«Έχασαν τα νεαρά τους βλαστάρια στον πόλεμο. Στην άγρια σφαγή της Καλλίπολης. Υπάρχει χειρότερος θάνατος για μια μάνα»
Όχι, ψιθυρίζω σχεδόν ασυναίσθητα, ενώ ο Τάσος Ιωαννίδης, ο μουσικός, ο μουσικοσυνθέτης και δημιουργός μεγάλων μουσικών έργων, με κοιτάζει ερευνητικά, με μια αδιόρατη αγωνία στο βλέμμα, διαβάζω και μένω αμήχανη.

Βρίσκεται στη Μελβούρνη, από την Αθήνα για να κοινοποιήσει το μεγάλο έργο που έχει εμπνευστεί, “Three Women in War”, και που βρίσκεται τώρα στο στάδιο της υλοποίηςής του. «Πρόκειται για σύγχρονη όπερα–μουσικό θέατρο και αποτελεί μέρος του ευρύτερου έργου που ονομάζεται “Limnos – Gallipoli Project”. Την έμπνευσή μου πυροδότησε, πρέπει να πω, η είδηση των μεγάλων επετειακών εκδηλώσεων που προγραμματίζονται για το 2015, 100 χρόνια μετά τη Μάχη της Καλλίπολης. Σκέφτηκα ότι οι γυναίκες είναι εκείνες οι οποίες, χωρίς να φαίνονται, πληγώθηκαν επίσης θανάσιμα σ’ αυτήν τη μάχη, στην οποία, από την πλευρά τουλάχιστον των Αυστραλών και Νεοζηλανδών πήραν μέρος δεκαεξάχρονα παιδιά».

ΑΙΧΜΗΡΟΣ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ

Υπάρχει μια παύση, την οποία δεν τολμώ να διακόψω. Το κλίμα είναι, ούτως ή άλλως, φορτισμένο και το τρέμουλο στη φωνή του συνομιλητή μου –η γνωριμία μας πάει πίσω κάποιες δεκαετίες– επιβεβαιώνει τη βαρύτητα αυτών που αργά και σχεδόν ψιθυριστά θα μου εμπιστευθεί:

«Όταν επισκέφτηκα το πολεμικό νεκροταφείο στην Καλλίπολη και είδα ένα πελώριο άγαλμα, όπου ένας Τούρκος κρατούσε στην αγκαλιά του και μετέφερε έναν λαβωμένο Αυστραλό, η συγκίνηση που ένοιωσα ήταν απερίγραπτη. Υπήρχε ένας έντονος, αιχμηρός συμβολισμός ανθρωπιάς που είναι πάνω από τα πάθη και τα μίση των εθνών μεταξύ τους. Σήμερα, μέσα από το αίμα χιλιάδων και από τις δύο πλευρές, έχει σφυρηλατηθεί μια μεγάλη φιλία μεταξύ Τούρκων και Αυστραλών».

«Το μήνυμα, μέσα από το έργο αυτό που έχω αναλάβει είναι: «Φτιάξε φιλία». Απευθύνομαι στους Έλληνες, Τούρκους, Ελληνοκύπριους.
Φέρνοντας στη σκηνή τα δεινά του πολέμου, ο στόχος είναι η συμβίωσή μας στη Μεσόγειο, να γίνει πιο ομαλή, πιο εύκολη, πιο ανθρώπινη.
Επίσης, να έλθει στο φως ο ρόλος της Λήμνου που μέχρι τώρα είναι ελάχιστα γνωστός».

ΠΥΡΙΝΟΣ ΑΓΩΝΑΣ

Δώδεκα μήνες πύρινου αγώνα για να σχεδιάσει τη σύλληψη του οράματός του και να εξασφαλίσει την οικονομική στήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την υλοποίησή του; «Υπήρχαν 11 αιτήσεις για πολιτιστικά προγράμματα μεταξύ τριών Ευρωπαϊκών χωρών και της Αυστραλίας. Είμαστε μεταξύ των τριών τυχερών που επιδοτούνται με το ανώτερο ποσό των $300.000 που καλύπτει το 50% του συνολικού κόστους».

Τα υπόλοιπα;
Ήταν μια ερώτηση που δεν θα ’πρεπε να κάνω, γνωρίζοντας το δυναμισμό και το απτόητο του χαρακτήρα του Τάσου Ιωαννίδη, ήταν αργά όμως να την πάρω πίσω, οπότε εισέπραξα την έκπληξή του και το κοφτό ύψος του: «To έργο έχει πόδια να σταθεί και φτερά να πετάξει».
Οπότε πάμε παρακάτω, να το γνωρίσουμε καλύτερα.

«Το έργο στην ουσία είναι τρίπτυχο. Ο κεντρικός κορμός αποτελείται από τη Σύγχρονη Όπερα–Μουσικό Θέατρο. Εκεί θα υπάρχουν και κομμάτια από αρχαίο δράμα, ώστε να δοθεί η διαχρονικότητα του πνεύματος που διέπει τη βασική φιλοσοφία του έργου, ενώ τα άσματα θα είναι και στις τρεις γλώσσες, αγγλική, ελληνική, τουρκική.
Η άλλη πτυχή του έργου θα είναι έκθεση υλικού της Μάχης της Καλλίπολης (Multimedia Exhibition), στο Ελληνικό Μουσείο Μελβούρνης την οποία έχει αναλάβει με πολύ ενθουσιασμό ο διευθυντής, Γιάννης Τατούλης.
Το τρίπτυχο του έργου θα συμπληρωθεί με την έκδοση βιβλίου για την εν λόγω μάχη από τον φιλόλογο καθηγητή, Μίμη Σοφοκλέους, ο οποίος εδρεύει αυτό το διάστημα στην Κύπρο.

Η πρεμιέρα θα δοθεί στο Αρχαίο Θέατρο Λήμνου, και στη συνέχεια στο Εθνικό Θέατρο Αυστραλίας, και πιθανόν στο Ηρώδειο. Όταν στηθεί, θα μπορέσει να ταξιδέψει και σε άλλα μέρη του κόσμου. Δεν υπάρχει πρόβλημα» θα πει ο άνθρωπος που, φτάνοντας στην κορυφή της καριέρας του στην Αυστραλία, δεν δίστασε μετά από 30 χρόνια δημιουργικής ζωής στους Αντίποδες, να επαναπατριστεί με…  ό,τι αυτό συνεπάγεται στη γενέτειρα.
Μέσα στην οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα μας σήμερα, δεν φαίνεται να έχει χάσει την αισιοδοξία του. «Για όλα υπάρχει πάντα λύση και οι κρίσεις δημιουργούν συχνά πάρα πολλές ευκαιρίες. Φτάνει να μη μείνει κανείς με σταυρωμένα τα χέρια και κλαίει τη μοίρα του. Αυτό είναι που δεν βγάζει πουθενά. Αν δεις τι σκαρφίζονται σήμερα νέοι άνθρωποι στην Ελλάδα δεν θα πιστεύεις στα μάτια σου» θα πει με μια λάμψη στο βλέμμα που σίγουρα, σου αφαιρεί το δικαίωμα να αμφισβητήσεις, έστω και στο ελάχιστο τα λόγια του.

Ο Τάσος Ιωαννίδης είναι γνωστός για την τόλμη του και για την υλοποίηση εκείνων που για άλλους ίσως φαντάζουν ακατόρθωτα.
Δεν είχε, να υπενθυμίσουμε, ούτε ένα χρόνο στην Ελλάδα όταν επέτυχε η «Αποκάλυψη» να παιχτεί στο Ηρώδειο.
Δεν είναι ώρα τώρα να μιλήσουμε για το άκρον άωτον της ευρηματικότητάς του με τα «Λάχανα και Χάχανα» που παίζεται επί τρία χρόνια στο θέατρο ΚΑΠΑ, ούτε για την ύλη του Υπουργείου Παιδείας που μελοποιεί, όλα όμως αυτά, μαζί με το Μουσικό Πανδοχείο στη Στενή Ευβοίας, βέβαια, δείχνουν την ευρηματικότητα, τόλμη και πυγμή του χαρακτήρα του.

«Ξέρεις, Βίβιαν, σε τελευταία ανάλυση, υπάρχει για όλους χώρος σ’ αυτή τη γη και ο μόνος που αξίζει να συναγωνίζεσαι είναι ο εαυτός σου. Για μένα τα πάντα, ό,τι κάνει ο άνθρωπος αποτελούν συσσώρευση γνώσης. Και είναι το μόνο που παίρνουμε μαζί μας όταν φεύγουμε από αυτή τη ζωή. Όλα τα άλλα, όσο μεγάλα και σπουδαία κι αν είναι τα’ αφήνουμε πίσω μας».

Έχει βραδιάσει, ο κόσμος στη Lonsdale St. γίνεται όλο και πιο πυκνός, ο μπακλαβάς δεν είναι ο καλύτερος, διαπιστώνω μόνο που τον βλέπω, η συζήτηση όμως με τον Τάσο Ιωαννίδη, πάει συνέχεια από τα επίγεια στα θεωρητικά, από τη Μελβούρνη στην Αθήνα και πίσω ξανά για να καταλήξει στο Μουσικό Πανδοχείο ένα Σαββατόβραδο και να σε κάνει να θέλεις να τα αφήσεις όλα μετέωρα και να πετάξεις εκεί: «Το τζάκι αναμμένο και γύρω σου άνθρωποι με τον ίδιο έρωτα της μουσικής να τους φλογίζει. Μαθαίνουν πώς να γράφουν τραγούδια, παρουσιάζουν τη δουλειά τους, συζητούν χαμηλόφωνα και υπάρχει σ’ όλη την ατμόσφαιρα μια μυσταγωγία. Πρέπει να το ζήσεις για να το νοιώσεις αληθινά. Αλήθεια πότε έρχεσαι κάτω;»

Γιατί τώρα εγώ νοιώθω σαν κάποιος να μου έχει ρίξει αλάτι στην πληγή;