Το ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο ζήτησε επισήμως «συγγνώμη» από τα θύματα του Robodebt και δεσμεύτηκε να διασφαλίσει ότι ένα τέτοιο σύστημα δε θα χρησιμοποιηθεί ποτέ ξανά.
Πιο συγκεκριμένα, ο υπουργός Κυβερνητικών Υπηρεσιών, Bill Shorten, υπέβαλε πρόταση προς τη Βουλή να αποδεχθεί το πόρισμα της καταδικαστικής έκθεσης της Βασιλικής Επιτροπής για το Robodebt και να απολογηθεί.
«Πιστεύουμε ότι το Έθνος και το Κοινοβούλιο δεν μπορούν να προχωρήσουν χωρίς να αποδεχθούν έναν γνήσιο απολογισμό για το τι συνέβη», δήλωσε.
«Λυπάμαι για τα θύματα και θέλουμε το Κοινοβούλιο να ζητήσει ‘συγγνώμη’…».
Η πρόταση του κ. Shorten επέκρινε επίσης την πρώην κυβέρνηση του Συνασπισμού και υπουργούς της για τη συμμετοχή τους στον σχεδιασμό και την εφαρμογή του «αμαρτωλού» αυτού προγράμματος.
«Η προηγούμενη κυβέρνηση ήταν μια κυβέρνηση παραβατών του νόμου.Ήρθε η ώρα να ζητήσει ‘συγγνώμη’ από τα θύματα. Ώρα να ζητήσει ‘συγγνώμη’ από το προσωπικό. Ώρα να δείξετε πραγματική μεταμέλεια για την παρανομία των πράξεών σας».
Η εν λόγω πρόταση «πέρασε», με 88 ψήφους υπέρ και 51 κατά. Οι βουλευτές του Συνασπισμού ψήφισαν εναντίον της, αφού μια απόπειρα τροπολογίας απέτυχε.
Ο επικεφαλής της αντιπολίτευσης στη Βουλή, Paul Fletcher, εξέφρασε τη λύπη εκ μέρους του Συνασπισμού για ό,τι έγινε και ζήτησε «συγγνώμη» από τους Αυστραλούς, οι οποίοι έλαβαν τις παράνομες ειδοποιήσεις χρέους.
«Σε αυτούς τους Αυστραλούς, απλά λέω: Λυπούμαστε», δήλωσε.
«Όταν η προηγούμενη κυβέρνηση του Συνασπισμού αντιλήφθηκε τα προβλήματα του προγράμματος, το ακυρώσαμε».
Ωστόσο, υποστήριξε ότι η πρόταση του κ. Shorten ήταν ακατάλληλη και τον επέκρινε για πολιτικοποίηση του θέματος.
«Ενδιαφέρεται πολύ για ένα πολιτικό ‘κυνήγι μαγισσών’ με στόχο υπουργούς του Συνασπισμού», είπε.
«Δεν ενδιαφέρεται καθόλου για μια υπεύθυνη εξέταση των διδαγμάτων για τη χρηστή δημόσια διοίκηση».
«Πρόκειται, στον πυρήνα του, απλώς για μια άσκηση πολιτικής σκοπιμότητας».
Υποστήριξε ότι η ψήφιση της πρότασης από το Κοινοβούλιο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τα δικαιώματα των ατόμων που θα γίνουν αντικείμενο πιθανών μελλοντικών νομικών διαδικασιών.
Σημειώνεται ότι οι Πράσινοι επιχείρησαν να παραπέμψουν τον πρώην πρωθυπουργό Scott Morrison στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Προνομίων σε σχέση με δηλώσεις που έκανε μετά τη δημοσιοποίηση της καταδικαστικής έκθεσης της Βασιλικής Επιτροπής.
Ο κ. Morrison, βουλευτής στα… πίσω έδρανα ήταν υπεύθυνος για το πρόγραμμα ως υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών από τον Δεκέμβριο του 2014 έως τον Σεπτέμβριο του 2015 και αρνείται οποιαδήποτε αδικοπραξία.
Ο πρόεδρος της Βουλής εξετάζει επί του παρόντος αν θα προχωρήσει περαιτέρω το θέμα.
H επικεφαλής της Βασιλικής Επιτροπής για το Robodebt, πρώην Δικαστής του Supreme Court του Κουίνσλαντ, Catherine Holmes, υπενθυμίζεται, έχει παραδώσει έναν πρόσθετο κεφάλαιο του πορίσματος, το οποίο παρέμεινε σφραγισμένο.
«Συνιστά την παραπομπή ατόμων για αστική αγωγή ή ποινική δίωξη. Προτείνω αυτό το πρόσθετο κεφάλαιο να παραμείνει σφραγισμένο και να μην κατατεθεί μαζί με την υπόλοιπη έκθεση, ώστε να μην επηρεαστεί η (Δικαιοσύνη κατά τη) διεξαγωγή οποιασδήποτε μελλοντικής πολιτικής αγωγής ή ποινικής δίωξης», όπως επεσήμανε στις αρχές Ιουλίου ο πρωθυπουργός, Anthony Albanese.
Το Robodebt χρησιμοποιούσε έναν αλγόριθμο για διασταύρωση πληροφοριών από το Australian Taxation Office, ώστε να «αποφασίσει» αυτόματα, αν παραλήπτες επιδομάτων του Centrelink, είχαν λάβει περισσότερα χρήματα από όσα δικαιούνταν και ως εκ τούτου θα έπρεπε να τα επιστρέψουν ως «υπερβάλλοντα ποσά».
Από το 2016 έως το 2019, συγκέντρωσε περισσότερες από μισό εκατομμύριο ανακριβείς οφειλές μέσω μιας μεθόδου «μέσου όρου εισοδήματος», η οποία κρίθηκε εντέλει παράνομη.
Είχαν εκδοθεί ειδοποιήσεις για όσους υπήρχε η εκτίμηση πως «χρωστούσαν» πάνω από 1.000 δολ. μεταξύ των οποίων και αρκετοί ομογενείς.
Αξιοσημείωτο είναι δε πως θάνατοι και αυτοκτονίες φέρονται να συνδέονται με το Robodebt λόγω της οικονομικής και της ψυχικής πίεσης που προκάλεσε σε παραλήπτες των ειδοποιήσεων χρέους.
«Προκάλεσε άγχος, αγωνία, οικονομική εξαθλίωση και, δυστυχώς, είχε ένα πολύ πραγματικό τίμημα ανθρώπινης ζωής (human toll)», ανέφερε ο κ. Albanese.
Η κα Holmes επεσήμανε ότι η Επιτροπή «εξυπηρέτησε τον σκοπό της να φέρει στο φως ένα ‘έπος’, καταδεικνύοντας μια πληθώρα τρόπων με τους οποίους τα πράγματα μπορούν να πάνε στραβά μέσω της δωροδοκίας, της ανικανότητας και της δειλίας».
«Είναι αξιοσημείωτο πόσο λίγο ενδιαφέρον φαίνεται να υπήρξε για τη διασφάλιση της νομιμότητας του συστήματος, πόσο βιαστική ήταν η εφαρμογή του, πόσο λίγη σκέψη δόθηκε για το πώς θα επηρέαζε τους δικαιούχους κοινωνικής πρόνοιας και μέχρι πού ήταν διατεθειμένοι να φτάσουν οι δημόσιοι υπάλληλοι για να υποχρεώσουν τους υπουργούς σε μια αναζήτηση εξοικονόμησης πόρων».
