Ενώ οι απατεώνες οργιάζουν αδειάζοντας στην κυριολεξία τους τραπεζικούς λογαριασμούς δεκάδων χιλιάδων πολιτών, οι τράπεζες «σφυρίζουν» αδιάφορα ψάχνοντας τρόπους να χρεώσουν την ευθύνη και τη ζημιά στα θύματα – πελάτες τους.
Αυτό συνέβη και στην περίπτωση της Angela Ferrari όταν επικοινώνησε με την τράπεζά της αφού ένας απατεώνας «σήκωσε» από το λογαριασμό της τις οικονομίες μιας ζωής, ύψους 97.000 δολαρίων. Αντί για ενδιαφέρον και προθυμία να την βοηθήσουν, απλά τη ρώτησαν αν ήταν σίγουρη ότι τα χρήματα δεν τα είχε πάρει ο σύζυγός της.
«Τρομοκρατήθηκα και έμεινα λίγο άναυδη όταν [ο εκπρόσωπος της τράπεζας] το ανέφερε. Ο σύζυγός μου είναι 80 ετών και εξακολουθεί να πηγαίνει στο ταμείο για κάθε τραπεζική συναλλαγή», δήλωσε σε αυστραλιανό μέσο ενημέρωσης.
Η καταγγελία αυτή έρχεται μετά τη δημοσίευση της έκθεσης της ρυθμιστικής αρχής των επιχειρήσεων την Πέμπτη στην οποία διαπιστώνεται ότι οι τέσσερις μεγάλες τράπεζες της Αυστραλίας έχουν επιστρέψει μόνο το 2 έως 5 τοις εκατό των ζημιών των πελατών από απάτες.
Η Αυστραλιανή Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και Επενδύσεων (ASIC) διαπίστωσε ότι οι τράπεζες μπλόκαραν συλλογικά το 13% των απατηλών πληρωμών. Από τα περισσότερα από 558 εκατομμύρια δολάρια που έχασαν 31.700 πελάτες από απάτες το περασμένο οικονομικό έτος, μόνο 21 εκατομμύρια δολάρια επιστράφηκαν.
Τα ευρήματα πυροδότησαν τις εκκλήσεις των συνηγόρων των καταναλωτών να καταστήσουν τις τράπεζες περισσότερο υπεύθυνες για τις ζημίες των πελατών τους από απάτες. Η Αυστραλιανή Επιτροπή Ανταγωνισμού και Καταναλωτών αποκάλυψε τη Δευτέρα ότι οι Αυστραλοί έχασαν πέρυσι το ποσό ρεκόρ των 3,1 δισεκατομμυρίων δολαρίων από απάτες – μια αύξηση κατά 80% σε σύγκριση με τις απώλειες που ανέφερε η εθνική αρχή ελέγχου των καταναλωτών το 2021.
Ο σύζυγος της Ferrari, Barry, χρησιμοποιεί ελάχιστα το διαδίκτυο και η Ferrari «έμεινε έκπληκτη» όταν η National Australia Bank την ρώτησε αν πίστευε ότι θα μπορούσε να έχει πάρει εκείνος τα χρήματα. Η γυναίκα είχε ήδη υποστεί ένα τεράστιο σοκ όταν ανακάλυψε ότι ο τραπεζικός της λογαριασμός είχε κλείσει και ότι δύο μεγάλες αναλήψεις άνω των 40.000 δολαρίων είχαν γίνει χωρίς καμία ειδοποίηση από την τράπεζα μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή SMS.
Κάποιος που ισχυριζόταν ότι ήταν από την Optus τηλεφώνησε στην 69χρονη Ferrari, στις αρχές Φεβρουαρίου και προσφέρθηκε να τη βοηθήσει να φτιάξει τη σύνδεσή της στο διαδίκτυο. Η ιστορία ήταν πιστευτή γιατί η γυναίκα ήταν πελάτης της Optus και η σύνδεσή της ήταν προβληματική, οπότε συμφώνησε να συνεργαστεί, δίνοντας στον καλούντα πρόσβαση στον υπολογιστή της. Στη συνέχεια ο απατεώνας της είπε ότι η Optus προσφέρει 550 δολάρια ως αποζημίωση, τα οποία είχαν κατατεθεί στο λογαριασμό της. Της πρότεινε να το ελέγξει, ενώ ο ίδιος διόρθωνε τη σύνδεσή της. Την επόμενη ημέρα, 97.000 δολάρια αφαιρέθηκαν από το λογαριασμό καταθέσεων της.
«Δεν υπήρξε καμία απολύτως επαφή από την τράπεζα όταν συνέβη αυτή η απάτη», δήλωσε η ίδια. «Εγώ ήμουν αυτή που έπρεπε να τους καλέσω το επόμενο πρωί όταν δεν μπορούσα να μπω στον λογαριασμό μου στο διαδίκτυο».
Η τράπεζα πρότεινε διακανονισμό 5.000 δολαρίων, τον οποίο η Ferrari απέρριψε.
Η έκθεση της ρυθμιστικής αρχής επιχειρήσεων διαπίστωσε ότι οι τράπεζες επέτειναν το άγχος ορισμένων θυμάτων απάτης ενώ παράλληλα είχαν λάβει ανεπαρκή μέτρα για τον εντοπισμό και τη διακοπή απατηλών αναλήψεων.
Η αναπληρώτρια πρόεδρος της ASIC, Sarah Court, δήλωσε ότι οι τράπεζες πρέπει να βελτιώσουν τη διαχείριση των απατών, συμπεριλαμβανομένης της ενίοτε κακής επικοινωνίας τους με τους πελάτες κατά τη διάρκεια μιας οδυνηρής περιόδου.
Η έκθεση της ASIC, με τίτλο «Scam prevention, detection and response by the four major banks», διαπίστωσε ότι οι πελάτες των τραπεζών υπέστησαν τις μεγαλύτερες απώλειες από οικονομικές απάτες αντιπροσωπεύοντας το 96% των συνολικών ζημιών από απάτες σε όλες τις τράπεζες».
«Συλλογικά, οι τράπεζες εντόπισαν και σταμάτησαν ένα μικρό ποσοστό των απατηλών πληρωμών που πραγματοποιήθηκαν από τους πελάτες τους (περίπου το 13%)».
Η ανάλυση της ASIC διαπίστωσε ότι οι απώλειες από απάτες για τους πελάτες μεγάλων τραπεζών ξεπέρασαν τα 550 εκατομμύρια δολάρια το περασμένο οικονομικό έτος, επηρεάζοντας περισσότερους από 31.700 πελάτες.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι οι τράπεζες είχαν «ασυνεπείς και στενές προσεγγίσεις για τον προσδιορισμό της ευθύνης». Δεν είχαν όλα τα θύματα απάτης καλή υποστήριξη από την τράπεζά τους και μόνο το 11% των περιπτώσεων που αφορούσαν ζημίες από απάτη έλαβαν αποζημίωση σε τρεις τράπεζες για τις οποίες υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία.
Ο εκτελεστικός διευθυντής της NAB, Group Investigations and Fraud, Chris Sheehan δήλωσε ότι δεν μπορεί να σχολιάσει μεμονωμένες περιπτώσεις, αλλά επιβεβαίωσε ότι οι απάτες συνεχίζουν να αυξάνονται με καταστροφικό αντίκτυπο, συναισθηματικά και οικονομικά.
Είπε ότι οι πελάτες δεν πρέπει ποτέ να δίνουν σε αγνώστους απομακρυσμένη πρόσβαση στον υπολογιστή τους ή στους ηλεκτρονικούς τραπεζικούς λογαριασμούς τους.
Η διευθύνουσα σύμβουλος της Αυστραλιανής Ένωσης Τραπεζών Anna Bligh δήλωσε ότι «σημειώνει τη δημοσίευση της έκθεσης της ASIC και οι αυστραλιανές τράπεζες θα εξετάσουν το περιεχόμενό της». Η ίδια δήλωσε ότι οι τράπεζες έχουν ήδη εντοπίσει την ανάγκη για μεγαλύτερη συνέπεια και έχουν αναπτύξει κοινά μέτρα σε επίπεδο κλάδου τους τελευταίους έξι μήνες.
«Οι τράπεζες παραμένουν προσηλωμένες στις πρωτοβουλίες συνεργασίας που ξεκίνησαν στο πλαίσιο της στρογγυλής τράπεζας για τις απάτες του βοηθού υπουργού Οικονομικών τον Φεβρουάριο», δήλωσε η ίδια.
«Σημειώνουμε επίσης ότι η ASIC αναγνώρισε τη σημαντική επένδυση των μεγάλων τραπεζών στις προσπάθειες καταπολέμησης των απατών, συμπεριλαμβανομένης μιας «σειράς καινοτόμων και θετικών πρωτοβουλιών» που ολοκληρώθηκαν μετά την αναθεώρηση της ASIC», κατέληξε η κα Bligh.
