Οι φήμες ήταν σωστές. Η ένοπλη βασκική αποσχιστική οργάνωση ΕΤΑ έδωσε επιτέλους τέλος στις εικασίες που κυκλοφορούσαν τις τελευταίες εβδομάδες στην Ισπανία, δηλώνοντας ότι πράγματι, η εκεχειρία που κήρυξε τον Σεπτέμβριο είναι «μόνιμη» «γενική» και «μπορεί να επαληθευτεί από τη διεθνή κοινότητα».
Τι εννοούσαν όμως με τις λέξεις αυτές οι τρεις μασκοφόροι με τους μαύρους μπερέδες, που εμφανίστηκαν στο βίντεο της ΕΤΑ; Λέξεις που μπορεί να ακούγονται σαφείς για άλλους, αποκτούν διαφορετικό νόημα όταν προφέρονται από τρομοκρατική οργάνωση υπεύθυνη για πάνω από 800 θανάτους στα 50 χρόνια που μάχεται για τη δημιουργία ανεξάρτητου βασκικού κράτους. Στο κάτω κάτω, η ΕΤΑ είχε χαρακτηρίσει «μόνιμη» και την τελευταία της εκεχειρία, τον Μάρτιο του 2006. Εννέα μήνες αργότερα, βόμβα της ΕΤΑ εξερράγη και σκότωσε δύο άτομα στο αεροδρόμιο Μπαράχας της Μαδρίτης.
Σε αυτή την περίπτωση, «μόνιμη» σημαίνει κάτι σαν «επ’ αόριστον». «Η ΕΤΑ ερμηνεύει μόνη της το νόημα των λέξεών της» προειδοποιεί ο Κέπα Αουλεστία, ειδικός σε θέματα Βάσκων στον όμιλο Μέσων Ενημέρωσης Vocento. «Δεν υπάρχει χρονικός περιορισμός ή τελεσίγραφο για την εκεχειρία».
Και τι σημαίνει «γενική»; Η ελπίδα είναι ότι εκτός από την εγκατάλειψη των «επιθετικών ένοπλων ενεργειών», που σταμάτησαν πριν από τέσσερις μήνες, θα σταματήσουν και ορισμένες, αν όχι όλες, οι εγκληματικές δραστηριότητες που χρησιμοποιούνται για την υποστήριξη της οργάνωσης. Η οργάνωση μπορεί να σταματήσει τις αυτοκινητοπειρατείες και τις κλοπές στη Γαλλία, αλλά θα δυσκολευθεί πολύ να επιβιώσει χωρίς τα χρήματα που αποσπά εκβιάζοντας επιχειρηματίες και πλούσιους στη χώρα των Βάσκων.
Η πιο δύσκολη λέξη είναι το «επαληθεύσιμη», που χρησιμοποιείται πρώτη φορά και δεν περιλαμβανόταν σε ανάλογες ανακοινώσεις εκεχειρίας στο παρελθόν. Μην περιμένετε να παρουσιάσει η ΕΤΑ τα όπλα της σε διεθνείς παρατηρητές. Μάλλον πρόκειται για ένδειξη ότι η οργάνωση αναμένει διεθνή αναγνώριση και καλωσορίζει διάφορους διεθνείς μεσολαβητές που τον τελευταίο καιρό την παρότρυναν να αφήσει τα όπλα.
Η σοσιαλιστική κυβέρνηση της Ισπανίας δεν εντυπωσιάστηκε. «Είναι προφανές ότι για μια ακόμη φορά η ΕΤΑ δεν έκανε αυτό που προσδοκούσαν από αυτή τα δημοκρατικά κόμματα» δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης Αλφρέντο Πέρες Ρουμπαλκάμπα. Η κυβέρνηση «κάηκε» από την κατάρρευση της εκεχειρίας του 2006 και δεν θέλει να υποστεί νέα ταπείνωση. «Το μόνο που θέλουμε από την ΕΤΑ είναι ένα οριστικό τέλος της βίας. Απόλυτο και πλήρες τέλος, για πάντα» είπε πρόσφατα ο Ισπανός πρωθυπουργός Χοθέ Λουίς Ροντρίγκεθ Θαπατέρο.
Η λέξη «επαληθεύσιμη» παρηγορεί τουλάχιστον εκείνους τους Βάσκους αυτονομιστές και εκείνους τους φίλους τους στο εξωτερικό που πίεζαν την ΕΤΑ να δείξει ότι επιθυμεί πραγματικά την ειρήνη. Τώρα, μπορούν να ζητήσουν από την οργάνωση να δηλώσει σαφώς τι εννοεί λέγοντας «επαληθεύσιμη» και εν συνεχεία να εφαρμόσει τον ορισμό στην πράξη.
