, όπου ο αριθμός των νέων κρουσμάτων δεν αυξήθηκε τόσο δραματικά όπως στην Ιταλία, το Ηνωμένο Βασίλειο και άλλα ευρωπαϊκά κράτη. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι υγειονομικές υπηρεσίες να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των πολιτών. Η εξάπλωση του ιού στις συγκεκριμένες ασιατικές χώρες είναι πιο αργή επειδή έχουν εφαρμοστεί με επιτυχία κατάλληλες στρατηγικές υγιεινής και κοινωνικής απομάκρυνσης.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ένα υψηλό ποσοστό του προσωπικού της υγειονομικής περίθαλψης θα μολυνθεί επίσης και, ως εκ τούτου, το σύστημα υγείας θα τεθεί σε ακόμη μεγαλύτερη πίεση.
ΜΗΠΩΣ ΕΧΩ ΜΟΛΥΝΘΕΙ;
Αν υποψιαζόμαστε ότι έχουμε μολυνθεί, τότε πρέπει να ακολουθήσουμε τις τρέχουσες κυβερνητικές συστάσεις για να διαπιστώσουμε εάν πράγματι ισχύει κάτι τέτοιο και να πειθαρχήσουμε άμεσα στις οδηγίες σχετικά με την αυτοαπομόνωση, ενόσω ακόμα αναμένουμε τα αποτελέσματα.
Συγκεκριμένα, πρέπει να προσέχουμε να μην μεταδώσουμε την ασθένεια σε όσους ανήκουν στις λεγόμενες ευπαθείς ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, οι πολύ νέοι, οι έγκυοι και οι ασθενείς με χρόνιες ασθένειες. Αυτό σημαίνει αποφυγή επισκέψεων σε γονείς και παππούδες, όχι επισκέψεις σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων και νοσοκομεία και άλλα μέρη συνάθροισης των πιο ευάλωτων μελών της κοινωνίας μας (π.χ. εκκλησία). Πολλές ενορίες έχουν ήδη προβεί στην παροχή προς τα μέλη τους λογικών συστάσεων σχετικά με την υγιεινή και την τήρηση των αποστάσεων σε κάποιες εκδηλώσεις της κοινωνικής ζωής.
Τα πιο συνηθισμένα αρχικά συμπτώματα είναι ξηρός βήχας, πυρετός, πονόλαιμος, κόπωση και δυσκολία στην αναπνοή. Σε μερικές περιπτώσεις οι άνθρωποι θα νοσήσουν πολύ ελαφρά ενώ σε άλλες θα αισθανθούν πολύ άρρωστοι. Γνωρίζουμε βέβαια ότι ο ιός είναι εξαιρετικά μεταδοτικός.
Αν δεν νιώθετε καλά, η καλύτερη στρατηγική για την αποφυγή της εξάπλωσης του ιού είναι να περιορίσετε όσο το δυνατόν περισσότερο την επαφή σας με τους άλλους. Η τήρηση των πρακτικών καλής υγιεινής των χεριών και του βήχα/φταρνίσματος είναι επιτακτική.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΟΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΤΟΑΠΟΜΟΝΩΣΗ
Πολλοί από εμάς ίσως χρειαστεί να απομονωθούμε στο σπίτι και κάποιοι θα μπορέσουν να συνεχίσουν να εργάζονται από το σπίτι χρησιμοποιώντας την σύγχρονη τεχνολογία (π.χ. από τις 13/3/2020 η κυβέρνηση έχει εισαγάγει νέες μεθόδους Medicare για να διευκολύνει όλους τους γιατρούς και άλλους εργαζόμενους στον κλάδο της υγειονομικής περίθαλψης να βλέπουν τους ασθενείς οι οποίοι είναι μολυσμένοι ή για τους οποίους υπάρχει υποψία ότι είναι μολυσμένοι ή που κινδυνεύουν να μολυνθούν εάν βγουν από τα σπίτια τους).
Παρακάτω υπάρχουν κάποιες συμβουλές με βάση την κοινή λογική σχετικά με τη διατήρηση της ψυχικής και πνευματικής μας ισορροπίας αν (ή πιο σωστά όταν) χρειαστεί να μπούμε σε καραντίνα στα σπίτια μας.
Τα μέτρα αυτοαπομόνωσης και καραντίνας μπορεί να έχουν πολλές ψυχολογικές και ψυχιατρικές συνέπειες. Οι πιο συχνές περιλαμβάνουν την αϋπνία, το άγχος, τον φόβο της ασθένειας και την επιθυμία αύξησης της κατανάλωσης αλκοόλ και καπνού. Τα παιδιά και οι έφηβοι μπορεί να παρουσιάσουν παλινδρόμηση, κοινωνική απομόνωση ή επιθετικές συμπεριφορές, οι οποίες μπορεί να παρερμηνευθούν ως «συμπεριφορές εκτόνωσης».
Υπάρχουν απλοί τρόποι για να μειώσετε το συνολικό άγχος, όπως να κοιμάστε αρκετά, να τρώτε κανονικά γεύματα, να ασκείστε, να κρατάτε επαφή με τους φίλους και την οικογένειά σας και να χρησιμοποιείτε τεχνικές χαλάρωσης.
ΕΓΚΥΡΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ
Χρησιμοποιήστε αξιόπιστες πηγές για να ενημερώνεστε σχετικά με τους τρόπους διατήρησης της οικογένειάς σας ασφαλούς και υγιούς, κάτι που μπορεί να μειώσει το άγχος.
Τέτοιες πηγές είναι:
1.Η ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας της Αυστραλίας για τον ιό COVID-19 https://www.health.gov.au/health-topics/novel-coronavirus-2019-ncov
2. Η ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας της Βικτώριας για τον ιό COVID-19
https://www.dhhs.vic.gov.au/coronavirus
3. Η ανοιχτή για το κοινό γραμμή επικοινωνίας του Υπουργείου Υγείας για τον ιό COVID-19: 1800 675 398
4. Ενημερώσεις σχετικά με την επιδημιολογική κατάσταση σε ολόκληρο τον κόσμο βρίσκονται στις ιστοσελίδες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO), του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC) και του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC)
Αναπτύξτε ένα οικογενειακό σχέδιο για την αντιμετώπιση των ξεσπασμάτων του ιού, με όλα τα βήματα που μπορείτε να ακολουθήσετε για να προστατεύσετε τον εαυτό σας. Η ενημέρωση σχετικά με το σχέδιο δράσης του χώρου εργασίας σας ή του σχολείου για την αντιμετώπιση του COVID-19 μπορεί να λειτουργήσει καθησυχαστικά ως προς τα μέτρα που λαμβάνουν οι άλλοι για τη διαφύλαξη της υγείας τους.
Προσπαθήστε να περιορίσετε την έκθεσή σας στα παραδοσιακά και στα κοινωνικά μέσα που σχετίζονται με τον ιό καθώς η αυξημένη έκθεση στα μέσα ενημέρωσης συνδέεται συχνά με υψηλότερα επίπεδα άγχους.
Μπορούμε να αποκτήσουμε μεγαλύτερη αίσθηση ελέγχου της κατάστασης μέσω της ενημέρωσης σχετικά με τις ψυχολογικές επιπτώσεις της απομόνωσης και της καραντίνας. Οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις μπορεί να περιλαμβάνουν άγχος, θυμό, φόβο μετάδοσης του ιού σε άλλους και απογοήτευση, ενώ εκείνοι που βιώνουν μεγαλύτερες περιόδους απομόνωσης είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν συμπτώματα μετατραυματικού στρες ή να αυξήσουν τη χρήση ουσιών. Η εξασφάλιση επαρκών εφοδίων και η πρόσβαση σε ολοκληρωμένες, συνεχείς και αξιόπιστες πληροφορίες μειώνει την αγωνία και την αβεβαιότητα.
ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΕΔΩ;
Είναι σημαντικό να φροντίσουμε τον εαυτό μας και τους αγαπημένους μας. Ελέγξτε τους γείτονες και τους συναδέλφους που μπορεί να είναι απομονωμένοι και να μην διαθέτουν άλλο δίκτυο υποστήριξης. Βεβαιωθείτε ότι έχουν επαρκείς προμήθειες, συμπεριλαμβανομένων των συνήθων φαρμάκων τους. Βεβαιωθείτε ότι είναι σε θέση να έχουν πρόσβαση σε ιατρική βοήθεια είτε μέσω της τεχνολογίας είτε με προσωπική επαφή, εάν και όταν κάτι τέτοιο απαιτείται. Και θυμηθείτε ότι η διατήρηση της πνευματικής υγείας και ευεξίας είναι εξίσου σημαντική με αυτήν της σωματικής και της ψυχολογικής.
Πολλά θετικά κοινωνικά αποτελέσματα μπορούν να προκύψουν σε βάθος χρόνου από μια κατάσταση όπως αυτή που αντιμετωπίζουμε. Αυτή είναι η μόνη ελπίδα στη σκοτεινή περίοδο που διανύουμε.
* Ο Δρ Κοκκινιάς είναι Συμβουλευτικός Ψυχίατρος, Γενικός Γραμματέας της Ελληνικής Ιατρικής Ένωσης Αυστραλίας. και ένας από τους Διευθυντές του Διοικητικού Συμβουλίου της «Φροντίδας».
** Οι πτυχές του άρθρου που σχετίζονται με την αυτοφροντίδα βασίζονται σε άρθρο της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας (APA), που συντάχθηκε από τον Joshua C. Morganstein, MD. Χρήσιμες πηγές διατίθενται στον ιστότοπο της APA.