Τις εθνικές εκλογές του 1961 η ΕΡΕ με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή τις κέρδισε με βία και νοθεία (ψήφισαν ακόμα και τα δέντρα και οι πεθαμένοι). Στην ύπαιθρο κυριαρχούσαν τα ΤΕΑ- Τάγματα Εθνικής Ασφαλείας και η χωροφυλακή στο πνεύμα του αντικομμουνισμού. Στις πόλεις σχηματίστηκαν σε συνεργασία Αστυνομίας-κράτους παρακρατικές οργανώσεις με καταπίεση από νόμους του εμφυλίου πολέμου, με σκοπό την διοικητική καταδίωξη και οικονομική καταπίεση όσων δεν ήταν εθνικόφρονες: από την άρνηση χορήγησης διαβατηρίων ή ακόμα και διπλώματος αυτοκινήτου, χωρίς το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων, ακόμα και στην εισαγωγή στα Πανεπιστήμια, και στους δημόσιους υπαλλήλους. Συλλήψεις και κακοποιήσεις πολιτών στα αστυνομικά τμήματα ακόμη και η ανάγνωση κεντρώας εφημερίδας ήταν στοχοποίηση για τους αναγνώστες.
Το 1961 είχε προηγηθεί το σχέδιο βίας και νοθείας «Περικλής» που αποκαλύφθηκε ότι το Παρακράτος ξένοι και ντόπιοι, ΕΡΕ, παλάτι, ΚΥΠ, CIA, ΝΑΤΟ, πρεσβεία των ΗΠΑ και οι μόνιμοι ιδιοκτήτες του κράτους δεν θεωρούσαν τίποτε το παράνομο να προβαίνουν σε αντισυνταγματικές πράξεις χωρίς να τιμωρούνται, όχι μόνο κατά της Αριστεράς, αλλά και της κεντρώας παράταξης.
Στις 22 Μαΐου 1963 θα μιλούσε στη Θεσσαλονίκη ο βουλευτής της ΕΔΑ εκπρόσωπος από την Επιτροπή Ειρήνης. Οι παρακρατικοί πετάνε πέτρες, σπάνε τα τζάμια του κτιρίου, με συνθήματα «έξω οι προδότες, πουλημένοι, Βούλγαροι, κάτω η ειρήνη, θέλουμε πόλεμο, Λαμπράκη θα πεθάνεις». Τραυματίζουν τον βουλευτή της ΕΔΑ Γιώργο Τσαρουχά.
Μετά το τέλος της ομιλίας ο Λαμπράκης βγαίνει από τον χώρο της εκδήλωσης. Ένα τρίκυκλο με οδηγό τον Γκοτζαμάνη, και στο πίσω μέρος, στην καρότσα τον Εμμανουηλίδη, μέλη παρακρατικών και μυστικών υπηρεσιών τραυματίζουν θανάσιμα τον Λαμπράκη. Ο Μανόλης Χατζηνικολάου πήδηξε πάνω στο τρίκυκλο και με τη βοήθεια του τροχονόμου Ασπιώτη βοήθησαν στην σύλληψη των δολοφόνων.
Ο Λαμπράκης παρά την προσπάθεια Ελλήνων και ξένων γιατρών έχασε τη μάχη για τη ζωή. Η σορός μεταφέρεται σιδηροδρομικά στην Αθήνα και η κηδεία μετατρέπεται σε μια από τις μεγαλύτερες συγκεντρώσεις μετά την απελευθέρωση του 1944.
Ο Γ. Παπανδρέου καταγγέλλει τον Καραμανλή ως ηθικό αυτουργό της δολοφονίας. Ο Καραμανλής αναρωτιέται «Μα ποιος κυβερνάει επιτέλους αυτή την χώρα;» Δε γνώριζε! Μετά από λίγο παραιτείται και γίνονται εκλογές που κερδίζει η Ένωση Κέντρου και στη συνέχεια γίνεται η αποστασία με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, απαρχή των δεινών για τη χώρα μας. Ιδρύεται η Νεολαία Λαμπράκη που αγκαλιάζει χιλιάδες νέους και διαλύεται
