Οι προϋπολογισμοί –κοινοπολιτειακοί και πολιτειακοί– θεμελιώνονται συνήθως σε αισιόδοξες προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη πορεία της εθνικής οικονομίας και της οικονομίας των πολιτειών.
Ο δεύτερος προϋπολογισμός της κυβέρνησης Μπέιλιου, για το οικονομικό έτος 2012-2013, είναι δείγμα αισιοδοξίας για αναστροφή του αρνητικού οικονομικού κλίματος, που ακολούθησε την εξάντληση των γενναιόδωρων παροχών της Κοινοπολιτείας προς τις Πολιτείες για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Η αισιοδοξία της κυβέρνησης Μπέιλιου, για έξοδο από το κλίμα οικονομικής ύφεσης, που έχουν δημιουργήσει η χαμηλή οικονομική δραστηριότητα της Πολιτείας, η καθίζηση των τιμών των ακίνητων περιουσιών, η τελμάτωση της αγοράς εργασίας, η μείωση των παροχών από την κοινοπολιτεία κατοπτρίζεται στην πρόβλεψη για βαθμιαία άνοδο του πλεονάσματος του προϋπολογισμού την προσεχή τετραετία.
Ο πολιτειακός θησαυροφύλακας ανακοίνωσε την Τρίτη, ότι το πλεόνασμα του προϋπολογισμού το τρέχον οικονομικό έτος θα ανέλθει σε 120 δισεκατομμύρια δολάρια και θα αυξηθεί βαθμιαία στα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια το οικονομικό έτος 2015-2016.
Η πρόβλεψη της κυβέρνησης θα επαληθευτεί, εάν τα δημοσιονομικά μέτρα και η οικονομία θα παράξουν 9 εκατομμύρια δολάρια εισόδημα. Η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης των δαπανών κατά 50% -σε σύγκριση με τι δαπάνες των πρώην Εργατικών κυβερνήσεων Μπρακς και Μπράμπι- είναι τo δραστικό δημοσιονομικό μέτρο, που αναμένεται να αποδώσει θετικά αποτελέσματα. Ο κ. Wells δεσμεύτηκε να περιορίσει την αύξηση των κρατικών δαπανών στο 2,9%, από 7% περίπου, που ήταν την περίοδο διακυβέρνησης της Πολιτείας από τους Εργατικούς, μείωση που θα αποφέρει 4,6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Παράλληλα, όμως, ο θησαυροφύλακας ανακοίνωσε άνοδο της ανεργίας κατά το νέο οικονομικό έτος στο 5,7% του εργατικού δυναμικού της Πολιτείας, από 5,5% που είναι σήμερα, άνοδος που προοιωνίζει στασιμότητα ή μείωση της οικονομικής δραστηριότητας της Πολιτείας.
Αν η στασιμότητα ή μείωση της οικονομικής δραστηριότητας κάμψει τη ζήτηση ακίνητων περιουσιών θα μειωθεί ανάλογα το εισόδημα της Πολιτείας από το φόρο μισθολογίου και το φόρο μεταβίβασης ακίνητης περιουσίας. Ο προϋπολογισμός προβλέπει μείωση του εισοδήματος της Πολιτείας από τους δύο φόρους κατά 2,2 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Κτηματομεσιτών Βικτωρίας προειδοποιεί, ότι η κατάργηση του επιδόματος αγοράς πρώτης κατοικίας θα επηρεάσει αρνητικά την κλονισμένη, ήδη, αγορά ακίνητης περιουσίας, ενώ η βιομηχανία προειδοποιεί ότι η διάθεση 58 εκατομμυρίων την προσεχή τετραετία για την αύξηση της παραγωγικότητας της μεταποιητικής βιομηχανίας δεν είναι «το φιλί ζωής» που χρειάζεται ο κλάδος για να ξαναρχίσει να λειτουργεί αποδοτικά. Ανάλογες συνέπειες αναμένεται να υποστεί και η τελματωμένη οικοδομική βιομηχανία.
Ορατός παραμένει και ο κίνδυνος περαιτέρω μείωσης του μεριδίου της Πολιτείας από την κοινοπολιτεία. Το μερίδιο της Πολιτείας από το GST συρρικνώθηκε σημαντικά τους τελευταίους 18 μήνες, εξ αιτίας των μειωμένων εισπράξεων της Κοινοπολιτείας από το Φόρο Αγαθών και Υπηρεσιών.
Τα ανωτέρω εγείρουν αμφιβολίες για τη δυνατότητα της κυβέρνησης να εισπράξει το εισόδημα που προβλέπει από τη δραστηριότητα των διαφόρων κλάδων της οικονομίας, οπότε θα υποχρεωθεί να προβεί σε δραστικότερες περικοπές και περισσότερες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων.
Η διάψευση των υπολογισμών της κυβέρνησης θα ανατρέψει και τα σχέδιά της να τιθασεύσει το χρέος της Πολιτείας, που θα πλησιάσει τα 70 δισεκατομμύρια δολάρια. Ορθώς επισημαίνει ο θησαυροφύλακας ότι η τιθάσευση του χρέους είναι τόσο αναγκαία όσο οι πλεονασματικοί προϋπολογισμοί για την προστασία της πιστοληπτικής δυνατότητας της Πολιτείας, που σήμερα είναι ΑΑΑ και μας επιτρέπει να δανειζόμαστε με χαμηλό τόκο, και για να χρηματοδοτούμε τα δημόσια έργα από τις αποταμιεύσεις, αντί να δανειζόμαστε.
Όμως, έγκριτοι οικονομολόγοι εκτιμούν, ότι η λιτότητα ζημιώνει δεν ωφελεί οικονομίες που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Ως εκ τούτου, η λήψη σκληρών δημοσιονομικών μέτρων εγκυμονεί τον κίνδυνο σοβαρότερης υποτροπής της οικονομίας, που θα επιβάλει «σκληρότερη θεραπεία», εννοώ τη λήψη μέτρων που θα γονατίσουν το λαό και θα βυθίσουν την οικονομία σε ύφεση.
Η υπεύθυνη διαχείριση της οικονομίας είναι αυτονόητη υποχρέωση της κυβέρνησης Μπέιλιου – και κάθε άλλης κυβέρνησης. Το ερώτημα που τίθεται πάντοτε είναι, αν η εκάστοτε κυβέρνηση λαμβάνει «υπεύθυνα» δημοσιονομικά μέτρα προς όφελος του λαού ή για να εξασφαλίσει την επανεκλογή της.
Ο χρόνος θα αποκαλύψει το κίνητρο της κυβέρνησης Μπέιλιου. Επί του παρόντος, το μόνο που διαφαίνεται είναι η αντιγραφή δημοσιονομικών μεθόδων των πρώην κυβερνήσεων του Τζεφ Κένετ, που πληρώνει ακριβά ο λαός της Πολιτείας.