Δεν έφταναν τα μαύρα μαντάτα την Τρίτη ότι ο πληθωρισμός θα φτάσει έως και 8% μέχρι το τέλος του χρόνου και της νέας αύξησης του επιτοκίου (cash rate) στο 2,85% πλέον, η Αποθεματική Τράπεζα της Αυστραλίας (RBA), επανήλθε σήμερα, προειδοποιώντας τους πολίτες πως το 2022 ήταν «σχετικά καλό» σε σύγκριση με αυτό που, πολύ πιθανόν, περιμένει τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις τα επόμενα ένα δύο χρόνια.
Συνοπτικά, οι «πραγματικοί μισθοί» αναμένεται να συνεχίσουν καθοδικά καθώς θα επιμείνουν οι πληθωριστικές πιέσεις για περισσότερο από το αναμενόμενο, η ανεργία να «τσιμπήσει» προς τα πάνω και η οικονομία να επιβραδύνει.
Πιο αναλυτικά, η τριμηνιαία έκθεση της RBA για τη Νομισματική Πολιτική, προβλέπει ότι ο πληθωρισμός μπορεί να μη μειωθεί εντός στόχου 2%-3% τον Δεκέμβριο του 2024 όπως προβλεπόταν, αλλά να παραμείνει στο 3,2% έως τότε και να «πέσει» εντός ορίων το 2025.
«Ο πληθωρισμός εξαπλώνεται πλέον σε διάφορα είδη. Αυτό ακολουθεί μια εμφανή αύξηση της προθυμίας των επιχειρήσεων να μετακυλήσουν τις πιέσεις του κόστους … στους καταναλωτές», σημειώνεται.
«Όσο περισσότερο διαρκούν αυτές οι εγχώριες πιέσεις και ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός, τόσο περισσότερο αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει τους εργαζόμενους να προβάλλουν μεγαλύτερες μισθολογικές απαιτήσεις, ιδίως σε μια ‘στενή’ αγορά εργασίας. Αυτό θα μπορούσε με τη σειρά του να ενισχυθεί από τις αποφάσεις των επιχειρήσεων για την τιμολόγηση ώστε να μετακυλήσουν το υψηλότερο κόστος».
«Αν συμβεί αυτό, η εγχώρια ζήτηση θα πρέπει πιθανότατα να επιβραδυνθεί περισσότερο από ό,τι προβλέπεται σήμερα για να επιστρέψει ο πληθωρισμός στο στόχο, με επιπτώσεις στην πορεία της νομισματικής πολιτικής».
Η RBA ανησυχεί επίσης ότι τα πρόσφατα «άλματα» στα ενοίκια, ιδίως σε Σίδνεϊ και Μελβούρνη, ενδέχεται να εδραιώσουν περαιτέρω τον πληθωρισμό «επειδή ο πληθωρισμός των ενοικίων τείνει να είναι πιο επίμονος από τις περισσότερες άλλες πιέσεις στις τιμές».
Παράλληλα, η RBA αύξησε τις προβλέψεις της για το ποσοστό ανεργίας, από 4 σε 4,3% έως το τέλος του 2024. Ωστόσο, τα στοιχεία δείχνουν ότι η κατάσταση είναι σχετικά απίθανο να χειροτερέψει δραματικά γρήγορα.
Σε κάθε περίπτωση όμως οι περισσότεροι εργαζόμενοι λαμβάνουν μισθολογικές αυξήσεις μικρότερες από το μισό του συνολικού πληθωρισμού, ο οποίος ανέρχεται ήδη στο 7,3% και θα αυξηθεί περαιτέρω.
Με το βασικό κόστος διαβίωσης και τα επιτόκια να συνεχίζουν να αυξάνονται, η RBA μείωσε τις προσδοκίες της για τις δαπάνες των νοικοκυριών κατά περίπου μία ολόκληρη ποσοστιαία μονάδα κατά το β’ εξάμηνο του 2023 και τις αρχές του 2024, αφαιρώντας σχεδόν μισή ποσοστιαία μονάδα από την οικονομική ανάπτυξη, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την κατανάλωση.
«Η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να είναι 3% το 2022, πριν επιβραδυνθεί στο 1,5% το 2023 και το 2024», σημείωσε η RBA.
«Η προβλεπόμενη επιβράδυνση αντανακλά τις συνδυασμένες επιπτώσεις των υψηλότερων επιτοκίων και των χαμηλότερων πραγματικών μισθών και πλούτου στην ιδιωτική εγχώρια ζήτηση, καθώς και την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας».
Εν ολίγοις, επισημαίνεται από την RBA ότι το επόμενο και το μεθεπόμενο έτος είναι πιθανό να είναι πολύ πιο δύσκολα για τα αυστραλιανά νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις από ό,τι ένα «σχετικά καλό» 2022.
Ενδεικτικά, εκτός από τις αυξήσεις στα καύσιμα, τα τρόφιμα και τα ενοίκια, οι λογαριασμοί ρεύματος αναμένεται να «φουσκώσουν» κατά 56% τους επόμενους 18 μήνες. Οι τιμές φυσικού αερίου επίσης προβλέπονται να αυξηθούν, περί το 44%, το ίδιο διάστημα.
Μιλώντας για την ακρίβεια και ειδικότερα για τις τιμές ενέργειας, ο ομοσπονδιακός πρωθυπουργός, Anthony Albanese, δήλωσε: «Γνωρίζουμε ότι νοικοκυριά και επιχειρήσεις χρειάζονται ελάφρυνση κάποιας από αυτήν την πίεση και εργαζόμαστε επί αυτού».
«Όλοι εργάζονται για να διασφαλίσουμε ότι θα έχουμε ένα σωστό αποτέλεσμα».
«Θέλουμε αυτό να είναι σε συνεργασία. Αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δεν είμαστε έτοιμοι να αναλάβουμε δράση, αν οι προμηθευτές ενέργειας δεν είναι έτοιμοι να συνεργαστούν».
«Γνωρίζουμε ότι υπήρξαν σημαντικές αυξήσεις στα κέρδη, την ίδια στιγμή που οικογένειες και επιχειρήσεις ‘πονούν’ από τις αυξημένες χρεώσεις».
«Γι’ αυτό θέλουμε να βρούμε μία λύση ως ζήτημα προτεραιότητας».
Από την πλευρά του, ο κ. Chalmers, μιλώντας στο πρόγραμμα Q+A του ABC, δήλωσε ότι η κυβέρνηση στοχεύει να έχει ένα σχέδιο για τις τιμές ενέργειας πριν από τα Χριστούγεννα.
Είπε ότι δεν αποκλείει επιδοτήσεις ή αλλαγές στο πώς φορολογούνται οι εταιρίες του κλάδου, σε περίπτωση που η κατάσταση δε βελτιωθεί. Ωστόσο, η προσοχή παραμένει σε μεταρρυθμίσεις κανόνων, συμπεριλαμβανομένων αυτών για τα όρια στις τιμές.
Ερωτηθείς για το αν η Αυστραλία οδεύει προς τις «μαύρες ημέρες» του ’90, ο κ. Chalmers, καθησύχασε για το ενδεχόμενο ύφεσης.
«Αυτή σίγουρα δεν είναι η προσδοκία του Υπουργείου Οικονομικών στις προβλέψεις», επεσήμανε. «Η Ευρώπη θα έχει κίνδυνο (ύφεσης) και το Ηνωμένο Βασίλειο. Άλλες χώρες επίσης. Και δε θα έχουμε απόλυτη ανοσία σε αυτό».
«Όταν η παγκόσμια οικονομία γυρίζει ανάποδα, σημαντικά, όπως περίπου 15 χρόνια πριν, όπως ένα-δύο χρόνια πριν, δεν μπορούμε να δραπετεύσουμε των συνεπειών, αλλά… δεν αναμένω ότι θα έχουμε ύφεση».
