Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστραλίας (Reserve Bank) η αναμενόμενη άνοδος των επιτοκίων, που εκτιμάται ότι θα είναι γύρω στο 2%, θα οδηγήσει και σε μείωση των τιμών των σπιτιών. Κατά μέσον όρο η μείωση αναμένεται να φθάσει στο 15%.
Η Κεντρική Τράπεζα καλεί όσους εξοφλούν στεγαστικά δάνεια να λάβουν τα μέτρα τους για να μην βρεθούν σε δύσκολη θέση όταν θα αυξηθούν οι δόσεις εξόφλησης των δανείων τους.
Σύμφωνα μάλιστα με δημοσίευμα της εφημερίδας δεν είναι λίγοι οι ιδιοκτήτες σπιτιών στην Μελβούρνη που «τρέχουν» να πουλήσουν τα ακίνητά τους όσο οι τιμές είναι στα ύψη.
Όπως γράφαμε και στο «Νέο Κόσμο» του Σαββάτου η «τέλεια καταιγίδα» αναμένεται να πλήξει σύντομα τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς το επόμενο διάστημα, ειδικά των δανειοληπτών, καθώς στα προβλήματα που ήδη υπάρχουν λόγω της ακρίβειας, θα προστεθούν απανωτές -όπως εκτιμάται- αυξήσεις των επιτοκίων, με κόστος επιπλέον εκατοντάδες δολάρια κάθε μήνα, κατά μέσο όρο, για αποπληρωμή δανείων.
Ο πληθωρισμός αυξάνεται και τα περιθώρια της Κεντρικής Τράπεζας της Αυστραλίας (RBA) να μη δράσει, δηλαδή να διατηρήσει το επιτόκιο της στο ιστορικό χαμηλό του 0,1%, στενεύουν. Και όταν η RBA αυξάνει το επιτόκιό της -κάτι που δεν έχει συμβεί από το 2010- το χρήμα γίνεται πιο ακριβό, για τις τράπεζες και τους πελάτες τους.
t
Ενόψει της κάλπης, η οικονομία παραμένει στο επίκεντρο της προσοχής και Scott Morrison – Anthony Albanese, καλούνται πριν τις επερχόμενες εκλογές να καταθέσουν εμπεριστατωμένες προτάσεις, αλλά κυρίως μετά από αυτές, όποιος κερδίσει να τις εφαρμόσει με επιτυχία ώστε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να πάρουν μία ανάσα.
Η νέα αναπληρώτρια κυβερνήτης της RBA, Michelle Bullock, μετά την τελευταία συνεδρίαση της Τράπεζας -προ ημερών οπότε αποφασίστηκε το επιτόκιο να μείνει στο 0,1%- επεσήμανε πως παρατηρούνται υποκείμενες πιέσεις, που δείχνουν πληθωρισμό που ήρθε για να μείνει, με εργαζόμενους να ζητούν υψηλότερους μισθούς και επιχειρήσεις να απαντούν θετικά.
«Αυτά είναι στοιχεία που δείχνουν πως υπάρχει υποκείμενη πληθωριστική πίεση … δεν είναι απλά μόνο ώθηση στις τιμές», είπε.
Ο κυβερνήτης της RBA, Philip Lowe, δήλωσε πως η Τράπεζα θέλει να δει τα τελευταία στοιχεία του πληθωρισμού και της αύξησης μισθών, που αναμένονται τέλη Απριλίου και μέσα Μαΐου, αντίστοιχα, πριν ληφθούν αποφάσεις για το επιτόκιο.
Αλλά Westpac, NAB, Commonwealth Bank και ANZ, οι 4 μεγαλύτερες τράπεζες της χώρας, αναμένουν την πρώτη άνοδο των επιτοκίων από το Νοέμβριο του 2010 στις 7 Ιουνίου.
Οι αναλυτές εκτιμούν πως οι αξιωματούχοι της RBA, κατά την πρώτη συνεδρίασή τους μετά τις ομοσπονδιακές εκλογές, να προχωρήσουν σε αύξηση, από το 0,1% σε τουλάχιστον 0,25%. Και δε θα σταματήσουν εκεί.
Εκτός απροόπτου -σε σχέση με την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία ή ό,τι άλλο μπορεί να συμβεί έως τότε- θα προχωρήσουν σε περαιτέρω «ομαλοποίηση» του κόστους χρήματος στην Αυστραλία. Προβλέπεται πως θα υπάρξουν τουλάχιστον 4 αυξήσεις από την RBA σε 6 μήνες.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της Westpac, Bill Evans, προειδοποίησε μάλιστα πως ακόμη και η παραμικρή αύξηση, θα γίνει αισθητή καθώς οι δανειολήπτες δράττουν αυτή τη στιγμή τα οφέλη ιστορικά χαμηλών επιτοκίων.
Αν δε το επιτόκιο της RBA φτάσει σε βάθος χρόνου στο 2%, όπως εκτιμάται, το «μείγμα» θα καταστεί «εκρηκτικό». «Αυτό το 2% θα έχει ως συνέπεια σημαντικά υψηλότερο δείκτη εξυπηρέτησης χρέους για τα νοικοκυριά από ό,τι το 2009-2010».
Δηλαδή θα χρειάζονται περισσότερα χρήματα για να αποπληρωθούν δάνεια. Και το 2% της RBA συνήθως δεν είναι μόνο 2% για τους πελάτες των τραπεζών. Έστω ωστόσο, υποθετικά, ότι μία αύξηση στο επιτόκιο της RBA είναι 1% και αντίστοιχη είναι η αύξηση στο επιτόκιο ενός στεγαστικού δανείου.
Σύμφωνα με ανάλυση της Canstar, για κάποιον που έχει αγοράσει κατοικία στη Μελβούρνη, μέσης αξίας κοντά στο 1 εκατ. δολ. και έχει καταβάλλει το 20% ως προκαταβολή, το δάνειο ήταν 800.000 δολ. για 30 χρόνια.
Advertisement
Με επιτόκιο 2,99% πληρώνει 3.400 δολ. το μήνα περίπου. Αν το επιτόκιο πάει στο 3,99% ο δανειολήπτης θα κληθεί να καταβάλλει 400+ δολ. παραπάνω κάθε μήνα. Για το Σίδνεϊ, αντίστοιχα, με την αξία των σπιτιών να ανέρχεται στα 1,4 εκατ. δολ. περίπου, το επιπλέον ποσό θα είναι πάνω από 560 δολ. το μήνα.
Παράλληλα, η αύξηση των επιτοκίων αποτελεί… βραχνά για όσους έχουν στα σκαριά την αγορά σπιτιού, κάτι που θα επηρεάσει και την αξία των ακινήτων.
Ο κ. Evans της Westpac ανέφερε πως πολλοί έλαβαν δάνεια εν μέσω της πανδημίας με επιτόκιο 2% ή και λίγο χαμηλότερο, σταθερό. Αλλά όταν η συμφωνημένη περίοδος λήξει, μπορεί να βρεθούν να πληρώνουν 5,5%.
Westpac και Commonwealth Bank προβλέπουν 5 αυξήσεις από την RBA το επόμενο 6μήνο, 4 οι NAB και ANZ.
Commonwealth Bank και Westpac, οι κορυφαίες τράπεζες σε στεγαστικά δάνεια, εκτιμούν πως το επιτόκιο της RBA θα είναι στο 1,25% έως το Δεκέμβριο.
Ο επικεφαλής οικονομολόγος της NAB, Alan Oster, ανέφερε ότι από τα τέλη του 2022 και έπειτα, «αναμένουμε πιο σταδιακό μονοπάτι, με 5 αυξήσεις επιπλέον το 2023 και το 2024, και το στόχο το 2,25%».
Οι αγορές αναμένουν ακόμη χειρότερα νέα για τα νοικοκυριά, με το επιτόκιο της RBA να ανέρχεται σε 3,3% έως το τέλος της επόμενης χρονιάς. Αυτό «μεταφράζεται» σε κυμαινόμενο επιτόκιο δανείου κοντά στο 6%.
Ο κ. Morrison ενόψει της κάλπης επισημαίνει πως η «ισχυρή οικονομική διαχείριση» τα επόμενα χρόνια πρόκειται να είναι κομβική για την Αυστραλία. «Υπάρχουν πολλές πιέσεις στην αυστραλιανή οικονομία … αυτό συμβαίνει σε όλο τον Κόσμο», δήλωσε το πρωί της Παρασκευής στο ράδιο 3AW, υποστηρίζοντας πως η κυβέρνησή του έχει το θέμα υπό έλεγχο.
Νωρίτερα, ο υπουργός Άμυνας, Peter Dutton, αναγνώρισε τον αντίκτυπο που θα έχει η αύξηση των επιτοκίων και είπε στο Nine Network πως «είναι ο λόγος που δε θέλετε να ρισκάρετε να πάτε σε μία κυβέρνηση Εργατικών».
O υπουργός Οικονομικών, Josh Frydenberg -οποίος συναντήθηκε πρόσφατα και με τα μέλη του Australian Chamber Of Commerce and Industry σε σχέση με τον προϋπολογισμό- μιλώντας επίσης στο Nine Network, εμφανίστηκε καθησυχαστικός, σημειώνοντας πως οι δανειολήπτες στην Αυστραλία «είναι εμπρός περί 36 μήνες στις αποπληρωμές στεγαστικών δανείων».
Η RBA, πρόσθεσε ο υπουργός, ανέφερε πως οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί είναι σε «ισχυρή θέση». Ο Δρ Lowe είπε επίσης ωστόσο ότι «οι αυξανόμενες τιμές θέτουν πίεση στους προϋπολογισμούς των νοικοκυριών και οι πλημμύρες προκαλούν δυσχέρειες σε πολλές κοινότητες».
O κ. Frydenberg συνέχισε, υπενθυμίζοντας πως «παρέχουμε ακριβή οικονομική υποστήριξη κατά τη διάρκεια της κρίσης στα αυστραλιανά νοικοκυριά. Όσον αφορά στις αυξήσεις μισθών αναθεωρήσαμε τις προβλέψεις ετησίως … και η RBA επεσήμανε την ανοδική πίεση. Αλλά ο καλύτερος τρόπος να αυξήσεις τους μισθούς είναι να έχεις πιο ‘σφιχτή’ αγορά εργασίας, για να μειωθεί η ανεργία. Αυτό κάνουμε».
Από την πλευρά του, ο υπαρχηγός των Εργατικών, Richard Marles, έκανε λόγο για μία «πολύ δύσκολη κατάσταση» που αντιμετωπίζει η Αυστραλία και επεσήμανε πως η ενίσχυση των μισθών αποτελεί ένα απαραίτητο μέτρο για την εξισορρόπηση της δυσχερούς κατάστασης για τα νοικοκυριά.
«Οι μισθοί αυξήθηκαν με ρυθμό, ιστορικά χαμηλό … επειδή υπό αυτήν την κυβέρνηση η παραγωγικότητα έπεσε στα τάρταρα», σχολίασε. «Στο τέλος της ημέρας, πρέπει να ενισχύσουμε τους μισθούς. Αυτή η κυβέρνηση δεν έχει ιδέα πως να το πετύχει αυτό, αλλά η μία κυβέρνηση Εργατικών του Albanese θα το καταστήσει βασική της προτεραιότητα».
