Τη βεβαιότητα ότι τα Γλυπτά του Παρθενώνα αργά ή γρήγορα θα επιστρέψουν στην Ελλάδα, διατύπωσαν οι ομιλητές που έλαβαν μέρος σε δημόσια συζήτηση που έγινε στην κεντρική πλατεία της Μελβούρνης.
Η εκδήλωση έγινε στο πλαίσιο μιας πρωτότυπης εικαστικής παρέμβασης στο Federation Square, με αίτημα την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα με την ευκαιρία των εγκαινίων του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Εμπνευστής της ο ομογενής γλύπτης, Κωνσταντίν Δημόπουλος, ο οποίος στην εισαγωγική του ομιλία υπογράμμισε:
«Ο Παρθενώνας συμβολίζει τον πολιτισμό της Δύσης. Όπως καταργήθηκε η σκλαβιά, έτσι θα πρέπει να μην είναι αποδεκτή και η λεηλασία πολιτιστικών θησαυρών. Το επιχείρημά τους ότι προστατεύουν τα μάρμαρα είναι σαθρό και θυμίζει αποικιοκρατία.
Η παρέμβασή μου αποσκοπεί ακριβώς στο να στηρίξει το αίτημα για την επιστροφή των ανεκτίμητων θησαυρών στην Ελλάδα. Εγώ δεν βλέπω την επιστροφή των Γλυπτών απλώς ως μια επιστροφή μαρμάρων, αλλά ως μια επανένωση μελών σωμάτων».
Στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Φωτός του Χειμώνα, που οργάνωσε και τη συζήτηση της Πέμπτης, ο Κωνσταντίν Δημόπουλος έκανε και την παρέμβαση του «Μαύρος Παρθενώνας».
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, υπήρχαν στην πλατεία διάφορες σκαλωσιές ντυμένες με μαύρο ύφασμα στο σχήμα του Παρθενώνα. Τη νύχτα με ειδικό φωτισμό «στηνόταν» ένας «Παρθενώνας» με λευκό και γαλάζιο σε μαύρο φόντο.
Ένας από τους βασικούς ομιλητές στη δημόσια συζήτηση της Πέμπτης ήταν ο πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής για την Επιστροφή των Γλυπτών στην Ελλάδα, Ντέϊβιντ Χιλ, ο οποίος, με μια εμπεριστατωμένη ομιλία, αναφέρθηκε στο ιστορικό της λεηλασίας τους από το Λόρδο Έλγιν και στους λόγους που επιβάλλεται να επιστρέψουν στην Ελλάδα αλλά και στις εντυπώσεις του από το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης (παρευρέθηκε στα εγκαίνια του) το οποίο χαρακτήρισε «αριστούργημα».
«Όταν μιλάμε για την επιστροφή των καλύτερων έργων τέχνης της αρχαιότητας, δεν μιλάμε για τη δικαίωση ενός ελληνικού σωβινισμού. Λέμε ότι επιβάλλεται να διορθωθεί μια τεράστια αδικία. Το αίτημα της επιστροφής υποστηρίζεται από την πλειοψηφία του πληθυσμού του πλανήτη και από τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Βρετανίας. Απορώ πώς δεν το κατανοούν οι υπεύθυνοι του Βρετανικού Μουσείου. Αργά ή γρήγορα, όμως, θα υποχρεωθούν να τα επιστρέψουν. Δεν έχουν πλέον κανένα επιχείρημα για να τα κρατούν», είπε ο κ. Χιλ.
Μίλησε, ακόμα, ο κ. Μάικ Γκριν, υπεύθυνος των Τεχνών των Ιθαγενών, ο οποίος αναφέρθηκε διεξοδικά στις πολύχρονες προσπάθειες για να πειστούν οι Βρετανοί να επιστρέψουν οστά Αβοριγίνων που είχαν πάρει από την Αυστραλία.
«Στην αρχή, δεν ήθελαν να ακούσουν κουβέντα. Διεξάγαμε μια πολύχρονη εκστρατεία με την υποστήριξη και των μέσων ενημέρωσης, υποχρεώθηκαν οι κυβερνήσεις των δυο χωρών (με πρωθυπουργούς τους Μπλερ και Χάουαρντ) να υπογράψουν σχετική συμφωνία και στο τέλος τους απειλήσαμε και με μηνύσεις ώστε να υποχρεωθούν να επιστρέψουν τα κρανία και οστά των Αβοριγίνων», είπε ο κ. Γκριν.
Ο ίδιος, όπως και άλλοι ομιλητές, εκτίμησε ότι «η επιστροφή των Γλυπτών είναι μονόδρομος», αρκεί να συνεχιστεί η διεθνής πίεση προς τους Βρετανούς.
Την συζήτηση, που συντόνιζε η Ρόμπιν Άρτσερ, καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ Φωτός του Χειμώνα, παρακολούθησαν πολλές δεκάδες Αυστραλοί (κυρίως ακαδημαϊκοί, καλλιτέχνες και φοιτητές) και ελάχιστοι Έλληνες.
Ο ΣΑΜΑΡΑΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΟ ΡΟΛΟ ΤΗΣ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑΣ
Ούτε στο ένα τρίτο των 6 εκατ. ευρώ, που σκόπευε να ξοδέψει ο Μιχάλης Λιάπης, δεν έφτασαν τελικά τα εγκαίνια του Μουσείου της Ακρόπολης μαζί με τη φιλοξενία των ξένων. Συνεπώς είχε κάθε λόγο να είναι ικανοποιημένος ο Αντώνης Σαμαράς στον απολογισμό του, τόσο για την τελετή όσο και για τις πρώτες μέρες λειτουργίας του μουσείου.
Η «χειρότερη» στιγμή των εγκαινίων για τον Αντώνη Σαμαρά ήταν η τοποθέτηση του κεφαλιού της Ίριδας στη ζωφόρο του Παρθενώνα. Αγωνιούσε για την ασφαλή προσαρμογή του αρχαίου που ζύγιζε 16 κιλά Σύμφωνα με αυτόν, το πρόσημο είναι θετικό ακόμη και για τη μη προσέλευση αρχηγών κρατών και πρωθυπουργών.
«Θα είναι λάθος να λεχθεί ότι δεν ήρθαν προσωπικότητες», είπε, «γιατί ήρθαν αρκετοί υπουργοί Πολιτισμού. Δεν λέω βέβαια ότι δεν θα ήταν καλύτερα αν είχε έρθει ο Γάλλος πρωθυπουργός Φρανσουά Φιγιόν, που την τελευταία εβδομάδα έστειλε την υπουργό Πολιτισμού στη θέση του. Ούτε πως δεν θα ήταν καλύτερα αν ερχόταν το βασιλικό ζεύγος της Ισπανίας, που έπρεπε να ταξιδέψει στην Αυστραλία. Ήρθαν όμως πολλοί υπουργοί και έχουν ανταποκριθεί στην πρόσκλησή μας πολλές άλλες προσωπικότητες. Αυτές τις μέρες ήρθαν ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος κ. Μάρτινς. Αναμένουμε και τον υπουργό Εξωτερικών της Αυστραλίας». Έχουν αποδεχθεί την πρόσκλησή μας και θα έρθουν, επίσης, ο Τομ Χανκς και άλλοι διεθνείς σταρ.
Η εκτίμησή του από τα πολλά δημοσιεύματα και τους επαίνους από διεθνή ΜΜΕ είναι ότι υπάρχει ήδη μια δυναμική στο αίτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα, που μετεξελίσσεται σε παγκόσμια πίεση προς το Βρετανικό Μουσείο και τη βρετανική κυβέρνηση. Δεν είναι αμελητέο ότι μέλη του αμερικανικού Κογκρέσου, οι βουλευτές Ντόναλντ Πέιν και Γκας Μπιλιράκις, τάχθηκαν υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών, ο Σέρβος υπουργός Πολιτισμού, Νεμπόισα Μπράντιτς, οι Αυστραλοί πρώην πρωθυπουργοί Γκαφ Γουίτλαμ και Μάλκομ Φρέιζερ και από τη Σκωτία, την πατρίδα του Έλγιν, ο Μάικ Ράσελ, υπουργός Πολιτισμού.
Στο ερώτημα πόσο κόστισε τελικά η κατασκευή του μουσείου κι αν υπερέβη τον προϋπολογισμό του (130 εκατ. ευρώ) απάντησε ο Δημήτρης Παντερμαλής: «Ανταποκριθήκαμε στις υποχρεώσεις μας με σκανδαλώδη τρόπο και χωρίς να υπερβούμε τον προϋπολογισμό μας». Στο ποσόν αυτό πρέπει να προστεθεί το κόστος της έκθεσης (6-7 εκατ. ευρώ). Τα λειτουργικά έξοδα του μουσείου δεν μπορούν ακόμη να υπολογιστούν επακριβώς. Το μόνο που γνωρίζουν είναι το κόστος των 100 υπαλλήλων του (5 εκατ. ευρώ ετησίως). Ο υπουργός, όμως, εκτίμησε ότι τα λειτουργικά έξοδα θα καλυφθούν από τα έσοδά του, την τεράστια επισκεψιμότητα που έχει. Πουλάει κατά μέσο όρο 11.000 εισιτήρια την ημέρα. Μέχρι τώρα έχουν πουληθεί 90.822 εισιτήρια, εκ των οποίων τα 29.000 μέσω Ίντερνετ. Τα e-tickets δεν υπερβαίνουν το 20% των διαθέσιμων ημερήσιων εισιτηρίων. Στην πράξη απεδείχθη ότι χωράνε άνετα 2.000 άτομα. Αρκεί να μην αποφασίσουν όλοι να «αράξουν» στο καφενείο-εστιατόριο. Εξετάζεται όμως σοβαρά το ενδεχόμενο το εστιατόριο να λειτουργεί και πέραν του ωραρίου του μουσείου (8 π.μ. – 8 μ.μ.).
