Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και οι πολιτειακές, όπως έχει ανακοινωθεί προ ημερών, θα συνεισφέρουν έως και 3 δισ. δολ. στο Energy Bill Relief Fund για την «ελάφρυνση» λογαριασμών με έως και 500 δολ. σε ορισμένα νοικοκυριά και έως 650 δολ. σε κάποιες μικρές επιχειρήσεις, ετησίως.
Όπως διευκρίνισε ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, πρόκειται για επιδοτούμενες εκπτώσεις (deductions), οι οποίες θα εφαρμοστούν απευθείας στους λογαριασμούς.
Δηλαδή δε θα δοθούν μετρητά, μια κίνηση που η κυβέρνηση λέει ότι θα «ελαχιστοποιήσει τις πιθανές πληθωριστικές επιπτώσεις».
Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έπρεπε να διαπραγματευτεί οκτώ διαφορετικές συμφωνίες με κάθε Πολιτεία και Περιοχή, οπότε το θέμα κατέστη λίγο… περίπλοκο.
Η λέξη-κλειδί σε κάθε περίπτωση είναι το «δικαιούχος» καθώς δε θα λάβει κάθε νοικοκυριό ή μικρή επιχείρηση αυτήν την «ελάφρυνση»
Ποιο νοικοκυριό λοιπόν την δικαιούται: Συνταξιούχοι (κάτοχοι Pensioner Concession Card, συμπεριλαμβανόμενων των καρτών που έχουν εκδοθεί από το Department of Veterans’ Affairs) καθώς επίσης όσοι έχουν Health Care Card (συμπεριλαμβανόμενων τωμ Low Income Health Care Card), DVA Gold Card, Commonwealth Seniors Health Card (συμπεριλαμβανόμενων των καρτών που έχουν εκδοθεί από το DVA), όσοι λαμβάνουν Family Tax Benefit (FTB) Part A ή B και Carer Allowance.
Το πόσα θα λάβουν οι δικαιούχοι εξαρτάται από το πού μένουν:
Στην Περιοχή της Πρωτεύουσας, τα νοικοκυριά θα λάβουν ετήσια έκπτωση 175 δολ. στους λογαριασμούς ρεύματος και οι μικρές επιχειρήσεις θα έχουν πρόσβαση σε έκπτωση 325 δολ.
Στην Νέα Νότια Ουαλία, τα νοικοκυριά θα λάβουν έκπτωση 500 δολ. και οι μικρές επιχειρήσεις 650 δολ.
Στην Βόρεια Περιοχή, 350 δολ. και 650 αντίστοιχα.
Στο Κουίνσλαντ, 500 δολ. και 650 δολ. αντίστοιχα.
Στη Νότια Αυστραλία, 500 δολ. και 650 δολ. αντίστοιχα.
Στην Τασμανία, τα νοικοκυριά 250 δολ. ετησίως για δύο χρόνια και οι μικρές επιχειρήσεις 650 δολ. για το 2023-24
Στη Βικτώρια, τα νοικοκυριά θα λάβουν ετήσια έκπτωση 250 δολ., επιπλέον του Power Saving Bonus των 250 δολ. στο οποίο έχουν πρόσβαση όλοι οι κάτοικοι της Πολιτείας, ενώ οι μικρές επιχειρήσεις 325 δολ.
Στη Δυτική Αυστραλία, 350 δολ. και 650 δολ. αντίστοιχα.
ΑΛΛΑ ΜΕΤΡΑ
Ως προς την ενεργειακή μετάβαση, η κυβέρνηση θέλει να καταστήσει την Αυστραλία «υπερδύναμη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» και στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ανακοίνωσε ένα σχέδιο για τη δημιουργία μιας αρμόδιας Αρχής (Net Zero Authority) για να το πετύχει αυτό.
Η Net Zero Authority θα κληθεί να βοηθήσει τους εργαζόμενους σε περιοχές όπου κυριαρχεί ο άνθρακας να βρουν άλλη λύση και να αποκτήσουν πρόσβαση σε κατάρτιση νέων δεξιοτήτων, καθώς η οικονομία μεταβαίνει από τα ορυκτά καύσιμα προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ακόμη, να βοηθήσει τις κοινότητες να προσελκύσουν νέες βιομηχανίες «καθαρής ενέργειας» και να υποστηρίξει επενδυτές προς αυτήν την κατεύθυνση.
Να συντονίζει επίσης πολιτικές και προγράμματα μεταξύ των κυβερνητικών υπηρεσιών.
Το ΑΤΟ θα λάβει 40 εκατ. δολ. για να «κυνηγήσει» την μη καταβολή εισφορών στο super που στοιχίζει 4,7 δισ. δολ. ετησίως.
Επίσης, από το 2026 οι εργοδότες θα πρέπει επίσης να καταβάλλουν το super ταυτόχρονα με την καταβολή των μισθών.
Ο προϋπολογισμός περιλαμβάνει χρηματοδότηση και για τη νέα Εθνική Επιτροπή κατά της Διαφθοράς (National Anti-Corruption Commission – NACC). Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να διαθέσει 262,6 εκατομμύρια δολάρια για τέσσερα χρόνια για να στηρίξει τη δημιουργία της.
Η Επιτροπή θα διερευνά και θα υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με τη σοβαρή ή συστημική διαφθορά στον δημόσιο τομέα, σε ομοσπονδιακό επίπεδο, θα παραπέμπει στοιχεία για εγκληματική συμπεριφορά διαφθοράς προς δίωξη και θα αναλαμβάνει δραστηριότητες εκπαίδευσης και πρόληψης. Θα έχει εξουσίες παρόμοιες με αυτές μιας Βασιλικής Επιτροπής.
ΠΑΙΔΙΚΗ ΜΕΡΙΜΝΑ
Όσον αφορά σε άλλα μέτρα που περιλαμβάνονται στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό και έχουν να κάνουν άμεσα με το κόστος ζωής ξεχωρίζουν:
Το «πακέτο» φθηνότερης φροντίδας για παιδιά ψηφίστηκε ήδη από τον Νοέμβριο και με κάθε επισημότητα θα συμπεριληφθεί στον νέο προϋπολογισμό. Το χαμηλότερο κόστος θα ξεκινήσει από την 1η Ιουλίου, με ωφελούμενες περί τις 1,2 εκατομμύρια οικογένειες.
Τα ποσοστά επιδότησης αυξάνονται στο 90% για οικογένειες με συνολικό ετήσιο εισόδημα 80.000 δολάρια ή λιγότερο. Για τις οικογένειες που κερδίζουν πάνω από 80.000 δολάρια, θα μειώνεται κατά 1% για κάθε επιπλέον 5.000 δολάρια οικογενειακού εισοδήματος, έως ότου φτάσει το 0% για οικογένειες που κερδίζουν 530.000 δολάρια ετησίως.
Μια μέση οικογένεια που κερδίζει περίπου 120.000 δολάρια το χρόνο, με ένα παιδί σε childcare, τρεις ημέρες την εβδομάδα, θα εξοικονομήσει περίπου 1.700 δολάρια ετησίως. Οι συνολικές δαπάνες για επιδοτήσεις τα επόμενα 4 χρόνια θα είναι 55,3 δισ. δολ.
ΤΕΛΟΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΤΩΣΗ ΦΟΡΟΥ (LMITO)
Ο φετινός προϋπολογισμός σηματοδοτεί και το τέλος της αντιστάθμισης (έκπτωση) φόρου χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος (LMITO ή lamington), ενώ παραμένει στον… αέρα αν οι φορολογικές περικοπές του τρίτου σταδίου (stage 3 tax cuts), θα τεθούν σε ισχύ από του χρόνου (2024).
Ο LMITO εισήχθη προσωρινά στον προϋπολογισμό του 2018-19, παρατάθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας και στη συνέχεια αυξήθηκε από την κυβέρνηση Morrison (και υποστηρίχθηκε από την τότε αντιπολίτευση) κατά τον προεκλογικό προϋπολογισμό του Μαρτίου 2022 για ένα μόνο έτος.
Αυτό σήμαινε ότι για το οικονομικό έτος 2021-22, οι Αυστραλοί που κέρδιζαν 126.000 δολάρια ετησίως ή λιγότερο, είχαν έκπτωση φόρου έως και 1.500 δολάρια, ανάλογα με το πόσα κέρδιζαν.
Έτσι, για πολλούς Αυστραλούς -σύμφωνα με το ATO, περισσότεροι από 10 εκατομμύρια άνθρωποι αιτήθηκαν το LMITO το 2019-20- ο φορολογικός τους λογαριασμός θα αυξηθεί έως και κατά 1.500 δολάρια.
Η περικοπή αυτή θα εξοικονομήσει στην κυβέρνηση 4,1 δισ. δολ., σύμφωνα με τα έγγραφα του προϋπολογισμού 2022-23.
ΕΣΟΔΑ
Ως προς την αύξηση των εσόδων, ο προϋπολογισμός προβλέπει την αλλαγή στον φόρο ενοικίασης πετρελαϊκών πόρων (Petroleum Resource Rent Tax), που καταβάλλεται από τις εταιρίες πετρελαίου και φυσικού αερίου για τα υπεράκτια έργα υγροποιημένου φυσικού αερίου, που θα αποφέρει 2,4 δισ. δολ. τα επόμενα τέσσερα χρόνια.
Η κυβέρνηση έχει επίσης ήδη ανακοινώσει αύξηση κατά 5% ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια του φόρου στον καπνό, η οποία θα αποφέρει επιπλέον 3,3 δισ. δολ. σε βάθος τετραετίας.
Ακόμη αυξάνεται το κόστος για αίτηση βίζας, αλλά και το τέλος που επιβάλλεται σε όσους ταξιδεύουν από την Αυστραλία, ανεξάρτητα από το αν σκοπεύουν να επιστρέψουν.
Από τον Ιούλιο του 2024, το τέλος μετακίνησης επιβατών θα αυξηθεί από 60 σε 70 δολάρια ανά άτομο, η πρώτη αύξηση από το 2017, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Οι εισαγωγείς θα αντιμετωπίσουν αύξηση των τελών τους ώστε να χρηματοδοτηθούν έργα βιοασφάλειας για να διατηρηθεί η Αυστραλία απαλλαγμένη από παράσιτα και ιούς. Για τον ίδιο λόγο θα επιβαρυνθούν και οι αγρότες με μια νέα εισφορά επί των καλλιεργειών που εξάγουν.
ΔΑΠΑΝΕΣ
Οι αμυντικές δαπάνες προβλέπεται να αυξηθούν με τον τέταρτο ταχύτερο ρυθμό κατά την επόμενη δεκαετία – πίσω από το NDIS, την αποπληρωμή τόκων και τη χρηματοδότηση των νοσοκομείων.
Η κυβέρνηση ανέφερε ότι για την Άμυνα απαιτούνται περίπου 19 δισ. δολ., σε μια αρχική τετραετή περίοδο, για να αρχίσει η εφαρμογή των συστάσεων της πρόσφατης στρατηγικής αναθεώρησης.
Αυτό περιλαμβάνει 9 δισεκατομμύρια δολάρια, σε πρώτη φάση, για τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια στο πλαίσιο της AUKUS και 4,1 δισεκατομμύρια δολάρια για πυραύλους και άλλα. Εκτιμάται ότι μέρος του κόστους αυτού, 7,8 δισ. δολ. θα «ανακτηθούν» από άλλα έργα που καταργήθηκαν.
Θα διατεθούν σχεδόν 2 δισ. δολ. στην περιοχή του Ειρηνικού, καθώς η κυβέρνηση προσπαθεί να επεκτείνει τους διπλωματικούς και οικονομικούς δεσμούς με τα νησιωτικά έθνη και να εδραιώσει τη θέση της Αυστραλίας ως κύριου εταίρου ασφαλείας της.
Ο προϋπολογισμός προβλέπει χαμηλότερες από τις αναμενόμενες δαπάνες για τον τομέα της φροντίδας ηλικιωμένων, οι οποίες, σύμφωνα με την κυβέρνηση, είναι το αποτέλεσμα της διαμονής περισσότερων ανθρώπων στα σπίτια τους και εκτός των γηροκομείων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Η κυβέρνηση δεσμεύει περίπου 40 εκατομμύρια δολάρια ετησίως για την παροχή επιπλέον προσωπικού και ταξιδιών για όλους τους πολιτικούς, ώστε «να ασχοληθούν και να ανταποκριθούν στις αυξημένες ανάγκες» των πολιτών.