ΜΕΓΑΛΟ είναι το πλήγμα που έχουν δεχτεί τόσο οι ντόπιοι όσο και οι πρόσφυγες που αναζητούν άσυλο, στα νησιά του βορείου Αιγαίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, αποστρέφει το βλέμμα στη συνεχώς επιδεινούμενη κατάσταση και επιλέγει να αγνοήσει τις οδυνηρές συνθήκες διαβίωσης στις κατασκηνώσεις συγκέντρωσης και τον αυξανόμενο αριθμό προσφύγων που καταφθάνουν στα ελληνικά νησιά.

Οι κάτοικοι των νησιών αρνούνται να ακολουθήσουν τις συντηρητικές προτάσεις της Νέας Δημοκρατίας σχετικά με την ανέγερση κέντρων κράτησης και ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, έχει πάρει σκληρά μέτρα, αυξάνοντας τον αριθμό ειδικών αστυνομικών μονάδων ΜΑΤ, που καταφεύγουν στη χρίση δακρυγόνων και κανονιών νερού για τη διάλυση των διαδηλώσεων. Οι πράξεις τις Αστυνομίας έχουν χαρακτηριστεί υπερβολικές και αντιδημοκρατικές και υπάρχουν αναφορές και εικόνες σχετικά με τη βιαιότητα με την οποία χειρίζονται την κατάσταση. Οι ενστάσεις των ντόπιων έναντι των κέντρων κράτησης και η κακομεταχείριση που δέχονται από τις αστυνομικές μονάδες έχει αποστρέψει πολλούς από την κυβέρνηση διευρύνοντας το πολιτικό χάσμα.

Επιπλέον, έχουν γίνει διαπραγματεύσεις να κλείσει το στρατόπεδο κράτησης προσφύγων στη Μόρια της Λέσβου, που θεωρείται το κέντρο με τις πιο απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η Μόρια είναι ένα κέντρο σχεδιασμένο να στεγάσει 3.000 άτομα, αλλά επί του παρόντος στεγάζει πάνω από 20.000. Οι εγκαταστάσεις δεν έχουν σταθερό ηλεκτρικό ρεύμα και οι πρόσφυγες είναι αναγκασμένοι να κοιμούνται στο πάτωμα και σε σκηνές μέσα στο κρύο. Επιπλέον,, υπάρχει πληθώρα ασθενειών, με πολλά παιδιά να πάσχουν από μηνιγγίτιδα, ενώ γυναίκες γεννούν με μεγάλο ρίσκο και πολλά νεογέννητα δεν επιβιώνουν. Υπάρχει επίσης έλλειψη φυλάκων και ασφάλειας, εντός του στρατοπέδου και επικρατεί η εγκληματικότητα με πολλές προσφυγοπούλες να έχουν πέσει θύμα βιασμού και σεξουαλικής παρενόχλησης.

Σύμφωνα με τη UNHCR, από τους 20.000 πρόσφυγες στη Λέσβο, το 24% είναι γυναίκες και το 40% παιδιά, από τα οποία το 14% είναι ασυνόδευτα. Μεγάλος είναι ο αριθμός των παιδιών που χρειάστηκε να δεχτεί βοήθεια ψυχολόγων και ένα ανησυχητικό ποσοστό τους επιχείρησε η σκέφθηκε την αυτοκτονία. Τα παιδιά αυτά πέρασαν πολλές τραυματικές εμπειρίες στις χώρες τους και, παρ’ ότι κατάφεραν να ξεφύγουν, τώρα αντιμετωπίζουν νέες δυσκολίες στη Ελλάδα.

Οι Έλληνες της Λέσβου και της Χίου πιστεύουν ότι οι άνθρωποι αυτοί, που κατέφυγαν στην Ευρώπη για να ξεφύγουν από τον πόλεμο και τη φτώχια, αξίζουν καλύτερη αντιμετώπιση και θέλουν να τους βοηθήσουν ώστε να περάσουν στις ευρωπαϊκές χώρες που επέλεξαν για προορισμό τους. Όμως, ο Κυριάκος Μητσοτάκης αρνείται και επιλέγει να στηρίξει τη πολιτική περιορισμού των προσφύγων που υποστηρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι τοπικές κοινότητες έχουν στρέψει τον εκνευρισμό τους στην κυβέρνηση.

Παράλληλα υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ των ντόπιων και των προσφύγων, καθώς και οι δύο μεριές αναγνωρίζουν ότι κανένας τους δεν είναι ο φταίχτης για την κατάσταση που βιώνουν.

Η Ελλάδα έχει υποφέρει πολύ εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και οι Έλληνες δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν επιπλέον προβλήματα. Πολλοί αναρωτιούνται πού είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση σε αυτή τη κρίσιμη στιγμή. Η Ένωση αυτή δημιουργήθηκε με σκοπό την αλληλεγγύη μεταξύ των Ευρωπαϊκών χωρών, όμως τώρα φαίνεται ότι έχει γυρίσει την πλάτη στην Ελλάδα και οι Έλληνες, ιδίως αυτοί που διαμένουν στα νησιά του βορείου Αιγαίου, νιώθουν ότι η αντιμετώπιση του προσφυγικού ζητήματος έχει γίνει αποκλειστικά δικό τους πρόβλημα.

Η «σκληρή» πολιτική του Μητσοτάκη δεν είναι η σωστή λύση. Το κτίσιμο κέντρων συγκέντρωσης στη Λέσβο και τη Χίο διατρέχει το ρίσκο δημιουργίας μιας Ελληνικής εκδοχής Manus Island και Nauru. Όταν η κυβέρνηση Howard υιοθέτησε τέτοιες «σκληρές» πολιτικές για να αποτρέψει πρόσφυγες να αναζητήσουν άσυλο στην Αυστραλία, χρησιμοποίησε τεχνικές φόβου και φανατισμού. Πλήρωσε τις κυβερνήσεις των Παπούα Νέας Γουινέας και Ναουρού με συγκλονιστικά ποσά για να κρατήσουν τους πρόσφυγες εγκλωβισμένους στα νησιά. Οι πρόσφυγες αυτοί ζούσαν πίσω από σίδερα, κοιμόντουσαν σε σκηνές, δέχονταν επιθέσεις από φύλακες, ενώ παιδιά ξεχνούσαν τα ονόματά τους και αντί για αυτά θυμόντουσαν τον αριθμό που τους είχε δοθεί στη φυλακή. Αυτό είναι κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας της Αυστραλίας που αποτελεί εθνική ντροπή και αυτό κινδυνεύει να συμβεί στην Ελλάδα.

Στις αρχές αυτού του μήνα οι πρόσφυγες συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της Μυτιλήνης και ζήτησαν συγγνώμη από τους κατοίκους του νησιού, καταλαβαίνοντας την αναστάτωση που προκαλεί η παρουσία τους στη τοπική κοινότητα. Θέλουν να προχωρήσουν, αλλά δεν μπορούν. Οι ντόπιοι δεν τους καθιστούν υπεύθυνους και τους αντιμετωπίζουν με κατανόηση.