«Επτά φορές πέφτεις, οκτώ σηκώνεσαι». Αυτή η φράση ήταν η πρώτη δημόσια αντίδραση της Ελένης Κάπαλου, όταν, το 2012, απολύθηκε από το Channel 10, όπου παρουσίαζε ειδήσεις. Τέσσερα χρόνια αργότερα, αυτή η ρήση επιβεβαιώνεται πανηγυρικά, καθώς η δημοσιογράφος επιστρέφει δριμύτερη, έχοντας πλέον δύο ιδιότητες: αυτήν της προέδρου της Επιτροπής Πολυπολιτισμικών Υποθέσεων της Βικτώριας και αυτήν της παραγωγού μιας ταινίας ντοκιμαντέρ για τη χρήση της ινδικής κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς. Με αφορμή την προβολή της ταινίας «A life of its own» στο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου, η ομογενής δημοσιογράφος μίλησε στην εφημερίδα The Age γι’ αυτό που αποδείχθηκε έργο ζωής για την ίδια.
Η Ελένη Κάπαλου αφιέρωσε ενάμιση χρόνο από τη ζωή της στην παραγωγή αυτής της ταινίας, αφήνοντας πίσω την σχετική επαγγελματική ασφάλεια που της προσέφερε η θέση της παρουσιάστριας της εκπομπής ‘Sunday Night’ του Channel Seven, όπου βρέθηκε μετά την δυσάρεστη εμπειρία του καναλιού 10.
Έχοντας περάσει περισσότερες από δύο δεκαετίες στην τηλεοπτική δημοσιογραφία (ξεκινώντας από το ABC και την SBS) και απολαμβάνοντας για χρόνια μια θέση στο προσκήνιο, βρέθηκε ξαφνικά στα μετόπισθεν, να ταξιδεύει και να εργάζεται πυρετωδώς για το ντοκιμαντέρ.
Αφορμή για την ενασχόλησή της με την ιατρική χρήση της ινδικής κάνναβης ήταν μία σειρά περιπετειών υγείας που είχε η ίδια, η οικογένεια και άλλοι κοντινοί της άνθρωποι. Πρώτα έχασε την μητέρα της από καρκίνο της μήτρας και στη συνέχεια προσβλήθηκε και η ίδια από καρκίνο των ωοθηκών (σήμερα είναι υγιής, ύστερα από την χειρουργική επέμβαση κατά την οποία τής αφαιρέθηκε όγκος μεγέθους μπάλας τένις). Αλλά αυτό που περιγράφει ως κομβικό σημείο ήταν όταν η επαγγελματική της ενασχόληση έφερε στο δρόμο της τον Dan Haslam, έναν νεαρό που υπέφερε από μη χειρουργήσιμο όγκο στα έντερα από την ηλικία των 20 ετών. Εξασθενημένος από την χημειοθεραπεία που του έκαιγε τόσο πολύ τον λαιμό που τού ήταν αδύνατον να φάει για πολλές μέρες, είδε την ζωή του να αλλάζει όταν άρχισε να χρησιμοποιεί μαριχουάνα για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του καρκίνου. Η όρεξή του επέστρεψε, ξαναπήρε βάρος και κατάφερε να ζήσει με αξιοπρέπεια μέχρι το 2015. Ήταν την δική του ιστορία που ήθελε να αφηγηθεί η Έλεν και της οικογένειάς του, καθώς και όλων των άλλων που η ζωή μετέτρεψε σε ακτιβιστές για την νομιμοποίηση της χρήσης κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς. Ο ίδιος ο πατέρας του άτυχου νέου ήταν αστυνομικός της δίωξης ναρκωτικών και δεν φανταζόταν ποτέ ότι θα γίνει ο τροφοδότης του γιου του, διακινδυνεύοντας την σύλληψή του για διακίνηση παράνομων ουσιών. Δεν είναι ο μόνος. Οι περισσότεροι άνθρωποι που βρίσκονται στην ίδια θέση με αυτόν, δεν έχουν επιλογή, είναι παγιδευμένοι ανάμεσα σε δύο δρόμους: ή να παραβούν τον νόμο ή να τον σεβαστούν και να δουν τα πιο αγαπημένα τους πρόσωπα να υποφέρουν.
Παρά το ότι δεν είναι από τις πιο επικίνδυνες ουσίες -δεν είναι ούτε η πιο εξαρτησιογόνα, ούτε ασφαλώς θανατηφόρα- η ινδική κάνναβη είναι παράνομη και ως τέτοια αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από την κοινωνία, τους πολίτες και τον ιατρικό κόσμο. Όπως διαπίστωσε η δημοσιογράφος, είναι μία από τις πιο παρεξηγημένες ουσίες στον κόσμο, κατηγορούμενη ακόμη και για την πρόκληση ψυχωτικών επεισοδίων (κάτι που δεν ισχύει, αν και, σε μεγάλες δόσεις, μπορεί να επιβαρύνει όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια). Σταδιακά, η φήμη της αποκαθίσταται, όσο εντείνονται οι έρευνες για την χρήση της. Η επίδρασή της στα άτομα με επιληψία είναι πραγματικά σωτήρια, συμβάλλοντας αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση κρίσεων και περιορίζοντας την περαιτέρω ζημιά του οργανισμού. Το ίδιο ευεργετική είναι η χρήση της στα άτομα που υποφέρουν από σκλήρυνση κατά πλάκας και φυσικά, στην ανακούφιση των καρκινοπαθών.
Η Έλεν Κάπαλου πέρασε 18 μήνες ερευνώντας διεξοδικά το θέμα. Πήρε δεκάδες συνεντεύξεις από γιατρούς, ειδικούς, ασθενείς, ταξίδεψε από την Αυστραλία στο Ισραήλ, όπου διεξάγεται το μεγαλύτερης κλίμακας πείραμα χρήσης κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς, κατέγραψε τις ιστορίες, μελέτησε τις έρευνες και διέλυσε τους μύθους – ο βασικότερος είναι αυτός που θέλει τους χρήστες να ‘κάνουν κεφάλι’. Όχι, η ιατρική μαριχουάνα δεν καπνίζεται, καταναλώνεται υπό τη μορφή ελαίου το οποίο έχει πολύ μικρή συγκέντρωση των ψυχότροπων ουσιών της κάνναβης κι αυτό την καθιστά ασφαλή ακόμη και για παιδιά.
Το πρόβλημα είναι ότι, όπως με ό,τι προμηθεύεται κανείς στην μαύρη αγορά, δεν υπάρχει τρόπος για τους καταναλωτές να είναι σίγουροι για την ασφάλεια του προϊόντος. Και γι’ αυτό είναι σημαντική η νομιμοποίηση της ουσίας. Το ντοκιμαντέρ της Κάπαλου καταγράφει και αυτήν τη διεθνή κίνηση, εξετάζει τι συμβαίνει σε άλλες χώρες και γι’ αυτό είναι πολύ καίρια η χρονική στιγμή της ολοκλήρωσης και προβολής του, καθώς από τον Νοέμβριο θα ξεκινήσει η εφαρμογή του νόμου που ψηφίστηκε πέρσι, επιτρέποντας – υπό πολύ αυστηρό έλεγχο – της χρήσης κάνναβης για ιατρικούς σκοπούς στην Αυστραλία, ένα σχέδιο που η κυβέρνηση της Βικτώριας έχει υιοθετήσει με θέρμη.
Η ίδια η Κάπαλου είναι ιδιαίτερα προσεκτική στις διατυπώσεις της, τόσο όταν μιλά, όσο και στον τρόπο που παρουσιάζει το ζήτημα στην ταινία της, ξεκαθαρίζοντας ότι η κάνναβη δεν είναι πανάκεια. Μπορεί όμως να κάνει την ζωή κάποιων ανθρώπων καλύτερη. Για την ίδια, υπήρξε και εφαλτήριο για μία νέα αρχή στην καριέρα της.
*Η ταινία «A Life of Its Own: The Truth About Medical Marijuana», θα προβληθεί στις 15 Οκτωβρίου, στις 4.45μ.μ. στο Palace Como, στο πλαίσιο του 23ου Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου.