Σε «αξιόπιστες πληροφορίες» ότι 25 νυν και πρώην μέλη των ειδικών δυνάμεων (SAS) των Αυστραλιανών Ενόπλων Δυνάμεων (ADF) εμπλέκονται σε «εγκλήματα πολέμου» στο Αφγανιστάν, αναφέρεται η έρευνα-ορόσημο, που διεξήχθη υπό τον Γενικό Επιθεωρητή, υποστράτηγο Paul Brereton (IGADF).

Προτείνεται μάλιστα να γίνει περαιτέρω έρευνα από την ομοσπονδιακή Αστυνομία (AFP), για 19 από τους στρατιώτες, καθώς φέρονται να είχαν ρόλο στο «φόνο» 39 ανθρώπων, αιχμαλώτων και πολιτών, καθώς και στη βίαιη συμπεριφορά προς άλλους 2.

Ο Γενικός Επιθεωρητής, εκτιμά ότι πριν ακόμη οι υποθέσεις φτάσουν στις δικαστικές αίθουσες, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση, πρέπει να καταβάλει αποζημιώσεις προς τις οικογένειες των θυμάτων στο Αφγανιστάν.

Σοκάρουν ωστόσο και προκαλούν όνειδος οι αναφορές για μία ευρύτερη κουλτούρα απάνθρωπης συμπεριφοράς, σε ορισμένες ομάδες των ADF της Αυστραλίας, όπως για παράδειγμα κατηγορίες πως νέοι στρατιώτες καλούνταν από αρχηγούς των περιπόλων τους να σκοτώσουν αμάχους για να πάρουν το… βάπτισμα του πυρός στο αίμα (blooding).

Η έρευνα -της οποία αρκετά αποσπάσματά της καλύφθηκαν με μαύρο χρώμα πριν δοθεί στη δημοσιότητα- προέκυψε μετά από έρευνα 4,5 ετών.

Τα αποτελέσματά της, κοινοποιήθηκαν από τον αρχηγό των ADF, στρατηγό Angus Campbell, ο οποίος ζήτησε συγγνώμη για «οποιεσδήποτε αδικοπραγίες από Αυστραλούς στρατιώτες», κυρίως ενέργειες ορισμένων μελών των SAS.

«Ορισμένες περιπολίες φέρεται να πήραν το νόμο στα χέρια τους, κανόνες δεν τηρήθηκαν, επινοήθηκαν ιστορίες, ψέμματα ειπώθηκαν και αιχμάλωτοι σκοτώθηκαν», είπε.

Ο υποστράτηγος Brereton ανέφερε ότι κανένα από τα περιστατικά που παραπέμπονται στην AFP δεν μπορεί να λογίζεται ως «αμφισβητήσιμη απόφαση που ελήφθη υπό πίεση στην κορύφωση της μάχης».

«Οι υποθέσεις για τις οποίες κρίθηκε πως υπάρχουν αξιόπιστες πληροφορίες ενός εγκλήματος πολέμου είναι αυτές που κατέστη, ή θα έπρεπε να είναι, σαφές ότι το πρόσωπο που σκοτώθηκε ήταν άμαχος», πρόσθεσε.

Ακόμη, προέκυψαν αποδείξεις ότι κάποιοι Αυστραλοί στρατιώτες είχαν μαζί τους στο Αφγανιστάν διάφορα «επικίνδυνα αντικείμενα», όπως όπλα, ασυρμάτους και χειροβομβίδες, που δεν προβλέπονται στα εφόδια των ADF, ώστε να τα «φυτεύουν» δίπλα σε πτώματα Αφγανών πολιτών για να τους χαρακτηρίζουν «νόμιμους στόχους», σε περίπτωση έρευνας.

Κατά την έρευνα, που αφορούσε την περίοδο 2005-2016, εξετάστηκαν 423 μάρτυρες, πάνω από 20.000 έγγραφα και περισσότερες από 25.000 φωτογραφίες.

Το πόρισμα κάνει ειδική αναφορά σε προβλήματα ορισμένων ομάδων των SAS, όπου μέλη τους δεν είχαν «καλή καθοδήγηση», αλλά μάλλον αφέθηκαν στην τύχη τους.

Επίσης, γίνεται λόγος για απόκρυψη πληροφοριών και παραπλάνηση της έρευνας από κάποιους στρατιωτικούς, για μία κουλτούρα μυστικότητας, μηχανορραφίας και απάτης στις ειδικές δυνάμεις.

Υπήρξε «λάθος επικέντρωση στο κύρος, το γόητρο και τη δύναμη», με απομάκρυνση από την κληρονομιά των SAS, για «στρατιωτική αριστεία σε συνδυασμένη με ήρεμη ταπεινοφροσύνη προς την υπηρεσία», υπογραμμίζεται.

Ο Γενικός Επιθεωρητής σημείωσε πως τα συμπεράσματα της έρευνας υποβαθμίζουν το σύνολο των Ενόπλων Δυνάμεων. «Η ηθική κυριαρχία είναι ένα στοιχείο της μαχητικής ισχύος. Αν δε συγκρατήσουμε εαυτούς στο πεδίο της μάχης, τουλάχιστον στα πρότυπα που αναμένουμε από τους αντιπάλους μας, στερούμαστε αυτής της ηθικής ισχύος», είπε.

«ΕΙΝΑΙ ΟΛΑ ΑΛΗΘΕΙΑ»

O Dusty Miller κατέθεσε στην έρευνα για το τι είδε στο Αφγανιστάν, όταν υπηρετούσε ως γιατρός στις SAS. «Είναι όλα αλήθεια. Συνέβησαν. Είναι γεγονότα…είναι ό,τι συνέβη εκεί πέρα, είναι κάτι που είδα σε πολλές περιπτώσεις», δήλωσε στο ABC.

Υπογράμμισε πως υπήρξε μία υπέρβαση μία «γραμμής» για αρκετά χρόνια και τώρα η Αυστραλία πρέπει να «πληρώσει το τίμημα».

Ο κ. Miller είναι ένας από τους λίγους που μίλησαν δημόσια για τα περιστατικά αυτά. «Είναι σχεδόν 8 χρόνια που ξέρω τι…συγκεκριμένα άτομα έκαναν εκεί και το να ακούω τον αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων να επιβεβαιώνει δημόσια…αυτές τις κατηγορίες είναι απόλυτη δικαίωση».

Ο ίδιος είχε μιλήσει για ένα περιστατικό με έναν Αφγανό πολίτη, τον Haji Sardar. Κατά τη διάρκεια μίας επιδρομής στο χωριό Sarkhume τον Μάρτιο του 2012, ο κ. Miller φρόντιζε τραύμα του Haji Sardar καθώς είχε πυροβοληθεί στο πόδι.

Είδε να τον απομακρύνει ένας πιο παλιός στρατιωτικός των SAS. Αργότεραο Αφγανος βρέθηκε νεκρός, ενώ φέρεται να είχε χτυπηθεί μέχρι θανάτου από έναν στρατιώτη.

Αρχική έρευνα του Υπουργείου Άμυνας βρήκε πως ο Haji Sardar ήταν οπλισμένος με χειροβομβίδα όταν πυροβολήθηκε. Κάτι που αρνήθηκε η οικογένειά του και τα συμπεράσματα μία έρευνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα στο Αφγανιστάν.

Ο γιος του, Hazratullah, μιλώντας στο ABC, είπε πως βρήκε το πτώμα του πατέρα του. «Υπήρχαν μεγάλα, πλατιά σημάδια από άρβυλα στο σημείο της καρδιάς του. Μπορούσες να δεις σημάδια από άρβυλα σε όλο του το σώμα, γύρω από το λαιμό του, επίσης».

Ο κ. Miller σημείωσε ότι δε θα είναι σωστό να πει τι είδε στο Αφγανιστάν, αλλά επιβεβαίωσε ότι πολλές φορές «φύτευαν» όπλα. Υποστήριξε πως όσοι φέρονται ως υπεύθυνοι διέπραξαν φόνους πολιτών και αιχμαλώτων πρέπει να πάνε φυλακή.

«Πραγματικά πιστεύω ότι έπραξαν σκεπτόμενοι ότι ποτέ δε θα χρειαστεί να λογοδοτήσουν γι’ αυτά τα εγκλήματα…Νομίζω ότι όλοι πίστευαν πως ήταν κατά πολύ πάνω και πέρα από το νόμο», είπε, ενώ τόνισε πως δεν εκτιμά ότι οι επικεφαλής των μονάδων δεν είχαν γνώση τι συνέβαινε στις περιπολίες.

Έκανε λόγο για ένα «τρομερό τραύμα» που του προκάλεσαν όλα όσα είδε, με αποτέλεσμα να βάλει τέλος στην καριέρα του στον Στρατό, ενώ σημείωσε και ότι πολλοί φίλοι του στρατιωτικοί, επηρεάστηκαν επίσης.  Ζωές καταστράφηκαν, με το να βλέπουν να αφαιρούνται αθώες ζωές, είπε.

«ΕΣΚΕΜΜΕΝΑ ΚΑΙ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΑ»

Η έρευνα ξεκίνησε χάρη στη μελέτη που έκανε αρχικά η στρατιωτική κοινωνιολόγος, Δρ Samantha Crompvoets.

Η Δρ Crompvoets ζητούσε στοιχεία για να φτάσει σε αναθεώρηση της κουλτούρας στις ADF και βρέθηκε να ακούει για κατηγορίες πιθανώς για εγκλήματα πολέμου.

Η ίδια μίλησε στο SBS για «βαθιά ντροπιαστικές» και «απίστευτες» κατηγορίες, ακόμη και για στρατιώτες που έκοψαν το λαιμό έφηβου Αφγανού μετά από ανάκριση, ή άλλους να ανοίγουν αδιακρίτως πυρ προς άντρες, γυναίκες και παιδιά.

Ένας πληροφοριοδότης είπε στη Δρ Crompvoets: «Κάποιοι είχαν απλά αυτή τη δίψα για αίμα. Ψύχωση. Απόλυτη ψύχωση. Και εμείς τη δημιουργήσαμε».

Η κοινωνιολόγος, σχολίασε πως εκτός από τα περιστατικά, αυτά καθαυτά, πιο ανησυχητικό είναι πως αυτά περιγράφονταν ως κανονικά και επαναλαμβανόμενα.

Έκανε λόγο για κάποια από τα «χειρότερα εγκλήματα πολέμου που έχουμε ακούσει στην ιστορία». «Δεν είναι κάτι που έγινε στη ‘θολούρα’ του πολέμου και στην κορύφωση της μάχης. Ήταν εσκεμμένα, επαναλαμβανόμενα ..και πραγματικά καλά συγκαλυμμένα».

ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

Ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός, Scott Morrison, τηλεφώνησε στον πρόεδρο του Αφγανιστάν Ashraf Ghani, ήδη από το προηγούμενο βράδυ της δημοσιοποίησης της έρευνας, και σύμφωνα με το ανακοινωθέν της αφγανικής πλευράς εξέφρασε τη βαθύτατη λύπη του για τα όσα περιγράφονται στην έρευνα.

Από το γραφείο του κ. Morrison δεν έγινε λόγος πάντως για συγγνώμη ή έκφραση λύπης.

Ακόμη, όπως έγινε γνωστό, η υπουργός Εξωτερικών, Marise Payne, έγραψε επιστολή σχετικά στον ομόλογό της με αναφορά στη συνέχεια των ερευνών για τις κατηγορίες.

Η κυβέρνηση θα δημιουργήσει ένα γραφείο για Ειδικό Επιθεωρητή ο οποίος θα εξετάσει τις κατηγορίες και θα δώσει, όποτε είναι κατάλληλο ενημερώσεις προς το γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα για περαιτέρω ενέργειες.

Ακόμη, προτείνεται η δημιουργία ειδικής επιτροπής για να ωθήσει την αλλαγή κουλτούρας στις SAS και άλλες ειδικές δυνάμεις.

Ο πρώην πρωθυπουργός, Kevin Rudd, δήλωσε «εντελώς αηδιασμένος», ενώ ο πρώην αρχηγός των ADF και νυν γενικός κυβερνήτης, David Hurley, μίλησε για «ασυγχώρητες φρικαλεότητες».

Ο εκτελεστικός διευθυντής του Afghanistan Human Rights and Democracy Organisation, Hadi Marifat, μίλησε στη Guardian ενώ το προσωπικό του ετοιμαζόταν να ενημερώσει τις οικογένειες των φερόμενων ως θυμάτων για τα ευρήματα της έρευνας.

«Δε θέλουμε να τραυματίσουμε περαιτέρω τα θύματα δίνοντας περισσότερες πληροφορίες»,  είπε, αλλά από την άλλη, πρέπει να «είμαστε ειλικρινείς και να τους πούμε τι συνέβη σύμφωνα με την αναφορά».