«Ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται», λέει ο θυμόσοφος λαός και φαίνεται πως ουκ ολίγοι επιτήδειοι… λύκοι εκμεταλλεύτηκαν -και με το παραπάνω- την άνευ προηγουμένου αναστάτωση που προκάλεσε στις ζωές μας η πανδημία του κορονοϊού.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Επιτροπής Ανταγωνισμού και Προστασίας των Καταναλωτών (Australian Competition & Consumer Commission – ACCC), στην Αυστραλία χάθηκε σε διαφορετικές περιπτώσεις απάτης εντός του 2020, το συνολικό ποσό-ρεκόρ για τη χώρα των 851 εκατ. δολ.
«Πέρυσι, τα θύματα απάτης ανέφεραν τις μεγαλύτερες απώλειες που έχουμε δει ποτέ και το χειρότερο είναι πως αναμένουμε ότι οι πραγματικές απώλειες είναι ακόμη υψηλότερες καθώς πολλοί δεν αναφέρουν αυτές τις απάτες», ανέφερε σχετικά η αναπληρώτρια διευθύντρια της ACCC, Delia Rickard.
Τα στοιχεία της ACCC προέρχονται από το Scamwatch, το ReportCyber, κυβερνητικές υπηρεσίες, 10 τράπεζες και άλλους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς και αφορούν 444.000 αναφορές περιστατικών απάτης.
Η Βικτώρια που επηρεάστηκε σημαντικά από το δεύτερο κύμα COVID-19 κατέγραψε τις μεγαλύτερες απώλειες σε όλη την Αυστραλία για πρώτη φορά. Μόνο στο Scamwatch οι κάτοικοι της Πολιτείας ανέφεραν απάτες συνολικού κόστους 49 εκατ. δολ. υπερδιπλάσιες από το 2019.
Σε όλη τη χώρα, οι απάτες που κυριάρχησαν είχαν να κάνουν με κάποια «επένδυση» που δεν ήταν όμως πραγματική (investment scams). Χάθηκαν σε αυτές 328 εκατ. δολ. πάνω από το ένα τρίτο του συνόλου.
Ενδιαφέρον είναι επίσης πως υψηλά στον κατάλογο είναι οι απάτες που συμπεριλάμβαναν «ρομαντισμό» (romance scams) με συνολικές απώλειες πάνω από 131 εκατ. δολ.
Δεν ήταν λίγοι αυτοί που εν μέσω της πανδημίας ένιωσαν περισσότερο μόνοι και το διαδίκτυο αποτέλεσε μία διέξοδο, ειδικά σε περιπτώσεις lockdown. Αλλά δεν είχαν όλοι οι νέοι «φίλοι/σύντροφοι» τους αγνές προθέσεις. Πολλοί εκμεταλλεύτηκαν τη μοναξιά και μέσω ιστοσελίδων, ηλεκτρονικών εφαρμογών και social media προσποιήθηκαν ότι είναι κάποιοι/ες άλλοι/ες.
Μάλιστα, σύμφωνα με την ACCC, υπήρχαν και περιπτώσεις που συνομιλούσαν στο τηλέφωνο με τους «φίλους/συντρόφους» ή αντάλλασσαν γραπτά μηνύματα μαζί τους για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη τους.
Οι απατεώνες συχνά ισχυρίζονταν πως είναι από την Αυστραλία ή άλλη χώρα της Δύσης, αλλά ταξίδευαν για επαγγελματικούς λόγους. Θα έκαναν ή θα έλεγαν ό,τι ήταν δυνατόν για να κερδίσουν το ενδιαφέρον και την εμπιστοσύνη του άλλου προσώπου, εκφράζοντας αγάπη, θαυμασμό, στέλνοντας ακόμη και δώρα. Αυτό μπορεί να συνεχιζόταν για μήνες.
Όταν έκριναν πως οι «άμυνες» του θύματος είχαν υποχωρήσει, θα ζητούσαν άμεσα ή έμμεσα χρήματα, κάποια δώρα ή ακόμη και στοιχεία για τον τραπεζικό λογαριασμό ή την πιστωτική κάρτα του άλλου. Ίσως και να ζητούσαν φωτογραφίες ή βίντεο, σε πιο προσωπικές στιγμές για να μπορούν να εκβιάσουν αργότερα.
Μία από τις πιο συνηθισμένες δικαιολογίες για να ζητήσουν χρήματα θα ήταν πως ένα πρόσωπο της οικογένειάς τους είναι σοβαρά άρρωστο και χρειάζεται ιατρική περίθαλψη άμεσα ή πως αντιμετώπιζαν μία έκτακτη ανάγκη λόγω κακοτυχίας, αποτυχίας ή ακόμη και ληστείας. Μπορεί ακόμη να ανέφεραν ότι ήθελαν να ταξιδέψουν για να δουν το θύμα, αλλά δεν μπορούσαν να το πράξουν λόγω έλλειψης χρημάτων.
Συχνά ίσως θα ζητούσαν να στείλουν κάτι στο θύμα για να το προωθήσει αλλού ή ακόμη και χρήματα στο λογαριασμό του, τα οποία θα έπρεπε να μεταφέρει αλλού. Ποιο το κακό σε αυτό; Πολύ πιθανό, ανέφερε η ACCC, να αφορούσε «ξέπλυμα χρήματος» κάτι το οποίο διώκεται ποινικά. Και όπως προειδοποιούν οι Αρχές δεν είναι μόνο θέμα απώλειας χρημάτων, αλλά και ρίσκου για την προσωπική ασφάλεια.
«Δυστυχώς οι απατεώνες συνεχίζουν να εξελίσσονται όλο και περισσότερο και τον τελευταίο χρόνο χρησιμοποίησαν την πανδημία COVID-19 για να εκμεταλλευτούν ανθρώπους από κάθε μετερίζι της ζωής κατά τη διάρκεια της κρίσης», ανέφερε η αναπληρώτρια διευθύντρια της ACCC.
«Είδαμε απατεώνες να ισχυρίζονται πως οι περιορισμοί της κυβέρνησης σήμαιναν πως οι άνθρωποι δε θα μπορούσαν να δουν ένα αντικείμενο πριν το αγοράσουν. Αυτή ήταν μία κοινή τακτική όσον αφορά σε απάτες για οχήματα και κουτάβια, με τις αναφορές (για αντίστοιχες απάτες) να τα κατατάσσουν στις (περιπτώσεις με τις) υψηλότερες απώλειες», πρόσθεσε.
Με πολλούς να περνούν περισσότερο χρόνο στο σπίτι εν μέσω της πανδημίας καταγράφηκε και αύξηση και σε άλλα είδη απάτης, όπως για την υγεία και τις ιατρικές υπηρεσίες, με τις απώλειες να ανέρχονται σε 3,9 εκατ. δολ. 20 φορές σε σχέση με το 2019. Οι απώλειες για απάτες που βασίζονται σε απειλές αυξήθηκαν κατά 178% στα 11,8 εκατ. δολ.
Σημαντική και η άνοδος σε περιπτώσεις «ψαρέματος» (phishing), ειδικά όσον αφορά στην εξαπάτηση θυμάτων πως απευθύνονται σε κυβερνητικές υπηρεσίες. Υπήρξαν συνολικά 44.000 αναφορές (+75% σε σχέση με το 2019).
Περισσότερες πληροφορίες για το πώς μπορείτε να προστατευτείτε από απάτες στο: www.scamwatch.gov.au