Έκθεση-κόλαφος για τον συνταξιοδοτικό τομέα της χώρας, είναι η έκθεση που συντάχθηκε από την Επιτροπή Παραγωγικότητας (Productivity Commission), που προτείνει άμεσες αλλαγές καθώς υπό την παρούσα του μορφή, πολλοί εργαζόμενοι χάνουν εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια από το συνταξιοδοτικό τους κομπόδεμα κατά την διάρκεια του εργασιακού τους βίου.

Το $2,6 τρις., συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας σύμφωνα με την έκθεση πάσχει από δύο βασικές αδυναμίες που στερούν από τις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις των εργαζομένων σε ετήσια βάση $4 δισ. Η κακοδιαχείριση των εισφορών των εργαζομένων από κάποια συνταξιοδοτικά ταμεία που κατ’ επέκταση έχει ως συνέπεια την χαμηλή απόδοση των συνταξιοδοτικών κεφαλαίων είναι το ένα από τα βασικά προβλήματα. Η έκθεση αναφέρει ότι περίπου 5 εκατ. συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί βρίσκονται σε ταμεία χαμηλής απόδοσης ενώ οι δικαιούχοι τους χάνουν σε ετήσια βάση γύρω στα $1,3 δις ετησίως.

Το δεύτερο πρόβλημα που στερεί ακόμα μεγαλύτερα ποσά από το συνταξιοδοτικό κομπόδεμα των εργαζομένων είναι οι πολλαπλοί συνταξιοδοτικοί λογαριασμοί που έχουν γεγονός που σημαίνει ότι ένα σημαντικό ποσοστό των εισφορών τους χάνεται σε τέλη και σε άλλα έξοδα που οι εργαζόμενοι δεν γνωρίζουν καν ότι πληρώνουν. Επί της παρούσης η Επιτροπή εκτίμησε ότι ο αριθμός αυτών των πολλαπλών λογαριασμών φτάνει τα 10 εκατ. και το ποσό που χάνουν οι εργαζόμενοι από το συνταξιοδοτικό τους κεφάλαιο σε ετήσια βάση φτάνει τα $2,6 δις ενώ επισήμανε παράλληλα ότι ο μεγαλύτερος αριθμός αυτών των λογαριασμών ανήκει σε χαμηλόμισθους.

Μεταξύ άλλων στην έκθεση διαπιστώνεται ότι τα έξοδα που πληρώνουν στα συνταξιοδοτικά ταμεία για την διατήρηση των λογαριασμών τους οι εργαζόμενοι της χώρας είναι πολύ υψηλά περιορίζοντας περαιτέρω το κεφάλαιο που θα έχουν στην διάθεσή τους όταν φτάσουν σε συντάξιμη ηλικία.

Από τις διαπιστώσεις της έκθεσης προκύπτει επίσης ότι τα συνταξιοδοτικά ταμεία που διαχειρίζονται οι τράπεζες της χώρας είναι από τα χειρότερα στην αγορά καθώς οι αποδόσεις τους είναι πολύ χαμηλές ενώ αυτά που διαχειρίζονται τα συνδικάτα (Industry Funds) είναι τα καλύτερα.

ΑΠΟΔΥΝΑΜΩΣΗ ΤΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΤΟΥ ΣΥΝΔΙΚΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ

Εντούτοις έστω και αν τα συνταξιοδοτικά ταμεία των συνδικάτων είναι από τα πλέον «ωφέλιμα» για το συνταξιοδοτικό κομπόδεμα των εργαζομένων η Επιτροπή προτείνει την αποδέσμευσή τους από τις συλλογικές συμβάσεις, ώστε οι εργαζόμενοι να έχουν περισσότερες επιλογές για το που θα τοποθετήσουν τις συνταξιοδοτικές τους εισφορές.

Σύμφωνα με το ισχύον σύστημα κάθε επιχείρηση έχει ένα προκαθορισμένο συνταξιοδοτικό ταμείο και σε κάποιες περιπτώσεις αυτό το ταμείο είναι του συνδικάτου που εκπροσωπεί τους εργαζόμενους του κλάδου και οι εργαζόμενοι δεν έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν την κατάθεση των εισφορών τους σε άλλο ταμείο λόγω της συλλογικής σύμβασης που καθορίζει το εργασιακό τους καθεστώς.

Όλες οι επιχειρήσεις έχουν ένα προκαθορισμένο συνταξιοδοτικό ταμείο στο οποίο πληρώνουν τις συνταξιοδοτικές εισφορές των εργαζομένων τους. Το ποιο είναι αυτό το ταμείο αποφασίζεται από τον εργοδότη και την Επιτροπή Εργασιακών Σχέσεων (Fair Work Australia) και πολλές φορές διαφέρει από έναν χώρο εργασίας σε άλλο.

Προκειμένου να σταματήσει η αφαίμαξη των συνταξιοδοτικών εισφορών λόγω πολλαπλών λογαριασμών η Επιτροπή προτείνει την χρήση του προκαθορισμένου ταμείου μόνο όταν ένας εργαζόμενος ξεκινά τον εργασιακό του βίο. Από εκεί και πέρα άσχετα με το πόσες δουλειές αλλάξει στη ζωή του και άσχετα από τον κλάδο στον οποίο αυτές ανήκουν οι συνταξιοδοτικές του εισφορές θα πηγαίνουν στο προκαθορισμένο ταμείο που είχε όταν μπήκε στον εργασιακό στίβο και μόνο αυτός θα μπορεί να το αλλάξει.

Με βασικό στόχο την ενημέρωση των εργαζομένων αλλά και την αύξηση του ανταγωνισμού στο συνταξιοδοτικό σύστημα της χώρας η Επιτροπή προτείνει επίσης την ετήσια αξιολόγηση των συνταξιοδοτικών ταμείων από μία ειδική επιτροπή εμπειρογνωμόνων και δημοσίευση των 10 καλύτερων στην ιστοσελίδα της Εφορίας ώστε οι εργαζόμενοι της χώρας να είναι ενήμεροι για το κατά πόσο το συνταξιοδοτικό τους κεφάλαιο επενδύεται προς το συμφέρον τους. Παράλληλα αναφέρει ότι ο ρόλος της Εφορίας στην επανένωση των εργαζομένων με συνταξιοδοτικά τους κεφάλαια που οι ίδιοι έχουν ξεχάσει σε παλιούς τους λογαριασμούς θα πρέπει να αναβαθμιστεί και να της δοθεί η εξουσία να καταργεί τους αδρανείς λογαριασμούς μεταφέροντας τα χρήματα στους ενεργείς.

ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΚΤΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ

Η έρευνα της Επιτροπής Παραγωγικότητας για την λειτουργία του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας έγινε μετά από σχετική εντολή της κυβέρνησης Turnbull που έστω και αν μετά την δημοσιοποίηση των πορισμάτων της δήλωσε ότι είναι «ευπρόσδεκτη» δεν δεσμεύτηκε ότι θα υιοθετήσει τις συστάσεις της.

«Η έκθεση επιβεβαιώνει την θετική επίδραση των όσων προβλέπει ο φετινός προϋπολογισμός για την βελτίωση του συνταξιοδοτικού συστήματος» δήλωσε η υπουργός αναφερόμενη στην πρόσφατη εξαγγελία της κυβέρνησης για κατάργηση των πολλαπλών συνταξιοδοτικών λογαριασμών από έναν δικαιούχο χωρίς εντούτοις να δεσμευτεί για το αν η κυβέρνηση πρόκειται να εφαρμόσει και τις υπόλοιπες συστάσεις της Επιτροπής.

Βέβαια είναι γνωστό και από παλαιότερες δηλώσεις της υπουργού ότι ένας από τους βασικούς λόγους που η κυβέρνηση διέταξε την διεξαγωγή της έρευνας εντασσόταν στο πλαίσιο αποδυνάμωσης των συνταξιοδοτικών ταμείων που ανήκουν στα συνδικάτα και κατ’ επέκταση του συνδικαλιστικού κινήματος.

Έστω και αν τα συνδικάτα και το Εργατικό κόμμα απέρριψε την χρησιμότητα της σύστασης της Επιτροπής για αποδέσμευση των εργαζομένων από τα συνταξιοδοτικά ταμεία που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις του κλάδου τους, το πλήγμα από τα πορίσματα της έκθεσης, είναι πολύ μεγαλύτερο για την κυβέρνηση καθώς τα εννέα από τα δέκα αποδοτικότερα συνταξιοδοτικά ταμεία της χώρας σύμφωνα με την επιτροπή είναι αυτά που ανήκουν στα συνδικάτα. Την ίδια στιγμή το πλήγμα είναι εξίσου μεγάλο και για τις τράπεζες των οποίων τα συνταξιοδοτικά ταμεία είναι από τα χειρότερα της χώρας.

Εντούτοις η αντίδραση των συνδικάτων ήταν αναμενόμενη γιατί αν τελικά η κυβέρνηση αποφασίσει οι συλλογικές συμβάσεις να μην ορίζουν το συνταξιοδοτικό ταμείο, τότε θα χάσουν πολλά κεφάλαια τα οποία τώρα καταλήγουν στα συνταξιοδοτικά τους ταμεία επειδή πολλοί εργαζόμενοι δεν μπαίνουν στον κόπο ελέγξουν που καταθέτονται οι εισφορές τους.