Η εποχή εμίλησε – και στην 84η τελετή απονομής των βραβείων της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (των Όσκαρ): η μόδα είναι, σχεδόν απαρέγκλιτα, το ρετρό. Και ο,τιδήποτε «feelgood», που σε κάνει να νιώθεις καλύτερα σε μια περίοδο που ολόκληρος ο κόσμος αντιμετωπίζει το φάσμα της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης.
Και αν στη μουσική η μόδα λέει… Αντέλ (των έξι βραβείων Γκράμι και των δύο βρετανικών μουσικών βραβείων), με στυλ ρετρό και τάση «να νιώθεις καλά», η καλύτερη ταινία για φέτος, σύμφωνα με τα χιλιάδες μέλη της Ακαδημίας (που επιβεβαίωσαν περίτρανα τα προγνωστικά) και η μεγάλη κερδισμένη στα Όσκαρ είναι η ασπρόμαυρη, βωβή, μουσική, γαλλική και… «feelgood» ταινία «The Artist».

Μπορεί ο Άγκι, ο χαριτωμένος σκύλος της ταινίας του Μισέλ Χαζναβισιούς, να μην πήρε  Όσκαρ ερμηνείας β’ ρόλου, παρά τη διαδικτυακή καμπάνια «Consider Uggie» (Υπολογίστε και τον Άγκι στα  Όσκαρ, θα το αποδίδαμε), όμως το φιλμ νίκησε στα σημεία, κατακτώντας τα μεγάλα βραβεία: καλύτερης ταινία, σκηνοθεσίας, ερμηνείας α’ ανδρικού ρόλου για τον γάλλο Ζαν Ντιζαρντέν, που άφησε εκτός των «φιλαράκια» που έπαιζαν πολύ στην προγνωστική κούρσα των Όσκαρ, ήτοι τον Τζορτζ Κλούνι (αγνώριστο χαβανέζο στους «Απόγονους» του ελληνικής καταγωγής Αλεξάντερ Πέιν) και τον Μπραντ Πιτ.

Η απογοήτευση για την μη επιβράβευση της ερμηνείας του πολύφερνου Άγκι ήρθε και στην απονομή: το σκυλάκι εμφανίστηκε μόνον μία φορά στις οθόνες της αίθουσας, όταν ο Τομ Κρουζ ετοιμαζόταν να δώσει το Όσκαρ καλύτερης ταινίας στους παραγωγούς του «Artist» – γεγονός που σχολιάστηκε από τα αμερικανικά μέσα.

Η δεύτερη επιβεβαίωση με βραβεία ήρθε από την απονομή των Όσκαρ και για την φετινή μόδα της… Γαλλίας. Η γαλλικής σύλληψης και εκτέλεσης ταινία «The Artist» (παράξενο: ακριβώς επειδή δεν μιλάει γαλλικά, αλλά είναι βωβή, έφτασε και στα Όσκαρ) και οι ταινίες με άξονα τη γαλλική πρωτεύουσα «Hugo» του Μάρτιν Σκορσέζε (για τις απαρχές του κινηματογράφου) και «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» του Γούντι Άλεν, βρέθηκαν στις πρώτες θέσεις στις Χρυσές Σφαίρες, αλλά και στις επιλογές των «τοπικών» Όσκαρ, όπως τα γαλλικά Σεζάρ και τα βρετανικά ΒAFTA, αλλά και σε εκείνες των Σωματείων Ηθοποιών, Σκηνοθετών, Σεναριογράφων.

Και για την ιστορία: η πολυβραβευμένη ταινία «The Artist» μας γυρνάει πίσω στα 1927 (δύο χρόνια πριν από το μεγάλο οικονομικό κραχ στην Αμερική…) για να μας διηγηθεί την ιστορία του γόη του Χόλιγουντ, Ζορζ Βαλεντίν, αστέρα του βωβού κινηματογράφου, που αρχίζει να συνειδητοποιεί πως η έλευση του ήχου θα σημάνει το τέλος της καριέρας του.

Ο 44χρονος σκηνοθέτης του «Artist» Μισέλ Χαζναβισιούς, γνωστός στη Γαλλία για τις μάλλον β’ ποιότητας κωμωδιούλες «OSS» και ελάχιστα γνωστός στα στούντιο του Χόλιγουντ, κατάφερε να κερδίσει στην κούρσα για το Όσκαρ «γερά χαρτιά» της αμερικανικής ακαδημίας κινηματογράφου, όπως ο πάντα υποψήφιος αλλά ποτέ κερδισμένος –και φέτος θεωρούμενος ως φαβορί– Μάρτιν Σκορσέζε και το τρισδιάστατο, ονειρικό «Hugo» του, ο Γούντι Αλλεν ή ο θεωρούμενος ως «βαρύς και σοβαρός» Τέρενς Μάλικ του «Δέντρου της ζωής» (με τον επίσης χαμένο Μπραντ Πιτ). Ο Χαζναβισιούς δε, δεν σταμάτησε να μιλάει –και στις προηγούμενες νίκες του και στις συνεντεύξεις του– για «τη μαγεία του να είσαι σε μια σκοτεινή αίθουσα και να βλέπεις μια βωβή ταινία» (ε, το επανέλαβε και στην τελετή απονομής των Όσκαρ).

Ήταν, μάλιστα, η φετινή μία από τις μάλλον λίγες χρονιές που δεν μοιράστηκαν σε διαφορετικές ταινίες το Όσκαρ καλύτερης ταινίας και το Όσκαρ σκηνοθεσίας. Βέβαια, αυτό δεν σημαίνει ότι παρέκκλινε πολύ από τα συνήθη των τελευταίων ιδιαίτερα ετών η απονομή των Όσκαρ, μοιράζοντας βραβεία σε πολλές ταινίες (παρήλθαν οι παλιές εποχές που μια ταινία μάζευε και 11 και 12 αγαλματάκια του Θείου Όσκαρ).

Το «Artist» ήταν η δεύτερη βωβή ταινία που κέρδισε Όσκαρ καλύτερης ταινίας (η πρώτη ήταν το «Wings» του 1927, χρονιά στην οποία διαδραματίζεται το «Artist», με την Κλάρα Μπόου) και η πρώτη ασπρόμαυρη μετά την «Λίστα του Σίντλερ» του Στίβεν Σπίλμπεργκ και του 1984.

Για το Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου, η Μέριλ Στριπ περίμενε τελικά κοντά τριάντα χρόνια (από το 1983 με την «Εκλογή της Σόφι») για να κρατήσει το αγαλματάκι – κι ας έρχονταν η μία μετά την άλλη οι 17 υποψηφιότητές της όλα αυτά τα χρόνια. Παρότι δε η ερμηνεία της ως; «Σιδηρά κυρία» Μάργκαρετ Θάτσερ, που έγινε αποδεκτή ακόμη και από τους Βρετανούς, της έφερνε τη μία μετά την άλλη τις διακρίσεις στα βραβεία που προηγούνται των Όσκαρ, ακόμη στα προγνωστικά έπαιζε η Βαϊόλα Ντέιβις των «Υπηρετριών» για το βραβείο α’ γυναικείας ερμηνείας.

 «Οι απόγονοι» του Αλέξανδρου Παπαδόπουλου, γνωστού στο Χόλιγουντ ως Αλεξάντερ Πέιν, οι οποίοι τελικά δεν έφεραν Όσκαρ, παρά τα προγνωστικά, στην ερμηνεία του «τσαλακωμένου» Τζορτζ Κλούνι, έφυγαν από την αίθουσα της (τρίωρης σχεδόν) απονομής με το βραβείο προσαρμοσμένου σεναρίου. Τα προγνωστικά επιβεβαιώθηκαν –μην προκαλώντας έκπληξη σε κανέναν… – με το  Όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου για το φιλμ «Μεσάνυχτα στο Παρίσι» του Γούντι Αλλεν.
Η Βαϊόλα Ντέιβις μπορεί να έχασε το  Όσκαρ α’ ρόλου από την Μέριλ Στριπ (το έχασε και η ντυμένη άνδρας, μπάτλερ, Γκλεν Κλόουζ στο «Αλμπερτ Νομπς»), όμως το κέρδισε για τις «Υπηρέτριες» στον β’ γυναικείο ρόλο η Ολίβια Σπένσερ, που ήταν στα φαβορί, όπως και το πιο «σίγουρο χαρτί» για τον β’ ανδρικό ρόλο, ο παλαίμαχος (γνωστός ως Κάπτεν φον Τραπ στην «Μελωδία της Ευτυχίας») και εντυπωσιακός στους «Πρωτάρηδες» Κρίστοφερ Πλάμερ, που κατέκτησε επιτέλους το πρώτο του  Όσκαρ (λέγεται ότι τα στοιχήματα στο Λας Βέγκας τον έπαιζαν με 1 προς 9). «Είσαι μόλις δύο χρόνια μεγαλύτερός μου», είπε απευθυνόμενος στο αγαλματάκι του Θείου  Όσκαρ για να δεχτεί το θερμότερο ίσως χειροκρότημα από την αίθουσα.

Ο «Hugo» που πήγε στα  Όσκαρ με 11 υποψηφιότητες έφυγε τελικά με πέντε αγαλματάκια, κυρίως τεχνικά: οπτικά εφέ, ηχοληψίας και μοντάζ ήχου, σκηνογραφίας και φωτογραφίας. Αφού βέβαια είχε ήδη κατακτήσει και δύο «μικρότερα»  Όσκαρ ο πολυβραβευμένος «Artist»: κοστουμιών και μουσικής – Λουντοβίκ Μπουρς (που είναι άλλωστε πρωταγωνίστρια στην βωβή ασπρόμαυρη ταινία). Η «Σιδηρά Κυρία» έφυγε και με το  Όσκαρ μακιγιάζ.

Και για να μην μείνουν και τα Μάπετ –που επέστρεψαν στη μεγάλη οθόνη– παραπονεμένα, τους έδωσαν το  Όσκαρ τραγουδιού για το Man Or Muppet.
Κερδισμένο από τα  Όσκαρ έφυγε και το… Ιράν, καθώς η συγκινητική ταινία «Ένας χωρισμός» κέρδισε τελικά το αγαλματάκι, που ο σκηνοθέτης Ασγκάρ Φαρχαντί το αφιέρωσε στους συμπατριώτες του, «που σέβονται όλους τους πολιτισμούς παρά την εχθρότητα που αντιμετωπίζουν».
Το βραβείο μοντάζ πήγε στο «Κορίτσι με το τατουάζ» (την χολιγουντιανή εκδοχή της σουηδικής ταινίας, με βάση το μπεστσέλερ του δημοσιογράφου και συγγραφέα Στιγκ Λάρσον).

Ο «Rango» αναδείχτηκε, τέλος, ως η καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων και οι «Ανίκητοι» (Undefeated), η ιστορία μερικών ποδοσφαιριστών σε μια φτωχική γειτονιά, έκαναν την έκπληξη κερδίζοντας το  Όσκαρ Ντοκιμαντέρ. Η βράβευση αυτή ίσως θα μείνει στην ιστορία για το κόψιμο «στον αέρα» – χάρη στην χρονοκαθυστέρηση 5 δευτερολέπτων στην τηλεοπτική μετάδοση της απονομής που εφαρμόστηκε από το 2008 – της «άσεμνης» κίνησης που έκανε επί σκηνής ένας από τους δημιουργούς του ντοκιμαντέρ, ο Τ. Τζ. Μάρτιν, πάνω στη χαρά του.

Όσο για το θεαματικό κλου της τελετής απονομής, πέρα από την επιστροφή ύστερα από οκτώ χρόνια και για ένατη φορά του Μπίλι Κρίσταλ ως παρουσιαστή της βραδιάς – πέρυσι εκλήθη μόνον να σώσει την τελετή τηλεοπτικά από την κοιλιά που έκαναν ο Τζέιμς Φράνκο και η Αν Χάθαγουεϊ – το καναδικής «καταγωγής» διασημότερο και μεγαλύτερο θέαμα στον κόσμο, το Cirque De Soleil ανέλαβε δράση (φαίνεται πως θα το δούμε κι εμείς στην Ελλάδα, φέτος!). Ο Κρίσταλ, που αντικατέστησε τον Έντι Μέρφι ο οποίος είχε αρχικά επιλεγεί, αλλά παραιτήθηκε το Νοέμβριο, χόρεψε, τραγούδησε και έκανε αστεία και για… εβραίους (για την τελετή ενηλικίωσης «Bar Μitzwah») και για τον Χίτλερ (στην εποχή της Άνγκελα Μέρκελ).

Και βέβαια, το κόκκινο χαλί των  Όσκαρ είχε και φέτος την τιμητική του με αστραφτερές παρουσίες, όπως εκείνη της Μισέλ Γουίλιαμς (από τα φαβορί για το «Μια εβδομάδα με την Μέριλυν») σε ένα φόρεμα Luis Vuitton και εκείνη της (χαμένης στις «Υπηρέτριες») Τζέσικα Τσαστέιν σε ένα φλογερό Alexander McQueen.