Βλέποντας όλο εκείνο το πλήθος κόσμου στο φετινό «Γλέντι», το μυαλό μας πάει πίσω στο ξεκίνημα των πρώτων παροικιακών μας φεστιβάλ, που αποτέλεσαν τις βάσεις για τα κατοπινά, με τον αρχικό τους, πρωτόγνωρο προγραμματισμό.
Αν οι εκδηλώσεις των τωρινών «Αντιπόδων» έχουν τις δικές τους οργανωτικές δυσκολίες, το ξεκίνημα του φεστιβαλικού θεσμού, παράλληλα με τις δυσκολίες αυτές, αντιμετώπιζε και τα τεράστια εμπόδια της έλλειψης εθελοντών και οικονομικών πόρων και, το περισσότερο, της αποδοχής του από το ευρύτερο ομογενειακό κοινό.
Πρέπει να το γνωρίζω, αφού εγώ το πρωτοξεκίνησα και εγώ διοργάνωσα τις περισσότερες από τις 23 εκδηλώσεις της πρώτης τέτοιας κίνησης. Τόσες εκδηλώσεις που ο τότε δήμαρχος Μελβούρνης είχε πει ότι ήταν περισσότερες από όσες είχε και αυτή η Μούμπα στην πρώτη της χρονιά.
Ήταν αρχές του 1975 όταν πρότεινα στον τότε γενικό πρόξενο στη Μελβούρνη, Στέλιο Βαλσαμά, τη διοργάνωση μιας «Εβδομάδας», γεμάτης με σειρά ελληνικών εκδηλώσεων, που όχι μόνο θα πετύχαιναν αποδοτική ελληνική προβολή στους ευρύτερους χώρους της πόλης, αλλά θα ενίσχυαν και τα δικά μας καλλιτεχνικά και πνευματικά δρώμενα.
Η ιδέα άρεσε στον Βαλσαμά και, ως πρώτο βήμα, ζήτησε από τους διευθυντές των ελληνικών μας εφημερίδων, Τάκη Γκόγκο, Κώστα Αλεξιάδη και εμένα, να σχηματίσουμε την επιτροπή που θα αναλάμβανε το έργο.
Η πρώτη εκείνη επιτροπή αποτελέστηκε από τους εξής: Πρόεδρος ο πασίγνωστος τότε παροικιακός παράγοντας, Θησέας Μαρμαράς, αντιπρόεδροι ο πρόεδρος της Κοινότητας Ανδρέας Σκρινής και ο πρόεδρος του Συλλόγου Επιστημόνων, γιατρός Τάκης Καρύδης, εγώ οργανωτικός γραμματέας και συντονιστής, ταμίας ο λογιστής Μερκούρης Καβαλιέρος, οι εκπρόσωποι της Κυπριακής Κοινότητας, Γιώργος Αγρότης, της Αρχιεπισκοπής, ο π. Στυλιανός Μενής, και του Πολιτιστικού Συνδέσμου, Κυριάκος Αμανατίδης, και οι Τάκης Γκόγκος, Δημήτρης Ξυδάκης, Δημήτρης Χασιάδας, Εύη Δαλαβέρη και Νίκος Σκιαδόπουλος.
Οι εργασίες της προετοιμασίας της πρώτης «Ελληνικής Εβδομάδας» άρχισαν στις 13/3/1975 με την υπογραφή από όλους του ιδρυτικού πρακτικού του φεστιβάλ, που έχω ακόμη στο αρχείο μου.
Οι συνεδριάσεις μας γίνονταν στο Κέντρο του Σκιαδόπουλου στη Lonsdale Street, την ταχυδρομική θυρίδα του οποίου χρησιμοποιούσαμε και για την αλληλογραφία μας.
Η πρώτη «Ελληνική Εβδομάδα» ξεκίνησε με θεία λειτουργία στο Δημαρχείο Μελβούρνης, που τέλεσαν πέντε ιερείς στις 29/2/1976, ενώ σε χρονικό διάστημα ελάχιστων ημερών παρουσιάστηκαν άλλες 22 εκδηλώσεις, μεταξύ των οποίων επτά εικαστικές εκθέσεις.
Ξέχωρη σε επιτυχία ήταν η έκθεση στη βιβλιοθήκη της Σάουθ Γιάρα με έργα Αυστραλών ζωγράφων που είχαν εργαστεί στην πατρίδα μας, ενώ καταπληκτική ήταν και η έκθεση γελοιογραφιών του κορυφαίου σκιτσογράφου, Τόνη Ράφτη (Ραφτόπουλου).
Τα μόνα χρήματα που είχαμε ήταν $1.500, ξεχασμένο υπόλοιπο ενός παλιού ταμείου, που φύλαγε από χρόνια ο Μαρμαράς. Τίποτε άλλο! Όλα τα οργανωτικά και τα άλλα έξοδα είχε καλύψει ο Καβαλιέρος, που είχε προσλάβει με δικά του έξοδα μια συνάδελφό του γραμματέα κι εγώ. Αστεία κατάσταση σε σύγκριση με το τι γίνεται τώρα.
Σπόνσορες δεν είχαμε, μόνο η Ολυμπιακή είχε προσφέρει δέκα αεροπορικά εισιτήρια στην Ελλάδα, για χρήση τους στις διάφορες εκδηλώσεις.
Η ετοιμασία, το στήσιμο, η επίβλεψη, ακόμα και το μάζεμα όλων των εκδηλώσεων, είχαν πέσει στους ώμους δύο πραγματικών ηρωίδων, της Χριστίνας Δεσποτέρη και της Εύης Δαλαβέρη, που είχαν αφιερώσει στην κίνηση όλες τις δυνάμεις τους. Χωρίς αυτές είναι αμφίβολο αν θα πραγματοποιείτο η πρώτη εκείνη «Ελληνική Εβδομάδα».
Μέσα σε όλες τις αντιξοότητες και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζαμε είχαμε και την αντίδραση μιας Αυστραλέζας, που ετοίμαζε ένα δικό της εμπορικό «Γλέντι» στο Myer Music Bowl, που το διαφήμιζε ότι θα το πρόβαλε η ελληνική τηλεόραση.
Γενικά η πρώτη εκείνη «Ελληνική Εβδομάδα» είχε επιτύχει. Οι εκδηλώσεις της είχαν κόσμο και πολλοί εξέφραζαν την ικανοποίηση τους για την καλοπροσεγμένη παρουσίαση τους. Ήταν αναμφισβήτητα από τις πιο δύσκολες ποτέ διοργανώσεις στην παροικία, με τόσες πολλές εκδηλώσεις μαζί σε λίγες μόνο μέρες και με εκείνες τις συνθήκες.
Παρά την οργανωτική και τη γενικότερη επιτυχία της πρώτης «Ελληνικής Εβδομάδας» η συνέχεια της εξασφαλίστηκε κυρίως με την από τη δεύτερη χρονιά ανάληψη της προεδρίας της από τον Σάκη Ζαφειρόπουλο. Ο Ζαφειρόπουλος ήταν από το 1973 πρόεδρος του Fitzroy Festival of All Nations, του πρώτου εδώ πολυεθνικού φεστιβάλ, που αργότερα μετονομάστηκε σε Multicultural Arts Festival, με εντυπωσιακή έως σήμερα εξέλιξη, έχοντας έτσι τις απαραίτητες διασυνδέσεις που του επέτρεψαν να εξασφαλίσει κυβερνητικές κι άλλες επιχορηγήσεις.
Μετέφερε την έδρα του φεστιβάλ στο 232 Victoria Street, όπου στεγάζονταν διάφορες κρατικές υπηρεσίες, αλλά και το ιταλικό φεστιβάλ, και επανέλαβε τις περισσότερες από τις εκδηλώσεις της πρώτης χρονιάς, προσθέτοντας μάλιστα και το πολύ επιτυχημένο φεστιβάλ τραγουδιού. Επί προεδρίας Ζαφειρόπουλου η κίνηση συνεχίστηκε ως Greek Festival και με έδρα στην Κοινότητα, αλλά το 1985 διακόπηκε για να ξαναζωντανέψει το 1987 επί προεδρίας στην Κοινότητα Σάββα Παπασάββα, μετονομαζόμενο σε Antipodes Festival.
Οι «Αντίποδες» είναι ουσιαστικά η φυσιολογική συνέχεια της «Ελληνικής Εβδομάδας» και του Greek Festival, με μόνη αλλαγή στην ονομασία του και την οργανωτική του δομή, γι’ αυτό και είναι λάθος να θεωρούμε την φετινή του επετηρίδα ως 25η, αφού το ίδιο αυτό φεστιβάλ είναι συνέχεια της αρχικής εκδήλωσης του 1976.
Κι όταν πριν 34 τόσα χρόνια η κίνηση περιλάμβανε 23 εκδηλώσεις, είναι κάπως απογοητευτικό που τώρα περιορίστηκε σε ένα πανηγύρι στη Lonsdale Street και σε ελάχιστες άλλες εκδηλώσεις, σκόρπιες σε ένα εξάμηνο, εκδηλώσεις που έτσι κι αλλιώς θα γίνονταν.