Με τις καταστροφικές πυρκαγιές να μαίνονται ακόμα στην Αυστραλία, όπως είναι ευνόητο τα δελτία ειδήσεων εστιάζουν στην καταγραφή των νέων εστιών και των ζημιών που προκαλούν, όμως θα πρέπει να δοθεί προσοχή και στις συνέπειες αυτής της καταστροφής καθώς και στις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλονται για την υποστήριξη των θυμάτων και των πληθυσμών των πληγεισών περιοχών.
Τις δύο τελευταίες εβδομάδες, η Δρ Βίκυ Κρητικός από το Ινστιτούτο Ιατρικής Έρευνας του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, Woolcock, η οποία είναι επίσης ειδικευμένη φαρμακοποιός στο άσθμα και τις αναπνευστικές νόσους, προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες της στο φαρμακείο Choice της Vincentia στη νότια ακτή της Νέας Νότιας Ουαλίας παρέχοντας πολύτιμες συμβουλές και εκπαίδευση σχετικά με την κατάλληλη χρήση φαρμάκων σε ασθενείς με αναπνευστικά προβλήματα λόγω των τοπικών πυρκαγιών.
Οι φετινές καλοκαιρινές διακοπές της κ. Κρητικού και του συζύγου της, πήραν μια δραματική τροπή την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όταν οι πρωτοφανείς πυρκαγιές της Νότιας Ακτής άρχισαν να εξαπλώνονται απειλητικά και περικύκλωσαν την περιοχή Jervis Bat, το οποίο καλύφθηκε από πυκνό μαύρο καπνό.
«Συνέβη τραγικά γρήγορα. Απολαμβάναμε τον ήλιο στην παραλία όταν, ξαφνικά, ο ουρανός έγινε μαύρος, φαινόταν σαν η μέρα να είχε γίνει νύχτα», θυμάται η Δρ Βίκυ Κρητικός.
Όταν η Πυροσβεστική και η Αστυνομία της Νέας Νότιας Ουαλίας, άρχισαν να ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να εκκενώσουν την περιοχή, η Δρ Κρητικός εξηγεί πώς μαζί με τον σύζυγό της φόρτωσαν τα πράγματά τους στο αυτοκίνητό τους και έκαναν μια δοκιμαστική απόπειρα διαφυγής από την περιοχή για να δουν πόσο γρήγορα και εύκολα προσβάσιμος ήταν ο χώρος εκκένωσης. Ωστόσο, αποφάσισαν να παραμείνουν στη Vincentia καθώς υπήρχε άμεση ανάγκη υποστήριξης ασθενών με αναπνευστικά προβλήματα μετά τις πυρκαγιές.

«Στο παρελθόν, είχα πραγματοποιήσει μια έρευνα στο φαρμακείο Choice της Vincentia. Συγκεκριμένα, πριν από δύο χρόνια είχα εντάξει ασθενείς – πελάτες του φαρμακείου σε μια ερευνητική μελέτη που εξετάζει τα μοντέλα χρήσης φαρμάκων και τη χρήση κορτικοστεροειδών από του στόματος για επιδεινούμενα συμπτώματα άσθματος. Έτσι, το φαρμακείο ήταν πάντα πρόθυμο να συμμετάσχει στις έρευνες για τη βελτίωση των τρόπων διαχείρισης των χρόνιων αναπνευστικών νόσων και τα μέλη του προσωπικού, συμπεριλαμβανομένων των φαρμακοποιών, με έκαναν να νιώθω πολύ οικεία. Έτσι, αποφάσισα να προσφέρω εθελοντικά την εμπειρία, τις γνώσεις και τις δεξιότητές μου σε ασθενείς που είχαν ανάγκη. Ήταν μεγάλη η ικανοποίησή μου ως επιστήμονα, να μπορέσω να ανταποκριθώ στις ανάγκες τους, βελτιώνοντας τον τρόπο χρήσης των φαρμάκων τους, βοηθώντας τους να μπορέσουν να διαχειριστούν καλύτερα το πρόβλημά τους», συνέχισε η Δρ Κρητικός.
Δεδομένου ότι η ποιότητα του αέρα ποικίλλει καθημερινά, μεταξύ των «καθαρών» και των «θολών» ημερών, τα άτομα με αναπνευστικά προβλήματα συνιστάται να παραμένουν σε κλειστούς χώρους ελαχιστοποιώντας την έκθεσή τους σε περιβαλλοντικούς παράγοντες που πιθανόν να προκαλέσουν κάποιο παροξυσμό του προβλήματός τους. Αυτός ο κίνδυνος ενδέχεται να παραμείνει για πολύ καιρό μετά την υποχώρηση 6της άμεσης απειλής των πυρκαγιών.
«Αυτό που θα ήθελα οι ασθενείς να συνειδητοποιήσουν είναι ότι η χρήση υψηλών δόσεων ή συχνών δόσεων φαρμάκων, όπως το Ventolin, παρέχει μόνο άμεση ανακούφιση των συμπτωμάτων. Τα φάρμακα αυτά απλώς χαλαρώνουν τον λείο μυ γύρω από τους αεραγωγούς και ΔΕΝ θεραπεύουν την υποκείμενη φλεγμονή που είναι χαρακτηριστική του άσθματος. Οι άνθρωποι πρέπει να λαμβάνουν αντιφλεγμονώδη φάρμακα προληπτικά, αλλά επειδή το άσθμα είναι επεισοδιακή νόσος, σταματούν να τα χρησιμοποιούν μόλις αισθανθούν καλύτερα. Προκειμένου να προληφθούν τα συμπτώματα, οι ασθενείς πρέπει να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν προληπτικά αντιφλεγμονώδεις ουσίες που μειώνουν τον κίνδυνο επιδείνωσης των συμπτωμάτων και εμφάνισης κρίσεων», εξήγησε η Δρ Κρητικός.
«Οι ασθενείς πρέπει επίσης να έχουν γραπτό σχέδιο δράσης για το άσθμα από τον γιατρό τους. Το σχέδιο δράσης, εξηγεί στους ασθενείς ακριβώς τι πρέπει να κάνουν όταν τα αναπνευστικά προβλήματα και το άσθμα τους επιδεινώνονται και αποτρέπει ενδεχόμενες επισκέψεις τους στα επείγοντα περιστατικά και την ανάγκη νοσηλείας τους».
Ερωτηθείσα για το τι την εμπνέει να συνεχίσει να προσφέρει εθελοντικά τις υπηρεσίες της στο Choice Pharmacy, στη Vincentia, η Δρ Κρητικός, επισημαίνει: «Μου αρέσει αυτό που κάνω και είναι σημαντικό να βοηθήσω όσους το έχουν ανάγκη. Αυτό που μου αρέσει περισσότερο είναι όταν οι ασθενείς συνειδητοποιούν ότι δεν χρησιμοποιούν φάρμακα ή / και τεχνικές σωστά».
«Το άσθμα μπορεί να μην είναι ιάσιμο αλλά όσοι υποφέρουν είναι σημαντικό να καταλάβουν ότι μπορούν να το διαχειριστούν αποτελεσματικά κερδίζοντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής».