Η πολυαναμενόμενη στιγμή της νέας αύξησης των συντάξεων απέχει μόλις 72 ώρες πλέον καθώς η δεύτερη για φέτος αναπροσαρμογή (indexation) και της οικονομικής βοήθειας για ηλικιωμένους (Age Pension) «μπαίνει» από τις 20 Σεπτεμβρίου.

Πρόκειται για μία έστω «ανάσα», την οποία περιμένουν πώς και πώς, εκατομμύρια ηλικιωμένοι ανά την Αυστραλία -μεταξύ των οποίων και δεκάδες χιλιάδες συμπάροικοι- η οποία ωστόσο, το πιθανότερο είναι ότι για πολλούς δε θα… φτουρήσει πάλι, καθώς το κόστος ζωής παραμένει στα ύψη και θα την «ροκανίσει» (αν δεν την έχει ήδη «φάει») άμεσα.

Πιο συγκεκριμένα, αυτοί που ζουν μόνοι (singles) μπορούν να αναμένουν επιπλέον 32,70 δολάρια το δεκαπενθήμερο και τα ζευγάρια (couples) +24,70 δολάρια περίπου, σύμφωνα και με την εξειδικευμένη ιστοσελίδα retirementessentials.com.au.

Ως εκ τούτου, ανά δεκαπενθήμερο πάντα, η «βασική σύνταξη» διαμορφώνεται: για τους singles από 971,50 δολάρια σε 1.002,50 δολάρια. Για τα ζευγάρια από 1.464,60 δολάρια σε 1.511,40 δολάρια.

Με τα σχετικά επιδόματα (maximum pension & energy supplement) τα ποσά αυτά θα διαμορφωθούν στα 1.096,70 δολάρια (από 1.064 δολάρια σήμερα) και 1.653,40 δολάρια αντίστοιχα (από 1.604 δολάρια).

Σε πιο δυσμενή θέση είναι οι ηλικιωμένοι που δεν έχουν δικό τους σπίτι ή διαμέρισμα και είναι στο ενοίκιο.

Η ενίσχυση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης προς αυτούς (Commonwealth Rental Assistance Payment) αυξάνεται μεν, αλλά σε καμία περίπτωση δεν αντιστοιχεί στην άνοδο των τιμών ενοικίασης που έχει ξεπεράσει -κατά πολύ- σε πολλές περιπτώσεις το 15%.

Ακόμη, τα εισοδηματικά όρια για τους δικαιούχους της Commonwealth Seniors Health Card αυξάνονται ως αποτέλεσμα της αναπροσαρμογής, κατά 5.400 δολάρια σε 95.400 δολάρια ετησίως για τους singles και κατά 8.640 δολάρια σε 152.640 δολάρια για τα ζευγάρια.

Ο επικεφαλής συνήγορος της Εθνικής Ένωσης Ηλικιωμένων (National Seniors Australia), Ian Henschke, σχολίασε ότι η νέα αύξηση στην Age Pension στις 20 Σεπτεμβρίου είναι ευπρόσδεκτη, αλλά με το ισχύον σύστημα οι συνταξιούχοι εξακολουθούν να υπολείπονται του πληθωρισμού.

Η National Seniors Social Survey, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο, αποκάλυψε ότι το 80% των ηλικιωμένων στην Αυστραλία είχαν επηρεαστεί από την αύξηση του κόστους διαβίωσης.

Μάλιστα, ο αριθμός αυτών που είναι άνω των 50 ετών και ανέφεραν ότι επηρεάζονται «σοβαρά» από την ακρίβεια αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω τους επόμενους 12 μήνες.

Ακόμη κατέδειξε ότι το 39% των ηλικιωμένων ενοικιαστών βιώνει σοβαρές επιπτώσεις από το κόστος ζωής, σε σύγκριση με μόλις το 11% των ηλικιωμένων ιδιοκτητών κατοικιών.

«Μπορούν (και πρέπει) να γίνουν περισσότερα για να στηριχθούν οι ηλικιωμένοι που τα βγάζουν πέρα δύσκολα … οι χαμηλοεισοδηματίες και αυτοί που μένουν στο ενοίκιο υποφέρουν από τις πιέσεις του κόστους ζωής».

«Πρόσφατα ακούσαμε από ένα ζευγάρι (ηλικιωμένων) ότι πλήρωνε 920 δολάρια το δεκαπενθήμερο σε ενοίκιο.

Έχοντας μόνο την Age Pension ως «αποκούμπι», αυτό «τους αφήνει μόνο 907,40 δολάρια το δεκαπενθήμερο για να πληρώσουν για τρόφιμα, καύσιμα, υπηρεσίες κοινής ωφέλειας και άλλα έξοδα».

Το Council on the Ageing (COTA) ανέφερε επίσης ότι η αύξηση της σύνταξης γήρατος θα δώσει μια αναγκαία ώθηση, αλλά δε θα εξαλείψει τις σημαντικές πιέσεις που δέχονται πολλοί ηλικιωμένοι Αυστραλοί από το κόστος ζωής.

«Δεδομένου ότι η αύξηση βασίζεται πάντα σε αναδρομικά δεδομένα, σημαίνει ότι όσοι λαμβάνουν σύνταξη γήρατος θα πρέπει να περιμένουν άλλους έξι μήνες για να ‘αποζημιωθούν’ για το τεράστιο κόστος διαβίωσης που βιώνουμε σήμερα», δήλωσε η διευθύνουσα σύμβουλος Patricia Sparrow.

«Υπάρχουν πολλοί ευάλωτοι ηλικιωμένοι που τα βγάζουν πέρα πολύ δύσκολα αυτή τη στιγμή. Κάθετι βοηθάει, αλλά πρέπει να δούμε συστημικές αλλαγές γύρω από τη στέγαση, την υγεία, την αντιμετώπιση του εργατικού δυναμικού κάποιας ηλικίας και άλλους τομείς».

Αναλυτές αναφέρουν ότι ναι μεν η σύνταξη αυξήθηκε αρκετά σε ποσοστό, αλλά ήταν πρωτόγνωρη και η αύξηση των τιμών. Εκτιμάται ότι μόνο το τελευταίο 12μηνο τα «πραγματικά έξοδα» για τους συνταξιούχους έκαναν «άλμα» +2.824 δολάρια για τους singles και +4.081 δολάρια για τα ζευγάρια. Η αναπροσαρμογή δηλαδή υπολείπεται κατά πολύ σε «πραγματικά» μεγέθη.

Εκτός από τους συνταξιούχους την αναπροσαρμογή στις 20 Σεπτεμβρίου θα λάβουν οι δικαιούχοι των Veteran Payment, Disability Support Pension και Carer Payment καθώς και των JobSeeker, ABSTUDY, Commonwealth Rent Assistance Payment.

Πρόκειται για συνολικά πάνω από 5 εκατομμύρια συμπολίτες μας που αναμένουν αυτά τα χρήματα, με πολλούς να τα έχουν πολύ μεγάλη ανάγκη, καθώς μπορεί ο πληθωρισμός να έχει επιβραδύνει, αλλά παραμένει κοντά στο 5%, κάτι που σημαίνει… ακρίβειας συνέχεια.

Όσον αφορά στους singles δικαιούχους των JobSeeker και ABSTUDY, ηλικίας άνω των 22 ετών χωρίς παιδιά, θα λάβουν επιπλέον 56,10 δολάρια ανά δεκαπενθήμερο, ανεβάζοντας το βασικό ποσοστό σε 749,20 δολάρια. Tα ζευγάρια +54,80 δολάρια.

Ακόμη, άτομα ηλικίας 55-59 ετών θα λάβουν υψηλότερο ποσό JobSeeker, σε αντιστοιχία με τα άτομα άνω των 60 ετών, αλλά μόνο εάν λαμβάνουν την πληρωμή για εννέα ή περισσότερους συνεχείς μήνες. Ένας ηλικιωμένος δικαιούχος θα λάβει αύξηση της δεκαπενθήμερης πληρωμής του κατά 96,10 δολάρια.

Η αύξηση αυτή έρχεται επιπλέον της ενίσχυσης των 40 δολαρίων που ανακοινώθηκε στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό του Μαΐου.

Όσον αφορά στη βοήθεια με το ενοίκιο, οι singles θα λάβουν μία αύξηση της βοήθειας για το ενοίκιο κατά 27,60 δολάρια ανά δεκαπενθήμερο (γι’ αυτούς που δικαιούνται το μέγιστο ποσό το οποίο διαμορφώνεται στα 184,80 δολάρια), ενώ τα ζευγάρια θα λάβουν +26 δολάρια (στα 174 δολάρια), αντίστοιχα.

Το Αυστραλιανό Ινστιτούτο Υγείας και Πρόνοιας (AIHW) εκτιμά ότι δύο στους τρεις (67%) Αυστραλούς ηλικίας 65 ετών και άνω λαμβάνουν κάποια ενίσχυση εισοδήματος, με τους περισσότερους από αυτούς να την έχουν ανάγκη «απλά» για να επιβιώσουν.

Οι άνθρωποι αυτοί, όπως καλά γνωρίζουν πολλοί ομογενείς, και επιβεβαιώνει η αναπληρώτρια διευθύνουσα σύμβουλος του Australian Council of Social Service (Συμβουλίου Κοινωνικών Υπηρεσιών), Edwina MacDonald, βρίσκονται σε σοβαρή οικονομική δυσχέρεια.

Η ίδια επεσήμανε ότι οι «πληρωμές εισοδηματικής ενίσχυσης της Αυστραλίας είναι από τις χαμηλότερες μεταξύ των πλούσιων χωρών και δεν καλύπτουν τα βασικά αγαθά της ζωής, όπως το ενοίκιο, η ενέργεια και τα τρόφιμα, προκαλώντας σοβαρή ζημία σε όσους βασίζονται σε αυτές».

«Οι άνθρωποι (αυτοί) παραλείπουν τακτικά γεύματα, μένουν χωρίς θέρμανση και ψύξη, παραιτούνται από βασικά φάρμακα και ιατρική περίθαλψη και βιώνουν κοινωνική απομόνωση».

«Πρέπει να αυξήσουμε τις πληρωμές εισοδηματικής ενίσχυσης τουλάχιστον στο ύψος της σύνταξης για να βγάλουμε τους ανθρώπους από τη φτώχεια, να βελτιώσουμε την ευημερία και να υποστηρίξουμε τους ανθρώπους να συμμετέχουν στην απασχόληση και την κοινωνία».

Η υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών Amanda Rishworth δήλωσε ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναγνωρίζει ότι οι Αυστραλοί συνεχίζουν να παλεύουν με τις πιέσεις του κόστους ζωής.

«Η αναπροσαρμογή είναι ένας ζωτικής σημασίας μηχανισμός για τη διασφάλιση της αγοραστικής δύναμης των πληρωμών κοινωνικής ασφάλισης, διασφαλίζοντας ότι συμβαδίζουν με το κόστος ζωής», είπε.

«Ο υψηλότερος πληθωρισμός -αναγνώρισε η Υπουργός- γίνεται περισσότερο αισθητός στα σπίτια όσων έχουν χαμηλό εισόδημα και οι πληρωμές αυτές αποτελούν σανίδα σωτηρίας για πολλούς Αυστραλούς που τα βγάζουν πέρα δύσκολα».

ΟΙ ΑΛΛΑΓΕΣ

Υπενθυμίζεται ότι μία σειρά από αλλαγές έγιναν από την 1η Ιουλίου για τους συνταξιούχους.

Αρχικά, αυτοί που είναι γεννημένοι από την 1η Ιανουαρίου 1957 ή αργότερα, θα πρέπει πλέον να έχουν συμπληρώσει το 67ο έτος της ηλικίας σας για να δικαιούνται τη σύνταξη γήρατος (Age Pension).

Για να δικαιούται κάποιος Age Pension, θα πρέπει να είναι κάτοικος Αυστραλίας -υπό κανονικές συνθήκες- για τουλάχιστον 10 χρόνια και να υπόκειται στα όρια (thresholds) εισοδήματος και περιουσίας.

Κάποια από αυτά τα όρια αυξήθηκαν, καθώς η κυβέρνηση θέλει να ενθαρρύνει τους ηλικιωμένους να παραμείνουν στο εργατικό δυναμικό, κερδίζοντας κάποια χρήματα περισσότερα εν μέσω αυξημένου κόστους ζωής, ενώ παράλληλα αμβλύνεται το πρόβλημα με την έλλειψη προσωπικού.

Σε γενικές γραμμές, σύμφωνα με τους ειδικούς, η άνοδος των ορίων είχε ως αποτέλεσμα ότι κάποιοι που λαμβάνουν μερική σύνταξη (part-pensioners) μετέβησαν σε πλήρη (full pension), και ορισμένοι που δε δικαιούνταν την Age Pension -επειδή ήταν πάνω από τα assets tests- μπορούν πλέον να διεκδικήσουν μερική σύνταξη και όλες τις σχετικές παραχωρήσεις (concessions).

JIM CHALMERS

Με τον προϋπολογισμό να καταγράφει πλεόνασμα περί τα 20 δισ. δολ. για το περασμένο οικονομικό έτος και τις παροχές με το… σταγονόμετρο, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δέχεται πιέσεις από τους κοινωνικούς φορείς να αυξήσει τα επιδόματα και να παρουσιάσει νέα μέτρα ενίσχυσης έναντι του κόστους ζωής.

Ο υπουργός Οικονομικών, Jim Chalmers, έχει επανειλημμένα δηλώσει ωστόσο ότι μεγάλο μέρος του πλεονάσματος θα αποταμιευτεί επικαλούμενος τον κίνδυνο του πληθωρισμού, πιέσεις στα δημόσια ταμεία και πιο δύσκολους καιρούς εμπρός για την Οικονομία.

Προ ημερών, προειδοποίησε εκ νέου ότι δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η Αυστραλία οδεύει προς μια «ήπια οικονομική προσγείωση», αφού τα στοιχεία κατέδειξαν ότι η ανάπτυξη θα ήταν… ύφεση, αν δεν υπήρχε η αύξηση του πληθυσμού και οι κυβερνητικές δαπάνες για υποδομές.

«Έχουμε πολλά να κάνουμε», είπε και επεσήμανε ότι η ομαλή πορεία «δεν είναι εξασφαλισμένη, [αυτή είναι] η αλήθεια».

ΚΟΣΤΙΖΕΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ… ΝΑ ΕΙΣΑΙ ΦΤΩΧΟΣ

Όταν η Οικονομία «στενάζει» ως γνωστόν υποφέρει και η κοινωνία, με πιο ευάλωτους να… την πληρώνουν παραπάνω.

Ειδικότερα, όπως επεσήμανε πρόσφατα η φιλανθρωπική οργάνωση Anglicare Australia, σε έκθεσή της, οι πολίτες με χαμηλότερα εισοδήματα καταλήγουν να πληρώνουν μακροπρόθεσμα περισσότερα για είδη πρώτης ανάγκης σε σύγκριση με τους πιο ευνοημένους και τελικά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος διαβίωσης (premium).

Το μεγαλύτερο μέρος αυτού οφείλεται στο γεγονός ότι, για παράδειγμα, δεν έχουν αποταμιεύσεις για να αγοράσουν προμήθειες σε εκπτώσεις (bulk), χρόνο για να κάνουν έρευνα τι τους συμφέρει ή πόρους που θα τους διευκολύνουν.

Έτσι, σύμφωνα με την Anglicare Australia καταλήγουν να πληρώνουν έως και 1,5 φορά περισσότερο για τις ίδιες υπηρεσίες που λαμβάνουν άλλοι.

«Σπάνια έχουν το χρόνο να οδηγήσουν σε πολλά σούπερ μάρκετ για να βρουν την καλύτερη τιμή ή να τηλεφωνήσουν σε πολλούς παρόχους (ίντερνετ, ρεύματος κ.ά.) για να πάρουν την καλύτερη προσφορά» αναφέρει η έκθεση.

Επίσης, αυτοί που ζουν σε απομακρυσμένες κοινότητες πλήττονται συχνά με υψηλότερο κόστος μετακίνησης και ταξιδιού, ενώ δεν είναι λίγοι αυτοί που βασίζονται σε δάνεια payday με υψηλότερα επιτόκια.

Για παράδειγμα, για κάποιον που μπορεί να πληρώνει το τηλέφωνό του κάθε εβδομάδα -και να προσθέτει δεδομένα (data), το κόστος μπορεί να είναι κατά 25% υψηλότερο από κάποιον που έχει ένα κανονικό μηνιαίο πρόγραμμα.

Η οδήγηση ενός παλαιότερου οχήματος συνεπάγεται 11% υψηλότερο κόστος καυσίμων λόγω της χαμηλότερης απόδοσης του κινητήρα.

«Η έρευνά μας δείχνει ότι το να είσαι φτωχός κοστίζει περισσότερο», δήλωσε η εκτελεστική διευθύντρια της Anglicare Australia, Kasy Chambers.

«Αυτά τα επιπλέον κόστη είναι ένα premium φτώχειας, που τιμωρεί τους ανθρώπους που ήδη κερδίζουν λιγότερα».

ΑΡΝΗΤΙΚΟ ΡΕΚΟΡ

Μάλιστα, η Αυστραλία, για πρώτη φορά, έσπασε ένα ρεκόρ για το οποίο καμία χώρα δεν θα ήταν υπερήφανη.

Νέες στατιστικές, δείχνουν ότι πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού βιώνει ψυχική δυσφορία που συνδέεται άμεσα με την κρίση του κόστους ζωής.

Τα πιο πρόσφατα στοιχεία είναι διαθέσιμα από το Community Tracker της Suicide Prevention Australia, το οποίο εξετάζει τα κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα που οδηγούν στη δυσφορία και τον επακόλουθο κίνδυνο αυτοκτονίας.

Ίσως το πιο ανησυχητικό είναι ότι οι θάνατοι από αυτοκτονίες αυξήθηκαν κατά μέσο όρο 7% το 2022 σε Νέα Νότια Ουαλία και Βικτώρια, αντιπροσωπεύοντας οι δύο Πολιτείεςπερισσότερο από το ήμισυ του εθνικού αριθμού αυτοκτονιών.

Τα νοικοκυριά με παιδιά κάτω των 18 ετών είχαν επίσης διπλάσιες πιθανότητες να καλέσουν για βοήθεια μια υπηρεσία πρόληψης αυτοκτονιών.

Το κόστος ζωής και το προσωπικό χρέος ήταν η υψηλότερη αιτία δυσφορίας για πέμπτο συνεχόμενο τρίμηνο.

Σε εθνικό επίπεδο, το 46% των ερωτηθέντων κατηγόρησε τις δύο αυτές αιτίες για την πτώση της ψυχικής τους υγείας.

Το ποσοστό αυτό ήταν σημαντική αύξηση τόσο σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (40%) όσο και με την ίδια περίοδο πέρυσι (40%).

Ακόμη, το 56% των οικογενειών ανέφεραν δυσφορία για το κόστος διαβίωσης.

Αν εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε χρειάζεστε βοήθεια υποστήριξη είναι διαθέσιμη στο Beyond Blue στο 1300 22 4636, στο Lifeline στο 13 11 14, στο MensLine στο 1300 789 978 και στο National Debt Helpline 1800 007 007.