Η σχέση του παππού και της γιαγιάς με τα εγγονάκια τους είναι μοναδική και αναντικατάστατη και για τις δύο πλευρές.
Ποιος δεν θυμάται τη μυρωδιά του σπιτιού της γιαγιάς και ποιος δεν αναπολεί κάποια «χρυσή» συνταγή που μόνο εκείνη ήξερε να φτιάχνει. Ποιος δεν αποκοιμήθηκε με τις ιστορίες του παππού ή δεν θυμάται τα «μαστορέματα» μαζί του. Ποιος δεν έκανε την πρώτη υπέρβαση του «κατεστημένου» μέσα στο παραδεισένιο σπίτι του παππού και της γιαγιάς, εκεί που, κατά έναν ανεξήγητο τρόπο, όλα επιτρέπονται, όλα είναι εφικτά και προπαντός αποτελεί άβατο για κάθε λογής «εισβολείς», όπως οι γονείς για παράδειγμα.
Στο «βασίλειο» του παππού και της γιαγιάς όλοι κάναμε κάποιο όνειρό μας πραγματικότητα κι εκεί πάντα επιστρέφουμε νοερά όταν όλα πάνε κατά διαβόλου. Κι όμως, ο κορονοϊός, έσπασε το άβατο κι έβαλε χέρι κι εκεί, επιβάλλοντας την απομάκρυνση των παιδιών από τον παππού και τη γιαγιά στο όνομα της νέας κανονικότητας που καλούμαστε να αποδεχτούμε.
Άραγε, πώς βιώνουν οι παππούδες και οι γιαγιάδες της παροικίας μας αυτή τη νέα «κανονικότητα» και τι ελπίζουν κι εύχονται για το μέλλον;
ΚΑΜΙΑ ΚΑΜΕΡΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΑΓΚΑΛΙΑ
Η Ρώμα Σιάχου, είναι γνωστή σε όλους στην παροικία μας λόγω του μακροχρόνιου αγώνα της για τη διατήρηση άσβεστης της μνήμης της Γενοκτονίας των Ποντίων, ως επικεφαλής της Συντονιστικής Επιτροπής των Εκδηλώσεων Μνήμης.
Είναι όμως και περήφανη μητέρα δύο παιδιών και γιαγιά τριών εγγονών 13,10 και 1 έτους αντίστοιχα, τις οποίες στερείται λόγω του αποκλεισμού που έφερε στη ζωή μας η πανδημία του κορονοϊού.
Όσοι είναι πιο κοντά της ξέρουν πως είναι ένας ζεστός άνθρωπος που αγαπά την ανθρώπινη επαφή γι’ αυτό και όπως παραδέχεται στον «Νέο Κόσμο» η απομόνωση «της στοίχισε πολύ».
«Πριν τον κορονοϊό είχαμε πολύ τακτική επαφή με τα παιδιά και τις εγγονές μας και πραγματικά δεν αισθάνομαι καθόλου καλά ψυχολογικά με αυτήν την κατάσταση», λέει η κ. Σιάχου που ποτέ δεν θα το πίστευε πως θα γιόρταζε τα πρώτα γενέθλια της μικρότερης εγγονούλας της «ιντερνετικά».
Και δεν είναι μόνο αυτό που μοιράστηκε με την οικογένειά της μέσω διαδικτύου. Δυο μήνες τώρα, μας λέει, «τα έβλεπα μέσω μιας άψυχης κάμερας. Από εκεί τους μιλούσα, τους τραγουδούσα και τους έλεγα ιστορίες».
Αυτός ο τρόπος επικοινωνίας δεν ήταν δυνατόν να γεφυρώσει το κενό που η απομάκρυνση είχε φέρει τόσο έξαφνα στη ζωή της δοτικής και στοργικής γιαγιάς Ρώμας Σιάχου που νοσταλγεί τις στιγμές που μπορούσε άφοβα να σφίξει τις εγγονούλες της στην ζεστή της αγκαλιά.
«Αυτή η αίσθηση της αφής δεν αντικαθίσταται ούτε με την κάμερα ούτε με την τηλεφωνική επικοινωνία. Η επαφή είναι το θέμα», λέει και η φωνή της σπάει από τη συγκίνηση.
Αυτό που «την έβγαλε πέρα» τη δύσκολη περίοδο του lockdown ήταν η ενασχόλησή της με τα κοινά.
«Το μυαλό βρήκε μόνο του διέξοδο και ανακούφιση εκεί. Κρύφτηκα πίσω από αυτό κι έτσι ξεπέρασα την κατάσταση», λέει.
Η δυναμική Πόντια, εξομολογείται ότι παρόλο που δεν είναι άτομο που φοβάται γενικά, αυτό που βιώνουμε την έχει καταβάλει.
«Ο φόβος που έχει μπει μέσα μας είναι υπαρκτός και δεν ξέρω πώς θα μπορέσουμε να τον αποβάλλουμε, αν ποτέ τον αποβάλλουμε», λέει στον «Νέο Κόσμο».
Γι’ αυτό και η χαλάρωση των περιορισμών δεν πρόκειται να αλλάξει και πολλά στην επικοινωνία της με την οικογένειά της.
«Και που πήγα κάποια στιγμή την περασμένη εβδομάδα που επιτράπηκαν οι επισκέψεις, δεν αγκάλιασα τα παιδιά. Απέφυγα. Εκείνα ερχόντουσαν να με αγκαλιάσουν κι εγώ τραβιόμουνα πίσω».
Για την κ. Σιάχου θα πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί τον επόμενο καιρό καθώς, όπως λέει, «δε γνωρίζουμε τι είναι αυτός ο ιός και από πού μπορεί να τον κολλήσουμε».
Όσο για την επικαιρότητα και τις θεωρίες συνομωσίας που κυκλοφορούν, έχει άποψη, αλλά δεν θεωρεί πως έχει κάποια σημασία να την μοιραστεί.
«Σε μια τέτοια κρίσιμη στιγμή δεν με ενδιαφέρει αν η κρίση του κορονοϊού είναι αλήθεια ή φτιαχτή. Με ενδιαφέρει να προστατευτώ και όταν τελειώσει όλο αυτό να είμαστε όλοι εδώ, να μην λείπει κανείς», καταλήγει η κ. Σιάχου.
ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΥ ΔΥΣΚΟΛΟ
Η καθημερινότητα της κ. Ειρήνης και του συζύγου της κ. Λουκά Χρήστου μέχρι πρόσφατα περιστρεφόταν γύρω από τα παιδιά και τα εγγόνια τους, γι’ αυτό και ήταν πραγματικά πολύ δύσκολο γι’ αυτούς να αποδεχτούν τη νέα κατάσταση που επέβαλε η πανδημία με την απομόνωση και το lockdown.
«Παλιά είχαμε συνέχεια τα παιδιά μαζί μας, τα πηγαίναμε σχολείο, τα φέρναμε, τα κρατούσαμε, τους ετοίμαζα φαγητό. Μια φορά την εβδομάδα μαζεύονταν όλα τα παιδιά και τα εγγόνια για να φάμε και αυτό ξαφνικά σταμάτησε», λέει στον «Νέο Κόσμο» η κ. Ειρήνη που στην αρχή, όπως μας εξομολογείται δεν καταλάβαινε γιατί τα παιδιά της της είπαν πως θα σταματήσουν να έρχονται και να φέρνουν τα εγγονάκια της στο σπίτι της.
«Τις πρώτες μια –δυο βδομάδες μου στοίχισε πολύ αλλά μετά άρχισα να μαγειρεύω και είπα στα παιδιά να έρχονται ένας- ένας να παίρνουν το φαγητό. Από μακριά, ούτε φιλιά, ούτε αγκαλιές. Είπα ότι πρέπει να το πάρω απόφαση γιατί στην αρχή έκλαιγα που δεν μπορούσα να αγκαλιάσω τα παιδιά μου», λέει με τρεμάμενη από τη συγκίνηση φωνή η κ. Ειρήνη.
Έτσι, το τελευταίο δίμηνο, η ίδια και ο σύζυγός της περιορίστηκαν στην επικοινωνία μέσω της κάμερας και σε κάποιες κλεφτές μακρινές επαφές κάθε φορά που κάποιο από τα παιδιά τους «πεταγόταν» για να τους φέρει κάτι.
«Τώρα έχουμε γίνει εξπέρ στο ίντερνετ», αστειεύεται η κ. Ειρήνη που με την ευκαιρία επικοινωνούσε και με τις αδερφές της στην ιδιαίτερη πατρίδα της, την Κύπρο, οι οποίες αντιμετώπιζαν την ίδια κατάσταση κι έτσι η μία παρηγορούσε την άλλη.
«Είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο, ειδικά εάν είσαι τόσο κοντά στα παιδιά και τα εγγόνια σου όσο είμαστε εμείς», μπαίνει στην κουβέντα ο κ. Λουκάς.
Αυτό που έχει λείψει πιο πολύ και στους δύο στοργικούς παππούδες είναι να μπορέσουν να αγκαλιάσουν, να αγγίξουν τα εγγονάκια τους.
Ανυπομονούν να τελειώσει επιτέλους η πανδημία και να τα σφίξουν και πάλι στην αγκαλιά τους άφοβα.
«Τα πιο μικρά αναρωτιούνται, γιατί δεν μπορούμε να αγκαλιάσουμε τη γιαγιά;» λέει η κ. Ειρήνη και περιγράφει μια σκηνή που έχει χαραχτεί βαθιά μέσα στην ψυχή της:
«Μια μέρα τα έφερε η κόρη μου να τα δω από μακριά. Εκείνα κατέβηκαν από το αυτοκίνητο και πήγαν να τρέξουν κοντά μου. Τους βάζει μια φωνή η μαμά τους, τα βλέπεις και σταθήκανε σαν αγάλματα. Τι να τους πεις και τι να καταλάβουν. Αυτό είναι που έχει στοιχίσει πιο πολύ και στους δυο μας», λέει κομπιάζοντας από τη συγκίνηση η Κύπρια γιαγιά.
Ο φόβος έχει φωλιάσει και στη δική της καρδιά για τα καλά.
«Φοβάμαι. Όχι για μένα, αλλά για τα παιδιά και τα εγγονάκια μας. Είναι θανατηφόρο όπως λένε και αυτό με τρομάζει. Τώρα αγωνιώ που τα παιδιά μου ξεκίνησαν και πάλι να πηγαίνουν στις δουλειές τους και για τα μικρά που θα αρχίσουν σχολείο σε λίγες ημέρες», λέει στον «Νέο Κόσμο» η κ. Ειρήνη.
Για να μη σκέφτονται τα άσχημα της κατάστασης η κ. Ειρήνη και ο κ. Λουκάς πηγαίνουν στα μαγαζιά για τα απαραίτητα, κάνουν περιπάτους όταν ο καιρός είναι καλός και φυσικά, όπως μας «αποκαλύπτει» χαριτολογώντας η κ. Ειρήνη, «καυγαδίζουν» όλο αγάπη μεταξύ τους, όπως άλλωστε κάθε παραδοσιακό ελληνικό ζεύγος που σέβεται τον εαυτό του.
Τώρα που οι περιορισμοί χαλάρωσαν και επιτρέπονται οι επισκέψεις, η κ. Ειρήνη επιδίδεται στη μαγειρική για παιδιά και εγγόνια καθώς, όπως μας λέει χαρακτηριστικά, «παρηγορείται» φτιάχνοντάς τους τα αγαπημένα τους φαγητά.
Αναφερόμενη στον μεγαλύτερο εγγονό της, τον 17χρονο Λουκά, λέει όλο τρυφερότητα: «Το Λουκούλι μου τώρα θέλει να του φτιάξω μπουρέκια με κιμά που του αρέσουν πάρα πολύ. Θα τα κάνω τη Δευτέρα».
Και είναι η προσμονή της Δευτέρας και της κάθε Δευτέρας που δίνει τη δύναμη στην κ. Ειρήνη να αντιμετωπίσει την κατάσταση, μέχρι, όπως λέει να «περάσει κι αυτό».
ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΓΓΟΝΙΑ ΜΟΥ
Η κ. Μαρία Παξιμαδά έχει τρία παιδιά και επτά εγγόνια τα οποία πριν από την πανδημία έβλεπε καθημερινά ή το πολύ κάθε δεύτερη μέρα.
Την περίοδο του lockdown η επικοινωνία της μαζί τους περιορίστηκε στο τηλέφωνο ή το skype.
«Όταν έχεις μάθει να τα βλέπεις καθημερινά είναι πολύ δύσκολο. Πριν την πανδημία αν τύχαινε να μην τα δούμε μια μέρα μας φαινόταν άδειο το σπίτι, σκέψου τώρα», λέει στον «Νέο Κόσμο» η κ. Μαρία.
«Αισθανόμουν άδεια, η έλλειψη της παρουσίας των εγγονιών μου είχε δημιουργήσει ένα τεράστιο κενό μέσα μου.
Όσο δεν τα έβλεπα υπέφερα. Δεν περιγράφεται το συναίσθημα. Μόνο που άκουγα τις φωνούλες τους η καρδιά μου σκιρτούσε», εξομολογείται και η φωνή της σπάει από τη συγκίνηση.
Η καθημερινότητα της κ. Μαρίας κατά την περίοδο του lockdown περνούσε με δουλειές – άλλες απαραίτητες και άλλες που δημιουργούσε η ανάγκη για να απασχοληθεί το μυαλό και να μην σκέφτεται – αλλά και με «πειραματισμούς» στη μαγειρική.
Από την περασμένη εβδομάδα, όμως, που χαλάρωσαν τα μέτρα, όλα άλλαξαν για την ίδια και για τον κ. Κώστα, τον σύζυγό της καθώς τώρα, όπως λένε, θα τα βλέπουν πιο συχνά και αυτό είναι κάτι που τους δίνει μεγάλη χαρά.
«Το Σάββατο περάσανε από δω και ήταν για μας πάλι γιορτή. Όταν ακούς και ανοίγει η πόρτα και φωνάζουνε «γιαγιά», «παππού», αυτή είναι η πιο γλυκιά μελωδία. Όταν φύγανε, μου λέει ο σύζυγος: «άδειο το σπίτι πάλι, Μαρία».
Για την κ. Μαρία δεν υπάρχουν λόγια να περιγράψει τον πόνο της όσο καιρό δεν μπορούσε να δει και να αγκαλιάσει τα εγγονάκια της. Τώρα, δεν θα τα αποχωριστεί ξανά «με καμία κυβέρνηση», όπως ομολογεί στον «Νέο Κόσμο».
«Δεν φοβάμαι πια να πλησιάσω τα εγγόνια μου. Λέω, αν είναι να κολλήσω, καλύτερα να κολλήσω από εκείνα, παρά να απομακρυνθώ από αυτά τώρα που μπορώ επιτέλους να είμαι κοντά τους».
Η κ. Μαρία πιστεύει πως «ο φόβος που φυτεύτηκε μέσα μας δύσκολα θα φύγει», ωστόσο είναι στο χέρι μας να χειριστούμε την κατάσταση «αν φερθούμε έξυπνα».
«Δεν χρειάζεται να αποκλειστούμε από παντού αρκεί να είμαστε προσεκτικοί και να αποφεύγουμε ό,τι μπορεί να μας βάλει σε κίνδυνο. Για παράδειγμα, για ποιο λόγο να χωθώ μέσα στο συνωστισμό. Αν χρειαστεί να βγω για ψώνια θα πάω βιαστικά και θα κρατήσω την απόσταση. Είναι στο χέρι μας. Όλα μπορούμε να τα κατορθώσουμε, αν το θελήσουμε», λέει με πεποίθηση η κ. Μαρία.
ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ ΠΟΥ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΠΛΗΡΩΣΟΥΜΕ
Η εγγονή της κ. Ελένης Βοΐδη ήρθε στον κόσμο ανήμερα τα Χριστούγεννα του 2019 και από τότε την έχει δει μόνο τρεις φορές. Η τελευταία φορά ήταν την Κυριακή 8 Μαρτίου 2020, μια ημερομηνία που έχει χαραχτεί στη μνήμη της. Τώρα η μικρή Αλίσα είναι σχεδόν πέντε μηνών και η γιαγιά της τη βλέπει μόνο σε φωτογραφίες και βιντεοκλήσεις.
Σίγουρα η κ. Ελένη δεν είχε φανταστεί έτσι την επαφή της με τη μονάκριβη εγγονή της. Ο φόβος και η αγωνία ότι δεν θα καταφέρει να χτίσει μια ισχυρή σχέση μαζί της αναπόφευκτα φωλιάζουν στην καρδιά της.
«Δεν θα με αναγνωρίσει και αναμφίβολα θα κλαίει όταν την πάρω αγκαλιά. Έχω χάσει το πρώτο της χαμόγελο, το πρώτο της κύλισμα και το πρώτο τάισμα με στερεά τροφή, οπότε υπάρχουν πολλά που πρέπει να αναπληρώσουμε», λέει στον «Νέο Κόσμο» η κ. Ελένη.
Ο μεγαλύτερος αδερφός της Αλίσσα, ο Kaidan, αντίθετα, γνωρίζει πολύ καλά και λατρεύει την ελληνίδα γιαγιά του. Είναι 3 ετών και μιλά άπταιστα βιετναμέζικα καθώς οι παππούδες του από τη μεριά της μητέρας του είναι Βιετναμέζοι και, όπως μας λέει η κ. Ελένη «είναι αρκετά τυχεροί να ζουν μαζί του».
Η πρώτη επίσκεψη του Kaidan στη γιαγιά μετά από δυο μήνες που δεν μπορούσε να την δει ήταν μια μεγάλη στιγμή και για τους δύο. Όπως περιγράφει η κ. Ελένη, ο μικρός από τη λαχτάρα του δεν την άφηνε να φύγει.
«Αρνιόταν να πάει σπίτι με τους γονείς του κι έκλαιγε όταν ήρθαν να τον πάρουν. Με θυμάται και μου λέει ότι με αγαπά κάτι που για μένα είναι σκέτη ευλογία. Μου κάνει βιντεοκλήσεις και μας κάνει να γελάμε όταν απαιτεί από τη μητέρα του να του καλέσει ταξί για να τον πάει στη γιαγιά του».
Για την κ. Ελένη «οι στιγμές που ζούμε είναι πολύ δύσκολες», αλλά η ίδια ελπίζει ότι τα πράγματα θα βελτιωθούν και «θα μπορέσουμε όλοι να αναπληρώσουμε τον χαμένο χρόνο με τους αγαπημένους μας».