Για τις αλλαγές στην Ελληνική γλώσσα στο Βυζάντιο το 12ο αιώνα είχαν την ευκαιρία να ενημερωθούν δεκάδες άτομα που παρακολούθησαν τη διάλεξη της Δρ Έρμας Βασιλείου, που παρουσιάσθηκε την περασμένη Πέμπτη, στο πλαίσιο των Σεμιναρίων Ελληνικής Ιστορίας και Πολιτισμού που προσφέρει δωρεάν η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης και Βικτώριας.
Η παρουσίαση της Δρ Βασιλείου βασίστηκε σε ανάλυση ενός βυζαντινού κειμένου, της «Αλεξιάδας» της Άννας Κομνηνής (1083-1154 ή 1155), μιας από τις σημαντικότερες μορφές της πνευματικής ζωής της βυζαντινής αυτοκρατορίας κατά τον 12ο αιώνα και πρωτότοκο παιδί του αυτοκράτορα Αλέξιου Κομνηνού (1048-1118) και της αυτοκράτειρας Ειρήνης.
Στο ιστορικό της έργο «Αλεξιάδα» αντανακλάται η μεγάλη παιδεία της, η αρχαιομάθειά της, η εξοικείωσή της με την Αγία Γραφή και προπαντός η αφοσίωση και ο θαυμασμός της για τον πατέρα της. Στο έργο αυτό, που συμπληρώνει το έργο του συζύγου της «Ύλη Ιστορίας», η Άννα έχει ως πρότυπό της τον Θουκυδίδη και τον Πολύβιο, χρησιμοποιεί αττικίζουσα γλώσσα και στηρίζεται στις προσωπικές της αναμνήσεις, σε πληροφορίες διαφόρων συγχρόνων της και σε επίσημα έγγραφα.
Ο αττικισμός ως φαινόμενο ξεκίνησε από Έλληνες λογίους και δασκάλους του 1ου αι. π.Χ. που πίστευαν –αδιαφορώντας για τη φυσική εξέλιξη της ζωντανής καθομιλουμένης- ότι η ορθή γλώσσα ήταν η Αττική και ότι η γλώσσα της εποχής τους, η Κοινή, ήταν γεμάτη παραφθορές κάποιας πρότυπης γλωσσικής μορφής.
Όπως ανέφερε η Δρ Βασιλείου, η «Αλεξιάδα» θεωρείται από τους γλωσσολόγους ως μια από τις καλύτερες πηγές για τη μελέτη των γλωσσολογικών αλλαγών που παρατηρήθηκαν στην Ελληνική γλώσσα στο Βυζάντιο το 12ο αιώνα. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της παρουσίασε σειρά παραδειγμάτων από τις αλλαγές που είχαν γίνει σε ονόματα, τοπωνύμια, πατρώνυμα κ.λπ, ενώ στο τέλος απάντησε σε σχετικές ερωτήσεις του κοινού.
Η Δρ Βασιλείου είναι επισκέπτης ερευνητής στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Αυστραλίας (Australian National University) στην Καμπέρα.
ΔΙΑΛΕΞΗ ΓΙΑ ΤΗ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Μια ενδιαφέρουσα διάλεξη για τη Βυζαντινή τέχνη και αρχιτεκτονική κατά τον 12ο αιώνα πρόκειται να δώσει η λέκτορας Μεσαιωνικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου La Trobe, Δρ Ούρσουλα Μπέτκα.
Η διάλεξη επικεντρώνεται στην Ελληνοβυζαντινή Αυτοκρατορία μεταξύ του 4ου και 12ο αιώνα, με ειδική αναφορά στη Συρία, στους ερημίτες και τα μοναστήρια, όπου είχαν χτιστεί από Βυζαντινούς, όπως για παράδειγμα τη μεγάλη εκκλησία του Αγίου Συμεών του Στυλίτη, που χτίστηκε από τον αυτοκράτορα Ζήνωνα τον 5ο αιώνα.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν και οι νεκρές πόλεις στη Βόρειο Συρία όπου υπάρχει έντονη η βυζαντινή αρχιτεκτονική. Ειδική μνεία θα γίνει και στην εντυπωσιακά καλοδιατηρημένη αρχαία ελληνική πόλη των Μεγάρων, όπου σήμερα έχει την ονομασία Αλ Μπάρα (Al Bara).
Η διάλεξη θα δοθεί σήμερα Πέμπτη 11 Ιουλίου, στις 7.00μμ, στο Kelvin Club (Melbourne Place – επί της οδού Russell, μεταξύ των οδών Collins και Bourke)