«Τίθεμαι στη διάθεση των γεγονότων» είχε πει ο Γάλλος διπλωμάτης Ταλεϊράνδος τον 18ο αιώνα και ο Δημήτρης Αβραμόπουλος, που έχει οδηγό τη συγκεκριμένη φράση, τέθηκε στη διάθεση των γεγονότων και δέχθηκε την πρόταση-έκπληξη του Αντώνη Σαμαρά να είναι ο επόμενος επίτροπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Έπειτα από μια μακρά διαδρομή στην εγχώρια πολιτική σκηνή -διπλωμάτης, βουλευτής, δήμαρχος Αθηνών και υπουργός (πέμπτο χαρτοφυλάκιο σε μια δεκαετία)-, η παρουσία του στις Βρυξέλλες, στην καρδιά της ΕΕ, συνιστά μια πρόκληση για τον ίδιο.

Πολλοί προσπαθούν ακόμη να αποκωδικοποιήσουν την κίνηση με πολλαπλή πολιτική στόχευση του πρωθυπουργού, ο οποίος το απόγευμα της προπερασμένης Παρασκευής έκανε το τηλεφώνημα στον υπουργό Εθνικής Άμυνας για να τον ενημερώσει για την απόφασή του.
«Δημήτρη, πώς βλέπεις την προοπτική να πας στις Βρυξέλλες; Θέλω να σε προτείνω για επίτροπο» του είπε ο πρωθυπουργός, για να του απαντήσει αμέσως ο κ. Αβραμόπουλος: «Είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση και συνιστά πρόκληση… Να το δούμε».

Ήταν η πρώτη φορά που ενημερώθηκε επισήμως για το θέμα ο κ. Αβραμόπουλος, ο οποίος αρνήθηκε πολλές φορές τις τελευταίες ημέρες σε όσους τον ρωτούσαν ότι είχε συζητηθεί το όνομά του για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Ο ίδιος δεν το έθεσε ποτέ και μάλιστα απορούσε για τα διάφορα σενάρια που κυκλοφορούσαν.

ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ

Οι κινήσεις έγιναν με άκρα μυστικότητα, ενώ στην πολιτική και δημοσιογραφική πιάτσα κυκλοφορούσαν διάφορα ονόματα, κυρίως της Ντόρας Μπακογιάννη, του Κωστή Χατζηδάκη, του Δημήτρη Κούρκουλα, της Μαρίας Δαμανάκη, της Νίκης Τζαβέλλα και της Άννας Διαμαντοπούλου.

Ως και ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής αιφνιδιάστηκε από την επιλογή του κ. Σαμαρά (εκτιμούσε ότι την ύστατη στιγμή θα επέλεγε την Ντόρα Μπακογιάννη) που αναδιατάσσει σε μεγάλο βαθμό και το εσωκομματικό πεδίο στη ΝΔ και επανακαθορίζει ισορροπίες ευρύτερα στο πολιτικό σύστημα.
Ακόμη και μια μέρα προτού οριστικοποιηθεί η πρόταση της ελληνικής κυβέρνησης, στη συνάντηση που είχαν οι κ.κ. Σαμαράς και Αβραμόπουλος στο Μέγαρο Μαξίμου δεν έγινε συζήτηση σχετική και κάποια στιγμή ο υπουργός Άμυνας επεσήμανε απλά στον πρωθυπουργό ότι πρέπει να κλείσει σύντομα το θέμα.

Το όνομα του κ. Αβραμόπουλου ετέθη, σύμφωνα με πληροφορίες του «Βήματος», προ δύο εβδομάδων στη συνάντηση του πρωθυπουργού με τον νέο πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες. Εκεί ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ επεσήμανε ότι η νέα Επιτροπή πρέπει να έχει στη σύνθεσή της δυνατά ονόματα με κύρος, εμπειρία, ευρωπαϊκές γνώσεις και να είναι μάχιμοι πολιτικοί.

Ακολούθησε κύκλος τηλεφωνικών επαφών μεταξύ των κ.κ. Σαμαρά, Αβραμόπουλου και Βενιζέλου. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης ενημερώθηκε τηλεφωνικώς από τον πρωθυπουργό για την επιλογή Αβραμόπουλου. Ως τότε πάλευε την υποψηφιότητα της Μαρίας Δαμανάκη για μια νέα θητεία.
Ο υπουργός Άμυνας τηλεφώνησε και στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης για να εξασφαλίσει τη σύμφωνη γνώμη του. «Ο πρωθυπουργός μού πρότεινε τη θέση του επιτρόπου. Συμφωνείς ή έχεις κάποια αντίρρηση;» ρώτησε τον κ. Βενιζέλο που ήταν θετικός, παρά τα όσα κατά καιρούς έχουν γίνει, από την υπόθεση των υποβρυχίων ως και τη διαφορά αντίληψης για επιμέρους χειρισμούς στα θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Όμως ο κ. Βενιζέλος του προέταξε τους βασικούς στόχους της κυβέρνησης που σχετίζονται με τη σταθερότητα και την οριστική έξοδο της χώρας από την κρίση χωρίς στρατηγικές αμφιταλαντεύσεις και εξήγησε στον κ. Αβραμόπουλο ότι ανεξαρτήτως χαρτοφυλακίου, πρέπει να υπηρετήσει πολιτικά αυτή τη στρατηγική στις Βρυξέλλες.
Το επόμενο τηλεφώνημα ήταν από τον κ. Αβραμόπουλο προς τον πρωθυπουργό… «Μπορούμε να προχωρήσουμε» είπε το πρωί του περασμένου Σαββάτου αρκετά ήρεμος. Ο κ. Σαμαράς, εμφανώς ικανοποιημένος από την εξέλιξη και έχοντας απορρίψει το σενάριο κεντροαριστερής υποψηφιότητας (Δαμανάκη, Κούρκουλας, κ.λπ.), έπρεπε να χειριστεί πλέον την Ντόρα Μπακογιάννη. «Από εδώ και πέρα οι κινήσεις είναι δικές μου» του είπε και όρισε συνάντηση μαζί του το μεσημέρι της Κυριακής, ενώ λίγο νωρίτερα θα υπήρχε και κυβερνητική ανακοίνωση για την υποψηφιότητά του.

«ΝΤΟΡΑ, ΔΕΝ ΒΓΑΙΝΕΙ»

Μόλις ένα λεπτό διήρκεσε η συνομιλία του πρωθυπουργού με την Ντόρα Μπακογιάννη, για να της ανακοινώσει ότι δεν θα είναι η επιλογή του για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. «Δυστυχώς, Ντόρα, δεν γίνεται, δεν βγαίνει…» φέρεται να είπε ο πρωθυπουργός για να του απαντήσει: «Εντάξει. Εσύ έχεις το μαχαίρι, εσύ και το πεπόνι». Το τηλεφώνημα του κ. Σαμαρά την βρήκε στην Κέρκυρα, όπου ήταν για διακοπές. Αμέσως ενημερώθηκαν για την εξέλιξη όλα τα μέλη της οικογενείας της, με πρώτο τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Η ίδια ήταν ψύχραιμη και χαρακτήρισε σεβαστή την απόφαση του Σαμαρά. Εξάλλου, είχε λάβει μηνύματα τις τελευταίες ημέρες για το πρωθυπουργικό «όχι», αν και ως την τελευταία στιγμή διατηρούσε κάποιες ελπίδες.

Η υποψηφιότητα της Ντόρας Μπακογιάννη συνάντησε εξαρχής σημαντικές αντιστάσεις, τις οποίες εν μέρει τροφοδότησαν και οι δικές της πρωτοβουλίες ως προς την προώθηση της υποψηφιότητάς της. Σχέδιο επικείμενης ρήξης με τον κ. Σαμαρά αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει και στο επιτελείο της η λέξη-«κλειδί» είναι ψυχραιμία. Θα γίνει με νηφαλιότητα ανάλυση της κατάστασης και θα διαμορφωθεί πλάνο για τις φθινοπωρινές πολιτικές κινήσεις, αν και προβλέπονται ηχηρές παρεμβάσεις και επαναπροσδιορισμός εσωκομματικών συμμαχιών.

ΚΑΙ ΕΚΤΟΣ ΚΑΙ ΕΝΤΟΣ – «ΘΑ ΕΙΜΑΙ ΟΙΟΝΕΙ ΠΑΡΩΝ»

Ορισμένοι μίλησαν για κίνηση ματ του πρωθυπουργού στην πολιτική σκακιέρα, άλλοι διερωτήθηκαν πώς ένα στέλεχος πρώτης γραμμής επέλεξε εν όψει και των κρίσιμων πολιτικών διεργασιών του χειμώνα να βρεθεί εκτός κάδρου. Κάποιοι σπεύδουν παρασκηνιακά να υπογραμμίσουν τη στρατηγική σχέση των κ.κ. Σαμαρά-Αβραμόπουλου από το 2009 στις εσωκομματικές εκλογές για την ανάδειξη προέδρου στη ΝΔ.

«Θα είμαι οιονεί παρών» υποστηρίζει ο κ. Αβραμόπουλος σε συνομιλητές του όταν του τίθεται το ζήτημα της μακράς απουσίας του από το εσωτερικό πολιτικό παιχνίδι και ξεκαθαρίζει ότι η «μετάθεσή» του στις Βρυξέλλες δεν συνιστά αποχώρηση από την ελληνική πολιτική σκηνή.
Εξάλλου, η επόμενη περίοδος προβλέπεται άκρως ενδιαφέρουσα και με πολλές προκλήσεις για τη νέα Επιτροπή και κατ’ επέκταση και για τον κ. Αβραμόπουλο που αύριο αναμένεται να έχει στην Αθήνα την πρώτη του συνάντηση με το Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ που επέλεξε την ελληνική πρωτεύουσα ως τον πρώτο σταθμό της περιοδείας του στα 28 κράτη-μέλη της Ε.Ε.

Ο νέος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είχε ανοικτή γραμμή για το θέμα του επιτρόπου με τον κ. Σαμαρά και συζήτησαν πολλές μέρες πριν από την τελική απόφαση για τη μετακίνηση του κ. Αβραμόπουλου στις Βρυξέλλες, ενώ για το χαρτοφυλάκιο της μετανάστευσης που διεκδικεί η Αθήνα υπήρξε συνεννόηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Ιταλό ομόλογό του Ματέο Ρέντσι στην πρόσφατη συνάντησή τους στη Φλωρεντία.

Ίσως αύριο (σήμερα) στην Αθήνα να υπάρξουν εξελίξεις για το χαρτοφυλάκιο του κ. Αβραμόπουλου, που θα παραμείνει στη θέση του υπουργού Εθνικής Άμυνας ως τις 15 Οκτωβρίου, οπότε και θα αναλάβει επισήμως τα νέα του καθήκοντα στις Βρυξέλλες. Όταν παραιτηθεί και από βουλευτής τη θέση του θα καταλάβει ο Θάνος Πλεύρης, πρώτος επιλαχών στην Α’ Αθηνών.

Παράλληλα, η καλή σχέση του κ. Αβραμόπουλου με τον πρόεδρο του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα, αλλά και, γενικά, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης δεν δημιουργεί αρνητικό πολιτικό περιβάλλον για τον νέο επίτροπο και δίνει την αίσθηση της διακομματικής, αν όχι στήριξης, τουλάχιστον ανοχής και από τους πολιτικούς αντιπάλους.