Ο αγγλο-αυστραλιανός μεταλλευτικός κολοσσός Rio Tinto παραδέχτηκε ότι προκάλεσε ανεπανόρθωτες ζημιές σε προϊστορικά σπήλαια που κατοικούσαν οι Αβορίγινες ιθαγενείς πριν από περισσότερα από 46.000 χρόνια, κατά τη διάρκεια εργασιών με εκρηκτικά για τη διάνοιξη ενός ορυχείου σιδήρου στην απομακρυσμένη περιοχή Pilbara.

Εκπρόσωποι της τοπικής κοινότητας δήλωσαν ότι το σπήλαιο στο Φαράγγι Τζούουκαν στην Πολιτεία της Δυτικής Αυστραλίας – ένας από τους παλαιότερους γνωστούς τόπους των Αβορίγινων στην χώρα – έχει καταστραφεί, χαρακτηρίζοντας την πράξη ως «καταστροφική» για την κοινότητα.

Τα εκρηκτικά χρησιμοποιήθηκαν κοντά στο σημείο αυτό την περασμένη Κυριακή, σύμφωνα με τις άδειες που είχε εκδώσει η τοπική κυβέρνηση πριν επτά χρόνια, αναφέρεται στην ανακοίνωση της Rio Tinto.

“Το 2013, χορηγήθηκε επίσημη έγκριση στη Rio Tinto για να της επιτρέψει να πραγματοποιήσει τις εξορυκτικές της δραστηριότητες στο ορυχείο Brockman 4, που θα είχε αντίκτυπο στις σπηλιές Τζούουκαν 1 και Τζούουκαν 2”, τόνισε εκπρόσωπος του ομίλου.

“Η Rio Tinto συνεργάσθηκε εποικοδομητικά με τους ανθρώπους του PKKP (Puutu Kunti Kurrama και Pinikura) των Αβοριγίνων για μια σειρά θεμάτων που βάσει της συμφωνίας σχετίζονται με την κληρονομιά τους και, όπου αυτό ήταν δυνατόν, τροποποίησε τις δραστηριότητές της προκειμένου να αποφευχθούν ζημιές στην κληρονομιά και να προστατευθούν τόποι πολιτιστικής αξίας για την εθνότητα “.

Μόλις ένα χρόνο μετά την έγκριση των ανατινάξεων, οι αρχαιολογικές ανασκαφές σε ένα από τα αμπριά του ορυχείου αποκάλυψαν το αρχαιότερο ευρήμα οστέινου εργαλείου στην Αυστραλία – ένα αιχμηρό οστό καγκουρό που χρονολογείται πριν 28.000 χρόνια – και μία πλεξούδα μαλλιών ηλικίας 4.000 ετών, η οποία μάλλον χρησιμοποιείτο ως ζώνη.

Η εξέταση του DNA στα μαλλιά απέδειξε έναν γενετικό δεσμό ανάμεσα στους ιθαγενείς που εξακολουθούν να ζουν στην περιοχή και τους προγόνους τους. Οι ανασκαφές του 2014 αποκάλυψαν επίσης ένα από τα παλαιότερα αλέτρια που ανακαλύφθηκαν ποτέ στην Αυστραλία.

“Οι αρχαιολογικοί χώροι των αυτοχθόνων στην Αυστραλία, που είναι τόσο παλιοί όσο κι αυτός, μπορούν να μετρηθούν στα δάχτυλα του ενός χεριού” δήλωσε ο πρόεδρος του Puutu Kunti Kurrama Τζον Άσμπερτον, περιγράφοντας τον αρχαιολογικό τούτο χώρο ως τον αρχαιότερο που καταλαμβάνει τέτοια κλίμακα σε όλη την επικράτεια της χώρας.

«Ο λαός μας λυπάται βαθιά για την καταστροφή αυτών των σπηλαίων και θρηνεί την απώλεια του δεσμού με τους προγόνους μας, όπως και με τη ίδια τη γη μας», προσθέτει.

Η τοπική κοινότητα των ιθαγενών δήλωσε πως οι παραδοσιακοί κτήτορες της τοποθεσίας είχαν πληροφορηθεί ότι η Rio Tinto επρόκειτο να προβεί στις 15 Μαΐου σε ανατινάξεις στο φαράγγι κοντά στις κοιλότητες των βράχων, όμως οι προσπάθειες να διαπραγματευθούν με την εταιρεία εξόρυξης για να αποτραπούν οι εκρήξεις είχαν αποτύχει. Η εταιρεία ισχυρίσθηκε πως τα εκρηκτικά δεν μπορούσαν να αφαιρεθούν, ή να αφεθούν στο σημείο εκείνο δίχως να υπάρχει κίνδυνος.

“Αναγνωρίζουμε ότι η Rio Tinto είχε τηρήσει τις νομικές της υποχρεώσεις, όμως ανησυχούμε σοβαρά για την αδιαλλαξία των κανονισμών” δήλωσε ο Άσμπερτον.

“Εργαζόμαστε τώρα με την Rio Tinto για να περισώσουμε τις υπόλοιπες σπηλιές στο Φαράγγι του Τζούουκαν και να διασφαλίσουμε ότι θα υπάρξει καλή ροή πληροφοριών ανάμεσα σε όλους τους ενδιαφερόμενους”.

Η κυβέρνηση της Πολιτείας της Δυτικής Αυστραλίας επανεξετάζει τους νόμους που διέπουν την εξόρυξη στο πλαίσιο σχετικής διαδικασίας που ξεκίνησε το 2018.