Την περασμένη Κυριακή, μια ηλιόλουστη μέρα, ακριβώς σαν αυτήν που πριν 100 χρόνια ενώθηκε η λεβεντομάνα Κρήτη με την Ελλάδα, σύσσωμη η κρητική πατριά, ήλθε να αποτίσει φόρο τιμής στον μεγάλο πολιτικό Ελευθέριο Βενιζέλο και να γιορτάσει την ιστορική επέτειο.

Η Κρητική Αδελφότητα Μελβούρνης και Βικτωρίας μαζί με την Παγκρήτια Ένωση Μελβούρνης διοργάνωσαν εορταστική εκδήλωση στο Κρητικό Σπίτι και οι δύο πρόεδροι, νέοι της δεύτερης γενιάς, ο Δημήτρης Παπαδημητρίου και ο Γιάννης Νικολακάκης, αντίστοιχα, κατέθεσαν συμβολικά το ίδιο στεφάνι, ενωμένοι και δεσμευμένοι στη διατήρηση της ένδοξης ιστορίας της Κρήτης στις επόμενες γενιές, σε μια κίνηση υπέρτατου συμβολισμού.

Υπήρχε προχθές διάχυτο το πνεύμα της στενής συνεργασίας των παραγόντων της κρητικής πατριάς για τη συνέχιση του έργου των πρωτεργατών της πρώτης γενιάς που έθεσαν τα θεμέλια και έδωσαν την ώθηση με επίπονης εργασίας χρόνων για να είναι οι δύο οργανισμοί από τους κορυφαίους της παροικίας σήμερα. Για ν’ ακούμε τα ριζίτικα από τους νεότερους και να καμαρώνουμε τα νεαρά βλαστάρια να χορεύουν τους λεβέντικους κρητικούς χορούς.
Αξιέπαινοι εκείνοι της πρώτης γενιάς και από τους δύο κορυφαίους οργανισμούς, που διακριτικά, δίνουν όποια στήριξη χρειαστεί μέχρι σήμερα στους νεότερους για να συνεχίσουν το έργο τους.

Αναφορά στην ιστορική Επέτειο έκαναν η γενική πρόξενος της Ελλάδας στη Μελβούρνη, κ. Ελένη Λιανίδου, ο πρόεδρος της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης, κ. Βασίλης Παπαστεργιάδης, ο πρόεδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών, Αντώνης Τσουρδαλάκης, ενώ κύριος ομιλητής για τη σημασία της ένδοξης επετείου ήταν ο κ. Κυριάκος Αμανατίδης.

Πριν αναφερθούμε συνοπτικά στην κύρια ομιλία, αξίζει να τονίσουμε ένα νέο ιστορικό στοιχείο που έφερε στην επιφάνεια και αφορά την ομογένεια της Μελβούρνης, ο κ. Παπαστεργιάδης.

Συνοπτικός και ουσιαστικός, ως συνήθως, φώτισε ένα ιδιαιτέρου ενδιαφέροντος στοιχείο που πραγματικά εντυπωσίασε τους παρευρισκόμενους και προκάλεσε την προσοχή όλων.

ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑΣ

O κ. Παπαστεργιάδης αποκάλυψε ότι «ο πρώτος έρανος που έγινε ποτέ στη Μελβούρνη, από Έλληνες μετανάστες, ήταν το 1896 και είχε σκοπό την υποστήριξη της Επανάστασης της Κρήτης. Τότε, το 1896, πάνω από 40 Έλληνες της Μελβούρνης έδωσαν κάποια οικονομική βοήθεια στον Κρητικό Αγώνα. Η πρώτη αυτή έκφραση αλληλεγγύης έσπειρε και το σπόρο της ιδέας να ιδρυθεί κάποια Ελληνική Κοινότητα στη Μελβούρνη, Έτσι, μετά ένα χρόνο και ενδιάμεσες προκαταρκτικές συναντήσεις, ιδρύθηκε η Ελληνική Ορθόδοξη Κοινότητα Μελβούρνης. Ο αγώνας της απελευθέρωσης της Κρήτης ήταν ένας αγώνας για όλους τους τότε Έλληνες της Διασποράς» είπε ο κ. Παπαστεργιάδης.

Ο κ. Τσουρδαλάκης, από την πλευρά του, τόνισε, μεταξύ άλλων, στη σύντομη αναφορά του: «Το Κρητικό Ζήτημα του 1913, δεν αποτελεί για τα σημερινά δεδομένα μια μουσειακή επέτειο, αλλά μια νέα, ζωντανή αφετηρία Ενότητας, Ομοψυχίας και Στόχευσης.
Καλώ, λοιπόν, τους απανταχού της Γης Κρήτες και μη, να συνεορτάσουν με τον πιο λαμπρό και ένδοξο τρόπο τη μεγάλη αυτή γιορτή των Κρητών που σηματοδοτεί τα 100 χρόνια από την ένωση της Κρήτης με την μητέρα Ελλάδα».

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ

Ο κύριος ομιλητής των εορταστικών εκδηλώσεων, κ. Κυριάκος Αμανατίδης, έκανε μια συνοπτική αναδρομή στα γεγονότα που οδήγησαν στην ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, επιχειρώντας πρώτα, πολύ εύστοχα, μια αναφορά στα τελευταία 700 χρόνια της ιστορίας της μεγαλονήσου.
Έφερε στην επιφάνεια και φώτισε τις περιόδους που η Κρήτη είχε περιέλθει στην κατοχή των Βενετών και των Τούρκων, πριν καταλήξει στην Κρητική Επανάσταση του 1866–1869 και στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912–1913, που οδήγησαν στην ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, όταν πρωθυπουργός της χώρας ήταν ο Ελευθέριος Βενιζέλος.

Ο ομιλητής θα θίξει νευραλγικά σημεία, όπως: «Είναι ένα από τα παράδοξα της ελληνικής ιστορίας το ότι γίνονται συχνές αναφορές στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλά σπάνια γίνεται λόγος για την Φραγκοκρατία και την Βενετοκρατία, που όχι μόνο προηγήθηκαν της Τουρκοκρατίας, αλλά και προλείαναν το έδαφος για την επικράτησή της».

ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ

Αναφερόμενος ο ομιλητής στη Βενετοκρατία, θα πει: «Η Κρήτη κατά τη διάρκεια της Βενετοκρατίας αποτελεί το αρχέτυπο της αντίστασης στον κατακτητή, με τις αδιάκοπες επαναστάσεις και εξεγέρσεις, οι μεγαλύτερες από τις οποίες ανέρχονται σε 27. Παράλληλα, οι Κρητικοί αγωνίστηκαν σθεναρά για τη διατήρηση της ελληνικής γλώσσας, για την ορθόδοξη πίστη και την πολιτισμική παράδοση του νησιού».

Αφού αναφερθεί συνοπτικά στον τρόπο διοίκησης του νησιού, θα επανέλθει στην επίδραση που είχαν οι Κρήτες επί των κατακτητών, δίνοντας την πληροφορία ότι «κατά τα μέσα της Βενετοκρατίας, οι Βενετοί κάτοικοι της Κρήτης, από ιταλόφωνοι και καθολικοί που ήταν, άρχισαν να μεταβάλλονται, στο μεγαλύτερο μέρος τους, σε ελληνόφωνους και ορθόδοξους».

Ο ομιλητής θα σταθεί ιδιαίτερα και στην εκπληκτική πνευματική και καλλιτεχνική κίνηση που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια της Βενετοκρατίας στη Μεγαλόνησο: «Η κίνηση αυτή επιταχύνθηκε μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως από τους Τούρκους το 1453, όταν στην Κρήτη κατέφυγαν πολλοί Έλληνες λόγιοι και άνθρωποι των τεχνών από την Κωνσταντινούπολη αλλά και από διάφορες περιοχές της Ελλάδας που είχαν καταληφθεί από τους Τούρκους».

ΑΝΘΙΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Θα μιλήσει για την άνθιση της ελληνικής λογοτεχνικής παραγωγής στην Κρήτη από τα τέλη του 15ου και τις αρχές του 16ου αιώνα και η οποία έφτασε στο απόγειό της τον 17ο αιώνα. Θα αναφερθεί στα μεγάλα λογοτεχνικά έργα, όπως είναι ο «ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ» του Bιτσέντζο Κορνάρο, η «ΕΡΩΦΙΛΗ», η «ΘΥΣΙΑ ΤΟΥ ΑΒΡΑΑΜ», η «ΒΟΣΚΟΠΟΥΛΑ» κ.ά., σημειώνοντας ότι «αποτελούν την απαρχή της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας».

Σε μια συγκροτημένη και ουσιαστική αναφορά, ο ομιλητής έδωσε με ακρίβεια και καθαρότητα τα κυριότερα σημεία της κατοχής της Κρήτης από τους Βενετούς και Τούρκους, την επίδραση που είχαν στην πολιτιστική ανάπτυξη των κατοίκων –κατακτητών και Κρητών– τις εξεγέρσεις των Κρητών, καθώς και όλο το πολιτικό σκηνικό που οδήγησε στην ένωση της Μεγαλονήσου με την Ελλάδα, τονίζοντας τον πρωταγωνιστικό και καταλυτικό ρόλο που έπαιξε ο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Μέσα από τη σύντομη, εκ των πραγμάτων, αναφορά, ο ομιλητής επέτυχε να δώσει, όχι απλά ένα ιστορικό διάγραμμα, αλλά να τονίσει τα σημεία μέσα από τα οποία διαφαίνεται η γενναιότητα, η πνευματική ανάπτυξη και το αδάμαστο θάρρος των Κρητών. Η πραγμάτωση του ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ή ΘΑΝΑΤΟΣ που θαύμασε ολόκληρη η οικουμένη.