Βραζιλία, 1η Ιανουαρίου 2019: Ο πρώην αξιωματικός του στρατού, Ζαΐχ Μεσίας Μπολσονάρου, «στέφεται» πρόεδρος της χώρας. Ο βαθιά διχαστικός αυτός πολιτικός περνά μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα από το περιθώριο στην πρώτη γραμμή της εξουσίας, εξαργυρώνοντας τη λαϊκή δυσαρέσκεια της συσσωρευμένης διαφθοράς, της ραγδαίας ύφεσης και της ανεξέλεγκτης εγκληματικότητας, όλα τους καμωμένα (και ακριβά πληρωμένα) κατά τη θητεία των προκατόχων του.
Κάποιοι, σπεύδουν να τον χαρακτηρίσουν «Trump of the Tropics», η πραγματικότητα, όμως, είναι πολύ διαφορετική. Σε αντίθεση με τον Τραμπ (που ήταν μια ζωή προοδευτικός Νεοϋορκέζος, μέχρι που ανακάλυψε ότι για να εκλεγεί, πρέπει να πουλήσει σανό στο οργισμένο μπετόν αρμέ κοινό του), ο Μπολσονάρου από την πρώτη ημέρα της εκλογής του, ως βουλευτής το 1991, κατέκτησε με τις δηλώσεις του δικαιωματικά τον τίτλο του πλέον ρατσιστή, βίαιου, μισογύνη και ομοφοβικού πολιτικού της Βραζιλίας, αποδεικνύοντας ότι δεν είναι απλώς ακατάλληλος ως πρόεδρος, αλλά και ως άνθρωπος…
Στον αντίποδα στέκουν ηγέτες με ανθρωπιά και ενσυναίσθηση, όπως η 39χρονη πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Τζασίντα Άρντερν, η οποία ορκίστηκε στο αξίωμα πριν από δύο χρόνια (η νεότερη από το 1856), οδηγώντας τους Εργατικούς στην εξουσία, ύστερα από περίπου μία δεκαετία στην αντιπολίτευση.
Στο βιογραφικό της Άρντερν φιγουράρουν, μεταξύ άλλων, η ενασχόλησή της με την πολιτική από τα χρόνια της εφηβείας, η απασχόλησή της στο πολιτικό γραφείο της Έλεν Κλαρκ, της τελευταίας πρωθυπουργού των Εργατικών, ένα φεγγάρι στη Μεγάλη Βρετανία και στη θέση συμβούλου του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ και απόψεις, όπως: «Αυτό που με ενέπνευσε, ώστε να εισέλθω στην πολιτική, ήταν ότι μεγάλωσα στο Χάμιλτον της Νέας Ζηλανδίας, βλέποντας ξυπόλητα παιδιά που δεν είχαν να φάνε ούτε ένα πιάτο φαγητό».
Γι’ αυτό και η πάταξη της ανισότητας υπήρξε κεντρικό θέμα της προεκλογικής της εκστρατείας της Άρντερν, η οποία σπούδασε Επικοινωνία στο Πανεπιστήμιο Γουαϊκάτο και μεγάλωσε σε οικογένεια Μορμόνων, έγινε ωστόσο αγνωστικίστρια, εξαιτίας των ομοφοβικών θέσεων των Μορμόνων. Ο κόσμος την λατρεύει και μόνο τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι οι ομιλίες της γίνονται viral στο Διαδίκτυο, με τα σχόλια να εξαντλούνται στην ευαισθησία και την ανθρωπιά της…
Η «ΜΙΚΡΗ ΓΡΙΠΗ» ΤΟΥ ΜΠΟΛΣΟΝΑΡΟΥ ΚΑΙ Η «ΣΩΜΑ ΜΕ ΣΩΜΑ» ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΆΡΝΤΕΡΝ
Η χαώδης απόσταση που χωρίζει τις αντιλήψεις των δύο πολιτικών έγινε ακόμη πιο σαφής το τελευταίο διάστημα, μέσα από την στάση και τις δηλώσεις τους αναφορικά με την πανδημία του Covid-19. Ο Μπολσονάρου χαρακτήρισε τον κορωνοϊό ως μία «μία μικρή γρίπη», ενώ βρίσκεται ένα μόλις βήμα πριν την αποπομπή του υπουργού Υγείας της Βραζιλίας, Luiz Henrique Mandetta, καθώς ο τελευταίος τάσσεται υπέρ του social distancing.
Ο Μπολσονάρου αποτελεί αυτή τη στιγμή τον μοναδικό ηγέτη στον κόσμο που εξακολουθεί να υποβαθμίζει τη σοβαρότητα του COVID-19 και, παρ’ ότι παραδοσιακά βρίσκεται σε απόλυτη συμφωνία με τις θέσεις και τις δηλώσεις του Τραμπ, συνεχίζει και αντιστέκεται σθεναρά στα μέτρα κοινωνικής απομόνωσης, ακόμη και μετά την πρόσφατη κωλοτούμπα του Αμερικανού ομόλογού του.
Ειδικότερα, δήλωσε ότι «η Βραζιλία πρέπει να επιστρέψει στην ομαλότητα», πρότεινε να απομονωθούν μόνο οι ηλικιωμένοι άνω των 60 ετών, καθώς και όσοι έχουν προγενέστερες συνθήκες υγείας. Όσο για τον ίδιο, παρ’ ότι διανύει το 65ο του έτος, δήλωσε ότι δεν θα επηρεαστεί από τον ιό, λόγω του παρελθόντος του ως αθλητή…
Στην πραγματικότητα, αυτό που τρέμει δεν είναι ο θάνατος των «υπηκόων» του, αλλά το ενδεχόμενο της συντριπτικής ύφεσης της χώρας του, εξαιτίας της παραμονής των εργαζομένων στο σπίτι. Για εκείνον, οι θέσεις εργασίας και η οικονομία βρίσκονται πάνω από τη δημόσια υγεία και τη ζωή. Όπως άλλωστε δήλωσε πρόσφατα κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής συνέντευξης: «Οι άνθρωποι θα πεθάνουν, αλλά λυπάμαι, αυτή είναι η ζωή…».
Απέναντι στη θολή όψη του πραγματικού αυτού δικτάτορα στέκει λαμπρό άστρο η πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας, Τζασίντα Αρντερν. Είναι πλέον σαφές ότι, για την αντιμετώπιση του COVID-19, πέρα από ζητήματα όπως η οργάνωση του συστήματος υγείας, ο εφοδιασμός σε φάρμακα κ.ά, αυτό που διαδραματίζει πρωταρχικό ρόλο είναι η επικοινωνιακή προσέγγιση των επικεφαλής του κράτους και των ειδικών, με στόχο να δίνουν κίνητρο στον πληθυσμό, ώστε να ακολουθούν τις οδηγίες και να πράττουν το καλύτερο για την επίτευξη του στόχου.
Η Άρντερν χρησιμοποίησε για τον σκοπό αυτόν τρεις προσεγγίσεις, που αναφέρονται ως «στοιχεία-κλειδιά» στην έρευνα των Αμερικανών καθηγητών Jaqueline και Milton Mayfield σχετικά με το αποτελεσματικό leadership στην επικοινωνία: Να δίνεις οδηγίες, να προσφέρεις νόημα σε αυτό που ζητάς από τους άλλους να κάνουν και να δείχνεις αισθήματα.
Η Νεοζηλανδή πρωθυπουργός, καταλαβαίνοντας τις προκλήσεις του «μένω σπίτι» -οικογενειακή ζωή, επαγγελματική ζωή, αδυναμία να παραστεί κάποιος ακόμη και στην κηδεία αγαπημένου του προσώπου- επιδεικνύει μεγάλη ανθρωπιά σχετικά με τα όσα ζητά από τους πολίτες να πράξουν. Κατανοεί, συμπάσχει, ενίοτε υποφέρει και το δείχνει συχνά. Η ανακοίνωση του lockdown στη Νέα Ζηλανδία στις 23 Μαρτίου έγινε από την ίδια την πρωθυπουργό σε συνέντευξη Τύπου, με μια προσεκτικά σχεδιασμένη ομιλία, μετά την οποία δόθηκε πολύς χρόνος για ερωτήσεις σε δημοσιογράφους, σε αντίθεση με τον Βρετανό πρωθυπουργό Boris Johnson (που πλέον έχει προσβληθεί από τον ιό και νοσηλεύεται στην Εντατική), ο οποίος είχε μαγνητοσκοπήσει το μήνυμά του στον λαό για το lockdown στις 24 Μαρτίου, στερώντας στους δημοσιογράφους τη δυνατότητα να του απευθύνουν ερωτήσεις και χαρακτηρίζοντας το περιεχόμενο του μηνύματός του ως «οδηγίες-εντολές» από την κυβέρνηση.
Η Άρντερν πραγματοποιεί καθημερινά τηλεοπτικές ενημερώσεις και πολύ συχνές ζωντανές συνομιλίες στο Facebook, προκειμένου να απαντά ζωντανά σε ερωτήσεις-κλειδιά και σε θέματα που απαιτούν προσοχή. Σε αντίθεση, λοιπόν, με τον Μπολσονάρου, όχι απλώς κατανοεί τη σοβαρότητα του προβλήματος, αλλά, πέρα από τα ειλημμένα μέτρα, βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τους συμπολίτες της, καθησυχάζοντας τους και δίνοντάς τους κουράγιο. Είναι η πρωθυπουργός της διπλανής πόρτας, βρίσκεται κοντά στον κόσμο, υπενθυμίζοντάς τους ταυτόχρονα τη σημασία της ατομικής ευθύνης για το συλλογικό καλό.
Οι Νεοζηλανδοί επικροτούν την απάντηση της κυβέρνησής τους απέναντι στην κρίση σε ποσοστό 80%. Κάτι ανάλογο φαίνεται να πράττει και ο υπόλοιπος (λογικός) πλανήτης, καθώς τα αποτελέσματα των χειρισμών της συνοψίζονται στα εξής ακόλουθα: Ο συνολικός πληθυσμός της Νέας Ζηλανδίας, των πέντε εκατομμυρίων ανθρώπων, βρίσκεται σε πλήρη απομόνωση εδώ και δύο εβδομάδες, χωρίς κανείς να επιτρέπεται να εγκαταλείψει το σπίτι του, παρά μόνο για βασικές προμήθειες ή σωματική άσκηση. Η κυβέρνηση της Νέας Ζηλανδίας κινήθηκε ταχύτατα προς την κοινωνική απομόνωση «επιπέδου τέσσερα» (lockdown) μέσα σε δύο ημέρες, η οποία, με βάση τον αριθμό όσων βρίσκονται σήμερα στην εντατική και τα ποσοστά θνησιμότητας, φαίνεται πως πέτυχε το στόχο της.
Παρ’ ότι η Νέα Ζηλανδία έχει πάνω από 1.100 περιστατικά Coronavirus, μόνο τρεις (!) άνθρωποι βρίσκονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας και μόνο ένα άτομο έχει πεθάνει από τον ιό στη χώρα, μια γυναίκα 70 ετών με υποκείμενα νοσήματα.
ΤΑ «ΜΑΡΓΑΡΙΤΑΡΙΑ» ΕΝΟΣ ΦΑΣΙΣΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΔΑΚΡΥΑ ΜΙΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΣΣΑΣ
Οι φορές που ο Μπολσονάρου έδειξε το πραγματικό του πρόσωπο, ήτοι αυτό ενός βέρου φασίστα, ξεπερνούν κατά πολύ τα δάκτυλα του ενός χεριού και… τη φαντασία. «Τα αποβράσματα της γης εμφανίζονται στη Βραζιλία, λες και δεν έχουμε αρκετά δικά μας προβλήματα να λύσουμε» είχε δηλώσει τον Σεπτέμβριο του 2015 για τους πρόσφυγες. «Δεν θα μπορούσα ποτέ να αγαπήσω έναν ομοφυλόφιλο γιο. Δεν θα πω ψέματα: Θα προτιμούσα ο γιος μου να πεθάνει σε ατύχημα, παρά να εμφανιστεί μπροστά μου με έναν νταγλαρά με μουστάκι στο πλευρό του» είχε πει τον Ιούνιο του 201, αναφερόμενους στους γκέι και τους μαύρους. «Έχω πέντε παιδιά, τέσσερα αγόρια, στο πέμπτο φάνηκα αδύναμος και βγήκε κορίτσι» είχε διαλαλήσει τον Απρίλιο του 2017 για τις γυναίκες.
Απόσπασμα από ομιλία του στο Κογκρέσο το 1999: «Τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει σε αυτή τη χώρα μέσω της ψήφου. Δυστυχώς, τα πράγματα θα αλλάξουν μόνο με έναν εμφύλιο, που θα επιτρέψει να κάνουμε ό,τι δεν έκανε το στρατιωτικό καθεστώς. Να εκτελέσουμε περίπου 30.000 άτομα… Και άμα πεθάνουν και μερικοί αθώοι, είμαστε εντάξει».
Για την Άρντερν, ο καπιταλισμός δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί ως μια «καταφανής αποτυχία, ιδίως όταν λάβουμε υπόψη μας τα επίπεδα της παιδικής φτώχειας».
Όταν ρωτήθηκε ειδικότερα αν ο καπιταλισμός είχε απογοητεύσει τους Νεοζηλανδούς με χαμηλό εισόδημα, η πρωθυπουργός και αρχηγός των Εργατικών είπε: «Αν έχετε εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά που ζουν σε σπίτια χωρίς να επιβιώνουν, αυτό είναι μια καταφανής αποτυχία. Πώς αλλιώς θα μπορούσατε να το περιγράψετε;».
Η ίδια έχει αποθεωθεί πολλές φορές από την παγκόσμια κοινή γνώμη, όπως τον Ιούνιο του 2018, όταν συνόδευσε τη γέννηση της κόρης της με τα παρακάτω λόγια: «Δεν είμαι η πρώτη γυναίκα που κάνει πολλά πράγματα, δεν είμαι η πρώτη γυναίκα που δουλεύει και έχει μωρό, υπάρχουν πολλές γυναίκες που το έχουν κάνει πριν».
Η πιο δυνατή στιγμή της -όπου την αποθέωσε ολόκληρη η παγκόσμια κοινότητα- ήταν τον Μάρτιο του 2019, όταν ένοπλος άνοιξαν πυρ σε μουσουλμανικά τεμένη της Νέας Ζηλανδίας, στερώντας τη ζωή 50 ανθρώπων. Η Άρντερν δεν περιορίστηκε σε δηλώσεις, αλλά, φορώντας μία μαύρη μαντίλα στο κεφάλι, μετέβη αμέσως από το Ουέλινγκτον στο ματωμένο Κράιστσερτς, για να θρηνήσει τα θύματα δίπλα σε συγγενείς και φίλους τους.
«Αντιπροσωπεύουμε τη διαφορετικότητα, την καλοσύνη, τη συμπόνια. (Αποτελούμε) ένα σπίτι για εκείνους που έχουν τις ίδιες αξίες, καταφύγιο για όσους το χρειάζονται. Και αυτές οι αξίες δεν πρόκειται και δεν είναι δυνατόν να κλονιστούν από αυτή την επίθεση» δήλωσε την ημέρα της σφαγής, επισημαίνοντας πως τα θύματα -από το Πακιστάν, την Ινδία, το Μπαγκλαντές, την Τουρκία, την Μαλαισία, την Ινδονησία, τη Σομαλία και το Αφγανιστάν- ανήκουν «σε εμάς» και προειδοποιώντας, συγχρόνως, τον Αυστραλό δράστη του μακελειού πως «εσύ μπορεί να επέλεξες εμάς, (αλλά) εμείς σε απορρίπτουμε και σε καταδικάζουμε».
Λίγες ημέρες αργότερα άλλαξε τη νομοθεσία περί οπλοκατοχής, απαγορεύοντας όλα τα στρατιωτικά ημιαυτόματα πυροβόλα όπλα, καθώς και τα αυτόματα τουφέκια. Άλλωστε, η ίδια έχει μάθει να πολεμάει με άλλα μέσα και να κερδίζει για άλλους σκοπούς…
