Είναι στιγμές που όση δύναμη κι αν επιστρατεύσει ο άνθρωπος τα συναισθήματα που επικρατούν, δεν του επιτρέπουν να κρύψει τη συγκίνηση και τον πόνο που προκαλεί ο θάνατος αγαπημένου προσώπου, ξεχωριστού φίλου και συνεργάτη.
Τέτοια θλιβερά συναισθήματα επικράτησαν και σε μας όταν πληροφορηθήκαμε το θάνατο της αγαπητής φίλης κι εκλεκτής συναδέλφου Μαρίας Κάνζη, (γνωστής στους μαθητές και μαθήτριές της ως Mrs Evans, αγγλοποίηση του Ευαγγελινίδου) την Κυριακή 17 Απριλίου.
Μιας Κυρίας με εντιμότητα, μεγαλείο ψυχής, καλοσύνης και πολλές άλλες αρετές που βίωνε ως πράξη σ’ ολόκληρη τη ζωή της και που είχα την τύχη να γνωρίσω, νεοφερμένος στην Αυστραλία, τον Απρίλη του 1975 ως καθηγήτρια των Ελληνικών στο Adelaide Girls High School. Αργότερα είχε συγχωνευθεί με το Adelaide Boys High School από όπου προήλθε το Adelaide High School. Από τότε αρχίζει όχι μόνο η συναδελφική, αλλά και η οικογενειακή μας φιλία, που κράτησε μέχρι το θάνατό της.
Με τη Μαρία, ως συνάδελφοι, είχαμε συνεργαστεί στην ίδρυση του Συλλόγου Ελλήνων Εκπαιδευτικών Νότιας Αυστραλίας (ΣΕΕΝΑ), στην έκδοση του περιοδικού των Ελλήνων Εκπαιδευτικών «Γλαύκα», τη σύνταξη των Ελληνικών Προγραμμάτων (Greek syllabuses) για τα Γυμνάσια-Λύκεια και για τις εισαγωγικές εξετάσεις των Πανεπιστημίων (Matriculation).
Όπως επίσης και στην πρώτη «Ελληνική» Κατασκήνωση, με πρόγραμμα εργασίας για τα τελειόφοιτα Ελληνόπουλα καθώς και στην ίδρυση του Greek Drop-in Centre στο Goodwood Technical High School.
Στην πρώτη εκδρομή-προσκύνημα στην Ελλάδα, που είχαμε διοργανώσει το 1978, τα κρατικά Γυμνάσια Woodville, Adelaide and Daws Road, η Μαρία είχε ολόψυχα συμπαρασταθεί στην Ευτυχία Παπαγιάννη, που θα ήταν η συνοδός από το Adelaide H.S.
Η Μαρία υπηρέτησε με πάθος την Ελληνομάθεια, διδάσκοντας την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό και συμβάλλοντας σε πολιτιστικές κι άλλες κοινωνικές εκδηλώσεις. Έτσι κέρδισε επάξια την εκτίμηση και το σεβασμό των μαθητών της κι όσους είχαν την τύχη να τη γνωρίσουν.
Ως Κύπριοι τη θυμόμαστε στο πλάι του αείμνηστου συζύγου της, του ιστορικού Νίκου Κάνζη, ένθερμου υποστηρικτή και μαχητή των δικαίων του κυπριακού λαού, που υπήρξε πρόεδρος της ΣΕΚΑ και ΠΑΝΣΕΚΑ.
Θυμάμαι ότι σε μια συγκέντρωση της ΣΕΚΑ, ο αείμνηστος σύζυγός της προσκάλεσε και προκάλεσε τον τότε υπουργό Εξωτερικών της Αυστραλίας, Alexander Downer, να δηλώσει ότι το θέμα της Κύπρου είναι «θέμα εισβολής και Κατοχής». Και είναι ο μόνος υπουργός Εξωτερικών, που έχει δηλώσει κάτι τέτοιο.
Για τον αείμνηστο σύζυγό της Νίκο Κάνζη ο «Νέος Κόσμος» είχε την καλοσύνη να δημοσιεύσει δυο επιστολές μου, τη μία στις 21/7/2003 και την άλλη στις 22/7/2004.
Οι στενές φιλικές σχέσεις, οι αλληλοεπισκέψεις και τα οικογενειακά τραπέζια συνεχίστηκαν μέχρι που μας τα στέρησε ο κορονοϊός. Θυμάμαι ότι στο φιλόξενο σπίτι της Μαρίας, πάντα θα μας ετοίμαζε, ως περήφανη μυτιληνιά που ήταν, μυτιληνιακά φαγητά, κυρίως θαλασσινά.
Δυστυχώς τον τελευταίο καιρό είχε επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας της κι αναγκάστηκε να μετοικήσει σε οίκο ευγηρίας. Τα νέα της τα μαθαίναμε είτε τηλεφωνικώς από την ίδια είτε μέσω της κοινής μας φίλης Ευτυχίας. Τελευταία φορά που την είχαμε δει και συμφάγει ήταν πριν περίπου τέσσερις μήνες.
Αγαπητή Μαρία, θα λείψεις σε όσους σε έχουν γνωρίσει. Σε μας θα λείψεις πολύ περισσότερο, ιδιαίτερα στη σύζυγό μου Χρυστάλλα, που τόσο αγαπούσες και τόσο σ’ αγαπούσε κι εκτιμούσε, και πάντα μου έλεγε πόσο καλόψυχη και πόσο σπάνιος άνθρωπος είσαι, γεμάτη αγάπη και καλοσύνη για όλους! Πράγματι έτσι θα σε θυμόμαστε: καλόψυχη και σπάνια. Ο νηφάλιος χαρακτήρας σου θα λείψει από όλους μας. Η μορφή σου θα παραμείνει στη μνήμη μας για πάντα.
Ας είναι η μνήμη σου αιώνια.
Στα παιδιά κι εγγόνια της αείμνηστης Μαρίας Κάνζη απευθύνουμε τα πιο ειλικρινά μας συλλυπητήρια, κουράγιο και δύναμη για να κρατήσουν την μνήμη της αιώνια.
