Τον πλήρη έλεγχο της Ανατολικής Μεσογείου θέλει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και φρόντισε να το θέσει ευθέως ενώπιον του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά την πανηγυρική εκδήλωση για τα εγκαίνια του αγωγού Turkish Stream.

Ο Τούρκος πρόεδρος διαμήνυσε ότι τίποτε δεν μπορεί να γίνει στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς τη σύμφωνη γνώμη της Τουρκίας, δηλαδή να είναι υπό τον έλεγχο και τη σύμφωνη γνώμη της Άγκυρας. Ο Ερντογάν φρόντισε στη συνάντηση που είχε με τον Ρώσο Πρόεδρο να του δωρίσει ένα βιβλίο, στο οποίο περιλαμβάνονται οι συμφωνίες που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη, αλλά και οι τουρκικές διεκδικήσεις στην περιοχή. Διεκδικήσεις που αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα των γειτονικών χωρών της Τουρκίας όπως η Κύπρος και η Ελλάδα.

Η Άγκυρα εμφανίζεται ικανοποιημένη από τις προχθεσινές εξελίξεις, γιατί πέραν από τα εγκαίνια ενός αγωγού που διατηρούν Ρωσία και Τουρκία σε ισχυρή θέση σε ό,τι αφορά την παροχή ενέργειας προς την Ευρώπη, οι δύο χώρες έδειξαν να κινούνται προς την ίδια κατεύθυνση στο θέμα της Λιβύης. Παράλληλα, οι εξελίξεις φαίνεται να διατηρούν την Τουρκία στο παιχνίδι της Λιβύης.

Απάντηση στις τουρκικές βλέψεις και αξιώσεις έδωσαν οι υπουργοί Εξωτερικών τεσσάρων χωρών που συναντήθηκαν στο Κάιρο. Οι ΥΠΕΞ της Κύπρου, της Αιγύπτου, της Ελλάδας και της Γαλλίας διαμήνυσαν ότι οι δύο συμφωνίες μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Τρίπολης υπονομεύουν περαιτέρω την περιφερειακή σταθερότητα και θεωρούνται αμφότερες άκυρες και κενές περιεχομένου.

Στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου, στην οποία συμμετείχε και η Ιταλία ως παρατηρήτρια, οι τέσσερις χώρες τονίζουν ότι η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης για τις θαλάσσιες ζώνες δεν είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο, δεν παράγει έννομες συνέπειες, παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών της περιοχής. Παράλληλα, οι υπουργοί εξωτερικών της Αιγύπτου, της Ελλάδας, της Γαλλίας και της Κύπρου καταδίκασαν ομόφωνα τις τουρκικές παράνομες ενέργειες στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη.

Όσον αφορά τη Λιβύη επανέλαβαν την προσήλωσή τους σε μία συνολική πολιτική λύση και εξέφρασαν την υποστήριξή τους στις προσπάθειες του ειδικού εκπροσώπου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, καθώς και στη διαδικασία του Βερολίνου.

ΚΑΤΑΔΙΚΗ

Με σκληρή γλώσσα, σε κοινό τους ανακοινωθέν, οι υπουργοί Εξωτερικών της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Γαλλίας, με τη συμβουλευτική συμμετοχή και της Ιταλίας, καταδίκασαν τις τουρκικές προκλήσεις στη Λιβύη αλλά και την Κύπρο.

Σε συνεδρίασή τους στο Κάιρο, οι υπουργοί έκριναν ότι η υπογραφή των μνημονίων συμφωνίας τον Νοέμβριο, μεταξύ της Τουρκίας και του επικεφαλής της ΚΕΕ της Λιβύης Φαγιέζ Σάρατζ, συνιστά παραβίαση ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου, που υπονόμευσε περαιτέρω την περιφερειακή σταθερότητα – χαρακτηρίζοντας παράλληλα τα μνημόνια, κενά περιεχομένου και άκυρα. Παράλληλα, συμφώνησαν στο γεγονός ότι το μνημόνιο συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες.

Επιπλέον, οι υπουργοί καταδίκασαν σθεναρά τις συνεχιζόμενες τουρκικές ενέργειες στην αποκλειστική οικονομική ζώνη της Κύπρου και των χωρικών υδάτων της, καλώντας την Τουρκία να σταματήσει άμεσα όλες τις παράνομες δραστηριότητες εξερεύνησης, με δεδομένη την ανάγκη πλήρους σεβασμού της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων όλων των κρατών στις θαλάσσιες ζώνες τους στη Μεσόγειο.

Ειδικότερα για την απόφαση της Τουρκίας να εγκρίνει την ανάπτυξη τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη, τονίζουν ότι συνιστά σοβαρή παραβίαση της απόφασης 2259 και άλλων σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια και σταθερότητα. Όπως ανέφεραν οι υπουργοί και στις δηλώσεις τους προς τον Τύπο, μια ολοκληρωμένη πολιτική λύση είναι ο μόνος τρόπος επίλυσης της κρίσης και επαναφοράς της σταθερότητας στη Λιβύη, με δεδομένες τις πρωτοβουλίες του ΟΗΕ και τη Διαδικασία του Βερολίνου. Οι υπουργοί Εξωτερικών τόνισαν την αποφασιστικότητα των κρατών τους να ενισχύσουν την αμοιβαία συνεργασία, με σκοπό την αύξηση της ευημερίας των λαών τους, σε πλήρη συμμόρφωση με το διεθνές δίκαιο. Τέλος, συμφώνησαν να συνεχίσουν τις διαβουλεύσεις τους και να συγκαλέσουν την επόμενη συνάντησή τους στην Κρήτη, σε ημερομηνία που θα συμφωνηθεί.

ΠΡΟΚΑΛΟΥΝ ΑΠΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ

Οι τουρκικές παραβιάσεις στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας, τη Συρία και τη Λιβύη, το μόνο που προκαλούν στην περιοχή είναι η αποσταθεροποίηση ανέφερε ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών κ. Νίκος Χριστοδουλίδης μετά την πενταμερή συνάντηση στο Κάιρο για το θέμα της Λιβύης και την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο.

«Θεωρώ σημαντική τη συνάντηση γιατί μέσα από τη συζήτηση που είχαμε με τους υπουργούς Εξωτερικών των άλλων κρατών που συμμετείχαν είναι ξεκάθαρο ότι κύριος στόχος είναι το πώς δημιουργούνται συνθήκες ασφάλειας και συνεργασίας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, στη βάση μίας θετικής προσέγγισης και χωρίς τους όποιους αποκλεισμούς», τόνισε ο κ. Χριστοδουλίδης.

«Είναι ακριβώς μέσα σε αυτό το πλαίσιο που υπάρχει και η ξεκάθαρη τοποθέτηση για τις τουρκικές παραβιάσεις εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, αφού τέτοιου είδους ενέργειες, είτε στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας είτε στη Συρία είτε με αυτό που συμβαίνει με τη Λιβύη, το μόνο που προκαλούν στην περιοχή είναι η αποσταθεροποίηση. Μία αποσταθεροποίηση που δε λειτουργεί στο τέλος της ημέρας προς όφελος κανενός από τα κράτη της περιοχής», κατέληξε ο κ. Χριστοδουλίδης, αμέσως μετά το πέρας της πενταμερούς συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών Αιγύπτου, Ελλάδας, Κύπρου, Γαλλίας και Ιταλίας.

«ΔΙΕΥΚΟΛΥΝΣΗ»

Η κυπριακή κυβέρνηση δεν θεωρεί πως η ικανοποίηση του αιτήματος των ΗΠΑ για προσωρινή στάθμευση στην Κύπρο μονάδας ταχείας ανταπόκρισης για εκκένωση προσωπικού διπλωματικών αποστολών των ΗΠΑ στην περιοχή και Αμερικανών πολιτών, εφόσον προκύψει ανάγκη, δημιουργεί πρόβλημα σε σχέση με την ασφάλεια του νησιού, αφού είναι ξεκάθαρο πως το αίτημα που υποβλήθηκε αφορά μια επιχείρηση ανθρωπιστικού χαρακτήρα, δήλωσε αρμόδια πηγή στο Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων (ΚΥΠΕ).

Απαντώντας σε ερωτήσεις του ΚΥΠΕ, η ίδια πηγή υπογράμμισε πως το αίτημα των ΗΠΑ δεν αφορά, σε καμία περίπτωση, τη χρήση της Κύπρου ως ορμητηρίου για στρατιωτικές επιχειρήσεις. Το αίτημα που υποβλήθηκε προληπτικά αφορά καθαρά μια ανθρωπιστική επιχείρηση και για αυτό και ικανοποιήθηκε, στο πλαίσιο της πάγιας πολιτικής μας, σημείωσε η αρμόδια πηγή.

Επεσήμανε ακόμη πως λόγω και της γεωγραφικής της θέσης, η Κύπρος είχε και στο παρελθόν χρησιμοποιηθεί για την εκκένωση πληθυσμού σε περιπτώσεις κρίσεων, όπως έγινε με την περίπτωση του πολέμου στον Λίβανο το 2006.

Είναι για αυτό που γίνονται και σχετικές ασκήσεις με διάφορες χώρες, επεσήμανε η ίδια πηγή, σημειώνοντας πως «αυτά που λέμε για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας σε περιπτώσεις κρίσεων δεν μένουν στα χαρτιά αλλά τα αποδεικνύουμε έμπρακτα όταν μας το ζητήσει μια χώρα».