Ως μάννα εξ ουρανού για απελπισμένους άνεργους νέους της Ελλάδας, προβάλλεται από τα ελληνικά ΜΜΕ η ανακοίνωση του Αυστραλού υπουργού Μετανάστευσης, Chris Bowen, για παροχή δωδεκάμηνης τουριστικής βίζας με δικαίωμα εργασίας σε Έλληνες πολίτες.

Ηλεκτρονικά και έντυπα μέσα ενημέρωσης της Ελλάδας κάλυψαν εκτεταμένα την «καλή είδηση» για τις χιλιάδες των δεινοπαθούντων άνεργων νέων της γενέτειρας. Μάλιστα, κάποιοι ζηλωτές της ενημέρωσης –ηλίθιοι είναι ο αρμόζων χαρακτηρισμός– δημοσιοποίησαν ακόμη και τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου του ελληνικής καταγωγής Συμβούλου Επικοινωνίας του υπουργού Μετανάστευσης, Βασίλη Κυριακόπουλου, με αποτέλεσμα να κατακλύζεται ο αγαπητός Βασίλης από τηλεφωνήματα ενδιαφερομένων από την Ελλάδα. Τέτοια χάλια έχουν κάποια ελλαδικά μέσα ενημέρωσης.

Επί της ουσίας, ο κ. Bowen μου είπε σε τηλεφωνική συνομιλία μας, την Τετάρτη το πρωί, ότι έδωσε εντολή στα αρμόδια κλιμάκια του υπουργείου του να οργανώσουν επείγουσες διαπραγματεύσεις με τα αντίστοιχα κλιμάκια της ελληνικής κυβέρνησης, για την υπογραφή αμοιβαίας συμφωνίας των δύο χωρών η οποία θα προβλέπει την παροχή τουριστικής βίζας σε 500 Έλληνες πολίτες ηλικίας 18-30 ετών με δικαίωμα δωδεκάμηνης παραμονής και εργασίας στην Αυστραλία.
Τι σημαίνει, υπογραφή αμοιβαίας συμφωνίας; Σημαίνει, ότι ίσος αριθμός Ελλήνων και Αυστραλών πολιτών θα έχουν το δικαίωμα να εργάζονται, οι πρώτοι στην Αυστραλία και οι δεύτεροι στην Ελλάδα για χρονική περίοδο δώδεκα μηνών. Αν, λοιπόν, η Αθήνα αποδεχθεί την πρόταση της Αυστραλίας και υπογραφεί η επιδιωκόμενη συμφωνία 500 Έλληνες ηλικίας 18 έως 30 ετών, θα έχουν δικαίωμα να κάνουν διακοπές δώδεκα μηνών στην Αυστραλία και να χρηματοδοτούν τις διακοπές τους με τον ιδρώτα του προσώπου τους. Με το εισόδημα που θα κερδίζουν. Ομοίως, ίσος αριθμός Αυστραλών της ίδιας ηλικιακής ομάδας θα έχουν δικαίωμα να κάνουν αυτοχρηματοδοτούμενες διακοπές δώδεκα μηνών στην Ελλάδα.

Οι συζητήσεις –επίσημες και ανεπίσημες– για σύναψη τέτοιας συμφωνίας άρχισαν προ πολλών ετών. Οι πρώτες συζητήσεις άρχισαν το 1994, ένα χρόνο περίπου μετά την τοποθέτηση του ομογενούς γερουσιαστή, Νίκου Μπόλκα, στο υπουργείο Μετανάστευσης και Πολυπολιτισμικών Υποθέσεων της δεύτερης κυβέρνησης του Πολ Κίτινγκ.
Ως υπουργός ελληνικής καταγωγής, ο κ. Μπόλκας καθιέρωσε την έκδοση τουριστικής, ηλεκτρονικής και επιχειρηματικής βίζας (Business Visa) σε Έλληνες πολίτες, που ενδιαφέρονταν να επισκεφθούν την Αυστραλία για τουρισμό ή να διερευνήσουν τις δυνατότητες επιχειρηματικής δραστηριοποίησης στον αντίποδα της Ευρώπης.
Το επόμενο, προγραμματισμένο βήμα του κ. Μπόλκα ήταν η υπογραφή αμοιβαίας συμφωνίας με την Ελλάδα για παροχή τουριστικής βίζας με δικαίωμα εργασίας σε Έλληνες πολίτες. Η ήττα του Εργατικού Κόμματος στις εκλογές του 1996 ανέστειλε οριστικά τις συζητήσεις.

Οι προκαταρκτικές συζητήσεις της προαναφερόμενης χρονικής περιόδου είχαν αποκαλύψει κάποια διστακτικότητα, αν όχι απροθυμίας της Ελλάδας να υπογράψει τέτοια συμφωνία από φόβο να μην χάσει οριστικά προσοντούχους νέους της, που θα «μαγεύονταν» από την Αυστραλία και θα εξασφάλιζαν μόνιμη παραμονή τους στην πρώην «τυχερή χώρα».

Επίσημα, η Ελλάδα δεν απέκλειε το ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης με «τη φίλη» Αυστραλία, αλλά παρασκηνιακά διατυπώνονταν σοβαρές επιφυλάξεις για τη σκοπιμότητα μίας τέτοιας συμφωνίας.

Παράλληλα η Αυστραλία παρέμενε χαμηλά, ως επιλογή, μεταξύ των χωρών προτίμησης των νεαρών προσοντούχων Ελλήνων. Η Αμερική και η Ευρώπη ήταν οι κορυφαίες επιλογές – ιδιαίτερα μετά την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Αυστραλία θεωρείτο «τόπος εκούσιας εξορίας» άμοιρων Ελλήνων –λόγω της απόστασης από την Ελλάδα– και σχολιάζονταν υποτιμητικά από τους νέους και τις οικογένειές τους. Μέχρι χθες η Αυστραλία ήταν η πέμπτη, κατά σειρά προτίμηση Ελλήνων νέων, ως χώρα μόνιμης εγκατάστασης, ενώ η πρέσβης της Αυστραλίας στην Ελλάδα, Τζένι Μπλούμφιλντ, και το υπουργείο Μετανάστευσης έχουν δηλώσει επανειλημμένα, ότι το φημολογούμενο ενδιαφέρον Ελλήνων να μεταναστεύσουν στην Αυστραλία δεν επιβεβαιώνεται από τον αριθμό αιτήσεων που έχουν υποβληθεί.

Το θέμα ανακινήθηκε μετά την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση του 2008, που κλόνισε την παγκόσμια οικονομία και ισοπέδωσε τις μικρές οικονομίες του πλανήτη, σαν την ελληνική οικονομία. Η ολίσθηση της ελληνικής οικονομίας στη χρεοκοπία –εξ αιτίας και των σοβαρών ενδημικών προβλημάτων της– έστρεψε πολλούς Έλληνες προς την Αυστραλία, γνώριμη χώρα από τη μετανάστευση συγγενικών τους προσώπων και γνωστών κατά την κρίσιμη μεταπολεμική περίοδο.

Ο κατακλυσμός της Αρχιεπισκοπής, κοινοτικών και εθνικοτοπικών φορέων, των ομογενειακών μέσων ενημέρωσης, ομογενών επιχειρηματιών και συμπαροίκων από προφορικές και γραπτές παρακλήσεις για βοήθεια έδωσε νέα δυναμική στις συζητήσεις για άσκηση πίεσης στην αυστραλιανή κυβέρνηση «για ιδιαίτερη αντιμετώπιση» δεινοπαθούντων Ελλήνων που ενδιαφέρονται να μεταναστεύσουν στην Αυστραλία.

Σε συναντήσεις μου με την πρωθυπουργό και τον υπουργό Μετανάστευσης στην Καμπέρα, έθεσα επανειλημμένα το αίτημα για «ιδιαίτερη αντιμετώπιση» Ελλήνων που ψάχνουν απεγνωσμένα για διέξοδο από την οικονομική κρίση που μαστίζει την Ελλάδα.

Η απάντηση που πήρα ήταν στερεότυπη. «Η Αυστραλία υλοποιεί συγκεκριμένη μεταναστευτική πολιτική, επιλέγει με προκαθορισμένα κριτήρια και δεν κάνει διακρίσεις μεταξύ των ενδιαφερομένων να μεταναστεύσουν».
Είμαι βέβαιος, ότι την ίδια απάντηση έλαβαν και πολυάριθμοι άλλοι ομογενείς, που έθεσαν το θέμα στην πρωθυπουργό, τον υπουργό Μετανάστευσης και άλλα στελέχη της κυβέρνησης.

Την ίδια απάντηση πήραν από την αυστραλιανή κυβέρνηση και οι ενδιαφερόμενοι Έλληνες, που παρακολούθησαν την «ημερίδα ενημέρωσης» που έγινε στην Αθήνα τον περασμένο Οκτώβριο. Άκουσαν και αυτοί και δι’ αυτών άλλοι ενδιαφερόμενοι, που δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν πρόσκληση στην ημερίδα, ότι η πόρτα της Αυστραλίας είναι κλειστή για υποψήφιους μετανάστες οι οποίοι δεν εμπίπτουν στις κατηγορίες των μεταναστών που ζητά η Αυστραλία ή ανήκουν στις κατηγορίες αυτές αλλά δεν πληρούν όλες τις προϋποθέσεις που θέτει το Αυστραλιανό Κράτος.

Η «εναλλακτική» λύση, της παροχής τουριστικής άδειας εισόδου στην Αυστραλία με δικαίωμα εργασίας, άρχισε να συζητείται μετά την άφιξη στην Αυστραλία αριθμού Ελλήνων, άγαμων και οικογενειαρχών, με κοινή τουριστική βίζα. Απελπισμένοι Έλληνες πήραν των ομματιών τους και ήλθαν στην Αυστραλία με τουριστική βίζα, για να διερευνήσουν τη δυνατότητα εργασίας και μόνιμης παραμονής τους.

Κάποιοι από αυτούς δεν πρόλαβαν να δουν την Αυστραλία. Εστάλησαν πίσω στην Ελλάδα με την επόμενη πτήση, διότι οι εξηγήσεις για τον ερχομό τους στην Αυστραλία, που έδωσαν στο αεροδρόμιο, διέφεραν από αυτές που είχαν δηλώσει όταν υπέβαλαν αίτηση για τουριστική βίζα. Όσοι έπεισαν τις τελωνειακές αρχές διαβήκανε την πόρτα εξόδου του τελωνείου, εγκαταστάθηκαν και ρίχτηκαν στη δουλειά – παράνομα και με επικρεμάμενο κίνδυνο να συλληφθούν και να απελαθούν αυτομάτως.
Οι Έλληνες τουρίστες εξελίχθηκαν σε «μίνι πρόβλημα» για τις Αυστραλιανές Αρχές, καθώς η κυβέρνηση συνέχισε να δέχεται ασφυκτικές πιέσεις από ομογενειακούς φορείς «να βοηθήσει» ενδιαφερόμενους Έλληνες να εργαστούν την Αυστραλία και το υπουργείο Μετανάστευσης κατέγραφε μικρή, αλλά ανησυχητική αύξηση του αριθμού των τουριστών από την Ελλάδα.

Η αύξηση του αριθμού των τουριστών σε συνδυασμό με κάποιες θλιβερές ιστορίες νεοφερμένων  – άφραγκων, άνεργων, άστεγων, που ζητούσαν βοήθεια από ομογενείς και στέγη στις εγκαταστάσεις ομογενειακών φορέων – μάλλον ώθησαν τον υπουργό μετανάστευσης να ανασύρει την υπόθεση από τα αρχεία του υπουργείου του και να μεθοδεύσει διαπραγματεύσεις με την Αθήνα.

 Θα υπογραφεί συμφωνία Αυστραλίας-Ελλάδας; Προσωπικά έχω επιφυλάξεις, παρ’ ότι η ανεργία των νέων στην Ελλάδα έχει ξεπεράσει το 50%. Από τις συζητήσεις μου με απόλυτα έγκυρες πηγές της Αθήνας, το περασμένο 48ωρο, οδηγούμαι στο συμπέρασμα, ότι η Αθήνα εξακολουθεί να έχει τις επιφυλάξεις που είχε στο παρελθόν. Εξακολουθεί να ανησυχεί για την έξοδο από την Ελλάδα προσοντούχων νέων, που ενδέχεται να χάσει οριστικά.

Προ ημερών ανακοινώθηκε, ότι το 2011 είχαν εγκαταλείψει την Ελλάδα 25,000 άτομα, στην πλειοψηφία τους νέοι, προς αναζήτηση μέλλοντος σε χώρες της Ευρώπης. Εξαιρετικά μεγάλος αριθμός, αλλά ενδεικτικός του προβλήματος που αντιμετωπίζουν οι Έλληνες νέοι – τα τελευταία στοιχεία για την ανεργία έδειξαν ότι ένας στους δύο νέους είναι άνεργοι.

Παρά ταύτα, η ελληνική κυβέρνηση, που πιστεύει σε σύντομη αλλαγή της τύχης της χώρας, παρατηρεί με αυξημένη ανησυχία τη μαζική μετανάστευση νέων, Απόλυτα έγκυρες πηγές της Αθήνας με διαβεβαίωναν προχθές, ότι «η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να εμποδίσει το “brain drain”” δηλαδή την έξοδο από την Ελλάδα επιστημόνων στους οποίους έχει επενδύσει το υστέρημά της.

Στην Αθήνα υπάρχει και μία ακόμη ανησυχία, στους συνδικαλιστικούς κυρίως κύκλους, για τις συνέπειες της εισόδου στη χώρα μικρού, έστω, αριθμού ξένων με δικαίωμα εργασίας σε περίοδο που η ανεργία έχει εκτιναχθεί στο 22% και εκφράζονται φόβοι για άνοδο στο 28% του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας.
 Από τις συζητήσεις μου συμπεραίνω, ότι η Αθήνα θα εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις με την Αυστραλία αλλά θα επιδιώξει συνειδητά την επιμήκυνση των διαπραγματεύσεων εν αναμονή των αποφάσεων της Ευρώπης και του ΔΝΤ για το μέλλον της χώρας.

Η «μεγάλη ευκαιρία» για την οποία ομιλούν τα ελλαδικά μέσα ενημέρωσης και ονειρεύονται οι Έλληνες, που πιστεύουν λανθασμένα ότι η Αυστραλία παραμένει η «τυχερή χώρα», ίσως αργήσει.