Είναι πολύ δύσκολο να ζητάς από έναν στρατιώτη να διηγηθεί τη φρίκη του πολέμου. Είναι σαν να του ζητάς να ξαναζήσει στην σκέψη του κάποιες από τις χειρότερες στιγμές της ζωής του, να ζωντανέψει εικόνες που για χρόνια προσπάθησε να σβήσει από το μυαλό του, πράξεις για τις οποίες όσο και αν προσπάθησε να τις δικαιολογήσει ως αναγκαίες για να επιβιώσει, ποτέ δεν θα συγχωρέσει τον εαυτό του γι’ αυτές.

Το Σάββατο o Στιβ Κυρίτσης και οι υπόλοιποι βετεράνοι που πολέμησαν στον πόλεμο του Βιετνάμ, θα συνευρεθούν γύρω στις 10.00 το πρωί στο Μνημείο Shrine of Remembrance, για να τιμήσουν τους συναδέλφους τους που σκοτώθηκαν σε εκείνο τον πόλεμο. Η 18η Αυγούστου είναι η Μέρα των Βετεράνων του Βιετνάμ και κάθε χρόνο οι βετεράνοι παρελαύνουν στον χώρο του μνημείου, τιμώντας αυτούς που χάθηκαν στην μάχη.

Φέτος αυτή η μέρα έχει ιδιαίτερη σημασία για τον ομογενή βετεράνο, αλλά και για όσους συστρατιώτες του πολέμησαν στη μάχη του Coral-Balmoral καθώς συμπληρώνονται 50 χρόνια από αυτήν. Ήταν η μεγαλύτερη μάχη που έδωσαν τα αυστραλιανά στρατεύματα όχι μόνο στο Βιετνάμ αλλά και οπουδήποτε αλλού μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ο Στιβ Κυρίτσης ήταν ο μόνος ελληνικής καταγωγής στρατιώτης που συμμετείχε σε αυτήν την μάχη, μία μάχη που ο ίδιος περιγράφει ως «δύσκολη και φοβερή».

Εκτός, όμως, από τους εν ζωή στρατιώτες αυτής της μάχης, τις αναμνήσεις τους και όλες τις επισημότητες, το Σάββατο στο μνημείο θα βρίσκεται και ένα παράπονο που ζει στις σκέψεις τους και έχει να κάνει με τον τρόπο που τους αντιμετώπισε η επίσημη πολιτεία.

Η ΜΑΧΗ ΠΟΥ ΟΛΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΞΕΧΑΣΟΥΝ

Η περιγραφή του για τη μάχη μοιάζει περισσότερο με αυτή ενός ιστορικού και όχι με αυτήν ανθρώπου που έζησε από κοντά τα γεγονότα, γιατί ο Στιβ δεν θέλει να θυμάται τις λεπτομέρειες. «Χάθηκαν πολλές ανθρώπινες ζωές σε εκείνη τη μάχη» μου λέει και η φωνή του χάνεται. Οι αναμνήσεις τον πνίγουν και αυτός προσπαθεί στα λίγα δευτερόλεπτα που μεσολαβούν έως ότου αρχίσει πάλι να μιλά να πνίξει την συγκίνησή του.

«Όταν οι αντάρτες, όπως λέγαμε εμείς τους Βορειοβιετναμέζους στρατιώτες, απέτυχαν να πάρουν την Σαϊγκόν, το δικό μου τάγμα, το 3ο Τάγμα, μαζί με άλλες δυνάμεις του αυστραλιανού στρατού τους μπλοκάραμε. Αυτοί ήθελαν οπωσδήποτε να επιστρέψουν στις βάσεις τους στα βόρεια. Δεν λογάριαζαν καθόλου τη ζωή τους, ήθελαν να επιστρέψουν στις βάσεις τους πάση θυσία, γι’ αυτό η μάχη ήταν πολύ σκληρή και κράτησε πάνω από δύο εβδομάδες».

Η μάχη ξεκίνησε βράδυ. Ήταν 13 Μαΐου του 1968. Διήρκησε έως τις 6 του Ιούνη.

«Κάθε μέρα υπήρχαν εχθροπραξίες, ο εχθρός μας επιτίθονταν το πρωί, το βράδυ, ακόμα και στις 2 ή 3 τα ξημερώματα. Το δικό μου Τάγμα ήταν στην πρώτη γραμμή. Ήμασταν εκεί και τους περιμέναμε. Είχαμε και το Πυροβολικό κοντά μας. Αυτή είναι η πρώτη φορά που αυστραλιανά τεθωρακισμένα έλαβαν μέρος σε πολεμική σύρραξη μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μπορώ να σου πω, ότι όταν ερχόντουσαν προς εμάς, ερχόντουσαν σαν ένα μεγάλο κύμα ακόμα και 300 κάθε φορά. Θυμάμαι τον φόβο μας, βλέποντας τόσο πολύ στρατό μπροστά μας» λέει ο Στιβ.

Οι 3.000 Αυστραλοί στρατιώτες που ανέλαβαν να μπλοκάρουν τους στρατιώτες του Βορείου Βιετνάμ είχαν να αντιμετωπίσουν επαγγελματίες πολεμιστές.

«Την πρώτη μέρα χάσαμε 11 στρατιώτες και τις υπόλοιπες μέρες άλλους 15. Επειδή οι μάχες γινόντουσαν σε ανοικτά πεδία όχι στη ζούγκλα, ήταν πολύ δύσκολες. Το καλό είναι ότι είχαμε βοήθεια από το Πυροβολικό, αλλά γενικά ήταν πολύ δύσκολο να προφυλαχθείς».

Του ζητάω να μου περιγράψει μία από αυτές τις μέρες της μάχης. Δεν είναι ότι δεν τις θυμάται. Τις θυμάται πολύ καλά, αλλά…

«Ευγενία, είναι δύσκολο να σου μιλήσω γι’ αυτές τις στιγμές. Οι αναμνήσεις μας πάντοτε γυρίζουν σ’ αυτά τα μέρη, αλλά είναι μία τραυματική εμπειρία το να θυμηθείς. Είδαμε πολλά, περάσαμε πολλά. Άσχημες στιγμές. Δεν είναι εύκολο» λέει και συνεχίζει, αιτιολογώντας μου την αντίστασή του να βάλει σε λόγια τις σκέψεις του.

«Είμαστε όλοι άνθρωποι. Όλοι έχουμε τα ίδια αισθήματα. Και οι εχθροί μας άνθρωποι είναι. Να σκοτώσεις έναν άνθρωπο δεν είναι εύκολο. Σε κάνει η θέση και η κατάσταση και μέσα στην οποία βρίσκεσαι και εννοώ τον πόλεμο να σκοτώσεις έναν άλλο άνθρωπο. Δεν το κάνεις επειδή σου αρέσει αυτό που κάνεις. Μπορείς να με καταλάβεις ελπίζω».

Προσπαθεί να βάλει λίγη ανθρωπιά στην απάνθρωπη πραγματικότητα που αρνείται να περιγράψει.

«Στη μάχη αυτή σκοτώθηκαν πάνω από 300 Βιετκόνγκ. Πολλοί άνθρωποι. Εμείς οι Αυστραλοί όσους σκοτώσαμε από τους εχθρούς μας τους ενταφιάσαμε όλους. Σεβόμαστε τους νεκρούς. Άνθρωποι σαν και εμάς ήταν».

Σίγουρα δεν χρειάζεται να πει περισσότερα για να φανταστεί κανείς ότι τόσο ο Στιβ όσο και οι υπόλοιποι βετεράνοι που πολέμησαν όπως και αυτός στο Βιετνάμ, το Σάββατο όταν θα συναντηθούν δεν πρόκειται να μιλήσουν για εκείνη την μάχη. Δεν θα μιλήσουν για καμία μάχη. Η σιωπή τους θα λέει πολύ περισσότερα από όσα μπορούν να πουν τα λόγια τους.

Εντούτοις θα μιλήσουν για την πικρία τους και το παράπονό τους από τον τρόπο με τον οποίο τους αντιμετώπισε η πολιτεία.

ΤΟ ΜΕΤΑΛΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΠΑΡΑΠΟΝΟ

Πριν από μερικούς μήνες ο Στιβ Κυρίτσης και οι υπόλοιποι συνάδελφοί του που συμμετείχαν στην μάχη Coral-Balmoral, έλαβαν μία αναπάντεχη διάκριση από την Πολιτεία.

Αναγνωρίζοντας τη γενναιότητα που επέδειξαν στη μάχη εκείνη, οι Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας τους τίμησαν με Μετάλλιο Ανδρείας.
Η απάντηση του Στιβ για το πώς ένοιωσε όταν έλαβε αυτό το μετάλλιο, ξαφνιάζει.

«Δεν ένοιωσα τίποτα. Απολύτως τίποτα. Αν ερχόταν νωρίτερα μπορεί να μας συγκινούσε, να νοιώθαμε περήφανοι ή κάτι, τέλος πάντων. Ήρθε όμως πολύ αργά».

Ακούω τα δάκρυά του. Πνίγει την φωνή του, το παράπονο.

«Πολλά από τα παιδιά που ήμασταν μαζί εκεί δεν ζουν πια. Το είπα πολλές φορές ότι η αναγνώριση από την Πολιτεία ήρθε πολύ αργά. Αν είχε έρθει νωρίτερα θα άγγιζε πολλούς περισσότερους. Μέχρι τώρα το μετάλλιο το έχουν πάρει 1.378 από τους 3.000 Αυστραλούς που βρίσκονταν εκεί» λέει με πικρία.

«Εμείς θα θυμηθούμε τα αδέλφια μας αυτό το Σάββατο και τα λέω αδέλφια γιατί στον πόλεμο ο στρατιώτης που μάχεται στο πλευρό σου γίνεται αδελφός σου. Τους θυμόμαστε πάντα από τότε. Η Πολιτεία όμως τους είχε ξεχάσει για πολλά χρόνια» λέει καταλήγοντας.