Συνεχίζει να… αγνοείται ο υπεύθυνος για την καταστροφική -όπως αποδείχθηκε- απόφαση χρησιμοποίησης ιδιωτικών φρουρών στο πρώτο πρόγραμμα καραντίνας ταξιδιωτών από το εξωτερικό σε ξενοδοχεία της Βικτώριας, καθώς το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής που ανέλαβε να διερευνήσει τα λάθη που έγιναν, δεν προσδιορίζει εν τέλει το ποιος έδωσε την επίμαχη εντολή.
Η πολυαναμενόμενη τελική αναφορά ενέχει σημαντική κριτική προς την κυβέρνηση Andrews για αποτυχία να πραγματοποιήσει «κατάλληλη ανάλυση» ως προς τον σχεδιασμό της καραντίνας, αλλά ο τελικός υπεύθυνος για την ιδιωτική φρούρηση παραμένει χωρίς… όνομα.
Η δικαστικός, Jennifer Coate, επικεφαλής της Εξεταστικής, ανέφερε ότι κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη και «όλοι αμφισβήτησαν έντονα το ενδεχόμενο πως θα μπορούσαν να έχουν παίξει ρόλο» στη διαδικασία λήψης της.
Στα πάνω από 70.000 έγγραφα που εξέτασε η Επιτροπή, είπε, πως δεν υφίσταται λογική εξήγηση για την απόφαση χρησιμοποίησης ιδιωτικών φρουρών ή έγκρισή της από τα ανώτερα κλιμάκια της κυβέρνησης.
«Ένα τέτοιο εύρημα είναι πιθανό να σοκάρει», τόνισε η κυρία Coate. «Η απόφαση ως προς το μοντέλο επιβολής για τους ανθρώπους που ήταν σε περιορισμό στην καραντίνα αποτελούσε σημαντικό μέρος μίας σημαντικής πρωτοβουλίας… και κόστισε πολλά εκατομμύρια δολάρια ($195 εκατ.)».
«Αλλά παρέμεινε, όπως πολλές καταθέσεις κατά την έρευνα επεσήμαναν, ορφανή, καθώς κανένα πρόσωπο ή Υπουργείο δεν ανέλαβε την ευθύνη».
Σημείωσε ότι ο πολιτειακός πρωθυπουργός, Daniel Andrews, και η πρώην υπουργός Υγείας, Τζένη Μικάκου, δεν είχαν ρόλο στην απόφαση για ιδιωτική φρούρηση και ενώ η υπουργός της Αστυνομίας, Lisa Neville, γνώριζε για τη σχετική πρόταση, το πόρισμα αναφέρει ότι δεν είναι υπεύθυνη.
Ακόμη, ότι ο υπουργός Εργασίας, Martin Pakula, φαίνεται πως έμαθε γι’ αυτό, μετά την εμπλοκή των ιδιωτικών φρουρών στο πρόγραμμα.
«Η επιβολή της καραντίνας ήταν ένα κρίσιμο στοιχείο…, αλλά ούτε ο πρωθυπουργός, ούτε οι υπουργοί του είχαν ενεργό ρόλο σε αυτό ή την επίβλεψη, επί της απόφασης του πώς αυτή η αστυνόμευση θα επιτευχθεί».
Σημειώνεται πως άτομα «με επιρροή» συνέβαλαν στο να υπάρξει συμπέρασμα για χρησιμοποίηση ιδιωτικών φρουρών». Αυτή η κατανόηση έγινε «απόφαση που υιοθετήθηκε και εφαρμόστηκε» το απόγευμα της 27ης Μαρτίου, μία ημέρα πριν ξεκινήσει το πρόγραμμα.
Η επίμαχη αυτή συνάντηση έγινε υπό τον Επίτροπο Διαχείρισης Έκτακτων Αναγκών, Andrew Crisp, παρουσία αξιωματικών της Αστυνομίας και στελεχών του Δημοσίου.
Η κυρία Coate ανέφερε ότι ο τότε αρχηγός της Αστυνομίας, Graham Ashton, ερωτήθηκε και «εξέφρασε μία προτίμηση ιδιωτική ασφάλεια να έχει αυτόν τον ρόλο και την Αστυνομία της Βικτώριας να παράσχει ‘υποστήριξη’».
Η στάση του κ. Ashton, αναφέρεται από άλλους παρόντες στη συνάντηση ως «καθαρά πειστική». «Χωρίς ιδιαίτερη συζήτηση ή διαφωνία, αυτό έθεσε σε κίνηση τις ενέργειες εκείνο το απόγευμα…».
Με τον κ. Ashton, υπενθυμίζεται, συνδέεται η παραίτηση του κ. Chris Eccles, γραμματέα του Γραφείου του Πρωθυπουργού και του Υπουργικού Συμβουλίου.
Στη δήλωση παραίτησής του, o κ. Eccles, παραδεχόταν ότι μίλησε στο τηλέφωνο με τον πρώην αρχηγό της Αστυνομίας την ημέρα που ελήφθη η κρίσιμη απόφαση για τη χρησιμοποίηση ιδιωτικής φρούρησης.
Προηγουμένως είχε πει στην Επιτροπή ότι δε θυμάται να έχει μιλήσει μαζί του κατά το επίμαχο διάστημα.
«ΔΕΝ ΠΑΡΑΙΤΟΥΜΑΙ»
Ο κ. Andrews, σχολιάζοντας το πόρισμα, απέκλεισε το ενδεχόμενο να παραιτηθεί, σχετικά με τα όσα αναφέρονται στο πόρισμα και πως θα είναι υποψήφιος εκ νέου το 2022.
Απολογήθηκε για τα «πολύ καθαρά λάθη» που έγιναν στο πρόγραμμα καραντίνας και αναγνώρισε πως η διαφυγή του ιού από ξενοδοχείο, οδήγησε στο δεύτερο, θανατηφόρο, κύμα της πανδημίας στη Βικτώριας και τα αυστηρά μέτρα περιορισμού.
Υποστήριξε πως η έλλειψη ελέγχου ήταν το κύριο πρόβλημα με το πρόγραμμα. «Η απασχόληση ιδιωτικών φρουρών δεν είναι το θέμα…Είναι η αποτυχία να τους ελέγξουμε…. στη σημαντική εργασία που διατελούσαν».
Τόνισε πως αν η γραμματέας του Υπουργείου Υγείας (Kym Peake) δεν είχε παραιτηθεί θα της ζητούσε να υποβάλλει την παραίτησή της.
Και το ίδιο, είπε, θα έκανε με την υπουργό Υγείας, Τζένη Μικάκου, η οποία, ως γνωστό επίσης έχει παραιτηθεί, από τα τέλη Σεπτεμβρίου, εκφράζοντας τη διαφωνία της με τα όσα κατέθεσε τότε ο πρωθυπουργός στην Εξεταστική.
Η κυρία Μικάκου, σχολίασε -αργά το απόγευμα της Δευτέρας- την αντίδραση του κ. Andrews στο πόρισμα κατηγορώντας τον για «πολιτικό αντιπερισπασμό» και ζήτησε να δοθούν στη δημοσιότητα τα τηλεφωνικά αρχεία του πρωθυπουργού σχετικά με την 27η Μαρτίου 2020.
ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΟΡΙΣΜΑΤΟΣ
Σύμφωνα με το πόρισμα, δεν κατατέθηκε κανένα αίτημα προς στην πολιτειακή Αστυνομία ώστε να παράσχει φρούρηση σε «πρώτο επίπεδο» ως προς την ασφάλεια των ξενοδοχείων.
Όσον αφορά στην υποστήριξη από προσωπικό των Ενόπλων Δυνάμεων (ADF), η κυρία Coate επεσήμανε πως δεν εξετάστηκε καν η επιλογή.
Ακόμη, το Υπουργείο Εργασίας, όπως επισημαίνεται στην τελική αναφορά της Εξεταστικής:
Απέτυχε να διατηρήσει επαρκή έλεγχο ως προς τα συμβόλαια που σύναψε και ειδικά ως προς τη χρήση τρίτων εταιριών (subcontractors).
Η κυβέρνηση έδωσε συμβόλαια αξίας δεκάδων εκατομμυρίων δολαρίων σε εταιρίες ιδιωτικής φρούρησης, αλλά δεν ήταν όλες στον κατάλογο των συνηθισμένων παρόχων υπηρεσιών σε αυτή (SPC).
«Δεν ελήφθη υπόψη στην καταλληλότητα ή τις (ενδεχόμενες) επιπλοκές η χρησιμοποίηση εργατικού δυναμικού επί το πλείστον περιστασιακής απασχόλησης σε ένα περιβάλλον όπου το προσωπικό είχε υψηλή πιθανότητα να εκτεθεί στην υψηλής μεταδοτικότητας COVID-19…».
Αυτός που διαπραγματεύτηκε τους όρους των συμβολαίων, είπε η κυρία Coate, και αυτοί που επέβλεψαν την τήρησή τους, το έκαναν χωρίς σαφή κατανόηση του ρόλου της ασφάλειας στο πρόγραμμα και δεν είχαν ειδίκευση σε αντίστοιχα θέματα ή πρόληψης και έλεγχου μολύνσεων.
Σύμφωνα πάντα με το πόρισμα, το Υπουργείο Υγείας, απέτυχε να αποδεχθεί το ρόλο του ως επικεφαλής για τη λειτουργία του προγράμματος.
Η κυρία Coate καλεί τον Επίτροπο για τον Δημόσιο Τομέα να επαναπροσδιορίσει τις διαδικασίες ευθυνών και λογοδοσίας ανάμεσα στους επικεφαλής γραμματείας και των υπουργών.
Σημαντικό αποδεικτικό στοιχείο, επεσήμανε το ABC, ήταν η παραδοχή της κυρίας Peake, ότι ως γραμματέας του Υπουργείου Υγείας, δεν ενημέρωνε την κυρία Μικάκου, για κομβικά θέματα επί του προγράμματος καραντίνας.
Στο πόρισμα καταγράφεται ότι ενώ πολιτειακή και ομοσπονδιακή κυβέρνηση, γνώριζαν πριν από το 2020 για την πιθανότητα μίας πανδημίας, κανένα από τα σχέδια που υπήρχαν, δεν περιείχε υποχρεωτική, μαζική καραντίνα.
Αυτό σήμαινε πως το πρόγραμμα καραντίνας σε ξενοδοχεία «σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε ‘από το μηδέν’, ώστε να είναι λειτουργικό σε 36 ώρες».
Το πόρισμα, σημειώνει πως ενώ η Εξεταστική δεν έχει δικαιοδοσία να εξετάσει τις ενέργειας της κυβέρνησης της Αυστραλίας, θα ήταν «άδικο» να κριθεί η έλλειψη σχεδιασμού της Βικτώριας, δεδομένου ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν είχε, ούτε προτείνει ούτε αναπτύξει τέτοιο σχέδιο.
