«Φέτος τολμάμε κάτι το διαφορετικό, να ερευνήσουμε μία γνωστή, μεν, αλλά ηθελημένα αποσιωπημένη πραγματικότητα στην ιστορία της Θεσσαλονίκης» μου λέει ο Παύλος Μαυρουδής, υπεύθυνος Δημοσίων Σχέσεων της Ένωσης Θεσσαλονικέων Μελβούρνης «Ο Λευκός Πύργος».
Για 29 χρόνια η Ένωση Θεσσαλονικέων συνεργάζεται με το Δήμο Μελβούρνης προκειμένου κάθε Νοέμβρη να υπενθυμίζει τόσο στον ελληνισμό της Μελβούρνης αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία της πόλης την αδελφική σχέση Μελβούρνης και Θεσσαλονίκης.
Οι εκδηλώσεις που γίνονται κάθε χρόνο συμπεριλαμβάνουν -εκτός από τον καθιερωμένο ετήσιο χορό- και το φεστιβάλ αδερφοποίησης που λαμβάνει χώρα στην κεντρική πλατεία της Μελβούρνης Federation Square και έχει ως βασικό στόχο να γνωρίσει στους επισκέπτες της την πόλη της Θεσσαλονίκης και την κουλτούρα αυτής της ελληνικής πόλης.
Η φετινή χρονιά δεν θα αποτελέσει εξαίρεση όσον αφορά τη διοργάνωση των παραπάνω εκδηλώσεων, στις οποίες θα αναφερθούμε διεξοδικότερα την επόμενη εβδομάδα. Την Κυριακή, όμως, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την αδερφοποίηση ο Κώστας Καλυμνιός θα «ταξιδέψει» όσους αποφασίσουν να βρεθούν στις 4.00 το απόγευμα στο κτίριο της Ένωσης στο 439 High Street στο Northcote, στoν πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της πόλης, παρουσιάζοντας την ιστορία της Εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης.
«Είναι μία ιστορία 20 αιώνων, γνωστή, μεν, αλλά όχι και τόσο διαδεδομένη στην παροικία της Μελβούρνης, που πιστεύω ότι πρέπει να ειπωθεί και να διαδοθεί, γιατί αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της Θεσσαλονίκης» μας λέει ο Κώστας Καλυμνιός. Προσθέτει ότι η αδιαφορία για την ιστορία της Εβραϊκής κοινότητας της πόλης στην ουσία «καταστρέφει» την πραγματική εικόνα και υπόσταση της Θεσσαλονίκης, η οποία από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν μία πολυπολιτισμική πόλη, όπως ακριβώς είναι και η Μελβούρνη του 2013.
«Η Θεσσαλονίκη στα μέσα του 16ου αιώνα εξελίσσεται σε σπουδαίο κέντρο θεολογικών σπουδών, προσελκύοντας σπουδαστές απ’ όλο τον κόσμο. Θα αναδείξει εξέχουσες προσωπικότητες, ραβίνους, ποιητές, γιατρούς, που η φήμη τους θα απλωθεί σ’ ολόκληρη την Ευρώπη. Το 1537 η Θεσσαλονίκη θα τιμηθεί με τον τίτλο της ‘Μητέρας του Ισραήλ’ τον οποίο της τον απέδωσε ο Σαμουέλ Ούσκουε, Εβραίος ποιητής από τη Φεράρα» λέει χαρακτηριστικά ο κ. Καλυμνιός, τονίζοντας την ιδιαίτερα σημαντική θέση που κατέκτησε συν το χρόνο η Θεσσαλονίκη στην εβραϊκή πατριά ανά τον κόσμο.
Σημαντική ήταν όμως και η θέση των Εβραίων στην οικονομική, αλλά και κοινωνική ζωή της πόλης. «Η Θεσσαλονίκη διατηρεί, βέβαια, την πολυεθνική της δομή, όμως η δημογραφική και οικονομική υπεροχή της εβραϊκής της Κοινότητας αποτελεί μία από τις πιο αξιοσημείωτες ιδιαιτερότητές της. Στο τέλος του 19ου αιώνα, οι Εβραίοι της Θεσσαλονίκης ξεπερνούν τις 70.000 ψυχές, αποτελώντας το μισό του συνολικού πληθυσμού της πόλης» αναφέρει ο Κώστας Καλυμνιός.
Η συγκεκριμένη διάλεξη αποτελεί, πέρα από μία εμπεριστατωμένη ματιά γνωριμίας της πολυπολιτισμικής Θεσσαλονίκης, και μία εθελούσια προσπάθεια εκ μέρους της Ένωσης Θεσσαλονικέων να απαγκιστρωθεί η ελληνική παροικία από την «υποκριτική» μέχρι σήμερα αδιαφορία της για την συγκεκριμένη πτυχή της ιστορίας της πόλης.
«Γνωρίζω ότι η προσπάθεια αυτή ίσως δεχθεί κάποια κριτική από την πρώτη γενιά της παροικίας μας» αναφέρει ο κ. Καλυμνιός. «Για χρόνια τώρα η οποιαδήποτε αναφορά σε μη ορθόδοξους Έλληνες ξεσήκωνε αντιδράσεις. Εντούτοις η δεύτερη γενιά των Ελλήνων της Αυστραλίας διψά για την αληθινή ιστορία της πατρίδας των γονέων τους και δεν έχει μεγαλώσει και εκπαιδευθεί όπως οι γονείς τους σε ένα κράτος που το εκπαιδευτικό του σύστημα προήγαγε τον ελληνοκεντρισμό και σωβινισμό σε κάποιες περιπτώσεις. Συνεπώς πιστεύω ότι είναι καιρός να γίνουν αυτά τα ανοίγματα και ότι θα υπάρξουν πολλά γόνιμα αυτιά στην ελληνική παροικία του 2013» αναφέρει ο κ. Καλυμνιός ελπίζοντας ότι η βιωματική εμπειρία μας στην πολυπολιτισμική Μελβούρνη θα βοηθήσει στην κατανόηση των προκλήσεων, των δεσμών, αλλά και της κοινωνίας στην οποία ήκμασε η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης.
«Είναι μία προσπάθεια που θα συνεχιστεί» προσθέτει ο κ. Παύλος Μαυρουδής, «πιστεύουμε ότι η ιστορία της πόλης είναι συνυφασμένη με την ιστορία των ανθρώπων της. Και όλοι ήταν Έλληνες, και όλοι προσέφεραν σ’ αυτήν την πόλη» καταλήγει.
