«Σε αναμμένα κάρβουνα» κάθεται η κυβέρνηση της χώρας λόγω της ύφεσης στην κτηματαγορά, που απειλεί να πλήξει ταυτόχρονα και την ευρωστία της αυστραλιανής οικονομίας και έμμεσα την προοπτική της παρούσας κυβέρνησης να επανέλθει στην εξουσία μετά τις επόμενες εκλογές που, ως γνωστόν, πρόκειται να διεξαχθούν μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2019.
Σε δηλώσεις του σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα του δημοσιογραφικού συγκροτήματος ιδιοκτησίας Rupert Murdoch, o υπουργός Οικονομικών της χώρας, Josh Frydenberg, ζήτησε από τις τράπεζες να χαλαρώσουν τα κριτήρια χορήγησης στεγαστικών δανείων με απώτερο στόχο τη συγκράτηση των τιμών των ακινήτων, που έχουν πάρει τον κατήφορο.
Η υιοθέτηση αυστηρότερων κανόνων και λεπτομερέστερων ελέγχων εκ μέρους των τραπεζών σε μελλοντικούς δανειολήπτες, θεωρείται ο βασικότερος λόγος πίσω από την ύφεση της κτηματαγοράς τους τελευταίους μήνες. Οι τράπεζες εισήγαγαν αυστηρότερα κριτήρια στη χορήγηση δανείων μετά τα όσα κατατέθηκαν στην Βασιλική Εξεταστική Επιτροπή, όπου αποκαλύφθηκε ότι οι τράπεζες χορηγούσαν δάνεια σε ανθρώπους που δεν ήσαν σε θέση να τα ξεπληρώσουν.
Η «έκκληση» του υπουργού Οικονομικών προς τις τράπεζες ήρθε μόλις ένα 24ωρο μετά την ανακοίνωση των δεικτών διακύμανσης τιμών στην κτηματαγορά όλης της Αυστραλίας κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους. Η εταιρία οικονομικών μελετών CoreLogic ανακοίνωσε την Τετάρτη ότι σε εθνική βάση οι τιμές κατοικιών μειώθηκαν κατά 4,8% ενώ η μείωσή τους στο Σίδνεϊ και τη Μελβούρνη ήταν ακόμα μεγαλύτερη καθώς οι τιμές στις δύο μεγαλύτερες πόλεις της χώρας συρρικνώθηκαν κατά 8,9% και κατά 7% αντίστοιχα.
Ο υπουργός Οικονομικών στις δηλώσεις του δεν αρκέστηκε μόνο στην «έκκληση» προς τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας να ανοίξουν τις πόρτες τους «καλωσορίζοντας» νέους πελάτες, αλλά άδραξε και την ευκαιρία να ασκήσει δριμύτατη κριτική στο Εργατικό Κόμμα που έχει εξαγγείλει καιρό τώρα ότι αν αναλάβει την εξουσία της χώρας θα καταργήσει τις φοροαπαλλαγές λόγω ζημίας από επενδύσεις σε ακίνητα (negative gearing) σε όσους επενδυτές αγοράζουν υπάρχοντα ακίνητα.
Όπως είπε ο Frydenberg η συγκεκριμένη πολιτική θα συρρικνώσει περαιτέρω την κτηματαγορά καθώς θα πλήξει άμεσα την εμπιστοσύνη των επενδυτών γεγονός που ενδέχεται να αποβεί μοιραίο για την οικονομία της χώρας γενικότερα.
Επαναλαμβάνοντας τις εκτιμήσεις της Αποθεματικής Τράπεζας (Reserve Bank of Australia – RBA) ο Frydenberg είπε ότι οι επεμβάσεις της κυβερνητικής Αρχής Εποπτείας Τραπεζικών Ιδρυμάτων APRA (Australian Prudential Regulation Authority) στον τομέα της κτηματαγοράς ενίσχυσαν την ευρωστία αλλά και τις αντοχές της αυστραλιανής οικονομίας
έναντι μελλοντικών κραδασμών.
Εντούτοις οι εκτιμήσεις του υπουργού Οικονομικών ότι η αυστραλιανή οικονομία είναι σε θέση να ξεπεράσει τα προβλήματα που δημιουργεί η ύφεση στην κτηματαγορά δεν δικαιολογούν την αντίδρασή του ενώ την ίδια στιγμή με αυτές διαφωνούν και οι αξιωματούχοι του υπουργείου του, οι οποίοι πρόσφατα προειδοποίησαν ότι η καθίζηση των τιμών όντως θα έχει αρνητική επίδραση στην οικονομία της χώρας.
Με τις εκτιμήσεις των αξιωματούχων του υπουργείου Οικονομικών συμφωνεί και ένας σημαντικός αριθμός επιφανών οικονομολόγων. Μεταξύ άλλων, στηρίζουν την συγκεκριμένη τους άποψη στο γεγονός ότι η Αποθεματική Τράπεζα δεν έχει πλέον την «πολυτέλεια» να τονώσει την κτηματαγορά μειώνοντας τα επίσημα επιτόκια που ήδη βρίσκονται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών αφού «κάθονται» στο 1,5%.
Έστω και αν η RBA μπορεί να εξετάζει το ενδεχόμενο μείωσης των επιτοκίων, θα το σκεφτεί πολύ σοβαρά πριν προχωρήσει σε μία τέτοια κίνηση λαμβάνοντας υπόψη της ότι μία μείωση του επιτοκίου ίσως να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα θα λύσει, καθώς ενδέχεται να πλήξει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών.
Όπως ανέφερε ο επικεφαλής οικονομολόγος της CommSec, Ryan Felsman η RBA είναι πιθανότερο να μην ρισκάρει μία τέτοια κίνηση αφήνοντας το επίσημο επιτόκιο αμετάβλητο για ένα ακόμα χρόνο.
Ο Συνασπισμός Φιλελευθέρων-Εθνικών θέλει να στηρίξει το αφήγημα της προεκλογικής του εκστρατείας στην ικανότητά του να διαχειριστεί επιτυχημένα την οικονομία της χώρας. Αν η ύφεση στην κτηματαγορά αρχίσει να κλονίζει την οικονομία της χώρας ο Συνασπισμός δεν θα είναι σε θέση να το κάνει αποτελεσματικά και αυτός είναι ο βασικός λόγος που ανάγκασε τον υπουργό να ζητήσει «χέρι βοηθείας» από τις τράπεζες.
Είναι γεγονός ότι το τι μέλλει γενέσθαι στην κτηματαγορά παραμένει άγνωστο αλλά, σύμφωνα με τις προβλέψεις βάσει επαγγελματικού ενστίκτου μεγάλης μερίδας οικονομικών κύκλων της χώρας, η ύφεση στην κτηματαγορά θα συνεχιστεί και μέσα στο 2019, ενώ εκτιμούν περαιτέρω μείωση των τιμών κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη.