Μαρία-Φιλιώ Τριδήμα (Κοινωνιολόγος, εκπαιδευτικός)

Με βασικό ερώτημα: «Πώς μπορούμε να κινητοποιήσουμε τους σημερινούς νέους της διασποράς»; το εκπαιδευτικό πρόγραμμα διαδικτυακής μεντορείας εφήβων «1-1» «Μελβούρνη-Αθήνα: Μια διαδρομή Φιλίας» και τα αποτελέσματα ποιοτικής έρευνας ‘ταξιδεύουν’ στην Αργεντινή για να παρουσιαστούν διαδικτυακά στο 11ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο «ΝΟΣΤΟΣ» 2022. Το Συνέδριο, το οποίο θα πραγματοποιηθεί μεταξύ 31.10-01.11.2022 στο Εθνικό Πανεπιστήμιο Μπουένος Άιρες, υπό την αιγίδα: της Γενικής Γραμματείας Απόδημου Ελληνισμού και Δημόσιας Διπλωματίας, της Πρεσβείας της Ελλάδας στην Αργεντινή, της Αρχιεπισκοπής Μπουένος Άιρες, Υπουργείου Πολιτισμού της Αργεντινής και του Εθνικού Θεάτρου Θερβάντες, αναμένεται να προσελκύσει μεγάλο ενδιαφέρον.

Ψυχή του Συνεδρίου «ΝΟΣΤΟΣ» 2022 είναι η Δρ. Χριστίνα Τσαρδίκου, πρόεδρος της Ελληνικής Πολιτιστικής Οργάνωσης Νόστος (Αργεντινή). Η Δρ. Χριστίνα Τσαρδίκου, αντιλαμβανόμενη ότι οι νέοι της διασποράς αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις γύρω την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού, απηύθυνε σχετική πρόσκληση. Σε αυτό το πλαίσιο, θα παρουσιαστούν τα αποτελέσματα ποιοτικών συνεντεύξεων που πραγματοποιήθηκαν την περίοδο 2020-2021, από τη γράφουσα, με τη συμμετοχή γονέων, εκπαιδευτικών και φορέων της διασποράς της Μελβούρνης, με σκοπό την εκπόνηση πτυχιακής στο πεδίο της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης και της ελληνομάθειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς (Σχολή Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών). Οι συνεντεύξεις διεξήχθησαν σε συνέχεια της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος «Μελβούρνη-Αθήνα: Μια διαδρομή Φιλίας», που είχε υλοποιηθεί πιλοτικά, την περίοδο 2016-2018, με σκοπό την αδιαμεσολάβητη «1-1», ημιδομένη, διαδικτυακή επικοινωνία εφήβων της Ελλάδος και της ελληνο-αυστραλιανής διασποράς για την παραγωγή προφορικού λόγου στην ελληνική γλώσσα.

Η διαδικτυακή παρουσίαση θα γίνει την Τρίτη 01/11/2022 στις 19:30 (ώρα Ελλάδος), δημιουργώντας πολλές ευκαιρίες για επικοινωνία και ανταλλαγή ανάμεσα στα διασπορικά δίκτυα των δύο χωρών.

Με κεντρικά ερωτήματα: «Τι μπορεί να προσφέρει ένα πρόγραμμα διαδικτυακής μεντορείας εφήβων «1-1» στους μαθητές της διασποράς για την ελληνομάθεια στην μετά Covid-19 εποχή; Ποια χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να καταστήσουν την πρωτοβουλία ελκυστική για τους νέους και τους γονείς τους σήμερα; Και ποια θα προβλημάτιζαν νέους;», η παρουσίαση στο Συνέδριο «ΝΟΣΤΟΣ» 2022 στοχεύει να καταδείξει ότι ο συνδυασμός της τεχνολογίας και αλληλεπίδρασης εφήβων «1-1» δύνανται – υπό προϋποθέσεις – να κάνει τη διαφορά.

Στην μετά πανδημική εποχή, μερικές από τις προϋποθέσεις που είναι απαραίτητες αφορούν στη δυνατότητα εισαγωγής στοιχείων ασύγχρονης επικοινωνίας των μαθητών, παράλληλα με τη σύγχρονη επικοινωνία «1-1» των εφήβων, αφού οι νέοι επιθυμούν πολλαπλά ερεθίσματα. Οι προϋποθέσεις, αφορούν επίσης στη δυνατότητα: α) συμβατότητας του εκπαιδευτικού υλικού της πρωτοβουλίας με τα Αναλυτικά Προγράμματα των χωρών διαμονής και καταγωγής, β) ενσωμάτωσης της διαπολιτισμικής διάστασης λόγω της διττής ταυτότητας των μαθητών και γ) σχεδιασμού ασκήσεων διαβαθμισμένης δυσκολίας, καθώς οι μαθησιακές ανάγκες των νεομεταναστών διαφοροποιούνται από εκείνες των 3ης γενιάς μαθητών της διασποράς.

Κατά την παρουσίαση στο 11ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο «ΝΟΣΤΟΣ» 2022 θα υποστηριχθεί η ιδέα ότι ένα πρόγραμμα διαδικτυακής μεντορείας εφήβων «1-1» για την ελληνομάθεια, σχεδιασμένο στη μετά πανδημική εποχή, θα πρέπει να προβλέπει δυνατότητες συν-διαμόρφωσης του εκπαιδευτικού υλικού από τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς, καθώς αφενός μεν όλοι θα νοιώθουν «συνιδιοκτήτες» της πρωτοβουλίας, αφετέρου δε, οι δεξιότητες που διαφαίνεται να έχουν αποκτηθεί στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση από γονείς και εκπαιδευτικούς είναι περισσότερες.

Την ίδια στιγμή, θα συζητηθεί η ανάγκη επικοινωνίας των εφήβων σε δύο γλώσσες (δίγλωσσα προγράμματα) μέσω της αντιστροφής ρόλων ανάμεσα στους μαθητές. Για τους συνεντευξιαζόμενους, η «1-1» αλληλεπίδραση των εφήβων θα είναι πιο συμμετρική, εάν ο μαθητής της διασποράς που ομιλεί τα Αγγλικά ως μητρική γλώσσα, έχει την ευκαιρία να υποστηρίξει τις γλωσσικές ανάγκες ενός μαθητή της Ελλάδος, ομιλώντας του/της στα Αγγλικά σε κάποιες από τις διαδικτυακές συνεδρίες τους.

Διατηρώντας τη δυνατότητα του μαθητή της Ελλάδος, που ομιλεί της ελληνική ως μητρική γλώσσα, να καθοδηγεί το μαθητή της διασποράς στην παραγωγή προφορικού λόγου στα Ελληνικά, η αντιστροφή των ρόλων θα επιτρέψει στους ελληνο-αυστραλούς μαθητές να εμβαθύνουν στη διπολιτισμική ταυτότητά τους. Την ίδια στιγμή, πολλά θα είναι τα οφέλη για τους μαθητές της Ελλάδος, καθώς η γλωσσομάθεια αποτελεί σοβαρή επένδυση για τις οικογένειες, αλλά οι εκπαιδευτικές ευκαιρίες για βιωμένη εμπειρία στην εκμάθηση Αγγλικών είναι περιορισμένες. Ως αποτέλεσμα, πολλά ελληνόπουλα σκοράρουν χαμηλά στις ενότητες: speaking & listening των διπλωμάτων γλωσσομάθειας.

Στο 11ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο «ΝΟΣΤΟΣ» 2022 θα αναδειχθούν επίσης οι τρόποι ενίσχυσης της συμμετοχής των γονέων σε πρωτοβουλίες ελληνομάθειας, καθώς διαφαίνεται ότι ο Covid-19 εξοικείωσε αρκετούς γονείς με την τεχνολογία και την εκπαίδευση. Τέλος, θα συζητηθεί η ανάγκη υιοθέτησης «ευέλικτων» προϋποθέσεων συμμετοχής των μαθητών στην πρωτοβουλία, καθώς υπάρχουν μαθητές της ελληνικής διασποράς που δε φοιτούν σε κάποιο Τμήμα Ελληνικής Γλώσσας για την εκμάθηση της ελληνικής, αλλά επιλέγουν ιδιαίτερα (εξ αποστάσεως και μη) μαθήματα. Για τους συνεντευξιαζόμενους, είναι σημαντικό να διασφαλίζεται η πρόσβαση των μαθητών σε εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες, είτε φοιτούν οι μαθητές της διασποράς σε κάποιο σχολείο ελληνικών, είτε όχι. Με βάση τα παραπάνω ευρήματα, που αφορούν στο σχεδιασμό εκπαιδευτικών προγραμμάτων ελληνομάθειας και εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, το 11ο Διεθνές Ελληνικό Συνέδριο «ΝΟΣΤΟΣ» 2022 στην Αργεντινή θα αποτελέσει ευκαιρία ανάδειξης ζητημάτων που άπτονται των νέων της διασποράς, καταδεικνύοντας τη ζωτική σημασία των διασπορικών δικτύων στην εξέλιξη του πεδίου της ελληνομάθειας.