ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΑ, επανέρχομαι σε ένα θέμα στο οποίο (αρχικά) δεν είχα καμιά πρόθεση να επανέλθω.
ΟΙ επιστολές, όμως, των κ.κ. Αλφρέδου Κουρή και Κυριάκου Βαβάκη, ήταν τόσο προκλητικές (μέσα στην ασχετοσύνη τους), που, εκ των πραγμάτων, με υποχρεώνουν να πω πέντε κουβέντες παραπάνω.
Ο κ. Κουρής, απ’ ό,τι φαίνεται, παρασυρόμενος από πατριωτική αγανάκτηση, είτε διάβασε βιαστικά τα όσα έγραψα για τον «φιλελληνισμό» του λόρδου Μπάϋρον είτε δεν κατάλαβε τι έγραφα. Άλλη εξήγηση δεν μπορώ να δώσω.
ΣΤΗ στήλη (πριν δύο βδομάδες) αναφέρθηκα αποκλειστικά στον Άγγλο λόρδο (και τα όσα έγραψε σε επιστολές του για τους τότε Έλληνες), χωρίς να διατυπώσω καμιά (απολύτως) κρίση για τον Αλφρέδο.
ΠΟΥΘΕΝΑ δεν τον «στόλισα για τα καλά», όπως ισχυρίζεται. Εκτός και αν ταύτισε τον εαυτό του με τον λόρδο και εξέλαβε ως «προσωπική» προσβολή, τα όσα έγραψα για τον τελευταίο…
ΓΡΑΦΕΙ, επίσης, ότι (στο κείμενο που δημοσίευσα), ο Κωστής Παπαγιώργης «δεν λέει πουθενά ότι ο λόρδος Βύρων ήταν φιλότουρκος». Λάθος Αλφρέδο. Ο Παπαγιώργης λέει κάτι ακόμα πιο διαφωτιστικό:
ΛΕΕΙ λοιπόν (και το σημείωσα) ότι: «Με την Ελλάδα και ειδικά με τους κατοίκους της δεν τον έδενε τίποτα. Απεναντίας, ήταν φιλότουρκος». Απορώ το ότι σου ξέφυγε, όπως σου ξέφυγε και η ουσία των όσων ανάφερα.
ΚΑΙ η «ουσία», όπως έγραψα, είναι ότι: «Για να μάθει σήμερα κανείς την αλήθεια πρέπει να ψάξει και πέρα της παραδοσιακής (και επίσημης) ιστοριογραφίας, που σκόπιμα παραποιεί, καλλωπίζει και ηρωοποιεί τα γεγονότα, εξαγνίζοντας από πάθη, σκοπιμότητες, φιλοδοξίες και συμφέροντα τους εμπλεκόμενους για τη δημιουργία «καλών εντυπώσεων» και «εθνικής συνείδησης».
ΑΥΤΑ έγραφα πριν δύο βδομάδες, έχοντας υπόψη μου τι έχουν γράψει, γύρω από το θέμα, οι «πανεπιστημιακοί καθηγητές» και η «πολύτομη και βραβευμένη από την Ακαδημία Αθηνών Ιστορία του Ελληνικού Έθνους». Άλλωστε, αυτή την ιστορία (που αναφέρεις) διδαχτήκαμε όλοι στο δημοτικό σχολείο. Γνωστά αυτά…
ΤΟ άγνωστο στην προκειμένη περίπτωση είναι (και παραμένει) για πολλούς, το ακριβές περιεχόμενο των επιστολών του λόρδου Μπάυρον και το κατά πόσον ήταν «φιλέλληνας» όπως τον παρουσιάζει η Επίσημη Ιστορία των πανεπιστημιακών.
ΕΔΩ βρίσκεται η ουσία της διαφοράς και όχι στη νερόβραστη βιογραφία του λόρδου που παράθεσες τόσο εσύ όσο και ο κ. Βαβάκης (που συμφωνεί μαζί σου) για να με… αποστομώσετε.
ΚΑΙ επ’ αυτού δεν απάντησες ούτε εσύ ούτε ο κ. Βαβάκης, που έσπευσε (απρόσκλητος και ανοήτως) να πει τα δικά του για να ακουστεί το όνομά του.
ΔΕΝ με εκπλήσσει το γεγονός ότι, ούτε εσύ ούτε ο (εθνικοαναθρεμμένος) κ. Βαβάκης γνωρίζετε τον Κωστή Παπαγιώργη. Το αντίθετο θα με άφηνε άφωνο!…
ΠΙΣΤΕΨΤΕ με, πρόθεσή μου δεν ήταν να θίξω τα πατριωτικά και πατερικά σας αισθήματα. Ο λόγος που αναφέρθηκα στο θέμα ήταν για να φωτίσω μια άλλη (άγνωστη) πλευρά της ιστορίας μας και τίποτα πέραν αυτού.
ΠΟΤΕ δεν τα έχω βάλει με τις γνώσεις των ανθρώπων (όπως εσείς), γιατί πιστεύω, όπως έχω (ξανα)γράψει, ότι οι γνώσεις όλων μας είναι δανικές. Αυτό που προσπαθώ να κάνω, από αυτή τη στήλη, είναι να μεταφέρω απόψεις (και γνώσεις) ανθρώπων που φωτίζουν τα γεγονότα από μια άλλη οπτική γωνιά.
ΤΟ ίδιο έκανα και στην περίπτωση αυτή, γι’ αυτό και δεν μπορώ να κατανοήσω τους λόγους για τους οποίους ενοχληθήκατε τόσο πολύ. Και εδώ μιλάμε για μια ενόχληση χωρίς (ουσιαστικό) περιεχόμενο, πέραν των χαρακτηρισμών εις βάρος μου.
ΩΣ εκ τούτου, είναι διάφανες οι προθέσεις σας και ανάλογα τα επιχειρήματά σας. Αυτό που θέλατε να καταδείξετε δεν είναι η αλήθεια (γύρω από τον «φιλελληνισμό» του λόρδου) όσο ότι μάχομαι «τα εθνικά μας θέματα» και ότι είμαι «γνωστός πολέμιος του ΣΑΕ»!
ΑΥΤΟ είναι το μόνο καθαρό «μήνυμα» (και ο στόχος) των επιστολών σας και, ουδέν άλλο. Άλλωστε, δεν είναι τυχαίο ότι επιλέξατε (και οι δύο) όχι μόνο τα ίδια («εθνικά») θέματα, αλλά και τις ίδιες ακριβώς λέξεις.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΑΤΕ, δηλαδή, αυθόρμητα, σαν δεξιόστροφα συγκοινωνούντα δοχεία! Οποία σύμπτωση!
ΒΕΒΑΙΩΣ και είμαι πολέμιος του ΣΑΕ και, μάλιστα, από την πρώτη ημέρα τη ίδρυσής του. Αν μάλιστα κρίνουμε εκ του αποτελέσματος, τα όσα έχουν λάβει χώρα, έχω απόλυτα δικαιωθεί.
ΞΟΔΕΥΤΗΚΑΝ μέχρι σήμερα εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια και το μόνο που έχει απομείνει στο (άφρον) Έθνος, για το οποίο κόπτεστε, είναι Συνελεύσεις, Συνέδρια, Συνεδριάσεις και… πρόεδροι! Τίποτε άλλο!
ΣΥΝΕΠΩΣ, αν αντιλαμβάνεστε την… προσφορά των «φιλελλήνων», στην Επανάσταση του 1821, όπως την… προσφορά του ΣΑΕ στο Έθνος και τους ομογενείς, στερείστε στοιχειώδους αντίληψης.
ΑΣ επανέλθουμε, όμως, στην Επίσημη (και βραβευμένη) Ιστορία των… πανεπιστημιακών καθηγητών.
ΛΟΙΠΟΝ, κανείς σκεπτόμενος άνθρωπος, που έχει διαβάσει και δύο πράγματα πέραν της… επίσημης ιστορίας, δεν πιστεύει σήμερα ότι με τη διαφώτιση της Φιλικής Εταιρίας (γνώστες του «μυστικού» της οποίας ήταν ελάχιστοι) ξύπνησαν ξαφνικά μετά από 400 χρόνια σκλαβιάς, που στην πραγματικότητα ήταν 2.000 χρόνια, (δηλαδή από την εποχή που οι Ρωμαίοι κατέκτησαν τις ελεύθερες Ελληνικές Πολιτείες) και εξεγέρθηκαν κατά των Τούρκων.
ΤΗΣ εξέγερσης προηγήθηκαν πολλά και διάφορα, που διαμόρφωσαν το κατάλληλο κλίμα για να γίνει ό,τι έγινε. Μεταξύ αυτών ήταν η άνοδος του Αλί πασά στο πασαλίκι των Ιωαννίνων, το 1788, η υπό διάλυση Οθωμανική Αυτοκρατορία που άνοιξε την όρεξη των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων (Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας), οι υπόγειες προσπάθειες των Φαναριωτών ηγεμόνων και γραμματικών να βάλουν στο χέρι τις νοτιότερες περιοχές των Βαλκανίων (Ελλάδα), οι βλέψεις τόσο των κοτζαμπάσηδων του Μοριά όσο και των αρματολών της Ρούμελης να ανεξαρτητοποιηθούν, αποκομίζοντας περισσότερα δικαιώματα (και γη) απ’ όση τους είχαν παραχωρήσει οι Τούρκοι και, βεβαίως, οι συνεχιζόμενες (για δεκαετίες) εξεγέρσεις των αρματολών και κλεφτών ενάντια στην Πύλη.
ΚΟΝΤΑ σε όλα αυτά, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας και το γενικότερο κλίμα που επικρατούσε σε ολόκληρη την Ευρώπη την ίδια εποχή: την Γαλλική Επανάσταση του 1789, που φλόγισε τις καρδιές των ανθρώπων, την Αμερικανική Επανάσταση που είχε προηγηθεί κατά 15 χρόνια, τους ναπολεόντειους πολέμους, που πολλοί θεωρούσαν «απελευθερωτικούς», τον φιλελευθερισμό που κέρδιζε έδαφος εις βάρος της ολιγαρχίας και των δεσποτικών καθεστώτων, καθώς και τις επαναστάσεις που είχαν πάρει τη μορφή «επιδημίας» στις χώρες της Νότιας και Κεντρικής Αμερικής.
ΜΕΣΑ σε αυτό το κλίμα αφυπνίστηκαν και οι Έλληνες που ζούσαν στις παροικίες της Ευρώπης, εμπνεύστηκε ο Ρήγας τον «Θούριο» και οραματίστηκε η Φιλική Εταιρία τη δημιουργία του ελληνικού έθνους.
ΜΕΣΑ στην Ελλάδα το κλίμα ήταν εντελώς διαφορετικό και το σκοτάδι πιο πυκνό. Λόγω συνθηκών, οι ραγιάδες ζούσαν στο δικό τους κόσμο. Έναν κόσμο που είχε αναγάγει σε ύψιστο ιδανικό του το «άρπαξε να φας και κλέψε νάχεις».
ΚΑΙ δεν θα μπορούσε, βέβαια, να γίνει διαφορετικά, όταν στην καθημερινή λίστα των προτεραιοτήτων τους δέσποζε το πώς να σώσουν το κεφάλι τους και να γεμίσουν το στομάχι τους. Για παιδεία και εκπαιδευτικά ιδρύματα δεν γίνεται λόγος. Η αγραμματοσύνη και η παντελής άγνοια που την ακολουθεί, είχαν τον πρώτο λόγο.
ΩΣ εκ τούτου, όχι μόνο εθνική συνείδηση δεν υπήρχε, αλλά ούτε καν γνώση καταγωγής. Ουδείς γνώριζε ποιος κατοικούσε τα χώματα που βοσκούσαν τα πρόβατά τους. Προς τα πίσω οι γνώσεις τους πήγαιναν, το πολύ-πολύ, μέχρι τον παππού τους!
ΟΙ Έλληνες (και εδώ μιλάμε για τους μορφωμένους που ζούσαν εκτός ελληνικού χώρου) πληροφορήθηκαν τα βασικά για την καταγωγή τους και την αρχαία Ελλάδα από τον γερμανικό ρομαντισμό που ήκμασε στα τέλη του 18ου αιώνα.
ΟΣΟ για τους Ευρωπαίους, την είχαν ανακαλύψει έναν αιώνα πριν, χάρη στους φιλόσοφους του Διαφωτισμού. Μέχρι και την Αναγέννηση ακόμα, οι εικονογράφοι έβαζαν στον Περσέα… σαρίκι και στον Ηρακλή… πανοπλία!
(ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Έχει μεγάλο ενδιαφέρον και πολύ πλάκα το πώς αντιλαμβάνονταν οι Ευρωπαίοι την αρχαία Ελλάδα και το πώς ανακάλυψαν τον πολιτισμό της. Όσο για το Βυζάντιο (το δήθεν… ελληνικό!) εκεί το σκοτάδι ήταν πιο μαύρο και από την πίσα. Θα αναφερθούμε μια άλλη φορά στην ιστορία αυτή).
ΑΣ επιστρέψουμε, όμως, στον ελληνικό επαναστατημένο χώρο, λαμβάνοντας υπόψη μας ότι η κατάσταση στη Ρούμελη ήταν εντελώς διαφορετική από αυτή που επικρατούσε στον πλούσιο και πιο «προχωρημένο» Μοριά.
ΣΤΟ Μοριά τον πρώτο λόγο είχαν οι βολεμένοι κοτζαμπάσηδες (Ζαΐμης, Λόντος, Δεληγιαννέοι και άλλοι), ενώ στη Ρούμελη κυριαρχούσαν οι αρματολοί καπετάνιοι (Βαρνακιώτης, Ανδρούτσος, Καραϊσκάκης, Ράγκος, Μπακόλας και λοιποί).
ΟΙ αρματολοί ήταν η «μετεξέλιξη» της κλεφτουριάς που τόσο τραγουδήθηκε από τη λαϊκή παράδοση. Οι Τούρκοι, μη μπορώντας να τα βγάλουν πέρα με τους κλέφτες, πλησίαζαν τον πιο παλικαρά από αυτούς και αφού του «επέτρεπαν» να διατηρεί τα άρματά του (μη μπορώντας να κάνουν διαφορετικά) τού ανέθεταν να φυλάει τον τόπο του από τους κλέφτες.
ΜΕ λίγες κουβέντες, οι αρματολοί, που ο καθένας διαφέντευε την περιοχή του για λογαριασμό του κατακτητή, ήταν «αξιωματούχοι» της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και έχαιραν και αυτοί, όπως και οι κοτζαμπάσηδες, πολλών προνομίων, ενώ τα αρματολίκια ήταν «κληρονομικά» και πήγαιναν από πατέρα σε γιο.
ΤΗΝ «ισορροπία δυνάμεων» άλλαξε άρδην ο Αλί πασάς, ο οποίος γράφοντας στα παλιά του τα παπούτσια την «παράδοση» τα τεμάχισε ορισμένα και τα μοίρασε, για να μπορεί να τα ελέγχει σε «δικούς του» ανθρώπους. Έτσι δόθηκε το αρματολίκι των Αγράφων, στον «μούλο» γιο της καλογριάς (το Καραϊσκάκη) και της Λειβαδιάς στον Οδυσσέα Ανδρούτσο.
ΓΙΑ να γίνει πιο κατανοητή η προεπαναστατική κατάσταση που επικρατούσε, πριν συναντηθεί το μπαρούτι με το μελάνι, δηλαδή οι αρματολοί καπετάνιοι με τους Φαναριώτες καλαμαράδες, τους «κωλοπλυμένους», όπως τους αποκαλούσε ο Θόδωρος Κολοκοτρώνης, θα πρέπει να τονίσουμε ότι οι τότε συμπατριώτες μας δεν ήταν μόνο τουρκοκρατούμενοι, αλλά και τουρκομαθημένοι.
ΟΙ περισσότεροι από τους αρματολούς οπλαρχηγούς της Ρούμελης, όπως ο Ρόγκος, Μπακόλας, Καραϊσκάκης (και πολλοί άλλοι!) είχαν υπηρετήσει στην Αυλή του Αλί πασά, ενώ ο Οδυσσέας Ανδρούτσος, λόγω απαράμιλλης παλικαριάς, υπήρξε και αρχηγός της προσωπικής επίλεκτης φρουράς των σωματοφυλάκων του!
ΑΠΑΝΤΕΣ είχαν διπλό πρόσωπο και διπλά συμφέροντα, ανάλογα με την τροπή που έπαιρνε η κατάσταση. Οι παγίδες, οι συνομωσίες, οι δολοφονίες και οι δολοπλοκίες έδιναν και έπαιρναν μεταξύ τους.
ΚΑΙ δεν θα μπορούσαν, βέβαια, να κάνουν διαφορετικά, όχι μόνο γιατί έτσι είχαν μεγαλώσει, αυτά είχαν μάθει και αυτά ήταν τα «ήθη και έθιμα» της εποχής τους, αλλά και γιατί και οι εντολές του Αλί πασά, (ξεκάθαρες σαν το γάργαρο νερό) συνοψίζονταν σε τούτο το απλό: «ή μου φέρνεις το κεφάλι του τάδε ή θα πάρω το δικό σου»! Και δεν υπήρχε άνθρωπος τότε που να αμφέβαλε για την «συνέπειά» του!
ΕΠΕΙΔΗ πιστεύω ότι είναι ανάγκη να γνωρίζουμε, όχι μόνο την Επίσημη Ιστορία, αλλά τόσο τα «παρασκήνια» όσο και τους ανθρώπους που την οδήγησαν στο δρόμο που (τελικά) πήρε, θα επανέλθω στο θέμα, καθώς και στην κάθοδο (στην επαναστατημένη Ελλάδα) των «φιλελλήνων». Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τουλάχιστον γι’ αυτούς που ενδιαφέρονται και για την «αθέατη» πλευρά της ιστορίας μας. Γεια χαρά.
Μπ. Στ.
