Η Ιμβριακή Κοινότητα Μελβούρνης ετοιμάζει μια έκθεση για να τιμήσει το ρόλο που διαδραμάτισε η Ίμβρος στην ιστορία της Αυστραλίας, τους ANZACs και την εκστρατεία της Καλλίπολης.

Ο Γιώργος Ξινός, μέλος της Κοινότητας Ιμβρίων, δηλώνει πολύ ενθουσιασμένος καθώς, όπως λέει, για χρόνια συζητούσαν στην ιμβριακή κοινότητα την παρουσίαση μιας τέτοιας έκθεσης, και τώρα με τη συμβολή του ιστορικού Jim Claven είναι σε θέση να την υλοποιήσουν.

Η Ίμβρος είναι νησί του βορείου Αιγαίου, μεταξύ της Λήμνου και της Χερσονήσου της Καλλίπολης. Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων η Ίμβρος και η Τένεδος, με πολυάριθμο ελληνικό πληθυσμό, τα υπόλοιπα νησιά του βορείου Αιγαίου και άλλες περιοχές, παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα. Μετά την Μικρασιατική Καταστροφή, όμως, η Ίμβρος και η Τένεδος με τη Συνθήκη της Λωζάνης δόθηκαν στην Τουρκία. Πολλοί Έλληνες από την Ίμβρο μετανάστευσαν από τη δεκαετία του ’60 στην Αυστραλία.

Απομεινάρια κάστρου της Βυζαντινής εποχής στην Ίμβρο το 1915. Φωτογραφία του Αυστραλού δημοσιογράφου Phillip Schuler. Australian War Memorial

Ο εγχώριος ελληνικός πληθυσμός του νησιού μειώθηκε από 10.000 στους 200κατοίκους το 1970. Σήμερα ο ελληνικός πληθυσμός ανέρχεται σε περίπου 500 κατοίκους, χάρη στις πρόσφατες ενέργειες για επαναφορά της διδασκαλίας των ελληνικών στα μειονοτικά σχολεία. Μετά από πενήντα χρόνια, νέες οικογένειες Ελλήνων επιστρέφουν στο νησί και περίπου 60 μαθητές φοιτούν στα ελληνικά μειονοτικά σχολεία.

Η Ιμβριακή Κοινότητα Μελβούρνης δημιουργήθηκε το 1970 και συσπείρωσε όλους όσους μετανάστευσαν από την Ίμβρο ή έχουν ιμβριακή καταγωγή. Έχει έδρα στα νοτιοανατολικά προάστια της Μελβούρνης και διοργανώνει πολλαπλές εκδηλώσεις.

Κατά τη διάρκεια της Εκστρατείας της Καλλίπολης η Ίμβρος, η Λήμνος και η Τένεδος παραχωρήθηκαν από την Ελλάδα στους Συμμάχους ως στρατιωτικές βάσεις. Για περίπου δώδεκα μήνες αυτά τα τρία νησιά διαδραμάτισαν κεντρικό ρόλο στη διεξαγωγή της εκστρατείας, με προμήθειες, παροχές υγείας και επικοινωνίας με το κεντρικό μέτωπο στη Χερσόνησο της Καλλίπολης.

Παρ’ ότι στη Λήμνο ήταν το νοσοκομείο και το ασφαλές λιμάνι, η Ίμβρος εξυπηρετούσε ως τόπος μετάβασης των συμμαχικών δυνάμεων στα μέτωπα. Στον Κόλπο του Κέφαλου πέρασαν εκατοντάδες πολεμικά πλοία. Οι Αυστραλοί στρατιώτες των ANZACs στο δρόμο για τη Καλλίπολη από τη Λήμνο, άλλαξαν πλοία στην Ίμβρο πριν αναχωρήσουν για την αποβίβασή τους την 25η Απριλίου στο ANZAC Cove.

Αεροφωτογραφία μέρους του Κόλπου του Κέφαλου της Ίμβρου το 1915. Διακρίνονται οι σκηνές του υπαίθριου νοσοκομείου και της δομής Υγείας. Φώτο: Australian War Memorial

Στην Ίμβρο ήταν, επίσης, οι υπαίθριοι φούρνοι, όπου υπηρετούσαν και πολλοί Αυστραλοί, και τροφοδοτούσαν όλα τα συμμαχικά στρατεύματα της Χερσονήσου. Αεροφωτογραφίες της εποχής δείχνουν το μεγάλο χώρο με τις τέντες κοντά στον Κόλπο του Κέφαλου.

Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο του ρόλου που διαδραμάτισε η Ίμβρος, είναι ότι υπήρξε η τοποθεσία όπου λειτουργούσε ως μέρος των συμμαχικών πολεμικών ανταποκριτών. Υπήρξε η βάση των Αυστραλών πολεμικών ανταποκριτών Charles Bean και Phillip Schuler, καθώς και άλλων δημοσιογράφων από συμμαχικές χώρες. Ο Charles Bean, που αργότερα υπήρξε ο κύριος ιστορικός της καταγραφής της Αυστραλιανής συμμετοχής στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, έχει βγάλει κάποιες φωτογραφίες από τα μεσαιωνικά κτίρια της Ίμβρου, ενώ ο Phillip Schuler φωτογράφιζε τα ειδυλλιακά τοπία του νησιού.

Στα γράμματα και τις σημειώσεις των Αυστραλών και άλλων στρατιωτών που πήγαν στην Ίμβρο γίνονται αναφορές για τις σχέσεις με το ντόπιο ελληνικό πληθυσμό, τις επισκέψεις σε ναούς, τα νόστιμα φαγητά και ποτά που είχαν την ευκαιρία να γευτούν. Σε φωτογραφίες της εποχής φαίνονται οι Αυστραλοί στρατιώτες που είναι καλεσμένοι σε σπίτια ντόπιων.

Η Ιμβριακή Κοινότητα έχει λάβει επιχορήγηση από την κυβέρνηση της Βικτώριας που καλύπτει μέρος των σχεδίων της υλοποίησης της έκθεσης, αλλά έχει επίσης ξεκινήσει έρανο ώστε να καλύψει το υπόλοιπο μέρος του όλου εγχειρήματος.

Σκοπός της έκθεσης όπως δήλωσε ο κ. Ξινός είναι να παρουσιάσει στο κοινό τις φωτογραφίες από εκείνη την εποχή όπου αναδεικνύεται η παρουσία των Αυστραλών και άλλων στρατιωτών των συμμαχικών δυνάμεων στο νησί, αλλά και τωρινές φωτογραφίες στις ίδιες τοποθεσίες.

Το εσωτερικό του ναού Αγίου Θεοδώρου στην Ίμβρο. Φώτο: Jim Claven 2015

Επίσης, η Ιμβριακή Κοινότητα ευελπιστεί μέσα από τη συνεργασία με τον κ. Claven να μεταφέρει την εμπειρία αυτή στο ίδιο το νησί της Ίμβρου. «Θα θέλαμε οι επισκέπτες της Ίμβρου που θέλουν να τιμήσουν τους ANZACs να μπορούν να περπατήσουν στα χνάρια τους περνώντας μέσα από τα χωριά του νησιού» τόνισε ο κ. Ξινός.

Η φωτογραφική έκθεση αναμένεται να ξεκινήσει στα μέσα του έτους αρχικά στην αίθουσα του Δημαρχείου Kingston Town Hall στην περιοχή Moorabbin, έπειτα και σε άλλες περιοχές της Μελβούρνης αλλά και διεθνώς.

Περισσότερες πληροφορίες για την έκθεση και τον τρόπο που μπορείτε να κάνετε δωρεά μπορείτε να βρείτε στο παρακάτω σύνδεσμο : Imvros Gallipoli Revealed

 

*Ο Jim Claven είναι ιστορικός, συγγραφέας και γραμματέας της Επιτροπής Lemnos Gallipoli Commemorative Committee. Έχει γράψει το βιβλίο of Lemnos & Gallipoli Revealed: A Pictorial History of the Anzacs in the Aegean, 1915-16. Μπορείτε να επικοινωνείτε μαζί του ηλεκτρονικά στο jimclaven@yahoo.com.au