Στις 2 Φεβρουαρίου 2021 πέθανε στη Μελβούρνη ο αρχιτέκτονας Επαμεινώνδας Τσίτας (Peter Tsitas).
Για πάρα πολλούς συμπάροικους και Αυστραλούς που τον γνώριζαν, ο Νώντας Τσίτας ήταν ένας υπέροχος άνθρωπος που συμμετείχε στα κοινά για να προσφέρει και να δώσει από το χρόνο του.
Ο Νώντας γεννήθηκε στον Βυθό Κοζάνης στις 21/4/1934 και ήρθε στη Μελβούρνη με τη μητέρα του και τον μικρότερο αδελφό του Γιάννη, το 1947, για να ενωθούν με τον πατέρα τους.
αξίδεψαν και με άλλους από το χωριό του μεταξύ των οποίων και η κ. Άλεξ Καλύβα. Δεν υπήρχαν τότε πολλά πλοία, έμειναν στην Αίγυπτο για μεγάλο διάστημα και τους πήρε έξι μήνες να φτάσουν στην Αυστραλία. Στη Μελβούρνη ζούσε ο πατέρας του Σταύρος Τσίτας από το 1939.
Ο πατέρας του στην Ελλάδα εργαζόταν σε οικοδομικές εργασίες, ήταν αριστερός και κατά τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά δεν μπορούσε να πάρει διαβατήριο να ταξιδέψει στην Αυστραλία.
Επέλεξε να μεταβεί για εργασία στην Περσία και από εκεί τελικά ταξίδεψε για τη Μελβούρνη, όπου διέμεινε ο πεθερός του από το 1928. Στη Μελβούρνη άνοιξε κατάστημα Fish n’ chips, το οποίο αγόρασε από τον πεθερό του. Ωστόσο, η οικογένεια, η οποία διέμεινε στην Ελλάδα, απομονώθηκε κατά τη διάρκεια της Κατοχής.
Στη Μελβούρνη τα παιδιά συνέχισαν τις σπουδές τους και ο Νώντας σπούδασε Αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο Μελβούρνης. Αργότερα, έκανε περαιτέρω σπουδές στην Αγγλία στον τομέα της Πολεοδομίας. Παντρεύτηκε με την Irina και απέκτησαν τα παιδιά τους, Evelyn, Steven και Andrew.
Ο Νώντας πρόσφερε αφειδώς από το χρόνο του σε δημόσιες οργανώσεις και οργανισμούς. Ήταν μέλος της Ελληνικής Κοινότητας Μελβούρνης και σε μερικές περιπτώσεις μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της.
Ως μέλος της Κοινότητας επεξεργάστηκε δωρεάν αρχιτεκτονικά σχέδια που πίστευε ότι θα ωφελούσαν όλες τις ηλικίες και ανάγκες της παροικίας. To 1973-74 επεξεργάστηκε σχέδια για την ανέγερση κτιρίου στο οικόπεδο της Κοινότητας στο Περάν, για τις ανάγκες της νεολαίας.
Σχετικά με τις ανάγκες για σχολείο και άλλες παροικιακές ανάγκες, πρότειναν με τον τότε αντιπρόεδρο της Κοινότητας Δρ Σπύρο Μωραΐτη, την αγορά μεγάλου οικοπέδου στο Lower Plenty, κοντά στο ποτάμι, σε μια σχετικά πολύ συμφέρουσα τιμή.
Ο Νώντας με τον Σπύρο Μωραΐτη αγόρασαν το οικόπεδο υπέρ της Κοινότητας αλλά μετά η πλειοψηφία του ΔΣ ψήφισε εναντίον. Το οικόπεδο εκείνο αργότερα αγοράστηκε από το Ivanhoe Grammar School και εκεί στεγάζεται σήμερα το μεγαλύτερο μέρος του Σχολείου του.
Το 2017 ο Νώντας επεξεργάστηκε δωρεάν ρεαλιστικά σχέδια για το οικόπεδο της Κοινότητας στο Μπουλίν, σε αντίθεση με τα πολυδιαφημισμένα αλλά δυσλειτουργικά σχέδια που υπέβαλε τότε το ΔΣ στη ΓΣ της Κοινότητας.
Το ΔΣ προχώρησε με τα δικά του σχέδια αλλά τελικά τίποτα δεν υλοποιήθηκε.
Ο Νώντας ήταν μέλος του Εργατικού Κόμματος και, επίσης, αναμείχθηκε στην τοπική αυτοδιοίκηση και εκλέχθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο Νόρθκοτ. Ήταν μέλος του Εργατικού Συνδέσμου «Δημόκριτος», της Εταιρίας Φίλων Νίκου Καζαντζάκη και μέλος του ΔΣ του και του Δημόσιου Ραδιοφωνικού Σταθμού 3ΖΖΖ.
Επίσης, συμμετείχε στις δραστηριότητες του Φιλοσοφικού Καφενείου, στα σεμινάρια της Ελληνικής Κοινότητας, στις τριμηνιαίες συναντήσεις για την αλλαγή της εποχής και, γενικά, σε πολλές πολιτιστικές δραστηριότητες.
Ήταν φίλος της καλλιτεχνικής φωτογραφίας και πάντα είχε μαζί τη φωτογραφική του μηχανή. Γύρω στο 2006 επισκέφθηκε την Κούβα, όπου έβγαλε πολλές φωτογραφίες τις οποίες μεγέθυνε καλλιτεχνικά και οργάνωσε Έκθεση Φωτογραφίας στο Steps Gallery την οποία επισκέφθηκε πλήθος κόσμου καθώς και μέλη της κουβανικής παροικίας της Μελβούρνης.
Ο Νώντας αγαπούσε πολύ το χωριό του Βυθό Κοζάνης, το οποίο επισκεπτόταν κάθε φορά που πήγαινε στην Ελλάδα και έμενε στο πατρικό του σπίτι το οποίο είχε ανακαινίσει.
Αγαπούσε τους περιπάτους στα γύρω δάση μήπως δει από μακριά κάποια αρκούδα και να την απαθανατίσει με το φακό του. Αγόρασε, επίσης, ένα άλλο σπίτι στο κέντρο του χωριού του και το διέθεσε στις ντόπιες γυναίκες για να το διαχειρίζονται και να το λειτουργούν ως ξενώνα.
Στις 15 Ιανουαρίου μου έστειλε μια πρόσφατη φωτογραφία του χωριού του μέσα στα χιόνια.
Ο Νώντας Τσίτας ήταν ένας θαυμάσιος άνθρωπος και φίλος, σπουδαίος αρχιτέκτονας, καλλιτέχνης και δραστήριος συμπάροικος.
Η απώλειά του αφήνει την παροικία μας φτωχότερη, αλλά αφήνει και ένα παράδειγμα στις νεότερες γενιές συμμετοχής στα κοινά και αγάπης για επιδίωξη και επίτευξη παροικιακών σκοπών.
Εκφράζω τα συλλυπητήρια πολλών καλών φίλων του στη σύζυγό του Ιρίνα και τις οικογένειες των παιδιών του.
