ΜΕΡΟΣ 3ο
Παρέκβαση: Ο παπά-Γιώργης, που με το κερί ψάχνει στις φτωχογειτονιές να βρει λίγα «πρόβατα» να του φιλούν το χέρι και το μαχαίρι που τα σφάζουν, δεν ενδιαφέρεται για την προσφορά του Λόρδου Βύρωνα στην Επανάσταση του 21. Αν ενδιαφερόταν θα είχε διαβάσει την ωδή του Δ. Σολωμού και τον επικήδειο του Σπ. Τρικούπη. Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να επιδείξει την «ηράκλεια τόλμη» του απέναντι στον Αρχιεπίσκοπο Στυλιανό. Φαίνεται ακόμη υποφέρει από τον «ιερό» κλότσο που έφαγε! (Μεταξύ μας, παπα-Γιώργη, μη μας ακούσουν οι μορφωμένοι: Η λέξη «κώνειο» δεν παράγεται από το «κόνις» (κόνιο!), αλλά από το «κώνος» Στείλε διορθωτικό σημείωμα στον «Ν. Κ.» και πες τους ότι μόνος σου ανακάλυψες την καραμπινάτη αβλεψία σου. Και πού ’σαι; Άφησε τον Σωκράτη και τον Αριστείδη στην εντάφια ησυχία τους και μη συγκρίνεις το ανάστημά τους με το δικό σου. Αδικείς τον εαυτό σου κατάφωρα!)
Ο άλλος Γιώργης (ο Τσουτσίδης) με απογοήτευσε αυτή τη φορά. Θέλει, λέει, να είμαι «κόσμιος». Κόσμιος είμαι στους κόσμιους και άκοσμος στους πονηρολόγους που, αντί ν’ απαντούν σ’ αυτά που τους ρωτώ, καταφεύγουν σε κωμικούς πιθηκισμούς. Πότε και ποιος θ’ απαντήσει στα ερωτήματα πού έθεσα; Κανένας. Και πώς μπορώ να έχω γόνιμο διάλογο με ριψάσπιδες; Άκουσε, Γιώργη: Όταν παραπέμπεις στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους (Εκδοτική Αθηνών), θέλω τόμο και σελίδα, αν είναι να κάνουμε παστρικές δουλειές. Αν δεν έχεις τόμο και σελίδα, οι παραπομπές σου είναι ζεστός αέρας. Τέλος παρέκβασης.
Ο καθηγητής Στέφανος Παπαδόπουλος, μιλώντας για την Επανάσταση του 21, τονίζει ένα αξιοπρόσεχτο σημείο. Λέει ότι «για πρώτη φορά ίσως στην ιστορία παρατηρήθηκε το φαινόμενο μιας επαναστάσεως που ενισχύθηκε και συντηρήθηκε κυριολεκτικά χάρη στην ιδιωτική πρωτοβουλία και δεν θα ήταν ίσως υπερβολή να πει κανείς ότι ο Φιλελληνισμός έσωσε τότε τον ελληνικό λαό από το θάνατο της πείνας και του έδωσε τη δυνατότητα να συνεχίσει τον αγώνα του. [. . .]. Και συνεχίζει:
ΓΑΛΛΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
»Η είδηση για την πτώση του Μεσολογγίου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην Γαλλία. Το νέο μαθεύτηκε νύχτα στο Παρίσι και οι φοιτητές συγκρότησαν αμέσως ογκώδη διαδήλωση μπροστά στα ανάκτορα ζητωκραυγάζοντας για την Ελλάδα και ζητώντας από τον βασιλιά Κάρολο Ι΄ να επέμβει για να βοηθήσει τους Έλληνες. Τα φιλελληνικά κομιτάτα, τόσο του Παρισιού, όσο και των άλλων γαλλικών πόλεων [. . .], διοργάνωσαν αμέσως εράνους για να βοηθήσουν τα θύματα της καταστροφής. Στους εράνους αυτούς, στους οποίους πρωτοστατούσαν μεγάλες προσωπικότητες [. . .], προσέφεραν χρήματα άτομα από κάθε κοινωνική τάξη. [. . .]. Αμέτρητο όμως ήταν το πλήθος των απλών ανθρώπων (υπάλληλοι, τεχνίτες, εργάτες, ράφτες, κουρείς, πλύστρες κ.ά.) που έδωσε τότε από το υστέρημά του για να βοηθήσει τους Έλληνες στον αγώνα τους. [. . .].
ΕΛΒΕΤΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
»Πολύ πρόσφορο έδαφος είχε βρει ο Φιλελληνισμός και στην Ελβετία, γιατί τα κατορθώματα των Ελλήνων θύμιζαν στους κατοίκους της τον δικό τους αγώνα της ανεξαρτησίας κατά τον 18ον αιώνα. Από τον Σεπτέμβριο ακόμη του 1821 είχε ιδρυθεί στην Βέρνη το πρώτο φιλελληνικό κομιτάτο και κατά το επόμενο έτος δρούσαν ήδη 28 συνολικά παρόμοιες οργανώσεις στις κυριότερες πόλεις της χώρας. Σπουδαιότερα από τα κομιτάτα αυτά ήταν της Βέρνης, της Ζυρίχης, της Λωζάννης, της Βασιλείας, του Neuchatel κ.ά. Από όλα όμως ξεχώριζε το κομιτάτο της Γενεύης, η οποία, χάρη στην προσωπικότητα και δραστηριότητα του μεγάλου τραπεζίτη Eynard, είχε σύντομα εξελιχθεί στο μεγαλύτερο της Ευρώπης.
»Ο Eynard, που και προσωπικά είχε αγωνιστεί για να σώσει το Μεσολόγγι εφοδιάζοντάς του με τροφές, αποδύθηκε, μετά την πτώση του, σε έναν τιτάνιο αγώνα για να μπορέσει να συντηρήσει την Ελληνική Επανάσταση με τα βοηθήματα των φιλελλήνων. Ο ίδιος διέθεσε για το σκοπό αυτό τεράστια ποσά από την προσωπική του περιουσία, διατηρούσε επαφή και έστελνε εγκυκλίους σε όλα τα φιλελληνικά κομιτάτα της Ευρώπης, κατατόπιζε την κοινή γνώμη, υποστήριζε τα ελληνικά αιτήματα στις διάφορες ευρωπαϊκές αυλές και επισκέφτηκε για το σκοπό αυτό πρωτεύουσες, όπως το Παρίσι, το Λονδίνο, το Μόναχο και την Ρώμη. Αργότερα επίσης συμπαραστάθηκε με θέρμη και θετικότητα στο έργο του αγαπητού του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος Ιωάννη Καποδίστρια. [. . .].
ΑΓΓΛΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ
»Στην Αγγλία, αντίθετα, η φιλελληνική κίνηση δεν παρουσίασε την ίδια ένταση κατά την εποχή αυτή. Το φιλελληνικό κομιτάτο του Λονδίνου (London Greek Committee), που είχε ιδρυθεί τον Μάρτιο του 1823, περιλάμβανε βέβαια στους κόλπους του σημαντικές προσωπικότητες [. . .], ανώτατους αξιωματικούς [. . .], τραπεζίτες [. . .], επιστήμονες και λογοτέχνες [. . .] κ.ά. Οι Άγγλοι μολαταύτα, λαός από τη φύση του φλεγματικός και που είχε ταυτόχρονα πολλά εμπορικά συμφέροντα στην οθωμανική αυτοκρατορία, δεν εκδηλώθηκαν με την ίδια ορμή και ενθουσιασμό υπέρ των Ελλήνων, όπως οι Γάλλοι, οι Ελβετοί και οι Γερμανοί. Όμως το κομιτάτο του Λονδίνου, χάρη στις προσωπικότητές του [. . .], είχε προσφέρει σημαντικές υπηρεσίες στο αγωνιζόμενο έθνος μας με τη συμπαράστασή του στους Έλληνες αντιπροσώπους για τη σύναψη των δανείων στο Λονδίνο και ιδίως με τη θυσία ενός εκλεκτού μέλους του, του λόρδου Byron.
»Τα τραγικά γεγονότα του Μεσολογγίου συγκλόνισαν ακόμη και τους ψύχραιμους Άγγλους. Στο Λονδίνο και στο Εδιμβούργο της Σκωτίας, όπου δρούσαν τα δύο μεγαλύτερα φιλελληνικά κομιτάτα της χώρας, αλλά και σε άλλες πόλεις του βασιλείου παρουσιάστηκε μια νέα άνθηση του Φιλελληνισμού, που σφραγίστηκε και με την άφιξη στο Λονδίνο κατά την εποχή αυτή του Eynard. Τότε διενεργήθηκαν παντού έρανοι για τον ελληνικό αγώνα με μεγάλη επιτυχία και η κοινή γνώμη τάχθηκε ανεπιφύλακτα υπέρ των Ελλήνων με αποτέλεσμα η φιλελεύθερη από καιρό πολιτική του Canning να προσανατολισθεί σταθερά προς την ιδέα της ιδρύσεως ενός ελευθέρου ελληνικού κράτους.»
(Συνεχίζεται)
