Οι εδαφικές διεκδικήσεις έχουν ανεβάσει το «θερμόμετρο» στη νοτιοανατολική Ασία, καθώς οι νέες ηγεσίες σε Πεκίνο και Τόκιο δείχνουν τα δόντια τους και εξοπλίζονται με γοργούς ρυθμούς. Κεντρικός άξονας της εξοπλιστικής κούρσας είναι τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Η μεν Κίνα επεκτείνει το δικό της πρόγραμμα, ενώ η Ιαπωνία ετοιμάζεται να αγοράσει το τελευταίο μοντέλο αμερικανικής κατασκευής. Και οι δύο πλευρές ισχυρίζονται ότι σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη μόνο για επιτήρηση στα διεκδικούμενα νησιά Σενκάκου-Ντιαόγιου, αλλά οι πολιτικοί παρατηρητές προειδοποιούν για τον κίνδυνο ανάφλεξης στην περιοχή.
Ο νέος πρωθυπουργός της Ιαπωνίας, Σίνζο Αμπε, που κέρδισε τις εκλογές τον περασμένο μήνα, είναι εθνικιστής και έχει τοποθετήσει την κόντρα με την Κίνα για τα νησιά στην κορυφή της ατζέντας του. Μόλις ανήλθε στον πρωθυπουργικό θώκο αποφάσισε τη διεύρυνση του ρόλου του ιαπωνικού στρατού και αναμένεται ότι θα αυξήσει σημαντικά τον αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας. Ηδη έχει ζητήσει να αναθεωρηθεί το αμυντικό πρόγραμμα για την περίοδο 2011-2016, με στόχο την αγορά έως και τριών μη επανδρωμένων αεροσκαφών από τις ΗΠΑ.
Από την πλευρά της η νέα ηγεσία του Πεκίνου δεν φαίνεται διατεθειμένη να βάλει φρένο στην επιθετικότερη στάση που έχει υιοθετήσει το τελευταίο διάστημα έναντι της Ιαπωνίας. Αντιθέτως, από τη στιγμή που ο Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε το τιμόνι της χώρας, οι «διαξιφισμοί», φραστικοί και ουσιαστικοί, μεταξύ των δύο χωρών έχουν ενταθεί. Την τελευταία δεκαετία η Κίνα έχει αυξήσει κατά πολύ τον αμυντικό της προϋπολογισμό από 15 δισ. ευρώ σε σχεδόν 92 δισ.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2035 οι αμυντικές δαπάνες του Πεκίνου θα ξεπεράσουν τις αντίστοιχες των ΗΠΑ. Η στροφή της Ουάσιγκτον προς την Ασία, άλλωστε, είναι ίσως το σημαντικότερο κίνητρο για την κινεζική στρατιωτική ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων.
Εκτιμάται ότι η κινεζική ηγεσία θέλει να διευρύνει το πρόγραμμα μη επανδρωμένων αεροσκαφών της, με απώτερο στόχο να παρακολουθεί τις αμερικανικές κινήσεις στην περιοχή. Οι ΗΠΑ αναπτύσσουν τη στρατιωτική τους παρουσία στο Γκουάμ και συνάπτουν οικονομικές και στρατηγικές συμφωνίες με τα κράτη της νοτιοανατολικής Ασίας, μιας περιοχής που το Πεκίνο θεωρεί δική του σφαίρα επιρροής.
Τα κινεζικά ΜΜΕ ανέφεραν ότι μέχρι το 2015 η χώρα θα έχει κατασκευάσει 11 βάσεις μη επανδρωμένων σκαφών κατά μήκος της ακτογραμμής. Επιπλέον, πριν από περίπου έναν μήνα, ο κινεζικός στρατός ανακοίνωσε ότι ετοιμάζεται να προχωρήσει σε δοκιμαστικές πτήσεις του δικού της μη επανδρωμένου αεροσκάφους, που οι αναλυτές εικάζουν ότι θα είναι ο «κλώνος» του αμερικανικού X-47B. Εδωσαν, δε, στη δημοσιότητα τις φωτογραφίες οκτώ νέων μοντέλων, χωρίς καμιά πληροφορία για τις δυνατότητες ή την αποτελεσματικότητά τους.
Αλλωστε το Πεκίνο φροντίζει να κρατά κλειστά τα χαρτιά του και να μη δίνει λεπτομέρειες για τις στρατηγικής σημασίας κινήσεις του, οπότε το ίδιο πέπλο σιωπής καλύπτει τις εξελίξεις στον στρατιωτικό τομέα.
ΑΝΕΒΑΙΝΕΙ Ο ΠΥΡΕΤΟΣ ΣΤΗ ΣΙΝΙΚΗ ΘΑΛΑΣΣΑ
Στο επίκεντρο της έντασης μεταξύ Κίνας και Ιαπωνίας βρίσκονται τα νησιά της Ανατολικής Σινικής Θάλασσας Σενκάκου -κατά τους Ιάπωνες- ή Ντιαόγιου, κατά τους Κινέζους. Το καλοκαίρι το Τόκιο είχε προχωρήσει στην εθνικοποίηση των νησιών, προκαλώντας μεγάλες αντιδράσεις στην Κίνα, διαδηλώσεις και επιδείνωση των εμπορικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών. Για ένα μικρό χρονικό διάστημα, εν όψει της αλλαγής φρουράς και στις δύο πρωτεύουσες, είχε επικρατήσει σχετική ηρεμία, ωστόσο μετά την ανάδειξη των νέων ηγεσιών έχει παρατηρηθεί κλιμάκωση της έντασης.
Μόνο το τελευταίο δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου σημειώθηκαν τέσσερις πτήσεις κινεζικών κατασκοπευτικών αεροσκαφών στην περιοχή, τα οποία αναχαιτίστηκαν από ιαπωνικά μαχητικά. Υπήρξαν, όμως, και παραβιάσεις που δεν εντοπίστηκαν από τα ιαπωνικά ραντάρ και γι’ αυτό το Τόκιο σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τα αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να «αντιμετωπίσει την αυξανόμενη επιθετικότητα της Κίνας στη θάλασσα», όπως μετέδωσε το ιαπωνικό πρακτορείο ειδήσεων επικαλούμενο πηγές του υπουργείου Αμυνας.
Ο Ιάπωνας υπουργός Αμυνας προειδοποίησε τον Κινέζο πρέσβη για τις παραβιάσεις και των ιαπωνικών χωρικών υδάτων. Το Πεκίνο ανταπέδωσε κατηγορώντας την Ιαπωνία ότι «περιορίζει την εθνική του κυριαρχία», ενώ ουσιαστικά απείλησε με νέα κλιμάκωση.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 2035 οι αμυντικές δαπάνες της Κίνας θα ξεπεράσουν τις αντίστοιχες των Ηνωμένων Πολιτειών
