Η Άννα ζει με τον σύζυγό της που την κακομεταχειρίζεται λεκτικά και συναισθηματικά και τα δύο τους παιδιά. Λόγω των μέτρων που έχουν επιβληθεί για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, η Άννα εργάζεται από το σπίτι ενώ η επιχείρηση που εργαζόταν ο σύζυγός της έκλεισε προσωρινά αφήνοντάς τον άνεργο.
Από τότε που συνέβη αυτό, οι καυγάδες είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο αλλά τώρα τελευταία έχουν γίνει πιο άγριοι. Η συμπεριφορά του συζύγου είναι πολύ επιθετική και η Άννα φοβάται. Σε κάποια περίπτωση, μάλιστα, άσκησε και σωματική βία εναντίον της.
Η Άννα, πριν ξεσπάσει ο κορονοϊός, μιλούσε με κάποιον σύμβουλο για θέματα ενδοοικογενειακής βίας, τον οποίον επισκεπτόταν κρυφά από το σύζυγό της στα διαλείμματα από τη δουλειά της.
Τώρα, όμως, δεν μπορεί να επικοινωνήσει μαζί του γιατί φοβάται ότι ο σύζυγος θα το αντιληφθεί και θα γίνει ακόμα πιο επιθετικός απέναντι σε αυτήν και ενδεχομένως και στα παιδιά τους.
Από την άλλη δεν μπορεί να φύγει από το σπίτι γιατί δεν θέλει να θέσει σε κίνδυνο την υγεία των ηλικιωμένων γονιών της λόγω της πανδημίας.
Η Άννα είναι σε απόγνωση. Είναι φοβισμένη, εγκλωβισμένη σε ένα σπίτι μαζί με έναν άνθρωπο που την απειλεί και δεν μπορεί να επικοινωνήσει με κανέναν.
ΟΛΟΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΚΑΠΟΙΑ “ΑΝΝΑ”
Η Άννα δεν είναι υπαρκτό πρόσωπο και η ιστορία που μόλις κατέγραψα είναι φανταστική και δεν έχει καμία σχέση με αληθινά πρόσωπα και καταστάσεις.
Ή μήπως, έχει;
Όλοι μας γνωρίζουμε κάποια «Άννα» που βρίσκεται σε αυτή τη θέση. Είναι η γειτόνισσά μας, η φίλη μας, η συνάδελφος, η συγγενής μας ή ίσως και εμείς οι ίδιες.
Και η ιστορία που επινόησα είναι η αλήθεια τους. Γιατί ενώ η αυτοαπομόνωση για τους περισσότερους σημαίνει κατά κύριο λόγο ξεβόλεμα από την κανονικότητα της καθημερινότητας για τις «Άννες» της κοινωνίας μας ενδεχομένως να αποτελεί απειλή ζωής.
Η Άννα δεν μπορεί να ζητήσει βοήθεια.
Όμως εμείς ξέρουμε ότι είναι εκεί κι εκείνη και πολλοί άλλοι που βιώνουν τον τρόμο και την απόγνωση σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό κατά τη διάρκεια της περιόδου της απομόνωσης.
Η ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΕΥΝΟΕΙ ΤΗΝ ΕΞΑΡΣΗ ΤΗΣ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ
Η κοινωνική λειτουργός Σωτηρία Νίκα που εργάζεται στον οργανισμό «Housing for the Aged Group» λέει στον «Νέο Κόσμο» ότι οι βασικοί λόγοι έξαρσης της ενδοοικογενειακής βίας εν μέσω κορονοϊού με βάση τα στοιχεία του Κέντρου Ερευνών Ενδοοικογενειακής Βίας Βικτώριας (Domestic Violence Resource Centre Victoria) είναι κυρίως «η επιστροφή του πατριαρχικού προτύπου που θέλει τους άντρες «προστάτες και υπεύθυνους της λήψης αποφάσεων» και τις γυναίκες «φροντιστές» σε περιόδους φυσικής καταστροφής και αβεβαιότητας, η οικονομική ανασφάλεια, η ανεργία και οι δυσκολίες στην εργασία, η αύξηση του χρονικού διαστήματος που οι οικογένειες περνούν μαζί λόγω της καραντίνας καθώς και η ανικανότητα των θυμάτων να ξεφύγουν από το σπίτι ζητώντας βοήθεια από μέλη της ευρύτερης οικογένειάς τους ή από τις υπηρεσίες στήριξης λόγω του κορονοϊού».
Κι ενώ το Κέντρο Ερευνών Ενδοοικογενειακής Βίας Βικτώριας προβλέπει έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας σε ποσοστό 30 έως και 100 τοις εκατό την περίοδο της πανδημίας, οι καταγγελίες των περιστατικών έχουν μειωθεί αισθητά σε ολόκληρη τη χώρα και αυτό είναι το πιο ανησυχητικό.
«Στις συνθήκες της απομόνωσης όπου το θύμα είναι εγκλωβισμένο στον ίδιο χώρο με τον θύτη χωρίς τη δυνατότητα διαφυγής, είναι πολύ δύσκολο να προβεί σε καταγγελία της βίαιης συμπεριφοράς εξαιτίας του φόβου μην χειροτερέψουν τα πράγματα», λέει στον «Νέο Κόσμο» η κ. Τίνα Κατσίπη από την ειδική υπηρεσία της Πρόνοιας που ασχολείται με ζητήματα ενδοοικογενειακής βίας.
Όπως μας εξηγεί η κ. Κατσίπη, έτσι κι αλλιώς παίρνει πολύ χρόνο και προσπάθεια στα θύματα μέχρι να εμπιστευτούν κάποιον και να ζητήσουν βοήθεια.
«Ειδικά στην παροικία μας που λόγω κουλτούρας επικρατεί η πεποίθηση «τα εν οίκω μη εν δήμω» – με όποιο κόστος, είναι αδιανόητο για τα θύματα ενδοοικογενειακής βίας να προβούν σε καταγγελία», λέει η κ. Κατσίπη.
Ο φόβος, λοιπόν, για το «τι θα πει ο κόσμος» γίνεται ισχυρότερος από το φόβο για την ίδια τη ζωή του θύματος το οποίο φροντίζει να κρύβει επιμελώς όσα συμβαίνουν όταν κλείνει η πόρτα του σπιτιού.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΛΑΝΟΥ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ
Είναι σημαντικό για τα θύματα της ενδοοικογενιακής βίας να έχουν ένα πλάνο ασφαλείας που να μπορούν να εφαρμόσουν σε περίπτωση ανάγκης.
«Εάν, οποιοδήποτε άτομο κινδυνεύει από ενδοοικογενειακή βία και αισθανθεί την ανάγκη να διαφύγει από το βίαιο περιβάλλον με ασφάλεια, ενθαρρύνεται να επικοινωνήσει με τις κατάλληλες υπηρεσίες για ένα πλάνο ασφάλειας (safety planning). Ας μην ξεχνάμε ότι η έξαρση της ενδοοικογενειακής βίας τις περισσότερες φορές έχει εντοπιστεί στην προσπάθεια του θύματος να αφήσει το θύτη, επομένως η υποστήριξη από τις γραμμές βοήθειας και ένα πλάνο ασφάλειας, μειώνει τον ενδεχόμενο κίνδυνο», λέει η κ. Νίκα.
Από την άλλη, όταν ο κίνδυνος είναι τέτοιος που δεν δίνει τα περιθώρια για την εφαρμογή του πλάνου ασφαλείας «τα θύματα δεν θα πρέπει να διστάζουν να καλέσουν την αστυνομία», συστήνει η κ. Κατσίπη.
Η ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ RIBBON ΤΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗ ΒΙΚΤΩΡΙΑ
Η Αστυνομία της Βικτώριας εστιάζει ιδιαιτέρως στο πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας κατά την περίοδο του κορονοϊού θέτοντας σε εφαρμογή την ειδική επιχείρηση «Ribbon» για την προστασία των ευάλωτων οικογενειών της πολιτείας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονοϊού.
Στο πλαίσιο αυτής της επιχείρησης, οι αξιωματικοί της αστυνομίας ελέγχουν την κατάσταση των οικογενειών σε ολόκληρη την πολιτεία, εντοπίζουν και παρακολουθούν τους ήδη γνωστούς δράστες ενδοοικογενειακής βίας για να βεβαιωθούν ότι συμμορφώνονται με τους όρους που τους έχουν επιβληθεί από το δικαστήριο ή το πλάνο διαχείρισης οικογενειακής βίας το οποίο θα έπρεπε να ακολουθούν.
«Για ορισμένους στην κοινότητά μας, η πραγματικότητα του να βρίσκονται στο σπίτι με έναν βίαιο σύντροφο είναι πιο τρομακτική από την ίδια την πανδημία. Θα συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε ενεργά και να βοηθούμε τις ευάλωτες οικογένειες όταν και όπου το χρειάζονται περισσότερο», δήλωσε η Υπουργός Πρόληψης Ενδοοικογενειακής Βίας, Γκάμπριελ Ουίλιαμς.
Η επιχείρηση στοχεύει αφενός στον εφησυχασμό των θυμάτων τα οποία θα γνωρίζουν ότι εξακολουθεί να υπάρχει βοήθεια και αφετέρου στον εκφοβισμό των δραστών.
Η αφοσιωμένη και ειδικά εκπαιδευμένη ομάδα που συμμετέχει στην επιχείρηση «Ribbon» κινείται σε όλη τη Βικτώρια χτυπώντας τις πόρτες γνωστών παραβατών ενδοοικογενειακής βίας για να διασφαλίσει ότι δεν βλάπτουν τις οικογένειές τους. Επισκέπτεται επίσης τα θύματα και επικοινωνεί μαζί τους με διάφορους τρόπους για να ελέγχει την κατάστασή τους.
«Η ενδοοικογενειακή βία δεν κάνει διάλειμμα αυτή την περίοδο που προσπαθούμε να επιβραδύνουμε την εξάπλωση του κορονοϊού – γι ‘αυτό η αστυνομία είναι εκεί έξω καθημερινά, ελέγχοντας τα θύματα και τους δράστες της οικογενειακής βίας», δήλωσε η Υπουργός Δημόσιας Τάξης και Υπηρεσιών Έκτακτης Ανάγκης, Λάιζα Νεβίλ.
Στο πλαίσιο της επιχείρησης που ξεκίνησε πριν από δύο εβδομάδες η αστυνομία έχει ήδη διεξάγει 106 ελέγχους συμμόρφωσης σε δράστες υψηλού κινδύνου και έχει μιλήσει με 241 θύματα σε ολόκληρη την πολιτεία.
Η ΒΟΗΘΕΙΑ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ
Η κυβέρνηση της Βικτώριας ανακοίνωσε πρόσφατα τη διάθεση 40,2 εκατομμυρίων δολαρίων για καταλύματα έκτακτης ανάγκης και ειδικές υπηρεσίες για τα άτομα που είναι ή κινδυνεύουν να πέσουν θύματα ενδοοικογενειακής βίας κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κοροοϊού.
Οι υπηρεσίες πρώτης γραμμής στήριξης των θυμάτων οικογενειακής βίας, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών εύρεσης στέγασης, της αστυνομίας και των δικαστηρίων συνεχίζουν να λειτουργούν για την υποστήριξη γυναικών, παιδιών και οικογενειών που βρίσκονται σε κίνδυνο.
«Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, τα άτομα που ασκούν οικογενειακή βία μπορεί να προφασιστούν τον κορονοϊό ως λόγο για να την άσχημη συμπεριφορά τους. Είναι σημαντικό για τα θύματα να γνωρίζουν ότι η ενδοοικογενειακή βία δεν είναι ποτέ εντάξει, ανεξάρτητα από τις περιστάσεις ή την κατάσταση. Το άγχος και οι οικονομικές δυσκολίες δεν αποτελούν ποτέ δικαιολογία για την άσκηση βίας», υπογραμμίζει η κ. Νίκα.
Για άτομα τα οποία βρίσκονται σε κίνδυνο ή για άτομα από το οικογενειακό, φιλικό ή κοινοτικό περιβάλλον του ατόμου που βρίσκεται σε κίνδυνο, υπάρχουν πολλές γραμμές υποστήριξης που είναι ανοιχτές όλο το εικοσιτετράωρο.
«Ακόμα και αν αυτές οι υπηρεσίες δεν μπορούν να βοηθήσουν άμεσα, θα μπορέσουν να παραπέμψουν ή να συνδέσουν τα άτομα που καλούν με τις κατάλληλες υπηρεσίες. Αυτό κάνουμε και στην Πρόνοια», εξηγεί η κ. Κατσίπη.
ΓΡΑΜΜΕΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΘΥΜΑΤΩΝ ΕΝΔΟΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗΣ ΒΙΑΣ
Πρόνοια – http://www.pronia.com.au/
-Safe Steps https://www.safesteps.org.au/
-1800 Respect https://www.1800respect.org.au/
-In Touch: (Πολυπολιτισμική Υπηρεσία κατά της Ενδοοικογενειακής Βίας) https://intouch.org.au/
-Victorian Police: 000
LGBTI: https://www.rainbowhealthvic.org.au/
Άλλες σχετικές υπηρεσίες μέσω του Κέντρου Ενδοοικογενειακής Βίας https://www.dvrcv.org.au/help-advice/coronavirus-covid-19-and-family-violence/survivors-during-coronavirus
Για τους θύτες που θέλουν να ζητήσουν βοήθεια υπάρχει το Men’s Referral Service: 1300 766 491
