Με την οικονομία της Αυστραλίας να ανακάμπτει ταχύτερα από το αναμενόμενο, οικονομολόγοι εκτιμούν πως η Κεντρική Τράπεζα της Αυστραλίας (RBA) θα προχωρήσει σύντομα -ίσως και τον Ιούνιο- σε αύξηση του βασικού επιτοκίου της από το ιστορικό χαμηλό του 0,1%.
Αυτό σημαίνει πως ο δανεισμός χρημάτων θα καταστεί πιο «ακριβός» για τις ίδιες τις τράπεζες και ως εκ τούτου για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Για παράδειγμα, άμεσα θα επηρεαστούν όσοι έχουν ήδη κάποιο στεγαστικό δάνειο, με μία αύξηση 1% στο επιτόκιό του, να «μεταφράζεται» σε εκατοντάδες δολάρια παραπάνω ανά μήνα για μία δόση αποπληρωμής.
Παράλληλα, η αύξηση αποτελεί… βραχνά για όσους έχουν στα σκαριά την αγορά σπιτιού κάτι που θα επηρεάσει και την περαιτέρω άνοδο των τιμών στα ακίνητα που είναι σε επίπεδα-ρεκόρ και στο επίκεντρο της προσοχής των Αρχών.
Η RBA παρακολουθεί κυρίως τα στοιχεία για τον πληθωρισμό, την ανεργία και το επίπεδο των μισθών για να λάβει αποφάσεις σχετικά με το επιτόκιό της, που είναι στο 0,1% από το Νοέμβριο του 2020 για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.
Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας, Philip Lowe, επανέλαβε πρόσφατα πως η αύξηση του επιτοκίου είναι πιθανή φέτος αντί του 2023 και μπορεί να αποτελέσει «σοκ» για ορισμένους δανειολήπτες που δεν έχουν μεριμνήσει να έχουν αρκετά χρήματα στην άκρη,
Πολλοί οικονομολόγοι συμφωνούν επίσης ότι, βάσει της πορείας της οικονομίας, η αύξηση δε θα αργήσει.
Η Commonwealth Bank, η μεγαλύτερη δανειστική τράπεζα της Αυστραλίας, αναμένει πως αυτό θα γίνει σταδιακά, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο, με +0,15% για το βασικό επιτόκιο της RBA.
Ο Gareth Aird, επικεφαλής της τράπεζας για την οικονομία της χώρας, εκτιμά πάντως ότι το θα είναι στο 1% έως το τέλος του έτους φτάνοντας το 1,25% στις αρχές του 2023.
Με το επιτόκιο της RBA σε αυτό το επίπεδο, ένα μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο για στεγαστικό δάνειο θα είναι περίπου 4,5%.
Πέρυσι πολλοί κατάφεραν να «κλειδώσουν» επιτόκιο κάτω από 2% για δύο χρόνια, αλλά η μέση προσφορά είναι ήδη στα 2,71% και όπως προαναφέρθηκε αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω.
Μάλιστα, όπως σχολίασε ο κ. Aird, τουλάχιστον 1 εκατ. δανειολήπτες που αγόρασαν σπίτι τα τελευταία χρόνια δεν έχουν αντιμετωπίσει ξανά αύξηση επιτοκίου.
Ακόμη, σύμφωνα με τον ίδιο, τα επόμενα δύο χρόνια θα λήξει η περίοδος σταθερού επιτοκίου για ένα σημαντικό ποσοστό ανθρώπων που πήραν δάνειο πρόσφατα.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα δάνεια σταθερού επιτοκίου ανήλθαν στο 46% τον Ιούλιο και τον Αύγουστο του 2021, με τους δανειολήπτες να εκμεταλλεύονται τα επιτόκια, που ήταν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Προ πανδημίας, τον Ιούλιο του 2019, το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 15%.
Η προσαρμογή των νοικοκυριών δεν αναμένεται χωρίς εμπόδια και θα έχει συνέπεια και στη συνολική εικόνα της οικονομίας, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Πιο αναλυτικά, κάποιος που αποπληρώνει ένα «απλό» δάνειο με κυμαινόμενο επιτόκιο αξίας 500.000 δολ. με μία αύξηση 1% θα χρειαστεί επιπλέον 275 δολ. το μήνα και περί τα 560 δολ. αν η αύξηση είναι 2%.
Για ένα δάνειο 800.000 δολ. η μηνιαία δόση θα αυξηθεί κατά 440 δολ. με +1% και κατά 900 δολ. με +2%.