Την περασμένη εβδομάδα από την στήλη αυτή σχολίασα την στάση του Πρωθυπουργού Αυστραλίας, κ. Tony Abbott, αναφορικά με το θέμα της κλιματικής αλλαγής, κατά τη διάρκεια της συνόδου των κρατών που απαρτίζουν την ομάδα G20, στην Βρισβάνη στις 15 και 16 Νοεμβρίου.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα, μόνο κατόπιν από έντονες πιέσεις από τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, και από άλλους ηγέτες κρατών, ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας συμπεριέλαβε το θέμα της κλιματικής αλλαγής στην ημερήσια διάταξη της συνόδου. Αλλά στο ανακοινωθέν της συνόδου, πάλι σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης, επέμενε για μια γενικόλογη αναφορά στις συζητήσεις που είχαν γίνει, και στις αποφάσεις που είχαν ληφθεί, για την κλιματική αλλαγή.
Σε άρθρο της με τίτλο «Canberra confirms no-show on climate», η εφημερίδα «The Age» (19/11/14), γράφει πως η Κυβέρνηση του Tony Abbott δήλωσε ότι δεν θα συμβάλει οικονομικά στο «Ταμείο για Πράσινο Κλίμα», το οποίο δημιουργήθηκε με προσφορά 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων από τις ΗΠΑ, και ενάμιση δισεκατομμυρίου από την Ιαπωνία. Στόχος είναι να συγκεντρωθεί ένα ποσό 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο θα διατεθεί σε φτωχές χώρες για σταδιακή μετάβαση από τη χρήση κάρβουνου για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειες.
Κατά την άποψή μου, η απόφαση αυτή της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης είναι μυωπική, γιατί η Αυστραλία θα επηρεασθεί σε μεγαλύτερο βαθμό από πολλές άλλες χώρες από την ανερχόμενη θερμοκρασία του Πλανήτη, ως ιδιαίτερα άνυδρη ήπειρος που είναι.
Πολλά επικριτικά σχόλια έχουν γραφεί και για τις αναφορές του Tony Abbott στο κάρβουνο, ως πολύτιμο αγαθό για την ανθρωπότητα, και για την οικονομική του σημασία για την Αυστραλία, δεδομένου ότι έχει μεγάλα αποθέματα αυτού του ορυκτού.
Όταν μιλάμε για κάρβουνο, το πρώτο πράγμα που θα πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη είναι ότι δεν είναι ανανεώσιμο προϊόν. Ό,τι έχει απομείνει στο υπέδαφος, αυτό είναι.
Επιπλέον, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός πως στη χρήση του κάρβουνου ως πηγή ενέργειας, οφείλεται ένα μεγάλο ποσοστό της ανερχόμενης θερμοκρασίας της ατμόσφαιρας.
Σε αυτό το σημείο καλό είναι να δούμε τα αποθέματα κάρβουνου σε παγκόσμια κλίμακα. Για το σκοπό αυτό παραθέτω τον ακόλουθο πίνακα, στον οποίο περιλαμβάνονται οι 10 χώρες με τα μεγαλύτερα αποθέματα. Βέβαια υπάρχουν και άλλες χώρες με μικρότερα αποθέματα.
Αποθέματα κάρβουνου στο τέλος του 2012
Χώρα Ποσότητες σε δισεκατομμύρια τόνους
ΗΠΑ 237
Ρωσία 157
Κίνα 115
Αυστραλία 76
Ινδία 61
Γερμανία 41
Ουκρανία 34
Καζακστάν 34
Νότ. Αφρική 30
Κολομβία 7
ΜΕΧΡΙ ΠΟΤΕ ΘΑ ΔΙΑΡΚΕΣΟΥΝ ΤΑ ΑΠΟΘΕΜΑΤΑ ΚΑΡΒΟΥΝΟΥ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ;
Η Αυστραλία, όπως βλέπουμε στον παραπάνω πίνακα, είναι τέταρτη σε αποθέματα κάρβουνου. Οι μεγαλύτερες ποσότητες κάρβουνου εξάγονται σε άλλες χώρες. Στην Αυστραλία το κάρβουνο χρησιμοποιείται εκτενώς για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του Υπουργείου Εξωτερικών και Εμπορίου της Αυστραλίας, για το 2012 στις εξαγωγές προϊόντων της Αυστραλίας τα διάφορα μεταλλεύματα (σιδήρου, αλουμίνιου, χαλκού, κ.ά.) είχαν την πρώτη θέση σε αξία δολαρίων, το κάρβουνο την δεύτερη και τα αγροτικά, κτηνοτροφικά, δασικά, και προϊόντα αλιείας την τρίτη, όπως βλέπουμε παρακάτω:
*Διάφορα μεταλλεύματα 54 δισεκατομμύρια δολάρια
*Κάρβουνο 41
*Αγροτικά, κ.ά. 37
Ομολογουμένως, το κάρβουνο για χρόνια τώρα καταλαμβάνει την δεύτερη θέση, σε αξία δολαρίων, μεταξύ των προϊόντων που εξάγει η Αυστραλία.
Όμως το κάρβουνο, σαν ορυκτό που είναι, δεν είναι ανανεώσιμο προϊόν. Το ίδιο ισχύει και για τα μεταλλεύματα, που έχουν την πρώτη θέση στις εξαγωγές. Αυτό σημαίνει πως κάποτε θα εξαντληθούν, ανάλογα με το ρυθμό της εξόρυξής τους, και ως συνέπεια στο μέλλον η Αυστραλία θα αντιμετωπίσει μεγάλο πρόβλημα στο ισοζύγιο πληρωμών – η αξία των εξαγωγών αυστραλιανών προϊόντων θα είναι κατά πολύ μικρότερη από την αξία των εισαγόμενων προϊόντων.
Σύμφωνα με υπολογισμούς από κρατικούς και άλλους φορείς, τα αποθέματα μεταλλευμάτων και κάρβουνου της Αυστραλίας θα εξαντληθούν στα επόμενα 40 με 70 χρόνια. Άρα η Αυστραλία θα χρειασθεί άλλα εξαγώγιμα προϊόντα, ή αύξηση των άλλων προϊόντων που ήδη εξάγονται, για να καλυφθεί το έλλειμμα που θα προκύψει από την εξάντληση των μεταλλευμάτων και του κάρβουνου.
ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ ΤΑ ΑΓΡΟΤΙΚΑ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Από τα παραπάνω προκύπτει πως σε λίγες δεκαετίες τα αγροτικά και τα κτηνοτροφικά προϊόντα θα διαδραματίσουν ακόμη πιο σημαντικό ρόλο στις εξαγωγές αυστραλιανών προϊόντων.
Στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εξωτερικών και Εμπορίου, η Αυστραλία περιγράφεται ως ακολούθως: «Australia is the driest inhabited continent on earth, with the least amount of water in rivers, the lowest run-off and the smallest area of permanent wetlands of all the continents».
Μεταφράζω: «Η Αυστραλία είναι η πιο ξηρή κατοικημένη ήπειρος στη Γη, με τις μικρότερες ποσότητες νερού στα ποτάμια, τις χαμηλότερες ποσότητες νερού που υπερχειλίζει από τα ποτάμια, και την μικρότερη περιοχή που καλύπτουν οι μόνιμοι υγρότοποι, από όλες τις ηπείρους».
Είναι καταφανές, λοιπόν, ότι τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τις βροχοπτώσεις και την ύπαρξη επαρκών υδάτινων πόρων, καθώς και το γεγονός ότι σε λίγες δεκαετίες θα εξαντληθούν τα αποθέματα μεταλλευμάτων και του κάρβουνου.
Από αυτά προκύπτει πως η βιωσιμότητα της οικονομίας της Αυστραλίας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ένα κλίμα που ευνοεί τις βροχοπτώσεις, και ως εκ τούτου τα αγροτικά και κτηνοτροφικά προϊόντα.
Για τους παραπάνω λόγους η Αυστραλία έπρεπε να βρίσκεται στην πρωτοπορία για την αντικατάσταση των ορυκτών πηγών ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή, οι οποίες από τη μια είναι ανεξάντλητες, και από την άλλη φιλικές προς το περιβάλλον.
Η πολιτική της Κυβέρνησης θα πρέπει να προβλέπει για την σταδιακή απεξάρτηση της χώρας από το κάρβουνο, και να στραφεί στην αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, για ενίσχυση της γεωργίας και κτηνοτροφίας, γιατί σε αυτούς τους τομείς θα στηριχθεί η οικονομία της Αυστραλίας σε λίγα χρόνια.
Όλως παραδόξως, την πιο καυστική κριτική για τη στάση του στο θέμα της κλιματικής αλλαγής ο Tony Abbott την δέχθηκε από σημαντικά στελέχη της συντηρητικής Κυβέρνησης της Αγγλίας. Σύμφωνα με πρωτοσέλιδο δημοσίευμα στην εφημερίδα «The Age» (21/11/14) με τίτλο «Abbott a flat earther: Torries», στελέχη της Κυβέρνησης του David Cameron χαρακτήρισαν την στάση του κ. Abbott ως «eccentric» (εκκεντρική), «baffling» (ακατανόητη) και «flat earther» (ότι πιστεύει πως η Γη είναι επίπεδη).
Σύμφωνα με το παραπάνω δημοσίευμα, ένα από τα στελέχη της Κυβέρνηση της Αγγλίας είπε τα ακόλουθα: «Αν ήμουν Αυστραλός θα προβληματιζόμουν αν το οικονομικό μέλλον και η ευημερία της χώρας μου εξαρτιόταν από την συνεχή εξαγωγή του κάρβουνου».
Στο ίδιο δημοσίευμα γίνεται λόγος για το πρόγραμμα της Αγγλίας να μειώσει την εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου κατά 80% μέχρι το 2050, και πως την έχει ήδη μειώσει κατά 25% σε σύγκριση με το 1990.
Σε αντίθεση, ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας επιμένει στη μείωση της εκπομπής βλαβερών αερίων μόνο κατά 5% μέχρι το 2020, και εκείνο με το παράλογο πρόγραμμα να πληρώνει τις μεγάλες εταιρείες, που προξενούν τη ζημιά, για να μειώσουν τις ποσότητες βλαβερών αερίων που εκπέμπουν στην ατμόσφαιρα, αντί να τις φορολογεί, όπως πρόβλεπε ο νόμος της προηγούμενης Κυβέρνησης, τον οποίο έχει καταργήσει.
Μεγάλα προβλήματα θα αντιμετωπίσει και η Ελλάδα από την κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τις απόψεις κορυφαίων Ελλήνων επιστημόνων που πήραν μέρος στην ημερίδα του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή, για το θέμα της κλιματικής αλλαγής, την 21η Νοεμβρίου.
Η μέση θερμοκρασία στην Ελλάδα αναμένεται να ανέβει έως και 1,5 βαθμούς Κελσίου στα επόμενα 35 χρόνια, και κατά 4 βαθμούς μεταξύ των ετών 2070-2100. Η προβλεπόμενη άνοδος στη θερμοκρασία θα πλήξει σε μεγάλο βαθμό τη γεωργία και κτηνοτροφία της Ελλάδας, ενώ το λιώσιμο των πάγων στον Βόρειο και Νότιο πώλο θα οδηγήσει στην άνοδο της στάθμης της θάλασσας, με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση των ελληνικών ακτών, και ιδίως κάποιων νησιών.
Όπως βλέπουμε, το πρόβλημα δεν είναι υποθετικό, γεγονός που εκθέτει την Κυβέρνηση του Tony Abbott στα μάτια του υπόλοιπου κόσμου για την ολιγωρία που επιδεικνύει στο θέμα της κλιματικής αλλαγής.