«Το έργο κάθε ανθρώπου, είτε αυτό είναι μουσική είτε ζωγραφική είτε οτιδήποτε άλλο, είναι πάντα ένα πορτραίτο του εαυτού του». Με βάση αυτήν τη σοφή εκτίμηση του Σάμιουελ Μπάτλερ, βλέποντας κάποιος τα 19 αριστουργήματα μικροναυπηγικής του Διονύση Παρασκευάτου, που από την Δευτέρα εκτίθενται στο σχολείο Mcleod College, θα μπορούσε να εξάγει πολλά συμπεράσματα για τον άνθρωπο και δημιουργό τους.
Επιμελής, προσεκτικός, ενδελεχής, επίμονος. Ναι, αυτά είναι κάποια από τα χαρίσματα που μπορεί να εντοπίσει κάποιος με την πρώτη ματιά στα έργα του Διονύση. Δεν είναι όμως αυτά που συνθέτουν το πραγματικό «πορτραίτο» αυτού του αριστοτέχνη, γιατί έστω και αν γνωρίζουμε πολλούς επιμελείς, προσεκτικούς, επίμονους και ενδελεχείς ανθρώπους, κανένας από αυτούς δεν έχει αφιερώσει τη ζωή του στο να «κτίσει» τον θαυμαστό «στόλο», που έκτισε και συνεχίζει να κτίζει. Δεν είναι απλώς οι αρετές ενός δεξιοτέχνη που κάνουν αυτόν τον άνθρωπο και το έργο του μοναδικό.
Το βασικό προτέρημα και χαρακτηριστικό της καλλιτεχνικής προσωπικότητας του Διονύση, στοιχείο που δίνει «ψυχή» στα πλοία του και τα ανάγει σε «ναούς» γνώσης είναι το πάθος του για την ιστορία και την διερεύνηση των κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών και τον τρόπο με τον οποίο αυτές επηρέασαν και διαμόρφωσαν την ναυτική ιστορία και όχι μόνο της υφηλίου από την αρχαιότητα έως τις μέρες μας.
Αυτή η σχεδόν ερωτική σχέση μεταξύ της δίψας του Διονύση για τη γνώση, του πάθους και της αφοσίωσής του στην αυθεντική αναπαράσταση και της δεξιοτεχνίας του, γέννησε πάνω από 30 πλοία τα 42 χρόνια και βάλε χρόνια που ο Διονύσης δημιουργεί.
Μερικά από τα αριστουργήματα μικροναυπηγικής του Διονύση Παρασκευάτου. Φώτο: Chris Cammilleri
Αυτή η σχέση κυριαρχεί στην έκθεση μικροναυπηγικής που από την Δευτέρα και έως αύριο θα έχουν την ευκαιρία να δουν εκατοντάδες μαθητές τόσο από το Mcleod Cοllege, όσο και από άλλα σχολεία των βορειοανατολικών προαστίων της Μελβούρνης.
Η επιλογή του χώρου που εκτίθενται τα 19 πλοία μικρογραφίες των οποίων η προέλευση χρονολογείται από την εποχή των αρχαίων ελληνικών χρόνων έως και τις αρχές του 20ού αιώνα, δεν είναι τυχαία. Για χρόνια τώρα, ο Διονύσης χρησιμοποιεί το πάθος του για την μικροναυπηγική και την μελέτη της ιστορίας για να εμπνεύσει τις νεώτερες γενιές. Αυτή η ευγενής του επιθυμία και προσπάθεια είναι και η πεμπτουσία της Έκθεσης στο Mcleod College.
«Ένας από τους όρους για την πραγμάτωση αυτής της Έκθεσης σε αυτήν να έχουν δωρεάν πρόσβαση όσο περισσότεροι μαθητές γίνεται. Η δική μου συνεισφορά έγκειται στην ξενάγηση και ενημέρωσή τους για το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο αναπτύχθηκαν και μεγαλούργησαν. Εγώ έστησα την έκθεση αφιλοκερδώς και το ίδιο ήθελα να κάνει και το σχολείο. Να την παρουσιάσει αφιλοκερδώς όχι μόνο στους μαθητές του αλλά και στους μαθητές άλλων γειτονικών σχολείων. Η γνώση δεν είναι εμπόρευμα είναι δικαίωμα. Αυτή ήταν και παραμένει ιδεολογική μου πεποίθηση» λέει μόλις ένα 24ωρο μετά τα εγκαίνια της έκθεσης του, που τίμησαν με την παρουσία τους δύο υπουργοί της πολιτειακής κυβέρνησης της Βικτώριας, η υπουργός Υγείας Τζένη Μικάκου, και η υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας, Κλιματικής Αλλαγής Lily D’Ambrosio, καθώς και η υποπλοίαρχος του Βασιλικού Πολεμικού Ναυτικού Elizabeth Quinn.
«Ήταν μεγάλη η τιμή που μου έκαναν η κ. Μικάκου και η κ. Ambrosio και, βέβαια, η υποπλοίαρχος Quinn, αλλά και πολλοί εξαιρετικοί ομογενείς όπως ο Δρ Κώστας Βίτκος και ο Τάκης Ευστρατιάδης που παραβρέθηκαν στα εγκαίνια της έκθεσης. Το ενδιαφέρον ήταν εντυπωσιακό. Όταν διαπιστώνεις ότι τα έργα σου δημιουργούν ερωτήσεις και ευχάριστες εντυπώσεις, χαίρεσαι. Νοιώθω μεγάλη ευγνωμοσύνη για τον διευθυντή του σχολείου Mario Pannacio, που άνοιξε το σχολείο για να φιλοξενήσει τα πλοία μου, γιατί όπως και αυτοί που παραβρέθηκαν στα εγκαίνια της έκθεσης αντιλαμβάνεται τον ευγενή μου αγώνα και τον βασικό στόχο αυτής της έκθεσης που είναι να εμπνεύσει τους νέους μας». Προσθέτει με σχεδόν δακρυσμένα μάτια το πόσο σημαντική ήταν γι’ αυτόν η παρουσία της καθηγήτριας Οφθαλμολογίας Robyn Guymer. Είναι η γιατρός του και η επιστήμονας που βοηθά να μην χάσει το φως του. Ο Διονύσης πάσχει από εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, βλέπετε. Συνεπώς, όπως λέει και ο ίδιος «χωρίς την φροντίδα της γιατρού μου, αυτή η έκθεση δεν θα μπορούσε να στηθεί».
Οι τριήρεις συνταξιδεύουν με το σκωτσέζικο Cutty Sark στο ιστορικό αφήγημα που χτίζει ο Διονύσης στην έκθεσή του. Φώτο: Chris Camilleri
Εκείνο όμως που τον χαροποίησε, ήταν οι ερωτήσεις που δέχθηκε από κάποιους από τους μαθητές που επισκέφθηκαν την Έκθεση την Τρίτη.
«Ένα παιδί με ρώτησε ‘πότε έγινε αυτό’. Ήταν μία ερώτηση απλή αλλά μεγάλης ιστορικής σημασίας. Αυτές είναι οι ερωτήσεις που δημιουργούν δεσμούς με τη γνώση. Ανυπομονώ και θα χαρώ τις επόμενες μέρες να ακούσω παρόμοιες ερωτήσεις».
Η συλλογή των έργων μικροναυπηγικής τέχνης του Διονύση Παρασκευάτου, που παρουσιάζεται στην Έκθεση είναι τόσο σοφά επιλεγμένη καθώς δημιουργεί ένα κατάλληλο και πολύτιμο ιστορικό αφήγημα για κάθε ανήσυχο νεανικό μυαλό.
Ο «εκατόντορος», το μοναδικό στο κόσμο πιστό αντίγραφο του αρχαίου αυτού ελληνικού πλοίου και οι δύο τριήρεις «ταξιδεύουν» τον επισκέπτη στους αρχαίους ελληνικούς χρόνους.
Το Endeavour, που ναυπηγήθηκε το 1764 και από το 1768-1771 είχε στα εξερευνητικά του ταξίδια στην Αυστραλία, κυβερνήτη τον James Cook, το Cutty Sark που ναυπηγήθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα στην Σκωτία, το πιστό αντίγραφο του ποταμόπολοιου King of Mississippi, το αμερικανικό πλοίο Harvey, αλλά και το πιστό αντίγραφο του ισπανικού πλοίου Juan Sebastian De Elcano, γράφουν κάποιες από τις σελίδες αυτού του σημαντικού ιστορικού αφηγήματος που ο Διονύσης προσφέρει στους επισκέπτες του προκειμένου να τους ταξιδέψει στον χρόνο και τα πέρατα της γης.
Η μοναδικότητα της Έκθεσής του δεν έγκειται όμως μόνο στα εκθέματά της αλλά και στο γεγονός ότι είναι η πρώτη φορά που μία τέτοια έκθεση παρουσιάζεται σε σχολείο και έχει διαδραστικό χαρακτήρα καθώς όπως προαναφέραμε ο δημιουργός συνδιαλέγεται με τον επισκέπτη δίνοντάς του την ευκαιρία να συμμετάσχει στην διαδικασία της δημιουργίας με ερωτήσεις και επισημάνσεις.
Τα έργα τέχνης του Διονύση μετά την έκθεση θα μεταφερθούν και πάλι στο σημερινό τους σπίτι που δεν είναι άλλο από το σπίτι του Διονύση. Εκείνο που παραμένει άγνωστο και άξιο απορίας είναι το γιατί μέχρι σήμερα αυτά τα αριστουργήματα δεν έχουν βρει το σωστό τους «σπίτι», κάποιον δημόσιο χώρο έτσι ώστε να δοθεί η ευκαιρία σε περισσότερο κόσμο να τα απολαύσει. Είναι μία ερώτηση που ο Διονύσης δεν μπορεί να απαντήσει. Ως δημιουργός κάνει αυτό που η δίψα του για γνώση και η αγάπη του για την τέχνη της μικροναυπηγικής του υπαγορεύει. Με την επιμέλεια και το πάθος του τεχνίτη αλλά και του δεινού μελετητή χτίζει από ένα σωρό ξύλα και κουβάρια σπάγκους αριστουργήματα και συνεχίζοντας να απορεί αλλά όχι να αδιαφορεί για την τύχη τους.
Τα έργα του έχουν εκτεθεί κατά καιρούς στο Δημαρχείο Μελβούρνης και τη Βουλή της Βικτώριας. Μία από τις τριήρης του βρίσκεται σε μόνιμη έκθεση στην Ελληνική πρεσβεία στην Καμπέρα. Είναι όμως αυτό αρκετό; Μήπως έφτασε το πλήρωμα του χρόνου η δουλειά του να αναγνωριστεί και να στεγαστεί σε κάποιον αντάξιό της μουσειακό χώρο;
