«Τα χρόνια κύλησαν πολύ γρήγορα. Φτάσαμε στην Αυστραλία σαν χθες» διηγείται η Πηνελόπη του Χρήστου Ασλανίδη και της Γεθσημανής Σπύρογλου, με αφορμή την 56η επέτειο του γάμου της.

Το μυστήριο με τον σύζυγό της Αλκιβιάδη Αϊναλή τελέστηκε ημέρα Κυριακή, 26 Ιουλίου 1964. Μικρασιατικής καταγωγής, τόσο η δική της όσο και η οικογένεια του Αλκιβιάδη, βρέθηκαν μετά την καταστροφή του Μικρασιατικού Ελληνισμού στα εδάφη των Νέων Χωρών, δεσποτείας του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Στη βόρεια Ελλάδα, λοιπόν, η οικογένεια Ασλανίδη προσπαθούσε να ορθώσει το ανάστημά της σ’ ένα μικρό γραφικό χωριό, την Ανθούσα, δυτικά της Κοζάνης, ενώ η επίσης πολυμελής οικογένεια Αϊναλή θ’ ακολουθούσε μία όμοια πορεία σε απόσταση 22 χιλιομέτρων από το κέντρο της Θεσσαλονίκης, στην κωμόπολη Άσσηρος.

Ο Αλκιβιάδης μαζί με την Πηνελόπη περπατούν σε μία προκυμαία κάπου έξω από το Portarlington της Βικτώριας. Φώτο: Supplied

Οι βίοι των δύο αυτών ανθρώπων ήταν παράλληλοι πριν από τη γνωριμία τους στην Πέμπτη Ήπειρο. Τόσο η Πηνελόπη όσο και ο Αλκιβιάδης μεγάλωσαν με πολλά αδέλφια. Ο Χρήστος Ασλανίδης και η Γεθσημανή έφεραν στον κόσμο οκτώ παιδιά.

Με χρονολογική σειρά γεννήσεως πρώτος ο (μετέπειτα χειροτονημένος Ιερέας) πατήρ Σταύρος, η Ανατολή, η Δέσποινα, η Εύα, η Σοφία, ο Θεόδωρος, η Ελισσάβετ και η μικρότερη Πηνελόπη, γεννημένη το 1940.

Το ίδιο έτος, 1940, φέρνουν στη ζωή τον Αλκιβιάδη ο Ηλίας και η Ολυμπία Αϊναλή. Ανάμεσα στα έξι παιδιά, όλα τους αγόρια, ο Αλκιβιάδης ήταν ο μικρότερος της οικογένειας. Με χρονολογική σειρά γέννησης έφεραν στον κόσμο τον Στέφανο, τον Φώτη, τον Αθανάσιο, τον Ευθύμιο, τον Γεώργιο και τον Αλκιβιάδη (Άλκη ή Alex στην Αγγλική, για να διευκολύνονται οι Αυστραλοί συνάδελφοί του).

Βίοι παράλληλοι και στη μεταναστευτική τους πορεία, καθώς φθάνουν στους Αντίποδες και οι δυο τους το έτος 1961. Ο Άλκης με το πλοίο Πατρίς πατάει σε Αυστραλέζικο έδαφος για πρώτη φορά στις 4 Ιανουαρίου, ενώ η Πηνελόπη ταξίδεψε για 30 ημέρες με το Βρετανικό επιβατικό υπερωκεάνιο «Strathaird» που «έπιασε» στο λιμάνι της Μελβούρνης στις 13 Δεκεμβρίου του ιδίου έτους.

Ο νεαρός ιερέας π. Νικόλαος Μουτάφης τελεί για πρώτη φορά το μυστήριο του γάμου στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου στο Yarraville. Φώτο: Supplied

Το «Πατρίς» έγραψε μίλια στην μεταναστευτική ιστορία των Ελληνοαυστραλών, το Strathaird όμως; Επικοινώνησα το ίδιο βράδυ με τον ακαδημαϊκό και άνθρωπο-βίβλο στην επιστήμη της Ιστορίας κ. Αναστάσιο Μ. Τάμη, ο οποίος με ενημέρωσε πως «το «Strathaird» έκανε τη γραμμή Southampton – Πειραιά – Σουέζ – Περθ – Μελβούρνη και Σίδνεϊ από το 1932 έως το 1961.

Στη συνέχεια παροπλίστηκε, ως πεπαλαιωμένο. Με το πλοίο αυτό ήρθαν περίπου ένδεκα χιλιάδες Έλληνες μετανάστες από το 1952 έως το 1961». Δεν υπάρχει λόγος ν’ αναφέρεις την πηγή, τόνισε ο πάντα ευγενής καθηγητής.

Ωστόσο, οι γνώσεις αυτές είναι μέρος της έρευνάς του, απλώς παρακάμπτω το Harvard referencing system. Η Πηνελόπη ενθυμείται ότι τα αδέλφια της κατέβαλαν το ποσό των 12 χιλιάδων δραχμών για το εισιτήριο της.

Κατά την άφιξή τους και οι δύο φιλοξενήθηκαν από συγγενικά τους πρόσωπα. Ο Άλκης από τους μεγαλύτερους σε ηλικία αδελφούς του Στέφανο και Ευθύμιο Αϊναλή και η Πηνελόπη από την πολυαγαπημένη της αδελφή Ελισάβετ και τον αείμνηστο σε ολόκληρη την οικογένεια σύζυγο της Βασίλη Ζαχαρόπουλο, επίσης με καταγωγή την Ανθούσα Κοζάνης.

Να αναφέρουμε δε πως πολύ αργότερα, το έτος 2008, η μεγαλύτερη εν Μελβούρνη αδελφή της Πηνελόπης διηγήθηκε τη μεταναστευτική πορεία της οικογενείας αλλά και τη δική της πορεία, μέσα από ένα βιβλίο που η ίδια έγραψε, με παράλληλη γραπτή εκμάθηση της Αγγλικής γλώσσας. Το βιβλίο αυτό φέροντας τον τίτλο Elizabeth κοσμεί τη μεγαλύτερη συλλογή βιβλίων στην πολιτεία της Βικτωρίας, στη State Library of Victoria.

Ο Αλκιβιάδης Αϊναλής νυμφεύεται την Πηνελόπη Ασλανίδου την Κυριακή, 26 Ιουλίου 1964. Φώτο: Supplied

Ο Άλκης και η Πηνελόπη γνωρίστκαν εργαζόμενοι στην εταιρεία Davies Coop τον Απρίλιο του 1964. Τρεις μήνες αργότερα παντρεύτηκαν. Στην πορεία η Πηνελόπη διατήρησε παντοπωλείο με οπωροκηπευτικά στο προάστιο Yarraville ενώ ο Άλκης αφιερώθηκε επαγγελματικά στις υπηρεσίες μεταφορών καταφέρνοντας ν’ αγοράσει και το πρώτο του όχημα για την επαγγελματική του πρόοδο.

Έφεραν στον κόσμο δύο παιδιά. Την Ολυμπία (1965) η οποία νυμφεύθηκε τον Joseph Pernar και τον Φώτη ή Frank (1970) ο οποίος νυμφεύθηκε την Παγώνα Κώνστα. Απέκτησαν πέντε εγγόνια, τον (πρωτόκλητο) Ανδρέα, την Ελισάβετ, την Πηνελόπη, τη Στέλλα και τη Νίκη.

Ανάμεσα στις αναρίθμητες ιστορίες του ζευγαριού, βαθύτερη έννοια αποκτούν η πρώτη τους πατρίδα και ο συσχετισμός ή η μορφολογία του τόπου με τα αγαπημένα τους πρόσωπα αλλά και τις μορφές αυτών.

Δίχως ίχνος μεροληψίας ο Άλκης μας μιλάει για το πόσο σημαντική είναι η διαρκής επαφή του με τα ελληνικά γράμματα μέσα από τον «Νέο Κόσμο».

«Από το 1961 που πρωτοέφτασα δεν σταμάτησα ποτέ ν’ αγοράζω την εφημερίδα. Πολλές φορές ψάχνω άγνωστες λέξεις σ’ ένα μικρό λεξικό ή ρωτάω τους γύρω μου. Αυτή είναι η πορεία στη γλώσσα της πατρίδας μου. Για εμάς η εφημερίδα είναι πολύ σημαντική. Ελπίζουμε το ίδιο και για τις επόμενες γενιές».

Ο Άλκης δεν ξεχνάει ποτέ τους γονείς και τ’ αδέλφια του. Ιδιαίτερη όμως αγάπη έτρεφε και τρέφει για τον τρίτο κατά σειρά, θανόντα πια, αδελφό του Αθανάσιο. Ο οποίος μετά από εγχείριση σε νεαρή ηλικία δεν κατάφερε να επανέλθει στην φυσιολογική ψυχική του υγεία. Όσες φορές βρεθήκανε στην Ελλάδα, ο ίδιος με τη σύζυγο του Πηνελόπη επισκέφθηκαν τον Αθανάσιο στο ψυχιατρείο της Λέρου.

Η τελευταία τους συνάντηση ήταν το 1997. Τον ρώτησαν από πού κατάγεται και ο ίδιος δείχνοντας με το χέρι του προς μια αόριστη κατεύθυνση τους είπε πως κατάγεται από την Άσσηρο Θεσσαλονίκης.

Ο Αθανάσιος έφυγε από τη ζωή τον χειμώνα του 2000 και η σύζυγος του Άλκη, Πηνελόπη, διευθέτησε και την παραμικρή λεπτομέρεια από τη Μελβούρνη για να μεταφερθεί η σορός του αδελφού του συζύγου της στον γενέθλιο τόπο του, στην Άσσηρο.

Η ίδια μνημονεύει πως τον ρώτησε για τ’ αδέλφια του κι ο Αθανάσιος της είπε «είχαμε κι έναν μικρό, τον Αλκιβιάδη». Αυτός είναι ο Αλκιβιάδης, του απάντησε η Πηνελόπη κι ο Αθανάσιος στεκούμενος σαν στήλη άλατος κοίταζε επίμονα το πρόσωπο του συζύγου της προσπαθώντας ν’ αναγνωρίσει τον μικρότερο αδελφό του.

«Δεν ξεχνάμε ποτέ τους ανθρώπους μας. Θέλαμε πολύ να ταφεί στην Άσσηρο» προσθέτει η Πηνελόπη, συνεχίζοντας «όλοι μας περάσαμε κακουχίες. Ήταν τα χρόνια μαύρα. Η Ελλάδα έβγαινε από πολέμους. Ο πατέρας μου δεν είχε κανένα πολιτικό φρόνιμα, μα τον δολοφόνησαν προς το τέλος του εμφυλίου το 1949. Δίχως καμία αιτία.

Μας μεγάλωσε ο μεγαλύτερος αδελφός μου, ο παπα-Σταύρος. Στάθηκε σαν πατέρας για τα υπόλοιπα 7 του αδέλφια. Ακόμη φυλάγω τα χειροποίητα ημερολόγια του, με στίχους ποιημάτων που ο ίδιος έγραφε επάνω τους και τα έστελνε προς εμένα και την αδελφή μου Ελισάβετ εδώ στη Μελβούρνη».

Το εορτολόγιο πάντα κάτω από τους ημερολογιακούς αριθμούς. Όλα φτιαγμένα με τα χέρια του Ιερέα αδελφού ή πατέρα της εάν θέλετε. Η Πηνελόπη πάντα θαύμαζε τις θεολογικές του γνώσεις, πάντα φιλούσε το χέρι του όταν τον συναντούσε στην Ελλάδα.

Το ίδιο θαύμαζε και την πραότητα αυτού του ανθρώπου καθώς και τον τρόπο που ισορροπούσε με τη φύση. Ο παπα-Σταύρος υπήρξε δεινός συλλέκτης βοτάνων και φυτών, γνωρίζοντας τις ευεργετικές τους ιδιότητες για το ανθρώπινο σώμα. «Το μεγαλύτερο βάλσαμο του για μένα ήταν η πατρική του αγάπη,» καταλήγει η μικρότερη, 80χρονη πια, της οικογενείας.

Tην ημέρα της 56ης γαμήλιας επετείου τους, ενθυμούνται και τον Ιερέα που τους ευλόγησε. Ο Πάτερ Αντώνιος έλειπε στην Ελλάδα. Έτσι το μυστήριο του γάμου τέλεσε για πρώτη του φορά ο νεαρός τότε Πατήρ Νικόλαος Μουτάφης στον Ιερό Ναό Αγίου Νικολάου Yarraville.

Ένας πνευματικός άνθρωπος που έμελλε να γράψει ιστορία καθώς στέκονταν πάντα δίπλα στους Έλληνες μετανάστες-αγωνιστές ενώ διαρκώς έβρισκε τρόπους και γινότανε κρίκος για να καλύψει τα κενά και τις όποιες διχόνοιες προέκυπταν στην παροικία.

Κάτι που ίσως οι νεότεροι δεν γνωρίζουν είναι πως η προσφορά του μακαριστού αυτού Κρητικού Ιερέα αναγνωρίστηκε και τιμήθηκε από τη Βασίλισσα του Ηνωμένου Βασιλείου Ελισσάβετ Β’.

Όντας μικρό παιδί διακινδύνευσε τη ζωή του καθώς και τις ζωές μελών της οικογενείας του, καταφέρνοντας να φυγαδεύσει συμμαχικές δυνάμεις Βρετανών, Αυστραλών και Νεοζηλανδών στρατιωτών.

Η παρακαταθήκη που άφησε πίσω του, θεολογικού αλλά και εκπαιδευτικού περιεχομένου για τις επόμενες γενιές, πάντα με την αμέριστη στήριξη της συζύγου του Πρεσβυτέρας Ευαγγελίας, ξεπερνάει τις όποιες προσδοκίες και δικαίως θα παρακάμπτει τη φθορά του χρόνου, καθώς οι μνήμες του Ελληνισμού της Αυστραλίας παραμένουν άσβεστες στο πρόσωπο του.

Ανακαλώντας πρόσωπα, στιγμές και γεγονότα ο Αλκιβιάδης και η Πηνελόπη ζήτησαν να περάσω να τους δω, από κοντά, μετά τη λήξη των μέτρων καραντίνας λόγω του Covid-19.

‘Ετσι, εξ αποστάσεως, τους αφιερώνω έναν στίχο από το γαμήλιο τραγούδι «Άσμα Ασμάτων» που λέει «ἐγὼ καθεύδω, καὶ ἡ καρδία μου αγρυπνεῖ» ή «εγώ κοιμούμαι κι η καρδιά μου ξαγρυπνά,» σε μετάφραση Γεωργίου Σεφέρη.

Έναν στίχο για τη λαχτάρα μέσα από το γνήσιο συναίσθημα της αγάπης, που ο ένας θρέφει για τον άλλον, στη διαδρομή των 56 αυτών ετών που διήνυσαν. Τους ευχόμαστε πάντα ευτυχία και μακροημέρευση.