Το πρώτο Φεστιβάλ Συγγραφέων Αντίποδες –και λέμε πρώτο γιατί όχι μόνο επίκειται αλλά επιβάλλεται πλέον να υπάρξει και δεύτερο και τρίτο και ούτω καθεξής –πέτυχε απόλυτα τους στόχους του, δικαιώνοντας απόλυτα τόσο τους οργανωτές του όσο και εκείνους που εναπόθεσαν αρκετές ελπίδες σε αυτό.
Το Φεστιβάλ αποτελεί πλέον μια από τις πιο ιστορικές στιγμές στα λογοτεχνικά-πολιτιστικά δρώμενα της παροικίας και όχι μόνο. Μια πρωτοβουλία που δεν πρέπει να επαναπαυτεί στις δάφνες της ιστορίας αλλά να συνεχίσει τη διαδρομή της στο γενικότερο αυστραλιανό αρχιπέλαγος.
Ήταν πολλά αυτά που επιτεύχθηκαν το τριήμερο 15-17 Ιουνίου που διήρκεσε το Φεστιβάλ.

Πρώτα απ’ όλα, το γεγονός ότι συναντήθηκαν, για πρώτη ίσως φορά, οι λεγόμενες πρώτη, δεύτερη και τρίτη γενιά Ελληνοαυστραλών ποιητών, λογοτεχνών, συγγραφέων, γενικώς εργατών του λόγου και της έκφρασης, μέσα από μια πολυποίκιλη, πολυσπερματική και πολυκύμαντη γκάμα θεμάτων, αντικειμένων και ζητημάτων που αφορούν την ελληνοαυστραλιανή κοινότητα και όχι μόνο. Ο κάθε ένας και κάθε μία από τους 50 και πλέον συμμετέχοντες έδωσε στα θέματα που παρουσιάστηκαν και συζητήθηκαν και με το κοινό στα 12 πάνελ του Φεστιβάλ, δίνοντας τη δική του εκδοχή και ερμηνεία, κάτι που στην κάθε περίπτωση απορρέει από την κάθε ιδιαίτερη περίπτωση.

Επιπλέον, το γεγονός ότι όλες οι εργασίες του Φεστιβάλ διεξήχθησαν στο Wheeler Centre, το οποίο αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, το «ναό» της εγχώριας λογοτεχνικής και συγγραφικής δραστηριότητας στη Μελβούρνη και τη χώρα γενικότερα -όπου κατά κανόνα, όμως, «υπερτερεί» η αγγλική γλώσσα και αγγλοαυστραλιανή κουλτούρα και ίσως για πολλούς συγγραφείς της λεγόμενης πρώτης μεταναστευτικής γενιάς αποτελούσε «άπιαστο στόχο» το να παρουσιάσουν μέρος της δουλειάς τους ή να μιλήσουν για τις εμπειρίες τους εκεί- μιλάει από μόνο του. Το «κλείσιμο» του Wheeler Centre αποτελεί επιτυχία τόσο συμβολικού όσο και, κυρίως, ουσιαστικού χαρακτήρα και οφείλεται στις συντονισμένες προσπάθειες του Συμβουλίου του Φεστιβάλ «Αντίποδες» σε συνεργασία, φυσικά, με την οργανωτική ομάδα του Φεστιβάλ.

Το Σάββατο, 16 Ιουνίου, παρουσιάστηκαν τα παρακάτω πάνελ:

– Γυναικείες προοπτικές: αγάπη, σχέσεις και το ζήτημα της γλώσσας. Συντονίστρια: Τίνα Γιαννούκου. Συμμετέχουσες: Παναγιώτα Τράγκα, Κονδύλω Αρματά, Μελπομένη Σελεμίδη και Θεοδώρα Πουλοπούλου. Διαβάστηκαν ποιήματα των συμμετεχόντων, με κύριο κεντρικό την αγάπη και στις διαπροσωπικές σχέσεις, ως κεντρικά στοιχεία της καθημερινής ζωής σε σχέση με το ζήτημα της γλώσσας.

– Ελληνοαυστραλιανά πολιτιστικά τοπία: συνάντηση ταυτότητας και μνήμης. Συντονίστρια: Κωνσταντίνα Ντούνη. Συμμετέχοντες: Θάλεια, Θωμάς Παπαθανασίου και Ανδρέας Λύτρας. Πάνελ στο οποίο αναδύθηκε η τόσο διαφορετική αλλά και τόσο διαδραστική δουλειά των συμμετεχόντων σε σχέση με τη μεταναστευτική εμπειρία των ίδιων και των γονέων τους.

– Πώς άρχισαν όλα. Συντονιστής: Νίκος Πιπέρης. Συμμετέχοντες: Αικατερίνη Μπαλούκα, Κούλα Τέο, Κυριάκος Αμανατίδης (αναφέρθηκε στον Στάθη Ραφτόπουλο) και Θύμιος Χαραλαμπόπουλος. Αναφορά-φόρος τιμής στους πρωτοπόρους των ελληνικών γραμμάτων και λογοτεχνικών σωματείων στην Πολιτεία μας.

– Η Βυζαντινή Αντίληψη: Υμνώντας τη φρόνηση των αόρατων ανθρώπων. Ο πανεπιστημιακός Βρασίδας Καραλής σε μια συνομιλία με τον Dmetri Kakmi όσον αφορά το λαβυρινθώδες μυαλό του Μανώλη Λάσκαρη, συντρόφου του Αυστραλού συγγραφέα Patrick White.

– Γυναίκες γράφουν για το θέατρο και τον κινηματογράφο: προσωπικές ιστορίες και οικουμενικά θέματα. Συντονίστρια: Angela Costi. Συμμετέχοντες: Tes Lyssiotis, Βικτωρία Χαραλαμπίδου και Helena Spyrou (για την Άννα Καννάβα). Πώς προάγεται η διαφορετικότητα διαμέσου της δουλειάς στο θέατρο και τον κινηματογράφο.

– Γράφοντας για το παρελθόν: γεγονός, φαντασία και επανερμήνευση. Συντονίστρια: Ελένη Νίκα. Συμμετέχοντες: Τομ Πετσίνης, Peter Lyssiotis, Dmetri Kakmi και Angela Costi. Συζητήθηκε η αντανάκλαση του παρελθόντος στη δουλειά των τεσσάρων αυτών συγγραφέων στην όλη δουλειά τους, αλλά και η σημασία του στον τρόπο με τον οποίο αυτό θέτει προκλήσεις για τη σχέση τους με την πολιτιστική τους ταυτότητα και τον τρόπο με τον οποίο την ορίζουν και τη βιώνουν.

– Φόρος τιμής στο συγγραφέα Arnold Zable. Συντόνισε-παρουσίασε η Κωνσταντίνα Ντούνη. Η Οργανωτική Επιτροπή αισθάνθηκε την ανάγκη να τιμήσει τον πολυβραβευμένο συγγραφέα και αγωνιστή των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Arnold Zable, ο οποίος έχει έρθει σε επαφή με διάφορες όψεις του ελληνισμού, κυρίως μέσω της προσωπικής του ζωής και την μακρόχρονη επαφή και σχέση του με το νησί της Ιθάκης. Ο συγγραφέας αφού αναφέρθηκε και επαίνεσε συγκεκριμένες φυσιογνωμίες της ελληνοαυστραλιανής κοινότητας, κυρίως από τον καλλιτεχνικο-λογοτεχνικό χώρο, διάβασε αποσπάσματα έργων του συνοδευόμενος από τους μουσικούς Ανθή Σιδηροπούλου, Ιάκωβο Παπαδόπουλο και Αχιλλέα Γιαγκούλη. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η αναφορά του στον τρόπο με τον οποίο ο ίδιος έγινε κοινωνός, αλλά και λάτρης, της ελληνικής κουλτούρας.

Την Κυριακή, 17 Ιουνίου παρουσιάστηκαν τα ακόλουθα πάνελ:
– Οικοδομώντας γέφυρες: μετάφραση στην πολυπολιτιστική Αυστραλία. Συντονιστής: Βρασίδας Καραλής. Συμμετέχοντες: Κωνσταντίνα Ντούνη, Κωνσταντίνος Καλυμνιός και Ελένη Νίκα. Για την οικοδόμηση γεφυρών μεταξύ του ελληνόγλωσσου και του αγγλόγλωσσου κόσμου όσον αφορά τις διαφορετικές πτυχές της λογοτεχνίας.

– Ορθοδοξία ή μη: θρησκεία στην ελληνοααυστραλιανή λογοτεχνία. Συντονιστής: Nick Trakakis. Συμμετέχοντες: Τομ Πετσίνης, Κωνσταντίνος Καλυμνιός, Γιώργος Αθανασίου και M.G. Michael. Συζήτηση για τη σχέση της ελληνορθόδοξης θρησκευτικής παράδοσης με τη λογοτεχνία της ελληνοαυστραλιανής κοινότητας.

– Γράφοντας στη Μελβούρνη: μεταναστευτικές διασταυρώσεις με μια υιοθετημένη πόλη. Συντονίστρια: Κάθυ Αλεξοπούλου. Συμμετέχοντες: Γιώργος Ζάγκαλης, Διονυσία Μούσουρα-Τσουκαλά και Ιωάννα Λιακάκου. Πώς απεικονίζεται η υιοθετημένη ως δεύτερη πατρίδα πόλη της Μελβούρνης στην όλη δουλειά των συγγραφέων αυτών

– Πολιτικές προσεγγίσεις, προσωπικές αφηγήσεις. Οι δημοσιογράφοι Γιώργος Μεγαλογένης και Κώστας Νικολόπουλος, συζήτησαν την τρέχουσα πολιτικο-οικονομική κατάσταση στην Αυστραλία, αλλά και την Ευρώπη, με αιχμή την Ελλάδα, δίνοντας έμφαση στην τελευταία δουλειά του Γιώργου Μεγαλογένη με τίτλο «The Australian Moment».

– Οι συνεκτικοί δεσμοί: οικογένειες, ταξίδια και η αίσθηση του ανήκειν. Συντονίστρια: Victoria Kyriakopoulos, Συμμετέχοντες: Angela Pippos, Jeana Vithoulkas, John Charalambous και Helen Athurson. Η έννοια του ταξιδιού στη φυσική και στη μεταφορική του έκφραση και το δέσιμο των συγγραφέων αυτών τους με τους προγονικούς τους δεσμούς.

– Η επόμενη γενιά: η ελληνοαυστραλιανή ποίηση της νέας γενιάς. Συντονιστής: Nick Trakakis. Συμμετέχοντες: Tina Giannoukos, Koraly Dimitriadis, Luka “Lesson” Haralampou και Melissa Petrakis. Το όραμα και η φωνή της δεύτερης και τρίτης γενιάς Ελληνοαυστραλών ποιητών αναδύθηκαν μέσα από τις πολλά υποσχόμενες και πληθωρικές παρουσιάσεις της δουλειάς των συμμετεχόντων σε άμεση σχέση με το μεταναστευτικό παρελθόν.

– Τιμώντας τους πρωτοπόρους. Αντιγόνη Κεφαλά (σε παρουσίαση Ελένης Νίκα), Νίκο Νομικό (σε παρουσίαση Δημήτρη Τρωαδίτη) και Ντίνα Αμανατίδη (σε παρουσίαση Κωνσταντίνας Ντούνη). Τιμή στους τρεις αυτούς πρωτοπόρους και κορυφαίους ποιητές και ποιήτριες οι οποίοι παρουσίασαν και χαρακτηριστικό δείγμα της δουλειάς τους.
Πέρα από τα όποια επιμέρους προβλήματα κ.λπ., κανένα από τα πάνελ του Φεστιβάλ δεν υστέρησε τόσο από την άποψη της παρουσίασης της τεράστιας ποικιλότητας της δουλειάς των συμμετεχόντων σε αυτά, όσο και από την άποψη των συζητήσεων που ακολούθησαν τις παρουσιάσεις και των απόψεων που εκφράστηκαν και από τη συμμετοχή του κοινού με ερωτήσεις και τοποθετήσεις.