Στις αρχές Αυγούστου 2011 είδαμε μία νέα και οδυνηρή επανάληψη κραδασμών της οικονομικής κρίσης που ξέσπασε κατακλυσμικά τον Σεπτέμβριο του 2008. Στο «παιχνίδι» αυτό που έχει παγκόσμιο αντίκτυπο, βλέπουμε καθαρά ότι μέσα στις δημοκρατίες του κόσμου έγειρε η πλάστιγγα και η παραδοσιακή πολιτική είναι αδύνατη να «χαλιναγωγήσει» την οικονομία όπου τον πρωτεύοντα ρόλο παίζουν οι λεγόμενες αγορές. Η ολοφάνερη αυτή υπεροχή των αγορών φάνηκε με προκλητικό τρόπο με την υποβάθμιση της οικονομικής βάσης των ΗΠΑ, την οικονομική και στρατιωτική υπερδύναμη του πλανήτη μας.
Η δημοκρατία είναι ένα ευρύ πολιτικό σύστημα το οποίο σε παγκόσμια κλίμακα –παρά τις όποιες ατέλειες– εξυπηρέτησε θαυμάσια τον κόσμο μας για πάνω από μισό αιώνα μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Δυστυχώς, ως ανθρωπότητα δεν μπορούμε να εφεύρουμε ένα αποδεκτό νέο κυβερνητικό σύστημα, ώστε υιοθετώντας το να μάς εξυπηρετεί με ηθικό υπόστρωμα για όλο τον πληθυσμό της γης. Ως λογικά όντα και ως άνθρωποι που σκεπτόμαστε πράγματα λογικά, αναζητούμε μία οικουμενική πολιτεία –ένα παγκόσμιο σύστημα διακυβέρνησης– στο οποίο ο κεντρικός πυρήνας θα πρέπει να είναι η δικαιοκρατία.
Όλες οι προσπάθειες μιας τέτοιας αναζήτησης δίκαιης και ηθικής διακυβέρνησης, προσκρούουν σε ένα ανθρώπινο μειονέκτημα που είναι η αχόρταγη και ακατανόητη απληστία μας. Οι οίκοι αξιολόγησης εξυπηρετούν ακριβώς αυτό το ανθρώπινο τέρας και σοβαρό μειονέκτημά μας. Οι οίκοι αυτοί όμως δεν μπορούν να υπάρχουν παρά μόνο μέσα στη δημοκρατία την οποία την ποδοπατούν, αλλά δεν την σκοτώνουν, γιατί με αυτή ως βάση κατορθώνουν να πραγματοποιούν την ολοφάνερη αφαίμαξη για να ικανοποιούν τα απάνθρωπα ένστικτα της πλεονεξίας.
Η νομιμότητα στον κόσμο μας πηγάζει και προέρχεται από τις εκλογές μέσα σε μια δημοκρατία, οι οποίες δίνουν τη δύναμη από το λαό στους πολιτικούς να τον κυβερνούν. Δυστυχώς, άλλος τρόπος δεν υπάρχει. Οι θεοκρατίες λένε άλλα, αλλά στην ουσία οι θεοκράτες αρχηγοί κάνουν ό,τι τους συμφέρει και δεν αντλούν τη δύναμη από πουθενά αλλού παρά και αυτοί από τη δική τους αισχρή απληστία.
Το πλεονέκτημα της δημοκρατίας είναι ότι οι πολιτικοί αρχηγοί περνάνε υποχρεωτικά από το κόσκινο των εκλογών, το οποίο εάν είναι ηθικό τότε εκλέγει την αξιοκρατία. Σήμερα όμως το κέντρο της ισχύος έχει ήδη μετατεθεί στις λεγόμενες αγορές, οι οποίες –με το καντάρι της απληστίας– βρίσκουν ικανά άτομα να προωθούν την υπεροχή τους. Έτσι βλέπουμε ότι ένας αρχηγός ενός οικονομικού οργανισμού να αμείβεται δεκαπλάσια, ίσως και εκατονταπλάσια, περισσότερο από τον πλανητάρχη μας, τον πρόεδρο των ΗΠΑ. Το άλλο σοβαρό μειονέκτημα είναι ότι οι εκλεγμένοι αρχηγοί εκτίθενται στην πολιτική φθορά, ενώ τα στελέχη των οικονομικών οργανισμών εκτός του ότι είναι ανώνυμοι, αφού ικανοποιήσουν την απληστία τους αποσύρονται ή απολύονται αθόρυβα και νέοι άπληστοι παίρνουν τα ηνία. Στη σημερινή μας παγκοσμιοποίηση αυτός είναι ο λόγος που οι αγορές –ή οι λεγόμενοι οικονομικοί διευθυντές– άρπαξαν από τα χέρια τη δημοκρατική δύναμη και ισχύ των πολιτικών.
Βρισκόμαστε σήμερα σε μια παγκόσμια πολιτική καμπή και φαίνεται ότι αδυνατούμε να βρούμε ανθρώπινους συμβούλους να διορθώσουμε το μεγάλο κακό. Εδώ εκ των πραγμάτων έρχονται οι αρχαίοι μας ως μέτρο ηθικό και ενάρετο. Οι πρόγονοί μας τα σκέφτηκαν και τα έζησαν αυτά τα φαινόμενα, αλλά έπρεπε να βρούνε κάποιο αντιστάθμισμα στη σύγκρουση αυτή. Προσωποποίησαν την ηθική και ενάρετη βάση με τη Θέμη ως θεά και προστάτη της τάξης και του δικαίου. Την υπέρβαση αυτών την χαρακτήρισαν ως Ύβρη, την αλαζονική συμπεριφορά του ανθρώπου. Αν δε το κακό συνεχιζόταν, νοερά εφεύραν τη Νέμεση, η οποία είναι η προσωποποίηση της άνωθεν δικαιοσύνης και φυσικής τάξης. Σε τελική ανάλυση αυτή η Νέμεση απέδιδε το δίκιο και έφερνε τη σύνεση γιατί ο πλανήτης μας αυτός είναι κοινός. Η κοινωνία πρέπει να τηρεί τους νόμους για το κοινό όλων και η Ύβρη τιμωρείται από τη Νέμεση.
Ορίστε η ηθική σκέψη των αρχαίων μας που φέρνει μία παγκόσμια ισορροπία και δικαιοκρατία. Πώς όμως μπορούν να κατορθωθούν όλα αυτά; Μόνο με μία Παιδεία του λόγου μέσα σε μία δημοκρατία δίκαιη και ηθική. Ο μεγάλος εχθρός όμως θα είναι η αδιάντροπη, η ανικανοποίητη και η τυραννική απληστία μας. Υπάρχει τρόπος μετριασμού ή απαλλαγής από αυτήν;
Να, γιατί η ζωή μας από τραγικό δράμα έχει γίνει ανεπούλωτο τραύμα.
