O Θόδωρος Πάγκαλος πέθανε την Τετάρτη στο σπίτι του, στο κέντρο της Αθήνας, με βεβαρημένη την υγεία του τα τελευταία χρόνια, έχοντας δίπλα του την οικογένεια του.

Ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ γεννήθηκε το 1938 και από τη πλευρά του πατέρα του προερχόταν από οικογένεια στρατιωτικών, με τον πατέρα του να είναι ανώτατος αξιωματικός και από τους πρώτους πιλότους της Πολεμικής Αεροπορίας ενώ παππούς του ήταν ο στρατηγός και δικτάτορας το 1925 Θεόδωρος Πάγκαλος.

Υπήρξε εμβληματική προσωπικότητα από τα νεανικά του χρόνια. Τελείωσε το Βαρβάκειο Γυμνάσιο Αθηνών και σπούδασε Νομικά και Οικονομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Από τα φοιτητικά του χρόνια δραστηριοποιήθηκε στον χώρο της Αριστεράς, πρωταγωνιστώντας στα ηγετικά κλιμάκια της Νεολαίας Λαμπράκη. Συμμετείχε στον αντιδικτατορικό αγώνα και λίγο πριν την επιβολή της Δικτατορίας συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης. Ανακηρύσσεται το 1973 διδάκτορας των Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου του Παρισιού 1 (Πάνθεον-Σορβόννη).

Το δικτατορικό καθεστώς τού αφαίρεσε την ελληνική ιθαγένεια, την οποία επανέκτησε μετά τη Μεταπολίτευση. Από το 1969 έως το 1978 εργάστηκε ως ερευνητής στο ίδιο Πανεπιστήμιο και κατόπιν ορίστηκε διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου.

Το 1978 έβαλε υποψηφιότητα για δήμαρχος στην Ελευσίνα και κατετάγη τρίτος. Επίσης σε νεαρή ηλικία είχε δραστηριοποιηθεί και στο ΚΚΕ. Στη διάσπαση του 1968 ακολούθησε το ΚΚΕ εσωτερικού και αργότερα αποστασιοποιήθηκε αναπτύσσοντας στενές σχέσεις με τον Ανδρέα Παπανδρέου και εντάχθηκε στο ΠΑΣΟΚ με την ίδρυση του το 1974.

Εξελέγη βουλευτής Αττικής για πρώτη φορά το 1981 με το ΠΑΣΟΚ και έκτοτε εξελέγη σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις στις οποίες έθεσε υποψηφιότητα. Ήταν μέλος της πρώτης κυβέρνησης του Ανδρέα Παπανδρέου αναλαμβάνοντας το Υπουργείο Εμπορίου και λίγο αργότερα μετακινήθηκε στο υπουργείο Εξωτερικών ως υφυπουργός για τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις συμβάλλοντας στην διαμόρφωση των Μ.Ο.Π.

Τον Μάρτιο του 2004 επανεκλέγεται βουλευτής Αττικής. Ορίστηκε υπεύθυνος του Πολιτικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ στον Τομέα Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Πολιτικής Καταναλωτών και Αγροτικής Ανάπτυξης, καθώς και εισηγητής του ΠΑΣΟΚ στη Συνταγματική Αναθεώρηση. Μετέχει στην αντιπροσωπεία της ελληνικής Βουλής στο Συμβούλιο της Ευρώπης και τη Δυτικοευρωπαϊκή Ένωση. Μετά τη νίκη του ΠΑΣΟΚ το 2009 στις εκλογές, ορίστηκε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ελλάδας, θέση που διατήρησε και στους δύο ανασχηματισμούς της κυβέρνησης Παπανδρέου. Αντιπρόεδρος της κυβέρνησης παρέμεινε και κατά τη θητεία της μεταβατικής κυβέρνησης του Λουκά Παπαδήμου.

Αποχώρησε από την ενεργό πολιτική δράση πριν τις εκλογές του Μαΐου του 2012.

Το 1999, όντας υπουργός Εξωτερικών στη πρώτη κυβέρνηση του Κώστα Σημίτη διαχειρίστηκε την υπόθεση του Αμπντουλάχ Οτζαλάν, ιδρυτή ηγέτη του PKK, ο οποίος κατέφυγε στην Ελλάδα ενώ καταδιωκόταν από την Τουρκία. Χρεώθηκε τη σύλληψη και μεταφορά του στη Τουρκία με συνέπεια ο Θόδωρος Πάγκαλος και τρεις υπουργοί να παραιτηθούν.

Το 2012 στο e-book του «Μαζί τα φάγαμε», το οποίο είπε σε συνεδρίαση Κοινοβουλευτικής Επιτροπής το 2011 εξήγησε πως «με τον ένα ή τον άλλο τρόπο συμμετείχαμε σε μη ορθολογικές πρακτικές και συμπεριφορές, στην πορεία του χρόνου, σε σχέση με τις δαπάνες και τα έσοδα του κράτους. Αυτό που λέμε “δημοσιονομική κρίση” είναι και δικό μας δημιούργημα».

Δηλώσεις πολιτικών

Δήλωση του πρωθυπουργού Ι. Σαρμά

«Αποχαιρετούμε ένα πρωταγωνιστή της πολιτικής ζωής του τόπου μας, τον Θεόδωρο Πάγκαλο», αναφέρει σε δήλωσή του για την απώλεια του Θεόδωρου Πάγκαλου ο Ιωάννης Σαρμάς. Ο πρωθυπουργός προσθέτει: «Μαχητής της δημοκρατίας ως ενεργό στέλεχος στον αντιδικτατορικό αγώνα, τιμήθηκε από τους συμπολίτες μας με την ανάδειξή του ως βουλευτή για περισσότερες από τρεις δεκαετίες και διετέλεσε με δυναμισμό και αποφασιστικότητα υπουργός στο μεγαλύτερο μέρος της σταδιοδρομίας του. Τον διακρίνουμε για το κοφτερό μυαλό και την ουσιαστική του σκέψη. Η Κυβέρνηση απευθύνει θερμά συλλυπητήρια στους οικείους του».

 

Κυρ. Μητσοτάκης: Για παραπάνω από μισό αιώνα υπήρξε ένας μαχητικός πολιτικός, υπηρετώντας με παρρησία τις απόψεις του

«Μία προσωπικότητα με ξεχωριστό αποτύπωμα στη δημόσια ζωή δεν βρίσκεται, πια, ανάμεσά μας. Για παραπάνω από μισό αιώνα, ο Θεόδωρος Πάγκαλος υπήρξε ένας μαχητικός πολιτικός, υπηρετώντας με παρρησία τις απόψεις του. Ως στέλεχος της Αριστεράς προδικτατορικά, αλλά και ως υπουργός, αργότερα, πολλών κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ. Σε μία πολυκύμαντη διαδρομή, από την οποία θα ξεχώριζα τη συμβολή του στην εθνική υπόθεση της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση», αναφέρει ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης σε ανάρτησή του για την απώλεια του Θεόδωρου Πάγκαλου.

Συλλυπητήρια ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τον θάνατο του Θεόδωρου Πάγκαλου

«Ο Θεόδωρος Πάγκαλος υπήρξε ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ, επί χρόνια υπουργός, που συνέδεσε το όνομά του με κρίσιμες ιστορικές στιγμές», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και προσθέτει: «Έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και ήταν ο άνθρωπος που διαχειρίστηκε την κρίση των Ιμίων και την υπόθεση Οτσαλάν. Εκφράζουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένειά του».

Νίκος Ανδρουλάκης: Ο Θόδωρος Πάγκαλος έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στη δημόσια ζωή με τους αγώνες του για τη Δημοκρατία

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-Κινήματος Αλλαγής, Νίκος Ανδρουλάκης εξέφρασε τα ειλικρινή μου συλλυπητήρια στην οικογένεια, τη σύζυγο και τα παιδιά του Θεόδωρου Πάγκαλου και δήλωσε ότι υπήρξε «ένας πολιτικός με μακρόχρονη διαδρομή, που έχει αφήσει ανεξίτηλα ίχνη στη δημόσια ζωή με τους άοκνους αγώνες του για τη Δημοκρατία».

 

Δήλωση του Ευάγγελου Βενιζέλου

Η δήλωση του Ευάγγελου Βενιζέλου για τον θάνατο του Θεόδωρου Πάγκαλου: Ο Θεόδωρος Πάγκαλος πορεύτηκε από πολύ νέος μέσα στην Ιστορία. Εισήλθε στο τοπίο της Mεταπολίτευσης έχοντας ήδη συσσωρεύσει γνώσεις, ακαδημαϊκούς τίτλους και πολιτικές εμπειρίες κυρίως από τον χώρο της κομμουνιστικής αριστεράς. Ταίριαζε στον στρόβιλο του ΠΑΣΟΚ. Υπό την αιγίδα του Ανδρέα Παπανδρέου ο Θεόδωρος Πάγκαλος ταυτίστηκε με τη μαχητική και ενεργό συμμετοχή της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και εξέφρασε με τον καλύτερο τρόπο την αντίληψη ότι η ΕΕ είναι ένα πεδίο διαρκούς και σκληρής διαπραγμάτευσης”

Οι ατάκες του

Ευφυής, εκρηκτικός, ευθύς και συνάμα θυελλώδης ο Θόδωρος Πάγκαλος υπήρξε αναμφίβολα ένας προικισμένος άνθρωπος.

Ωστόσο, σε μια χώρα που είχε εθιστεί στα στερεότυπα οι αντιδράσεις του τάραζαν τα νερά του άκριτου εφησυχασμού. Οι δηλώσεις του φάνταζαν απρόβλεπτες, παρορμητικές, αν όχι υβριστικά αλαζονικές.

Και όσο χαρακτηριστική είναι η παρομοίωση που κυκλοφορούσε κάποτε για εκείνον (ο Πάγκαλος είναι σαν την αγελάδα που αναποδογυρίζει την καρδάρα με το γάλα) τόσο φλεγματικά αυτοαναφορική ήταν και η απάντησή του: «Την αγελάδα την έχει ρωτήσει κανείς πώς αισθάνεται κάθε φορά που χύνει το γάλα;»

Είχε, όμως το χάρισμα να γελάει καθώς έλουζε απτόητος με “κοσμητικά” επίθετα φίλους και αντιπάλους. Υπήρξε ο αντιπρόσωπος στη Βουλής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο που χαρακτήρισε τη Γερμανία ως γίγαντα με πολιτικό μπόι νάνου . Ο υποψήφιος δήμαρχος Αθήνας που περιέγραφε τον αντίπαλο του ως “κύριο Τίποτε”. Ο υπουργός Εξωτερικών που λοιδορούσε τον πρόεδρο των ΗΠΑ και αντιπαθούσε τον ηγέτη του Κουρδικού PKK. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης που μιλώντας σε Γαλλικό κανάλι δήλωνε ότι οι “αγανακτισμένοι στη πλατεία Συντάγματος είναι ένα μείγμα από κομμουνιστές, φασίστες και μαλάκες”. Το κορυφαίο στέλεχος του ΠΑΣΟΚ που απέδιδε σε μερικούς συντρόφους ότι “ανήκουν στην πλουτοκρατία και τζογάρουν στο Χρηματιστήριο”. Ο βουλευτής που “ζωγράφιζε” τον ΣΎΡΙΖΑ ως «κόμμα τραμπούκων» ύστερα από επίθεση που έγινε εναντίον του με γιαούρτια σε ταβέρνα στα Καλύβια.

Ο ίδιος πολιτικός σφράγισε μια ολόκληρη περίοδο της ελληνικής ιστορίας με την περίφημη, σχεδόν απολογητική, αποστροφή του “μαζί τα φάγαμε”. Μια φράση που περίγραφε ένα σκληρό αφήγημα για τη μεταπολιτευτική Ελλάδα με τις λέξεις: “αυτό που λέμε δημοσιονομική κρίση είναι και δικό μας δημιούργημα. Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής”.